Toelichting bij COM(2016)23 - Pakket maatregelen tegen belastingontwijking: volgende stappen naar effectieve belastingheffing en grotere fiscale transparantie in de EU - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2016)23 - Pakket maatregelen tegen belastingontwijking: volgende stappen naar effectieve belastingheffing en grotere fiscale ... |
|---|---|
| bron | COM(2016)23   |
| datum | 28-01-2016 |
Inhoudsopgave
MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
Pakket anti-ontgaansmaatregelen: volgende stappen naar effectieve belastingheffing en grotere fiscale transparantie in de EU
{SWD(2016) 6 final}
1. Billijke en efficiënte vennootschapsbelasting: een hoeksteen van de eengemaakte markt
De eengemaakte markt, die stoelt op de idee van het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal, is een van Europa's grootste verwezenlijkingen. Hij vermindert de administratieve rompslomp voor professionals en bedrijven die grensoverschrijdend actief zijn, zorgt voor meer keuzemogelijkheden en lagere prijzen voor de consument en stelt mensen in staat te reizen, wonen, werken en studeren waar zij maar willen. Daarom heeft de Commissie er een prioriteit van gemaakt om de interne markt nog hechter te verankeren en billijker vorm te geven - dit is immers van fundamenteel belang om een welvarende economie te creëren waar iedereen baat bij heeft.
Zoals in het actieplan voor een eerlijk en doeltreffend vennootschapsbelastingstelsel in de EU 1 van juni 2015 werd uiteengezet, kan een gezonde eengemaakte markt niet zonder een billijk, efficiënt en groeivriendelijk vennootschapsbelastingstelsel dat gebaseerd is op het beginsel dat ondernemingen belastingen betalen in het land waar de winsten worden gegenereerd. Agressieve fiscale planning ondermijnt dit beginsel. De meeste bedrijven houden zich niet bezig met agressieve fiscale planning en ondervinden concurrentienadelen ten opzichte van bedrijven die dat wel doen. Het agressieve gedrag van die bedrijven verstoort prijssignalen en stelt hen in staat te profiteren van lagere kapitaalkosten, waardoor het gelijke speelveld op de eengemaakte markt wordt verstoord. Kleine en middelgrote ondernemingen hebben zwaar te lijden van dit fenomeen.
De lidstaten van hun kant lopen heel wat inkomsten mis als gevolg van de agressieve fiscale planning door bepaalde bedrijven, die er ook toe leidt dat andere, minder agressieve en minder mobiele belastingplichtigen vervolgens weer zwaardere lasten moeten dragen. Nu Europa zich aan het herstellen is van een harde economische crisis, is het niet verrassend dat burgers onwelwillend zijn om zwaardere fiscale lasten te dragen terwijl sommige bedrijven geen billijke bijdrage willen leveren, daarbij soms bewust of onbewust geholpen door nationale regeringen. Deze ongelijke lastenverdeling ondergraaft de billijkheid van de belastingheffing, drukt op het algemene moreel van de belastingplichtigen en vormt een bedreiging voor het sociaal contract tussen burger en overheid. Het Europees Parlement, dat de zorgen van de Europese burgers vertolkt, heeft geëist dat aan deze praktijken een halt wordt toegeroepen.
De lidstaten zijn het erover eens en zich ervan bewust dat een sterkere eengemaakte markt niet mogelijk is zonder maatregelen op het gebied van de belastingheffing. Een gecoördineerde aanpak om groeivriendelijke belastingstelsels te implementeren en grensoverschrijdende problemen op te lossen, is van essentieel belang voor een goed functionerende eengemaakte markt, een geslaagde kapitaalmarktenunie en het aantrekken van investeringen naar de EU. De lidstaten onderkennen dit inmiddels en dringen erop aan agressieve fiscale planning te stoppen 2 . Dit vergt een gemeenschappelijke aanpak op het niveau van de EU of de invoering van algemene en specifieke anti-ontgaansbepalingen in de Unie, waarbij zowel interne als gemeenschappelijke maatregelen worden genomen tegen externe bedreigingen van grondslaguitholling.
2. Agressieve fiscale planning: een mondiaal probleem dat EU- en mondiale oplossingen vereist
Eenzijdig nationaal optreden zou geen afdoende oplossing bieden voor het probleem van agressieve fiscale planning en tot problemen leiden. In een eengemaakte markt die gebaseerd is op het vrije verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal, kunnen ongecoördineerde maatregelen tegen winstverschuiving meer schaden dan baten. Uiteenlopende nationale benaderingen van deze grensoverschrijdende problematiek kunnen mazen in de wetgeving creëren waarvan gebruikt wordt gemaakt bij agressieve fiscale planning. De regels in één lidstaat kunnen de doeltreffendheid van de regels in andere lidstaten ondergraven. Bovendien kan een ongecoördineerde aanpak leiden tot onzekerheid en administratieve lasten voor de bedrijven.
Een ongecoördineerde aanpak kan suboptimale reacties van de lidstaten nog verder in de hand werken. In een aantal gevallen staan de lidstaten huiverachtig tegenover het nemen van maatregelen, omdat zij vrezen dat ze hierdoor een concurrentienadeel zullen ondervinden. Sommige van hen zetten zelfs nog sterker in op het aantrekken of behouden van de winsten van multinationals op hun eigen grondgebied, soms met behulp van fiscale gunstregimes of individuele fiscale rulings die een selectief voordeel verlenen, hetgeen in strijd is met de EU-staatssteunregels. Schadelijke belastingconcurrentie creëert doorgaans echter meer prikkels voor bedrijven om winsten te verschuiven, terwijl de totale belastingopbrengsten van de lidstaten er verder door dalen en zij geen aandacht meer hebben voor een groeivriendelijk fiscaal beleid. Momenteel worden er in het kader van de staatssteunregels weliswaar doelgerichte maatregelen genomen ten aanzien van de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan gunstregimes en individuele fiscale rulings, maar er zijn aanvullende wetgevende maatregelen nodig.
Agressieve fiscale planning is een mondiaal probleem dat om Europese en internationale oplossingen vraagt. Vele lidstaten erkennen thans dat eenzijdig optreden tekortschiet. Er bestaat een ruime consensus dat het probleem van agressieve fiscale planning gecoördineerd moet worden aangepakt om gelijke concurrentievoorwaarden op fiscaal gebied te garanderen.
3. Geen tijd voor business as usual: behoefte aan politieke ambitie en rechtszekerheid
In haar mededeling van 17 juni 2015 over 'Een eerlijk en doeltreffend vennootschapsbelastingstelsel in de Europese Unie: vijf belangrijke actiegebieden' heeft de Commissie de grondslag gelegd voor maatregelen tegen agressieve fiscale planning. Centraal in dit actieplan staat de gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting (CCCTB), omdat hij de vennootschapsbelasting ingrijpend zou hervormen en een holistische oplossing zou bieden voor het probleem van winstverschuiving in Europa. De CCCTB zou ook het fiscale klimaat voor ondernemingen verbeteren door de fiscale lasten te verlagen.
In afwachting van de vaststelling van het aangekondigde herziene CCCTB-voorstel werden in het actieplan van juni andere kortetermijnmaatregelen aangereikt, die ervoor moeten zorgen dat effectief wordt belast op de plaats waar winsten worden gegenereerd, een beter fiscaal klimaat voor ondernemingen wordt gecreëerd, verdere vooruitgang wordt geboekt op het vlak van fiscale transparantie en de EU-instrumenten voor coördinatie worden versterkt. Deze maatregelen hangen nauw samen met het G20-/OESO-project betreffende grondslaguitholling en winstverschuiving (BEPS), dat nog niet was voltooid toen dit actieplan bekendgemaakt werd. Sindsdien hebben veel van deze maatregelen een hoge vlucht genomen. Op sommige gebieden van het actieplan kon er op het niveau van de EU echter pas werk worden gemaakt van maatregelen nadat het G20-/OESO-project was voltooid.
De G20-/OESO-rapporten 3 zijn in oktober 2015 gepubliceerd en het is de bedoeling dat de lidstaten een groot deel van deze aanbevelingen nu implementeren in overeenstemming met het Unierecht. Veel lidstaten hebben verklaard dat zij voornemens zijn deze oplossingen zo spoedig mogelijk te implementeren, maar het risico bestaat dat zij dat op uiteenlopende wijze zullen doen of dat zij de BEPS-maatregelen van de OESO verschillend interpreteren.
Dit moet beter. Anti-ontgaansmaatregelen moeten in de EU op duidelijke en coherente wijze vorm krijgen, om het gezamenlijke optreden van de lidstaten tegen belastingontwijking te versterken en tegelijkertijd de Verdragsvrijheden en het concurrentievermogen van de EU te handhaven.
De EU kan en moet verder gaan om ervoor te zorgen dat de lidstaten een gemeenschappelijke norm ontwikkelen. De EU beschikt over instrumenten waarmee anti-ontgaansmaatregelen in alle lidstaten gecoördineerd ten uitvoer kunnen worden gelegd; door onderlinge afstemming zullen de beschermingsmaatregelen van de lidstaten elkaar wederzijds versterken en wordt de bedrijven meer rechtszekerheid geboden. De EU kan met name door de vaststelling van rechtsinstrumenten een gemeenschappelijke aanpak waarborgen. Dat is aangewezen in bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld wanneer beschermingsmaatregelen verband houden met nationale wetgeving. Wetgeving kan ook een zekere speelruimte bieden, zodat de lidstaten rekening kunnen houden met hun verschillende omstandigheden, maar zou ook ten minste kunnen garanderen dat er in de gehele Unie een minimale norm van kracht is. EU-wetgeving zou op fiscaal gebied gelijke voorwaarden voor de lidstaten helpen creëren en de verstoringen beperken die de eengemaakte markt ondergraven.
In andere gevallen is wetgeving waarschijnlijk niet aangewezen, bijvoorbeeld in verband met belastingverdragen. In die gevallen kan een aanbeveling van de Commissie zinvoller zijn om richtsnoeren te geven voor een aanpak die strookt met het Unierecht. Op andere gebieden kan het dan weer aangewezen zijn om gebruik te maken van andere beschikbare instrumenten in de EU, zoals het Gezamenlijk Forum voor verrekenprijzen, de Groep gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen of het Platform inzake goed fiscaal bestuur.
Nú is de tijd om actie te ondernemen voor een vennootschapsbelastingklimaat in de EU dat een concurrerende en groeivriendelijke economie stimuleert. Hoe langer wordt gewacht, des te groter het gevaar dat het probleem op uiteenlopende wijze wordt aangepakt, hetgeen tot administratieve lasten en onzekerheid voor het bedrijfsleven leidt en schadelijk is voor de eengemaakte markt. Uitstel is geen optie. De lidstaten hebben deze problematiek lang en breed bestudeerd, zowel in de EU als in de OESO. Tijdens dit proces zijn bedrijven, ngo's en beroepsgroepen uitvoerig geraadpleegd en hebben zij hun standpunt kenbaar kunnen maken. Het Europees Parlement heeft zijn verslagen over agressieve fiscale planning gepubliceerd. Alle elementen liggen nu op tafel. Het is tijd om te handelen.
4. Effectieve belastingheffing: ervoor zorgen dat belastingen worden betaald waar waarde wordt gecreëerd
Zoals in het actieplan van juni 2015 werd uiteengezet, moeten bedrijven die van de eengemaakte markt gebruikmaken en er winsten maken, ook belastingen over die winsten betalen daar waar hun activiteiten plaatsvinden. Het is echter duidelijk dat sommige bedrijven deze band hebben verbroken door winsten te verschuiven van de plaats waar zij zijn gegenereerd naar lidstaten die lage belastingtarieven en preferentiële regelingen aanbieden, en naar derde landen, waar geen enkele band bestaat met de plaats waar de feitelijke economische activiteit wordt verricht. Een aantal van de stimuleringsmaatregelen die aan specifieke ondernemingen worden aangeboden, zijn mogelijkerwijs in strijd met de EU-staatssteunregels en kunnen worden aangepakt via het toezicht op de staatssteun. De Commissie heeft actief werk gemaakt van de aanpak van gevallen waarin deze regels werden geschonden. Tegelijkertijd wordt echter via strategieën inzake agressieve fiscale planning handig ingespeeld op bredere systeemgerelateerde problemen, zoals mismatches tussen de nationale belastingwetgevingen, en op de bestaande EU-vennootschapsbelastingwetgeving 4 om de facto weinig (of helemaal geen) belasting te betalen op de plaats waar de winsten worden gegenereerd. Het Europees Parlement en vele lidstaten en belanghebbenden willen dat dit verandert - ernaar streven dat winsten ook daadwerkelijk in de EU worden belast, was daarom een centraal element in het actieplan van juni.
De EU beschikt over verschillende middelen om bij te dragen aan de verwezenlijking van deze agenda en er is al vooruitgang geboekt met een aantal initiatieven die moeten waarborgen dat winsten daadwerkelijk in de eengemaakte markt worden belast.
De nieuwe G20-/OESO-richtsnoeren voor verrekenprijzen moeten helpen om winsten te koppelen aan de economische activiteiten waarmee zij zijn gegenereerd. De Commissie heeft het mandaat herzien van het Gezamenlijk Forum voor verrekenprijzen 5 , dat al hard studeert op de manier waarop het beste kan worden voortgebouwd op de BEPS-werkzaamheden van de G20/OESO om een doeltreffender en consistenter toepassingskader voor de regels in de EU te ontwikkelen, rekening houdende met de eengemaakte markt. Het Forum heeft herhaaldelijk bewezen dat het alomvattende pragmatische oplossingen kan aanreiken voor de problemen in verband met verrekenprijspraktijken in de EU, en moet op de ingeslagen weg verdergaan. De Commissie zal toezicht houden op de tenuitvoerlegging van de nieuwe regels door de lidstaten en onderzoeken of er strengere regels nodig zijn om manipulatie te voorkomen.
De Groep gedragscode (belastingregeling voor ondernemingen) 6 heeft een monitoringproces op de rails gezet dat ervoor zal zorgen dat de lidstaten de herziene aanpak van octrooiboxen implementeren. Als de lidstaten de nieuwe aanpak niet naar behoren volgen, zal de Commissie bekijken of er wetgeving kan worden vastgesteld om de correcte implementatie ervan te waarborgen.
De EU-ministers van Financiën hebben het thema van effectieve belastingheffing besproken en zijn overeengekomen om op de korte termijn in te zetten op een nieuwe antimisbruikbepaling in de rente- en royaltyrichtlijn 7 . Deze werkzaamheden zullen worden voortgezet en de Commissie is ervan overtuigd dat er overeenstemming kan worden bereikt.
Europa krijgt nu de kans om op sommige gebieden verder te gaan en maatregelen te nemen tegen andere structuren van agressieve fiscale planning die in de OESO en in het interinstitutionele debat aan de orde zijn gesteld. Deze structuren worden nader besproken in het werkdocument van de diensten van de Commissie bij dit pakket en in de studie van de Commissie naar agressieve fiscale planning. De OESO en andere EU-instellingen hebben de volgende aanvullende maatregelen in kaart gebracht als mogelijke middelen om agressieve fiscale planning te helpen bestrijden:
• beperking van de renteaftrek, een van de belangrijkste instrumenten voor winstverschuiving;
• opheffing van negatieve gevolgen van hybride mismatches, zodat deze niet tot dubbele niet-heffing leiden;
• aanscherping van de regels voor gecontroleerde buitenlandse vennootschappen, zodat winsten die worden geparkeerd in laag- of niet-belastende landen, daadwerkelijk in de heffing worden betrokken;
• aanscherping van de regels betreffende de belastingheffing van activa bij overbrenging naar een andere staat (exitheffingen);
• niet-toekenning van de vrijstelling voor bepaalde grensoverschrijdende bedrijfsinkomsten als deze in de andere staat niet daadwerkelijk zijn belast (switch-over regels);
• invoering van een EU-brede algemene antimisbruikregel; en
• wijziging van de regels zodat het moeilijker wordt voor ondernemingen om op kunstmatige wijze een belastbare aanwezigheid in een lidstaat te vermijden of misbruik te maken van de bepalingen van een belastingverdrag (vaste inrichting en verdragsmisbruik).
Het verband tussen het genereren van winst en de belastingheffing daarover in de EU zou worden versterkt door een EU-brede aanpak van deze maatregelen. Daarom heeft de Raad zich sinds de publicatie van het actieplan vooral gericht op het vinden van een gemeenschappelijke oplossing voor deze kwesties en de lidstaten hebben hierbij goede vooruitgang geboekt. De publicatie van de BEPS-rapporten, die verband houden met verschillende van deze maatregelen, heeft deze besprekingen een stevige basis gegeven.
De Commissie is ervan overtuigd dat de gemeenschappelijke oplossingen die in de Raad worden besproken, de slagvaardigheid van de lidstaten om agressieve fiscale planning aan te pakken, beduidend zou vergroten in afwachting van de resultaten van het CCCTB-initiatief. In het actieplan van juni staat dat de Commissie ervoor zou zorgen dat een consensus over deze punten juridisch bindend zou kunnen worden gemaakt. Zij komt deze verbintenis nu na door in dit pakket een richtlijn tegen belastingontwijking op te nemen, meer bepaald een wetgevingsvoorstel voor de elementen die in nationale wetgeving ten uitvoer kunnen worden gelegd vóórdat overeenstemming wordt bereikt over de CCCTB en deze wordt ingevoerd. Hiermee komt ze ook tegemoet aan de resoluties van het Europees Parlement waarin de Commissie wordt gevraagd om wetgevingsvoorstellen over deze anti-ontgaansmaatregelen in te dienen.
Het is evenwel niet wenselijk om sommige van deze punten te regelen in een op zichzelf staande richtlijn. Met name punten die nauwer verband houden met belastingverdragen, zijn daarom niet in de richtlijn opgenomen. Toch moet er nu een gecoördineerde aanpak komen om negatieve indirecte gevolgen te vermijden. De Commissie doet daarom een aanbeveling betreffende de implementatie van maatregelen in verband met vaste inrichtingen en het G20-/OESO-rapport over misbruik van belastingverdragen. In deze context maakt de Commissie zich zorgen over het feit dat LoB-bepalingen (Limitations of Benefits/beperking van voordelen) in het G20-/OESO-rapport als optie worden genoemd, hoewel wordt erkend dat deze oplossing niet noodzakelijk passend is in alle regio's. Deze bepalingen beperken de voordelen van belastingverdragen tot entiteiten die eigendom zijn van inwoners van slechts één lidstaat, en kunnen daarom worden beschouwd als schadelijk voor de eengemaakte markt omdat zij grensoverschrijdende investeringen ontmoedigen. Deze regels kunnen problemen opleveren voor de kapitaalmarktenunie. Wanneer lidstaten in hun belastingverdragen regels opnemen die gebaseerd zijn op de G20-/OESO-optie waarbij structuren of transacties worden getoetst aan het voornaamste doel ervan (principal purpose test), dienen zij dit te doen in overeenstemming met het EU-recht. Te dien einde worden de lidstaten aangemoedigd gebruik te maken van de aanvullende formulering die in de aanbeveling is opgenomen.
Het pakket anti-ontgaansmaatregelen bevat ook een mededeling waarin stappen worden beschreven voor een sterkere coördinatie van de lijn die de EU in belastingzaken volgt ten aanzien van derde landen. Deze mededeling zal een aanvulling vormen op de reeds geplande anti-ontgaansmaatregelen. Zij onderzoekt hoe de EU internationale normen voor goed bestuur in belastingzaken wereldwijd beter kan bevorderen en derde landen verder kan ondersteunen bij het voldoen aan deze normen.
Daarnaast bevat de mededeling EU-criteria voor goed bestuur die zijn aangepast aan de jongste internationale ontwikkelingen en de grondslag moeten vormen van alle externe beleidsmaatregelen van de EU op belastinggebied. Tot slot streeft zij ernaar dat beter gebruik wordt gemaakt van de internationale overeenkomsten van de EU om goed bestuur in belastingzaken te bevorderen, en pleit zij voor meer steun aan ontwikkelingslanden op het gebied van de vennootschapsbelasting.
In overeenstemming met de in het actieplan van juni 2015 gedane toezegging bevat de mededeling ook een nadere toelichting van een nieuw EU-proces om derde landen voor belastingdoeleinden te screenen en in een lijst op te nemen. Zo wordt aansluiting gevonden bij vele van de maatregelen die de TAXE- en ECON-commissies van het Europees Parlement essentieel hebben genoemd voor de bestrijding van agressieve fiscale planning waarbij derde landen betrokken zijn.
5. Transparantie: een effectieve toegang tot fiscale informatie waarborgen
Transparantie is een essentieel element om een eerlijkere belastingheffing te waarborgen, zowel in de EU als op het internationale plan. De lidstaten moeten toegang hebben tot informatie over de belastingen die in andere jurisdicties zijn betaald, om agressieve fiscale planning te kunnen aanpakken. In maart 2015 heeft de Commissie een voorstel gedaan om meer transparantie ten aanzien van belastingdiensten te bewerkstelligen door middel van de automatische uitwisseling van inlichtingen over grensoverschrijdende fiscale rulings. Dit voorstel, dat in december 2015 door de Raad is aangenomen, zal bijdragen tot een doeltreffendere samenwerking tussen de belastingautoriteiten en overheden helpen hun belastinggrondslagen beter te beschermen.
Er moet echter meer worden gedaan om een billijke belastingheffing op de eengemaakte markt te waarborgen. Ondanks de recente goedkeuring van het voorstel voor de automatische uitwisseling van informatie over grensoverschrijdende fiscale rulings kan het nog vaak voorkomen dat belastingdiensten niet beschikken over de informatie die zij nodig hebben om te kunnen vaststellen of bedrijven grote bedragen aan inkomsten kunstmatig hebben verschoven naar fiscaal gunstigere omgevingen met behulp van verrekenprijzen of soortgelijke praktijken. De G20/OESO hebben aanbevolen dat landen meer inlichtingen tussen belastingdiensten uitwisselen, met inbegrip van informatie over hoeveel belasting een onderneming betaalt en over welke winsten die zijn betaald, opgesplitst per land. Deze informatie is van wezenlijk belang om de praktijken die grote multinationale ondernemingen soms toepassen, te kunnen beoordelen en controleren.
Deze regels moeten overal in de EU op eenvormige wijze worden geïmplementeerd om een gelijk speelveld tussen de lidstaten tot stand te brengen en om de administratieve lasten te voorkomen die zouden kunnen ontstaan als bedrijven in elke lidstaat verschillende informatie moeten verstrekken. De Commissie dient daarom een voorstel in om de G20-/OESO-landenrapportage op EU-niveau te implementeren, voortbouwende op het bestaande wettelijk kader voor inlichtingenuitwisseling, door middel van wijzigingen in de richtlijn betreffende administratieve samenwerking. Door de opname van de landenrapportage in deze richtlijn zouden de lidstaten ook gebruik kunnen maken van de reeds bestaande bepalingen van de richtlijn op het gebied van administratieve samenwerking, wat de inlichtingenuitwisseling tussen de belastingdiensten zou vergemakkelijken.
Daarnaast bestudeert de Commissie momenteel hoe multinationale ondernemingen ook bepaalde boekhoudkundige en fiscale informatie per land openbaar zouden kunnen maken. Een dergelijke grotere transparantie op het gebied van de vennootschapsbelasting zou multinationale ondernemingen onder een nauwlettender publiek toezicht kunnen plaatsen, wat er mede voor kan zorgen dat winsten effectief worden belast waar zij worden gegenereerd en het publieke vertrouwen wordt versterkt. Het zou ook de billijkheid van het belastingsysteem in de eengemaakte markt kunnen helpen versterken door belastingontwijkingspraktijken en de daarmee samenhangende belastingstrategieën van de lidstaten te helpen terugdringen en oneerlijke verschillen in de behandeling tussen multinationale en andere ondernemingen te helpen beperken. Tegelijkertijd zal bij een initiatief rekening moeten worden gehouden met de behoefte om legitieme bedrijfsgeheimen te beschermen en een gelijk speelveld te bevorderen voor internationaal actieve bedrijven. Momenteel evalueert de Commissie verschillende mogelijkheden in het kader van de lopende effectbeoordeling en zodra die werkzaamheden zijn afgerond, wil zij dit voorjaar een wetgevingsinitiatief presenteren.
6. Het risico van dubbele belasting aanpakken
Omdat bedrijven zich er zorgen over maken dat maatregelen tegen agressieve fiscale planning onbedoeld ook kunnen leiden tot meer dubbele belasting of geschillen tussen belastingdiensten over de belastinggrondslag, zijn de maatregelen die zijn opgenomen in het pakket anti-ontgaansmaatregelen, zo opgezet dat het gevaar van dubbele belasting zo veel mogelijk wordt beperkt. In de richtlijn tegen belastingontwijking is bijvoorbeeld verduidelijkt dat wanneer de toepassing van de regels in dubbele belasting resulteert, aan belastingplichtigen voorkoming moet worden verleend voor de in de andere staat betaalde belasting. Dit algemene beginsel is uitgewerkt in specifiekere voorschriften waar dat mogelijk is, zoals in de cfc-bepalingen. Daarnaast wil de Commissie ook, zoals zij in haar actieplan van juni heeft uiteengezet, een voorstel indienen om de geschillenbeslechtingsprocedures te verbeteren. De desbetreffende werkzaamheden voor de effectbeoordeling vorderen en het is de bedoeling om het voorstel in de zomer te presenteren.
7. Volgende stappen
Met de goedkeuring van de CCCTB zou de EU over een stelsel beschikken dat agressieve fiscale planning in de EU voorkomt. De invoering van de CCCTB blijft daarom het streefdoel van de Commissie. De openbare raadpleging over het herziene CCCTB-voorstel is onlangs afgesloten en de Commissie ligt op schema om de nieuwe wetgevingsvoorstellen in het najaar van 2016 aan te nemen. Zij zal er bij de lidstaten op aandringen om het voorstel snel aan te nemen. Ondertussen kan Europa de zaken echter niet op hun beloop laten. In het pakket anti-ontgaansmaatregelen wordt gekozen voor een pragmatische aanpak waarin de belangrijkste initiatieven om effectieve belastingheffing en meer transparantie op de eengemaakte markt te ondersteunen, worden gebundeld. Dit pakket zal een impuls geven aan het huidige hervormingsproces, de druk bij de lidstaten om te handelen, op de ketel houden en er mede toe bijdragen dat hoge toezeggingen waar mogelijk vertaald worden in wetgevende maatregelen.
Het pakket omvat de volgende initiatieven 8 :
• Voorstel voor een richtlijn ter bestrijding van belastingontwijking
• Aanbeveling inzake belastingverdragskwesties
• Voorstel voor een richtlijn tot uitvoering van de G20-/OESO-landenrapportage (CbCR)
• Mededeling over een externe strategie
• Werkdocument van de diensten van de Commissie, dat een nadere analyse bevat en deze initiatieven ondersteunt.
Deze initiatieven zijn gebaseerd op uitvoerige en constructieve besprekingen in de Raad, de Groep gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen en het Platform inzake goed fiscaal bestuur, en op de onlangs gepubliceerde BEPS-rapporten van de G20/OESO. De Commissie heeft ook met dank gebruik gemaakt van de waardevolle verslagen van het Europees Parlement over fiscale kwesties en geeft invulling aan vele van de aanbevelingen die het in zijn resoluties heeft gedaan.
Aangezien deze maatregelen in overeenstemming zijn met de verbintenissen die de lidstaten zijn aangegaan, zou het mogelijk moeten zijn om snel overeenstemming over dit pakket te bereiken. De maatregelen scheppen het noodzakelijke kader om tot concrete resultaten te komen die de eengemaakte markt helpen te beschermen, en vormen een samenhangende en gecoördineerde EU-aanpak van de vennootschapsbelasting — zowel in de onderlinge EU-relaties als ten opzichte van de rest van de wereld. Het is aan de lidstaten om deze kans te grijpen om hun verschillen te overbruggen, en bij te dragen aan een eerlijker en efficiënter belastingsysteem in de EU.
(1) eur-lex.europa.eu/resource?uri=cellar:5e1fd1b0-15b7-11e5-a342-01aa75ed71a1.0018.02/DOC_1&format=PDF
(2) www.consilium.europa.eu/nl/press/press-releases">www.consilium.europa.eu/nl/press/press-releases
(3) www.oecd.org/ctp/beps">www.oecd.org/ctp/beps
(4) eur-lex.europa.eu/LexUriServ:32003L0049:nl:HTML eur-lex.europa.eu/LexUriServ:32003L0123:nl:HTML
(5) ec.europa.eu/taxation_customs/taxation
(6) ec.europa.eu/taxation_customs/taxation
(7) eur-lex.europa.eu/LexUriServ:32003L0049:nl:HTML
(8) Alle acties die door de Commissie in dit document worden voorgesteld, zijn in overeenstemming en verenigbaar met het lopende meerjarige financiële kader 2014-2020.