Toelichting bij COM(2021)472 - Toepassing van de bepalingen van het Schengenacquis met betrekking tot het Schengeninformatiesysteem in Cyprus

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

Overeenkomstig artikel 3, leden 1 en 2, van de akte van toetreding tot de Europese Unie van 2003 1 zijn sommige bepalingen van het Schengenacquis reeds vanaf de datum van toetreding toepasselijk in Cyprus, terwijl andere bepalingen slechts van toepassing worden op grond van een daartoe strekkend besluit van de Raad, nadat is geconstateerd dat aan de nodige voorwaarden voor de toepassing van alle onderdelen van dat acquis is voldaan. Die constatering wordt overeenkomstig de toepasselijke Schengenevaluatieprocedures gedaan.

Die Schengenevaluatieprocedures zijn bepaald in Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad betreffende de instelling van een evaluatiemechanisme voor de controle van en het toezicht op de toepassing van het Schengenacquis 2 . Op 28 mei 2019 heeft Cyprus zich bereid verklaard en zich ertoe verbonden alle onderdelen van het Schengenacquis toe te passen en te worden onderworpen aan Schengenevaluaties, voor zover mogelijk rekening houdend met de bijzondere omstandigheden van Cyprus zoals erkend in Protocol nr. 10 bij de akte van toetreding van 2003. Overeenkomstig Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad heeft de Commissie op 15 oktober 2019 de jaarlijkse 3 en meerjarige evaluatieprogramma’s 4 gewijzigd om de in 2019 en 2020 uitgevoerde evaluatie van Cyprus erin op te nemen. Het geografische toepassingsgebied van de Schengenevaluaties in Cyprus houdt rekening met de bijzondere omstandigheden van Cyprus.

De Schengenevaluatie met betrekking tot het Schengeninformatiesysteem kan pas plaatsvinden wanneer het Schengeninformatiesysteem in Cyprus in bedrijf is gesteld. Daarom moet de Raad een besluit vaststellen waarbij de bepalingen van het Schengenacquis met betrekking tot het Schengeninformatiesysteem in Cyprus in werking worden gesteld.

De Raad kan een dergelijk besluit pas nemen nadat Cyprus de nodige technische en juridische regelingen heeft getroffen, onder meer met betrekking tot gegevensbescherming, de verwerking van gegevens uit het Schengeninformatiesysteem en de uitwisseling van aanvullende informatie. Daarom is in november 2019 een Schengenevaluatie uitgevoerd om het niveau van gegevensbescherming in Cyprus na te gaan. Nadat het Schengencomité 5 op 5 november 2020 een gunstig advies had uitgebracht, heeft de Commissie, bij uitvoeringsbesluit van de Commissie 6 , het evaluatieverslag goedgekeurd waarin werd bevestigd dat een toereikend niveau van gegevensbescherming is bereikt.

Intussen hebben teams ter plaatse in Cyprus Schengenevaluatiebezoeken uitgevoerd op het gebied van andere onderdelen van het Schengenacquis, met name terugkeer (november 2020), politiële samenwerking (februari 2021) en buitengrenzen (februari 2021).

Daarnaast heeft de Schengeninformatiesysteem II-adviesgroep 7 op 3 december 2020, op basis van de uitkomsten van het samenvattende testverslag (2020-377) dat was opgesteld door het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht, bevestigd dat het nationale systeem van Cyprus technisch gereed is voor aansluiting op het Schengeninformatiesysteem en geschikt is voor het beoogde gebruik.

Daarom kan de Raad thans de datum bepalen waarop het Schengenacquis met betrekking tot het Schengeninformatiesysteem in Cyprus van toepassing wordt. De inwerkingtreding van het onderhavige besluit moet de overdracht van gegevens uit het Schengeninformatiesysteem aan Cyprus mogelijk maken. Door het gebruik van die gegevens in Cyprus moet de Commissie zich er, overeenkomstig de Schengenevaluatieprocedures, van kunnen vergewissen of de bepalingen inzake het Schengeninformatiesysteem correct worden toegepast.

Het gebruik van het Schengeninformatiesysteem in Cyprus zal aan bepaalde beperkingen onderworpen zijn totdat de Raad een besluit heeft genomen over de volledige toepassing van het Schengenacquis in Cyprus en over de afschaffing van controles aan de binnengrenzen. Dat besluit kan pas worden genomen wanneer overeenkomstig artikel 3, lid 2, van de akte van toetreding is geconstateerd dat in Cyprus aan de nodige voorwaarden voor de toepassing van alle onderdelen van het betrokken acquis is voldaan.

Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

Dit voorstel betreft de uitvoering van de bestaande bepalingen met betrekking tot het Schengeninformatiesysteem in Cyprus.

Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

Dit voorstel houdt verband met de bepalingen van het Schengenacquis op het gebied van gegevensbescherming en politiële samenwerking.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

Artikel 3, lid 2, van de akte van toetreding tot de Europese Unie van 2003.

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

Krachtens artikel 3, lid 2, van de akte van toetreding van 2003 zijn de bepalingen van het Schengenacquis welke niet in artikel 3, lid 1, van die akte bedoeld worden, in Cyprus slechts toepasselijk op grond van een daartoe strekkend besluit van de Raad.

Evenredigheid

Artikel 15, lid 2, van Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad is in overeenstemming met de specifieke bevoegdheden die de Raad heeft op het gebied van de wederzijdse evaluatie van de uitvoering van het Uniebeleid in het kader van de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht.

3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan

Niet van toepassing

Raadpleging van belanghebbenden

Overeenkomstig artikel 14, lid 5, en artikel 21, lid 2, van Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad hebben de lidstaten in het Schengencomité op 9 juli 2020 een gunstig advies uitgebracht over het evaluatieverslag met betrekking tot gegevensbescherming. Het verslag is op 5 november 2020 aangenomen.

Bijeenbrengen en gebruik van expertise

Niet van toepassing

Effectbeoordeling

Niet van toepassing

Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging

Niet van toepassing

Grondrechten

Bij de Schengenevaluatie is rekening gehouden met de bescherming van de grondrechten in het kader van de toepassing van het Schengenacquis.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Niet van toepassing

5. OVERIGE ELEMENTEN

Niet van toepassing