Toelichting bij COM(2016)437 - Standpunt EU ten aanzien van bepaalde voorstellen die worden voorgelegd aan de van 24 september tot en met 5 oktober 2016 in Johannesburg, Zuid-Afrika, te houden 17e vergadering van de Conferentie der Partijen (CoP17) bij de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten (Cites)

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

De 17e vergadering van de Conferentie der Partijen (CoP17) bij de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten (Cites) zal van 24 september tot en met 5 oktober 2016 worden gehouden in Johannesburg, Zuid-Afrika. Het doel van Cites is ervoor te zorgen dat de internationale handel in wilde dieren en planten geen bedreiging vormt voor hun voortbestaan in het wild. Cites regelt de internationale handel in meer dan 35 000 dier- en plantensoorten die door die handel worden of zouden kunnen worden bedreigd. De Conferentie der Partijen (CoP, Conference of the Parties) van Cites is het bestuursorgaan van de Overeenkomst en komt gewoonlijk eens in de drie jaar samen.

Tijdens de CoP17 zullen de Partijen voorstellen bespreken voor i) wijzigingen van de bijlagen I en II bij de Overeenkomst en ii) de interpretatie en de uitvoering van de Overeenkomst, en daarover beslissingen nemen. Veel punten op de agenda van CoP17 zijn het resultaat van de intersessionele werkzaamheden die tijdens eerdere CoPs zijn opgestart en door het Comité dieren, het Comité planten en het Permanent Comité van Cites zijn uitgevoerd. Andere agendapunten zijn door de Partijen bij Cites ingebracht. Op 26 april 2016 hebben de EU en haar lidstaten bij het secretariaat van Cites een aantal voorstellen in verband met Cites-resoluties en -besluiten, alsmede voorstellen tot wijziging van de bijlagen bij de Cites-overeenkomst ingediend om op de agenda van CoP17 te worden opgenomen. In totaal omvat de agenda van CoP17 180 agendapunten.

De Unie werd in juli 2015 Partij bij de Overeenkomst. De overeenkomst is in de Europese Unie omgezet via Verordening (EG) nr. 338/97 van de Raad inzake de bescherming van in het wild levende dier- en plantensoorten door controle op het desbetreffende handelsverkeer 1 en de daarmee samenhangende verordeningen van de Commissie. Gezien de bevoegdheid van de Unie op het gebied van handel en milieu en de gevolgen van door de Conferentie der Partijen genomen besluiten voor de uitvoering van Verordening (EG) nr. 338/97 van de Raad is het nodig een standpunt van de Unie te bepalen over de voorstellen die aan de Conferentie zullen worden voorgelegd.

Dit document bevat het voorstel van de Commissie voor een EU-standpunt over de onderwerpen op de agenda van de CoP. Dit voorstel is in overeenstemming met het ambitieuze beleid van de EU voor de bescherming van de biodiversiteit, de bevordering van duurzame handel en tegen de illegale handel in wilde dieren en planten, zoals dat met name tot uitdrukking komt in de EU-biodiversiteitsstrategie, de EU-strategie 'Handel voor iedereen', het gemeenschappelijk visserijbeleid van de EU, het actieplan van de EU tegen de illegale handel in wilde dieren en planten en het actieplan voor de instandhouding en het beheer van het haaienbestand, en houdt rekening met de door de EU gefinancierde studie 'Groter dan olifanten. Elementen voor een strategische EU-benadering van het behoud van dieren en planten in het wild in Afrika'.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

De procedurele rechtsgrondslag voor het voorgestelde besluit van de Raad is artikel 218, lid 9, VWEU, dat de juiste grondslag vormt voor een handeling waarin het standpunt van de EU in een 'krachtens een internationale overeenkomst opgericht lichaam' (zoals de CoP van Cites) wordt vastgelegd wanneer dat lichaam handelingen met rechtsgevolgen vaststelt.

De materiële rechtsgrondslag wordt gevormd door artikel 207 en artikel 192, lid 1, VWEU, aangezien de maatregelen die in het kader van de Cites-overeenkomst zijn overeengekomen weliswaar een milieudoelstelling nastreven, maar grotendeels verband houden met handel.

3. RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDE PARTIJEN EN EFFECTBEOORDELING

De Commissie heeft regelmatig contact met belanghebbenden bij aangelegenheden die onder de Cites-overeenkomst vallen, zoals milieu-ngo's, bedrijfstakken die betrokken zijn bij de handel in producten op basis van wilde dieren of planten en jagersverenigingen. Op 23 mei 2016 hebben de diensten van de Commissie met belanghebbende partijen overlegd tijdens een vergadering die specifiek bedoeld was om hun mening te vernemen over de kwesties die op de CoP17 van Cites aan de orde zullen komen. Op 24 mei 2016 was er een informele bijeenkomst van de diensten van de Commissie en deskundigen uit de lidstaten om de punten te bespreken die op de Conferentie der Partijen ter sprake zullen komen. Bij het opstellen van het voorstel voor een besluit van de Raad heeft de Commissie terdege rekening gehouden met de bijdragen van de belanghebbenden en de deskundigen uit de lidstaten.

Andere standpunten van deskundigen, zoals de door het Cites-secretariaat, IUCN en Traffic uitgevoerde analyse van alle voor de CoP17 ingediende voorstellen, alsmede standpunten van het adviesorgaan van deskundigen van de FAO voor de beoordeling van voorstellen voor wijzigingen van onder Cites vallende soorten, konden niet in aanmerking worden genomen, omdat zij niet tijdig voor het Commissievoorstel beschikbaar waren, maar moeten volledig in aanmerking worden genomen wanneer het voorstel in de Raad met de lidstaten wordt besproken.

Wijzigingen in de bijlagen bij de Cites-overeenkomst moeten via overeenkomstige wijzigingen in Verordening (EG) nr. 338/97 van de Raad in het EU-acquis worden weergegeven. Dit zal leiden tot het instellen of opheffen van beperkingen op het handelsverkeer van, naar en binnen de EU voor de soorten waarop die wijzigingen betrekking hebben. De omvang en waarde van de handel waarbij de EU betrokken is en die zou kunnen worden getroffen door de op de CoP17 gedane voorstellen tot wijziging van de Cites-bijlagen zijn beperkt, zodat de sociaaleconomische en administratieve kosten van de invoering bescheiden zullen zijn.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Als Partij bij de Cites-overeenkomst moet de EU een jaarlijkse bijdrage leveren aan het Cites-trustfonds. Die bijdrage zal in het licht van de conclusies van de besprekingen op de CoP17 over de begroting voor de periode 2017-2019 worden aangepast. De jaarbijdrage van de EU voor 2016 bedroeg 140 000 EUR en werd uit bestaande toewijzingen gefinancierd.

5. OVERIGE ELEMENTEN

Een groot aantal documenten voor de Cites-CoP17 was niet op tijd beschikbaar om de Commissie in staat te stellen een standpunt van de Unie voor te stellen (met name de werkdocumenten — zie bijlage II, punt 1, bij dit document). Daarom stelt de Commissie voor dat het standpunt over deze punten wordt bepaald tijdens de besprekingen in de werkgroep van de Raad op basis van de beoordeling door de Commissie, of tijdens de CoP17 — overeenkomstig artikel 2 van het ontwerpbesluit van de Raad — voor documenten die alleen tijdens de CoP beschikbaar zijn.