Toelichting bij COM(2018)1 - Machtiging van de Commissie om onderhandelingen te openen met het oog op het sluiten van een protocol tot uitvoering van de visserijovereenkomst met Marokko

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

De Commissie stelt voor met het Koninkrijk Marokko te onderhandelen over een nieuw protocol betreffende de uitvoering van de partnerschapsovereenkomst inzake visserij (hierna 'POV' genoemd) dat voldoet aan de behoeften van de vloot van de Unie en in overeenstemming is met Verordening (EU) nr. 1380/2013 inzake het gemeenschappelijk visserijbeleid en de conclusies van de Raad van 19 maart 2012 over een mededeling van de Commissie inzake de externe dimensie van het gemeenschappelijk visserijbeleid.

Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

De lopende POV tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Marokko is op 28 februari 2007 in werking getreden 1 . Deze overeenkomst is ten uitvoer gelegd door middel van twee opeenvolgende protocollen waarmee op pelagische of demersale soorten vissende vaartuigen van de Unie toegang kregen tot de visserijzone van Marokko tot 14 december 2011; een datum die het einde markeerde van het tweede uitvoeringsprotocol, omdat het Parlement niet heeft ingestemd met de sluiting ervan. Het Europees Parlement heeft vraagtekens geplaatst bij de duurzaamheid, de kosteneffectiviteit en de internationale legitimiteit van het voorgestelde instrument. Een derde protocol, waarin rekening is gehouden met de punten van bezorgdheid van het Europees Parlement, is in 2014 gesloten 2 en zal op 14 juli 2018 aflopen.

De Marokkaanse visserijzones, die zich dicht bij de EU bevinden en rijk zijn aan visbestanden, zijn essentiële visserijgronden voor zowel de traditionele, kleinschalige visserij door Spanje en Portugal als de industriële vloten uit verder gelegen lidstaten. Deze visserijzones omvatten wateren waarover Marokko soevereiniteit en/of rechtsbevoegdheid bezit, d.w.z. ook de kustwateren van de Westelijke Sahara, waar Marokko de facto bestuur uitoefent (in het huidige protocol werden specifieke verslagleggingsregelingen geïntroduceerd om de sociaaleconomische voordelen voor de plaatselijke bevolking aan te tonen).

Over het algemeen stelt de POV met Marokko vaartuigen uit elf lidstaten in staat te opereren in zes verschillende categorieën van visserij, die de visserij op pelagische, demersale en sterk migrerende soorten omvatten. De Marokkaanse visserijzone vormt de noordelijke grens van het verspreidingsgebied van de kleine pelagische soort 'C', dat zich uitstrekt over de wateren van Mauritanië, Senegal en Guinee-Bissau – staten die allemaal lid zijn van het netwerk van bilaterale partnerschapsovereenkomsten inzake duurzame visserij (hierna "PODV’s" genoemd).

PODV's helpen de doelstellingen van het GVB op internationaal niveau te bevorderen door ervoor te zorgen dat de visserijactiviteiten van de Unie buiten de wateren van de Unie berusten op dezelfde beginselen en normen als die welke gelden in het kader van het Unierecht. Bovendien versterken PODV's de positie van de Europese Unie in internationale en regionale visserijorganisaties, met name in de Internationale Commissie voor de instandhouding van Atlantische tonijnen (ICCAT). Tot slot zijn PODV's gebaseerd op het beste beschikbare wetenschappelijke advies en dragen zij bij aan een betere naleving van internationale maatregelen, waaronder die ter bestrijding van illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij (IOO-visserij).

Er zal bijzondere aandacht worden geschonken aan de tenuitvoerlegging van de financiële tegenprestatie die aan Marokko wordt gegeven ter ondersteuning van een duurzaam beheer van de visserij, met name gezien de aanbevelingen van Speciaal verslag nr. 11/2015 van de Europese Rekenkamer over PODV's.


Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

De onderhandelingen over een visserijprotocol met het Koninkrijk Marokko sluiten aan bij het externe optreden van de EU ten aanzien van buurlanden en zijn in overeenstemming met de doelstellingen van de Unie op het gebied van de eerbiediging van de democratische beginselen en de mensenrechten.

Gedurende het hele proces worden onderhandelingen gevoerd in overleg met alle betrokken Commissiediensten en de EDEO, en met de steun van de hiervoor bevoegde EU-delegatie.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

De rechtsgrondslag voor het besluit is het vijfde deel van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) 'Extern optreden van de Unie', titel V 'Internationale overeenkomsten', artikel 218, waarin de procedure is vastgesteld voor het onderhandelen over en het sluiten van overeenkomsten tussen de Unie en derde landen.


Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

Niet van toepassing, exclusieve bevoegdheid.


Evenredigheid

Het besluit is evenredig met het nagestreefde doel.

Keuze van het instrument

In artikel 218, leden 3 en 4, VWEU is bepaald dat hiervoor een besluit van de Raad vereist is.


3. RESULTATEN VAN EX-POSTEVALUATIES, RAADPLEGINGEN VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELINGEN

Ex-postevaluaties/geschiktheidscontroles van bestaande wetgeving

De Commissie heeft in 2017 een ex-post-/ex-ante-evaluatie verricht waarin zij heeft nagegaan of het opportuun is het visserijprotocol met het Koninkrijk Marokko te vernieuwen. De conclusies van die evaluatie staan in een afzonderlijk werkdocument van de diensten van de Commissie 3 .

In het evaluatieverslag wordt geconcludeerd dat de EU-vloten veel belangstelling hebben om in Marokko te blijven vissen. De vernieuwing van het protocol zal ook leiden tot een betere monitoring, controle en bewaking en tot een betere governance van de visserij in de regio. Eveneens toont de evaluatie aan dat een vernieuwing van het protocol gunstig zou zijn voor Marokko, gelet op het belang dat de financiële tegenprestatie in het kader van het protocol heeft als bijdrage aan 'Halieutis', de Marokkaanse ontwikkelingsstrategie voor de visserijsector. Marokko heeft belangstelling getoond voor het openen van onderhandelingen met de Europese Unie over een vernieuwd protocol.


Raadpleging van belanghebbenden

In het kader van de evaluatie, en in het bijzonder in het kader van de adviesraad voor de volle zee, is overlegd met betrokken belanghebbenden, waaronder vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en middenveldorganisaties.


Bijeenbrengen en gebruik van expertise

Niet van toepassing.


Effectbeoordeling

Niet van toepassing.


Gezonde regelgeving en vereenvoudiging

Niet van toepassing.


Grondrechten

In de onderhandelingsrichtsnoeren die worden voorgesteld in de bijlage bij het besluit, wordt aanbevolen machtiging te verlenen tot het openen van de onderhandelingen en een clausule op te nemen waarmee het protocol kan worden opgeschort indien de mensenrechten en de democratische beginselen worden geschonden.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

De gevolgen van het nieuwe protocol voor de begroting bestaan erin dat aan het Koninkrijk Marokko een financiële tegenprestatie zal worden betaald. De overeenkomstige begrotingsmiddelen (vastleggings- en betalingskredieten) moeten elk jaar worden opgenomen in de begrotingslijn voor partnerschapsovereenkomsten inzake duurzame visserij (11 03 01) en moeten verenigbaar zijn met de financiële programmering van het meerjarig financieel kader (MFK) voor 2014-2020. De jaarlijkse bedragen voor vastleggingen en betalingen worden vastgesteld in het kader van de jaarlijkse begrotingsprocedure, onder meer in de reservelijn voor protocollen die niet bij het begin van het jaar in werking zijn getreden 4 .

Verwacht wordt dat de onderhandelingen zullen worden afgerond vóór het verstrijken van het huidige protocol op 14 juli 2018.


5. OVERIGE ELEMENTEN

Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende monitoring, evaluatie en rapportage

De onderhandeling zullen naar verwachting begin 2018 aanvangen.


Artikelsgewijze toelichting

De Commissie beveelt aan dat:

- de Raad de Commissie machtigt tot het openen en voeren van onderhandelingen met het oog op het sluiten van een nieuw protocol bij de partnerschapsovereenkomst inzake visserij met het Koninkrijk Marokko;

- de Commissie in deze kwestie wordt aangewezen als onderhandelaar van de EU;

- de Commissie deze onderhandelingen voert in overleg met een speciaal comité overeenkomstig de bepalingen van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie;

- de Raad de bij deze aanbeveling gevoegde onderhandelingsrichtsnoeren goedkeurt.

1.

Aanbeveling voor een


BESLUIT VAN DE RAAD

houdende machtiging van de Commissie om namens de Europese Unie onderhandelingen te openen met het oog op het sluiten van een protocol tot uitvoering van de partnerschapsovereenkomst inzake visserij met het Koninkrijk Marokko

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 218, leden 3 en 4,

Gezien de aanbeveling van de Commissie,

Overwegende dat onderhandelingen moeten worden geopend met het oog op de sluiting van een nieuw protocol tot uitvoering van de partnerschapsovereenkomst inzake visserij met het Koninkrijk Marokko,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

2.

Artikel 1


De Commissie wordt gemachtigd om namens de Europese Unie onderhandelingen te voeren met het oog op de vernieuwing van het protocol tot uitvoering van de partnerschapsovereenkomst inzake visserij met het Koninkrijk Marokko.

3.

Artikel 2


Deze onderhandelingen worden gevoerd in overleg met het door de Raad aangewezen speciale comité en overeenkomstig de in de bijlage opgenomen onderhandelingsrichtsnoeren.

4.

Artikel 3


Dit besluit is gericht tot de Commissie.

Gedaan te Brussel,

5.

Voor de Raad


De voorzitter

(1) PB L 78 van 17.3.2007, blz. 31
(2) PB L 349 van 21.12.2013, blz. 1
(3) "Evaluation rétrospective et prospective du Protocole à l'accord de partenariat dans le domaine de la pêche durable entre l'Union européenne et le Royaume du Maroc" (Retrospectieve en prospectieve evaluatie van het Protocol bij de Partnerschapsovereenkomst inzake duurzame visserij tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Marokko). Eindverslag, september 2017 (F&S, Poseidon en Megapesca).
(4) Hoofdstuk 40 (reservelijn 40 02 41) in overeenstemming met het interinstitutioneel akkoord inzake het MFK (2013/C 373/01).