Toelichting bij SEC(2011)328 - SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING Begeleidend document bij MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S Wegnemen van de onzekerheid over de vermogensrechtelijke rechten van internationale paren Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen op het gebied van huwelijksvermogensstelsels en het Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen op het gebied van de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | SEC(2011)328 - SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING Begeleidend document bij MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE ... |
|---|---|
| bron | SEC(2011)328   |
| datum | 16-03-2011 |
Brussel, 16.3.2011
SEC(2011) 328 definitief
WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE
Inhoudsopgave
VAN DE EFFECTBEOORDELING
Begeleidend document bij
MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S
Wegnemen van de onzekerheid over de vermogensrechtelijke rechten van internationale paren
VERORDENING VAN DE RAAD
betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen op het gebied van huwelijksvermogensstelsels
en het
VERORDENING VAN DE RAAD
betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen op het gebied van de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen
{COM(2011) 125 definitief}
{COM(2011) 126 definitief}
{COM(2011) 127 definitief}
{SEC(2011) 327 definitief}
1.Procedurele kwesties en de raadpleging van belanghebbenden
De voorbereiding van toekomstige EU‑initiatieven op het gebied van het vermogen van paren valt binnen het kader van het programma van 2000 van maatregelen voor de uitvoering van het beginsel van wederzijdse erkenning van beslissingen in burgerlijke en handelszaken.
In 2003 bestelde de Commissie een studie over de huwelijksvermogensstelsels en het vermogen van ongehuwde paren in het internationaal privaatrecht en het interne recht. Daaruit bleek dat er op dat gebied problemen bestaan. In 2006 publiceerde de Commissie een groenboek over collisieregels op het gebied van huwelijksvermogensstelsels1, waarin ook de rechterlijke bevoegdheid en de wederzijdse erkenning aan bod kwamen.
De Commissie richtte een deskundigengroep op om haar bij te staan in haar werkzaamheden in verband met toekomstige wetgevingsvoorstellen. De groep bestond uit deskundigen die onafhankelijk van de lidstaten optraden. Op 28 september 2009 vond een publieke hoorzitting plaats over het nut van een Europees instrument op het gebied van huwelijksvermogensstelsels en de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen voor internationale paren. De hoorzitting werd bijgewoond door 99 deelnemers uit de lidstaten en de deskundigengroep, en door academici, advocaten, notarissen en leden van het maatschappelijk middenveld.
In het programma van Stockholm werd ten slotte gevraagd om het beginsel van wederzijdse erkenning „uit te breiden tot gebieden die van groot belang zijn voor het dagelijks leven van de burgers, bijvoorbeeld het huwelijksvermogensrecht en de vermogensrechtelijke gevolgen van de scheiding van paren”.
Dit verslag is gebaseerd op de vaststellingen van een externe studie die de Commissie met het oog op de effectbeoordeling heeft besteld.
2.Omschrijving van het probleem
Meer en meer burgers in de EU overschrijden de nationale grenzen en zo worden er steeds meer internationale paren of paren met een internationale dimensie gevormd: echtgenoten met een verschillende nationaliteit, paren die in een lidstaat verblijven waarvan zij geen onderdaan zijn, die goederen bezitten in verschillende lidstaten of die soms uit de echt scheiden of overlijden in een ander land dan hun land van herkomst. Het probleem is dat het voor de betrokkenen erg moeilijk is om te weten welke gerechten bevoegd zijn voor en welk recht toepasselijk is op hun persoonlijke situatie en hun goederen. Daardoor ondervinden zij niet alleen in het dagelijkse beheer van hun goederen maar ook bij scheiding of overlijden onvoorziene en nadelige gevolgen.
Hoewel er EU‑regelgeving bestaat in verband met de bevoegdheid en het toepasselijke recht in burgerlijke en handelszaken, en op het gebied van sommige onderdelen van het familierecht, bestaat er nog geen regelgeving op het gebied van huwelijksvermogensstelsels of de vermogensrechtelijke betrekkingen van ongehuwde paren. De materie wordt dan ook geregeld door het nationale recht en de internationale overeenkomsten tussen lidstaten.
De problemen die worden ondervonden door geregistreerde partners, hebben in wezen dezelfde oorzaken als de problemen die worden ondervonden door echtparen. Maar voor de geregistreerde partners komt daar nog bij dat het geregistreerd partnerschap als instituut slechts in veertien lidstaten bestaat, niet alle lidstaten materiële wetten ter zake hebben en nog minder lidstaten daarover bevoegdheids- en collisieregels hebben aangenomen.
De wetgevingsvoorstellen betreffen respectievelijk de echtparen en de geregistreerde partners, feitelijke verbintenissen vallen er niet onder.
Omvang van het probleem
In 2007 werden er in de EU 2 400 000 nieuwe huwelijken gesloten, waarvan er ongeveer 300 000 (13%) internationaal waren. Er werden 1 047 427 echtscheidingen uitgesproken, waarvan er ook 13% een internationale dimensie hadden. In datzelfde jaar werden er voorts ongeveer 2,4 miljoen huwelijken ontbonden door overlijden, waarvan ongeveer 390 000 internationaal werden geacht. Alles bij elkaar werden in 2007 meer dan 430 000 internationale verbintenissen ontbonden door echtscheiding of overlijden, en in al die zaken moest er huwelijksvermogen worden verdeeld.
In 2007 werden er in de EU ongeveer 211 000 partnerschappen geregistreerd, waarvan er 41 000 gelet op het vermogen een internationale dimensie hadden (totaal van de internationale geregistreerde partnerschappen, geregistreerde partners die in het buitenland verblijven of in het buitenland goederen bezitten).
3.Doelstellingen
De wetgevingsvoorstellen hebben als algemene doelstelling bij te dragen aan de totstandbrenging van een echte Europese ruimte van civiel recht op het gebied van huwelijksvermogensstelsels en de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen. Hiertoe stellen zij gemeenschappelijke regels vast aan de hand waarvan kan worden bepaald welke gerechten bevoegd zijn en welk recht moet worden toegepast op het vermogen van paren met een internationale dimensie.
De algemene en specifieke doelstellingen zijn in de onderstaande tabel samengevat:
| Algemene doelstelling | Specifieke doelstellingen |
| Wegnemen van de overblijvende belemmeringen voor burgers die hun rechten uitoefenen in de Europese rechtsruimte, door het beginsel van wederzijdse erkenning uit te breiden tot de huwelijksvermogensstelsels en de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partners | 1. Parallelle procedures en de toepassing van verschillende materiële rechtsstelsels op het vermogen van een echtpaar of ongehuwd paar voorkomen |
| 2. Ervoor zorgen dat echtgenoten en geregistreerde partners voor zover mogelijk het recht kunnen kiezen dat op hun situatie van toepassing is | |
| 3. Vergemakkelijken van de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen inzake het vermogen van internationale echtparen en geregistreerde partners | |
| 4. Het mogelijk maken dat een paar alle juridische aspecten van zijn zaak (scheiding of overlijden waardoor hun vermogen moet worden vereffend) voor hetzelfde gerecht kan brengen | |
| 5. Ervoor zorgen dat de echtgenoten en geregistreerde partners die geen toepasselijk recht hebben gekozen, weten welk recht van toepassing zal zijn op de vereffening van hun vermogen | |
| 6. Zorgen voor verenigbaarheid met andere voorgestelde EU‑regelgeving (bijvoorbeeld op het gebied van erfopvolging en erfrechtverklaring en, voor echtparen, het toepasselijke recht inzake echtscheiding) | |
| 7. Verbeteren van de toegang tot informatie over de huwelijksvermogensstelsels en de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen |
4.1.Beschrijving van de beleidsopties
De volgende beleidsopties werden in overweging genomen:
Beleidsoptie 1: status quo - geen nieuwe maatregelen van de EU.
Beleidsoptie 2: verstrekken van gerichte informatie om de burgers bewuster te maken van het feit dat de huwelijksvermogensstelsels of de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen misschien niet dezelfde zijn in andere lidstaten - informatie verstrekken aan paren die op het punt staan te huwen of een partnerschap te registreren (bv. folder met algemene informatie).
Beleidsoptie 3: harmoniseren van de bevoegdheidsregels en invoeren van regels inzake de automatische erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen - wetgevend optreden van de EU in de vorm van (een) verordening(en) tot vaststelling van geharmoniseerde bevoegdheidsregels (de bevoegdheid zou worden bepaald op basis van aanknopingspunten) en regels inzake de automatische erkenning en tenuitvoerlegging van gerechtelijke en andere beslissingen.
Beleidsoptie 4: harmoniseren van de collisieregels - wetgevend optreden van de EU in de vorm van regels aan de hand waarvan kan worden bepaald welk recht toepasselijk is; rechtskeuze zou mogelijk worden; als er geen rechtskeuze is gedaan, zou aan de hand van gemeenschappelijke aanknopingspunten worden bepaald welk recht toepasselijk is.
Beleidsoptie 5: invoeren van een eenvormig facultatief Europees model voor huwelijkscontracten - een standaard huwelijkscontract voor alle lidstaten van de EU, waarvoor EU‑burgers kunnen opteren; sommige delen van deze contracten zouden kunnen worden aangepast aan de specifieke nationale situatie.
Beleidsoptie 6: harmoniseren van de collisieregels en de bevoegdheidsregels en invoeren van regels inzake de automatische erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen - deze optie is een combinatie van de beleidsopties 3 en 4.
Beleidsoptie 7: verstrekken van informatie aan derden over het bestaan van huwelijksvermogensstelsels en vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen – er bestaan verschillende mogelijkheden om de problemen op te lossen die zich voordoen bij het bepalen van de vermogensrechtelijke betrekkingen tussen echtgenoten of geregistreerde partners.
4.2.Vergelijking van de opties
Beleidsoptie 1: status quo. Deze optie voldoet niet aan de doelstellingen omdat de lidstaten niet echt bereid zijn om hun nationale regels te stroomlijnen. Als zij op eigen initiatief wijzigingen doorvoeren in hun nationale rechtsstelsel, zullen de verschillen tussen de rechtsstelsels onderling waarschijnlijk blijven bestaan. De bestaande problemen zullen daarentegen waarschijnlijk nog erger worden door de toegenomen mobiliteit van de burgers. Grondrechten: hoewel het eigendomsrecht niet echt wordt geschonden, kan de complexiteit van het rechtskader een effect hebben op de daadwerkelijke uitoefening van het eigendomsrecht. Sociale effecten: ook de problemen die worden ondervonden door de zwakkere partij van het paar tijdens een scheidingsprocedure, blijven waarschijnlijk bestaan. Financiële kosten: geen. Economische effecten: doordat er zich steeds meer ingewikkelde internationale zaken voordoen, zullen de vertragingen en de kosten, waaronder waardevermindering van de goederen, erger worden dan vandaag het geval is.
Beleidsoptie 2: verstrekken van gerichte informatie om de burgers bewuster te maken van het feit dat de huwelijksvermogensstelsels of de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen misschien niet dezelfde zijn in andere lidstaten en dat zij hun stelsel of vermogensrechtelijke gevolgen kunnen registreren. Deze optie zou maar in uiterst beperkte mate helpen voorkomen dat er parallelle procedures worden gevoerd en er verschillend materieel recht wordt toegepast. Grondrechten: positief effect op de daadwerkelijke uitoefening van het eigendomsrecht. Sociale effecten: kleine verbeteringen ten opzichte van de huidige situatie. Financiële kosten: kosten van informatiebrochures, die geraamd worden op ongeveer 2 miljoen euro per jaar. Economische effecten: kleine besparingen.
Beleidsoptie 3: harmoniseren van de bevoegdheidsregels en invoeren van regels inzake de automatische erkenning en tenuitvoerlegging van gerechtelijke beslissingen, beslissingen en akten. Deze optie zou een beperkt positief effect hebben. Parallelle procedures zouden worden voorkomen en de erkenning van beslissingen zou gemakkelijker worden. Er zou echter onzekerheid blijven bestaan over de vraag hoe bepaald wordt welk recht toepasselijk is. Grondrechten: positief effect op de daadwerkelijke uitoefening van het eigendomsrecht. Sociale effecten: er zouden kosten worden bespaard doordat er minder parallelle procedures worden gevoerd en de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen vergemakkelijkt worden. Financiële kosten: laag (voor de invoering van nieuwe bevoegdheidsregels). Economische effecten: de kostenbesparingen voor de lidstaten zouden klein zijn.
Beleidsoptie 4: harmoniseren van de collisieregels. Deze optie biedt enkele voordelen ten opzichte van de huidige situatie. Zelfs als nog steeds verschillende gerechten eenzelfde zaak zouden kunnen behandelen, zouden zij wel op het huwelijksvermogensstelsel of de vermogensrechtelijke gevolgen van het geregistreerd partnerschap hetzelfde materiële recht moeten toepassen (omdat zij dezelfde collisieregels zouden toepassen). Door de invoering van geharmoniseerde regels inzake een beperkte rechtskeuze voor de paren, zou er daarnaast meer zekerheid bestaan over het toe te passen recht. Grondrechten: positief effect op de daadwerkelijke uitoefening van het eigendomsrecht. Sociale effecten: minder kosten door minder gerechtskosten. De huidige situatie zou ook worden verbeterd doordat er niet langer een reden zou bestaan om een rush naar de rechter in te zetten. Voorts zouden de juridische beroepsbeoefenaars niet langer in de collisieregels van andere landen moeten zoeken om te bepalen welk recht toepasselijk is. Financiële kosten: erg laag (administratief werk). Economische effecten: kleine kostenbesparingen.
Beleidsoptie 5: invoeren van een eenvormig facultatief Europees model voor huwelijkscontracten. Deze optie (die alleen voor echtparen zou worden ontwikkeld) zou ervoor zorgen dat als echtparen een huwelijkscontract sluiten, dit contract (en bijgevolg de door de echtgenoten gekozen regels) in de hele EU zou worden erkend. Paren zouden voorts het recht kunnen kiezen, wat de procedures inzake echtscheiding of erfopvolging zou vergemakkelijken. Sociale effecten: meer rechtszekerheid. Financiële kosten: kosten van het administratieve werk om de nodige wetgeving op EU‑niveau op te stellen. Ook zouden de juridische beroepsbeoefenaars opleiding moeten krijgen. Economische effecten: het zou leiden tot zeer kleine kostenbesparingen. Niettemin is een groot deel van de deskundigen van mening dat het te vroeg is voor een dergelijk voorstel, omdat er nog steeds grote verschillen bestaan tussen de wetgevingen van de lidstaten.
Beleidsoptie 6: harmoniseren van de collisieregels en de bevoegdheidsregels en invoeren van regels inzake de automatische erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen. Geharmoniseerde collisieregels zouden ervoor zorgen dat op eenzelfde zaak in de hele EU hetzelfde recht zou worden toegepast (forumshopping zou worden voorkomen en de keuze van de toepasselijke regels zou gegarandeerd zijn). Geharmoniseerde collisieregels zouden er in grote mate toe bijdragen dat er minder parallelle procedures worden gevoerd en de regels inzake erkenning en tenuitvoerlegging zouden de uitwisseling van beslissingen en akten gemakkelijker maken. Sociale effecten: minder kosten voor de burgers (dat wil zeggen minder gerechtskosten, vooral wanneer er een rechtskeuze is gedaan). Financiële kosten: kosten van het administratieve werk om de nodige wetgeving op EU‑niveau op te stellen. Ook zouden de juridische beroepsbeoefenaars opleiding moeten krijgen. Economische effecten: de kostenbesparingen zouden het grootst zijn in vergelijking met de andere beleidsopties.
Beleidsoptie 7: verstrekken van informatie aan derden over het bestaan van huwelijksvermogensstelsels en vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen. Hiervoor zijn verschillende subopties overwogen:
- creatie van een webpagina over bestaande registers van huwelijksvermogensstelsels en vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen en nationale wetgevingen;
- invoering van een database/systeem voor kennisbeheer over bestaande registers van huwelijksvermogensstelsels en vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen en nationale wetgevingen;
- aanbeveling van de Commissie over de invoering van gekoppelde registers van huwelijksvermogensstelsels en vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen en de organisatie van voorlichtingscampagnes;
- verplichte invoering van gekoppelde registers van huwelijksvermogensstelsels en vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen.
Al deze subopties hebben als voordeel dat de informatie over huwelijksvermogensstelsels en de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen toegankelijker wordt. Op basis van het antwoord op de vraag in welke mate de doelstellingen worden verwezenlijkt en hoe groot de kosten zijn, is de te verkiezen suboptie de creatie van een webpagina over bestaande registers van huwelijksvermogensstelsels en vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen en nationale wetgevingen. Hoewel sommige andere subopties de doelstellingen in iets grotere mate bereiken, wegen de voorzienbare kosten daarvan niet op tegen de beperkte aanvullende voordelen.
4.3.De te verkiezen optie
Deze optie vraagt een optreden op EU‑niveau, en met name:
- de aanneming van een pakket van twee verordeningen - één voor echtparen en één voor geregistreerde partners – tot harmonisatie van de collisie- en de bevoegdheidsregels en tot invoering van regels inzake de automatische erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen en akten; en
- de creatie van een webpagina over bestaande registers van huwelijksvermogensstelsels en vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen en nationale wetgevingen.
4.4.De mogelijke omvang en aard van de effecten van de te verkiezen optie
Deze optie pakt de bovengenoemde specifieke doelstellingen beter aan dan de andere opties.
Geharmoniseerde bevoegdheidsregels (waaronder een aanhangigheidsclausule in combinatie met regels inzake de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen en akten) zouden in aanzienlijke mate de mogelijkheid van parallelle procedures beperken. Daarnaast zouden geharmoniseerde collisieregels forumshopping helpen te voorkomen. Zij zorgen er ook voor dat in alle lidstaten van de EU hetzelfde recht wordt toegepast op eenzelfde zaak. De invoering van regels in verband met een beperkte rechtskeuze door de echtgenoten zou de rechtszekerheid verhogen en hun een beperkte vrijheid geven om te bepalen welk recht op hun goederen van toepassing is, terwijl de bescherming van de belangen van derden gegarandeerd is.
Problemen in verband met de erkenning van gerechtelijke beslissingen, beslissingen en akten kunnen naar alle waarschijnlijkheid bijna volledig worden geëlimineerd. Kostenbesparingen en kortere termijnen voor de erkenning van beslissingen zouden een grote vooruitgang vormen. Er zouden niet langer parallelle procedures in verschillende lidstaten hoeven te worden gevoerd.
Op grond van de bevoegdheidsregels inzake de vereffening van het (huwelijks)vermogen zou de bevoegdheid van het gerecht dat de (echt)scheiding of de erfopvolging behandelt, worden uitgebreid tot vraagstukken in verband met de vereffening van het (huwelijks)vermogen. Hierdoor zouden de burgers grotere rechtszekerheid hebben, aangezien het gerecht dat de (echt)scheiding of de erfopvolging behandelt ook de vereffening van het (huwelijks)vermogensstelsel zou behandelen.
Problemen die zich voordoen ingeval een paar geen rechtskeuze heeft gedaan, zouden ook worden aangepakt via een systeem dat gebaseerd is op een hiërarchische lijst aanknopingspunten, dat van toepassing zou zijn op de huwelijksvermogensstelsels en de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen en voor alle lidstaten hetzelfde zou zijn. Voorts zouden het beginsel van onveranderlijkheid en het eenheidsbeginsel ervoor zorgen dat het op het huwelijksvermogensstelsel toepasselijke recht niet verandert wanneer het echtpaar naar een andere lidstaat verhuist, en op al hun goederen van toepassing is.
Dankzij de creatie van een webpagina zou de informatie over de huwelijksvermogensstelsels en de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen in andere lidstaten toegankelijker zijn. Die pagina zou de contactgegevens van de bestaande registers bevatten en zou het gemakkelijk maken om informatie te vinden over de nationale wetgeving inzake huwelijksvermogensstelsels en de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen. Globaal genomen zou het waarschijnlijker worden dat de rechten van iedere echtgenoot of partner en die van particuliere of openbare schuldeisers enz., op een efficiënte manier worden geëerbiedigd. De te verkiezen optie zou het ook waarschijnlijker maken dat de oorspronkelijke keuzes van de echtgenoten niet worden beïnvloed door de beslissing naar een ander land te verhuizen of er goederen te verwerven.
4.5.De kosten van de te verkiezen optie
Op EU‑niveau zou de te verkiezen optie administratieve kosten meebrengen voor het opstellen van de nodige wetgeving. Op nationaal niveau zijn er kosten wanneer de nodige aanvullende nationale regels worden opgesteld (bv. in verband met de bevoegdheidsregels en de regels inzake het toepasselijke recht), maar ook voor de opleiding van de juridische beroepsbeoefenaars (bv. advocaten, rechters, notarissen, solicitors) en de justitiële samenwerking. Zowel de EU als de lidstaten zouden aanvullende uitgaven moeten doen voor voorlichtingscampagnes over de nieuwe wetgeving.
Globaal genomen zou de te verkiezen beleidsoptie ervoor zorgen dat de door de problemen veroorzaakte kosten, die geraamd kunnen worden op 1,1 miljard euro, met ongeveer een derde kunnen worden verminderd, d.w.z. met ongeveer 0,4 miljard euro. Deze kostenbesparingen zouden vooral belangrijk zijn voor internationale huwelijken en geregistreerde partnerschappen en dan vooral bij scheiding of overlijden.
Als de wetgeving vereenvoudigt (en de gerechtskosten verminderen), kan het zijn dat de juridische beroepsbeoefenaars minder ereloon ontvangen. Dit effect wordt gecompenseerd doordat de beroepsbeoefenaars die huwelijks‑ of partnerschapscontracten opstellen meer werk krijgen, en de kwaliteit van het werk beter wordt omdat de rechtsonzekerheid kleiner is geworden.
De te verkiezen optie is belastingneutraal: het pakket van de twee verordeningen zou immers geen wijzigingen aanbrengen in de nationale belastingwetgevingen van de lidstaten.
4.6.Toegevoegde waarde van de EU
De belangrijkste problemen zijn conflicten tussen de nationale regels inzake toepasselijk recht en bevoegdheid, en problemen met de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen en akten tussen de lidstaten. Aangezien het om een grensoverschrijdend probleem gaat, kan dit alleen op Europees niveau worden opgelost. Als de lidstaten op eigen initiatief hun nationale rechtsstelsels wijzigen, is het onwaarschijnlijk dat daardoor de regels van het land worden geharmoniseerd met die van de andere EU‑lidstaten. Een optreden op het niveau van de EU is nodig gelet op de aard en de omvang van het probleem en heeft duidelijke voordelen ten opzichte van een optreden op het niveau van de lidstaten. De bestaande EU‑wetgeving inzake bevoegdheid en erkenning van beslissingen op andere gebieden bleek doeltreffend en nuttig voor de burgers.
De te verkiezen optie heeft duidelijke voordelen voor de EU‑burgers die deel uitmaken van een 'internationaal paar', want er worden duidelijke regels vastgesteld in verband met de wijze waarop hun vermogen bij scheiding of overlijden moeten worden vereffend. De problemen die met de te verkiezen optie worden aangepakt, zijn ten dele een gevolg van de interne markt en het vrije verkeer van personen. Als de huidige problemen niet worden opgelost, kan het vertrouwen in de interne markt van de EU en de EU‑ruimte van vrijheid, veiligheid en recht zonder binnengrenzen worden beschadigd. Voor een burger is de vereffening van een vermogen met internationale elementen immers duurder en tijdrovender dan de vereffening van een louter nationaal vermogen. De te verkiezen optie, waardoor de vereffening van vermogens met internationale elementen beter wordt geregeld, zou vertrouwen doen ontstaan in de werking van de interne markt en de zaken vereenvoudigen voor de burgers. De voorstellen helpen om de doelstellingen van de EU, namelijk het leven van de EU‑burgers eenvoudiger maken, te verwezenlijken, zonder discriminatie tussen louter nationale paren en paren met een internationale dimensie.
Globaal genomen zijn de geraamde economische voordelen van de te verkiezen optie aanzienlijk en wordt de situatie van deze paren aanzienlijk verbeterd. Alleen met dergelijke wetgevingsinitiatieven van de EU kunnen oplossingen worden geboden voor paren met een grensoverschrijdende dimensie en kan de situatie worden verbeterd van de Europese gezinnen die gebruik maken van een echte Europese ruimte zonder binnengrenzen.
Niettemin eerbiedigen de initiatieven het subsidariteitsbeginsel: aangezien de EU niet bevoegd is om het materiële recht te harmoniseren, laten de toekomstige instrumenten de nationale regels van de lidstaten onverlet en is er geen sprake van harmonisatie van het materiële recht dat van toepassing is op de vermogensrechtelijke betrekkingen tussen echtgenoten en partners.
5.Toezicht en evaluatie
Om toe te zien op de daadwerkelijke tenuitvoerlegging van de verordeningen en op het succes van de webpagina, zal de Commissie op gezette tijden overgaan tot evaluatie en rapportage. De Commissie zal evaluatieverslagen opstellen over de toepassing van de verordeningen. De Commissie zal ook de bezoeken aan de webpagina volgen om na te gaan in welke mate burgers en derden er informatie zoeken, en hoe de pagina kan worden verbeterd. Voorts kan het Europees justitieel netwerk in burgerlijke en handelszaken een belangrijke rol spelen om de samenwerking tussen de lidstaten bij de toepassing van de verordeningen te versterken.
1COM(2006) 400 definitief.
NL NL