Toelichting bij COM(2023)773 - Ondertekening van het protocol tot wijziging van de Overeenkomst met Japan betreffende een economisch partnerschap wat betreft het vrij verkeer van gegevens - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2023)773 - Ondertekening van het protocol tot wijziging van de Overeenkomst met Japan betreffende een economisch partnerschap wat ... |
|---|---|
| bron | COM(2023)773 |
| datum | 01-12-2023 |
• Motivering en doel van het voorstel
Bij besluit van 12 juli 2023 heeft de Raad richtsnoeren goedgekeurd voor onderhandelingen door de Commissie over de opname van bepalingen inzake grensoverschrijdende gegevensstromen in de economische partnerschapsovereenkomst tussen de Europese Unie en Japan1.
Op 24 oktober 2022 hebben de EU en Japan de onderhandelingen over grensoverschrijdende gegevensstromen opgestart. De onderhandelingen werden in beginsel afgerond op 28 oktober 2023.
De EU en Japan behoren tot de grootste digitale economieën ter wereld. De EU streeft ernaar de voordelen van de verdere digitalisering van de wereldeconomie en de samenleving te versnellen en te benutten. Gegevensbeheer en grensoverschrijdende gegevensstromen zijn voor deze ontwikkeling van cruciaal belang.
Data zijn de levenslijn van veel bedrijven en een cruciaal onderdeel van bedrijfsmodellen en toeleveringsketens in veel economische sectoren. Deze overeenkomst biedt de broodnodige rechtszekerheid dat gegevensstromen tussen de EU en Japan niet zullen worden belemmerd door ongerechtvaardigde gegevenslokalisatiemaatregelen, en waarborgt het voordeel van het vrije verkeer van gegevens met vertrouwen in volledige naleving van onze respectieve regels inzake gegevensbescherming en de digitale economie.
Het resultaat van de onderhandelingen bevestigt het blijvende engagement van de EU en Japan voor het op regels gebaseerde internationale handelsstelsel en de gezamenlijke vastberadenheid om mondiale regels voor gegevensstromen vorm te geven die de gedeelde waarden en de respectieve regelgevingsbenaderingen eerbiedigen.
• Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein
Door overeenstemming te bereiken over regels om ongerechtvaardigde belemmeringen voor gegevensstromen aan te pakken en tegelijkertijd de regelgevingsautonomie op het gebied van gegevensbescherming en de persoonlijke levenssfeer te behouden, draagt het voorstel bij tot de verwezenlijking van de doelstellingen die zijn vastgelegd in de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s van 18 februari 20212.
• Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie
De met Japan overeengekomen regels inzake grensoverschrijdende gegevensstromen vormen een aanvulling op de bestaande regeling voor wederzijdse adequaatheid tussen de EU en Japan voor persoonsgegevens3 en zijn in overeenstemming met het geconsolideerde voorstel voor bepalingen inzake grensoverschrijdende gegevensstromen en de bescherming van persoonsgegevens en de persoonlijke levenssfeer in handelsovereenkomsten4. Het voorstel is gericht op de uitvoering van de strategie van de Commissie die is vastgesteld in de evaluatie van het handelsbeleid, de EU-datastrategie, de gezamenlijke mededeling over de EU-strategie voor samenwerking in de Indo-Pacifische regio5 en de gezamenlijke verklaring over de persoonlijke levenssfeer en de bescherming van persoonsgegevens, die door de EU en Japan gezamenlijk is ondertekend6.
Bij de evaluatie van het handelsbeleid heeft de Commissie zich ertoe verbonden “ongerechtvaardigde belemmeringen voor gegevensstromen [te] blijven aanpakken zonder afbreuk te doen aan haar autonomie op het gebied van gegevensbescherming en privacy”. In de datastrategie van de EU7 staat het volgende: “De EU wil deze ongerechtvaardigde belemmeringen voor datastromen in bilaterale besprekingen en internationale fora blijven aanpakken, ook bij de Wereldhandelsorganisatie, en tegelijkertijd blijven werken aan Europese regels en normen voor dataverwerking die stroken met de EU-wetgeving.”. Gegevensstromen zijn ook een belangrijk element van de gezamenlijke mededeling over de EU-strategie voor samenwerking in de Indo-Pacifische regio8.
2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID
• Rechtsgrondslag
De materiële rechtsgrondslag is artikel 207 VWEU.
Het protocol tot wijziging moet worden ondertekend door de Unie op grond van een besluit van de Raad uit hoofde van artikel 218, lid 5, VWEU, en worden gesloten door de Unie op grond van een besluit van de Raad uit hoofde van artikel 218, lid 6, VWEU, na goedkeuring door het Europees Parlement.
• Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)
Het protocol tot wijziging zoals dat wordt voorgelegd aan de Raad bestrijkt geen aangelegenheden die niet onder de exclusieve bevoegdheid van de EU vallen.
• Evenredigheid
Handelsovereenkomsten zijn passende middelen om markttoegang en aanverwante kwesties van alomvattende economische betrekkingen met een land buiten de EU te regelen. Er is geen alternatief om de desbetreffende toezeggingen en liberaliseringsinspanningen juridisch bindend te maken.
Dit initiatief streeft rechtstreeks de doelstelling van de Unie op het gebied van extern optreden na en draagt bij tot de politieke prioriteit van de “EU als sterkere mondiale speler”. Het is in overeenstemming met de uitgangspunten van de integrale EU-strategie om met andere partners samen te werken en de externe partnerschappen van de EU op verantwoorde wijze te vernieuwen om aldus de externe prioriteiten van de EU te verwezenlijken. Het draagt bij aan de handels- en ontwikkelingsdoelstellingen van de EU.
• Keuze van het instrument
Dit voorstel is in overeenstemming met artikel 218, lid 5, VWEU, uit hoofde waarvan de Raad besluiten over de ondertekening van internationale overeenkomsten vaststelt. Er bestaat geen ander rechtsinstrument dat kan worden gebruikt om de in dit voorstel uitgedrukte doelstellingen te bereiken.
3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING
• Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan
Niet van toepassing
• Raadpleging van belanghebbenden
Niet van toepassing
• Bijeenbrengen en gebruik van expertise
Niet relevant
• Effectbeoordeling
Niet relevant
• Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging
Niet van toepassing
• Grondrechten
De aanbeveling is in overeenstemming met de EU-Verdragen en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. Met name door het geconsolideerde voorstel voor bepalingen inzake grensoverschrijdende gegevensstromen en de bescherming van persoonsgegevens en de persoonlijke levenssfeer in handelsovereenkomsten in te dienen, wil de Commissie de regelgevingsautonomie van de Unie op het gebied van gegevensbescherming en de persoonlijke levenssfeer behouden.
4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
Niet relevant
5. OVERIGE ELEMENTEN
• Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage
Niet van toepassing
• Toelichtende stukken (bij richtlijnen)
Niet van toepassing
• Gedetailleerde toelichting bij de specifieke bepalingen van het voorstel
Het voorstel bevat 7 artikelen.
Artikel 1 betreft de wijziging van de inhoudsopgave.
Artikel 2 betreft voornamelijk de toevoeging van een definitie voor “onder de overeenkomst vallende persoon”, waarin het toepassingsgebied van de betrokken bepalingen wordt gedefinieerd.
Artikel 3 heeft betrekking op de regels voor de grensoverschrijdende overdracht van informatie langs elektronische weg op basis van een gesloten lijst van verboden maatregelen ter beperking van de grensoverschrijdende informatiestroom en relevante uitzonderingen.
Artikel 4 heeft betrekking op de bescherming van persoonsgegevens. In overeenstemming met de EU-praktijk en met het geconsolideerde voorstel voor bepalingen inzake grensoverschrijdende gegevensstromen en de bescherming van persoonsgegevens en de persoonlijke levenssfeer in handelsovereenkomsten erkent het artikel het recht van elke partij om het passende niveau van bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens te bepalen.
Artikel 5 voorziet in de schrapping van de bepaling betreffende financiële gegevens.
Artikel 6 heeft betrekking op de inwerkingtreding.
Artikel 7 betreft de authentieke talen waarin het protocol is opgesteld.