Toelichting bij COM(2009)431 - Verlenging van de looptijd van de maatregelen van Besluit 2007/641/EG houdende afsluiting van het overleg met Fiji-eilanden krachtens artikel 96 van de ACS-EG-partnerschapsovereenkomst en artikel 37 van de verordening tot invoering van een financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. De militaire staatsgreep van december 2006 leidde tot overleg krachtens artikel 96 van de herziene Overeenkomst van Cotonou. Dit leidde in april 2007 tot onderling overeengekomen verbintenissen betreffende de mensenrechten, de democratische beginselen en de rechtsstaat. Op 1 oktober 2007 besloot de Raad tot het treffen van passende maatregelen ten aanzien van Fiji teneinde een zekere mate van overeenstemming tussen de naleving door Fiji van de overeengekomen verbintenissen en de ontwikkelingssamenwerking te verzekeren. De overeengekomen verbintenissen, de passende maatregelen en de versterkte politieke dialoog met Fiji zijn in het verleden een nuttig instrument gebleken om in het licht van de toestand in Fiji bescherming en steun te bieden, vooral wat betreft de rechtsstaat en de mensenrechten.

2. Op 10 april 2009 stelde de president van Fiji evenwel de grondwet buiten werking, verwijderde alle rechters uit hun ambt en verklaarde dat uiterlijk in september 2014 verkiezingen zouden plaatsvinden. Daarmee verbrak Fiji eenzijdig de verbintenissen van april 2007 met de EU. Dit gebeurde de dag nadat het hof van beroep de aanwijzing van de militaire regering na de staatsgreep van 2006 illegaal had verklaard. Bovendien is de noodtoestand in Fiji van kracht en werd de vrijheid van meningsuiting aanzienlijk beperkt.

3. Na deze negatieve ontwikkelingen rond Pasen 2009 gaf het EU-voorzitterschap op 22 april 2009 een verklaring namens de Unie uit waarin de recente ontwikkelingen ten zeerste werden betreurd. Daarop volgde op 15 mei 2009 een verklaring van commissaris Louis Michel waarin werd aangekondigd dat de suikertoewijzing voor Fiji voor 2008 was geschrapt.

4. De herziening van het bestaande besluit, dat op 1 oktober 2009 afloopt, valt samen met het lopende gezamenlijke bemiddelingsinitiatief van de Verenigde Naties en het Britse Gemenebest, waaraan de EU haar volledige steun heeft toegezegd, maar dat momenteel tot stilstand is gekomen.

5. De interim-premier heeft recentelijk een plan voor hervormingen en het houden van verkiezingen gepresenteerd. Hoewel het plan zoals het thans voorligt, onvoldoende is, kan het toch de moeite lonen erover een dialoog aan te gaan en te overwegen of het als basis kan dienen voor nieuw overleg.

6. Rekening houdend met deze overwegingen kan de Commissie in dit stadium alleen een voortzetting van het bestaande beleid voorstellen.

7. Daarom stelt de Commissie de Raad voor de looptijd van het huidige besluit met nog eens zes maanden te verlengen tot en met 31 maart 2010.

8. Een andere voorgestelde maatregel is Fiji ervan in kennis te stellen (door middel van de brief aan president Iloilo in de bijlage) dat de EU zich ertoe verbindt de versterkte politieke dialoog te blijven voeren en dat nieuw overleg krachtens artikel 96 van de ACS-EG-partnerschapsovereenkomst en artikel 37 van de verordening tot invoering van een financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking een reƫle mogelijkheid is.

9. Het besluit dient constant te worden herzien.

Conclusie

10. In het licht van het voorgaande wordt de Raad verzocht zijn goedkeuring te hechten aan bijgaand voorstel voor een besluit van de Raad tot verlenging van de looptijd van de passende maatregelen ten aanzien van de Republiek Fiji-eilanden.