Overwegingen bij COM(2009)379 - Maatregelen ter bestrijding van neurodegeneratieve ziekten, met name de ziekte van Alzheimer, via de gezamenlijke programmering van onderzoekactiviteiten - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2009)379 - Maatregelen ter bestrijding van neurodegeneratieve ziekten, met name de ziekte van Alzheimer, via de gezamenlijke ... |
|---|---|
| document | COM(2009)379   |
| datum | 22 juli 2009 |
(2) Naar schatting 7,6 miljoen mensen in Europa lijden aan de ziekte van Alzheimer en verwante ziekten. Er bestaat momenteel geen effectieve behandeling voor de ziekte van Alzheimer waarmee de voortgang van de ziekte kan worden afgeremd of gestopt en de beschikbare therapieën zijn nog steeds zeer beperkt. De ziekte van Alzheimer is verantwoordelijk voor 50 à 70% van alle gevallen van dementie en is daarmee één van de belangrijkste oorzaken van handicaps bij ouderen.
(3) Deze aantallen zullen in de periode tot 2020 vanwege de toename van de levensverwachting en een afname van de verhouding tussen werkenden en gepensioneerden naar verwachting fors stijgen. Dit zal leiden tot een grotere belasting voor de patiënten, hun familie en de verzorgers en qua kosten en organisatie de zorgstelsels van de lidstaten voor grote uitdagingen plaatsen.
(4) De lidstaten hebben dan ook beseft dat er specifieke nationale plannen en strategieën voor de ziekte van Alzheimer en verwante ziekten moeten worden vastgesteld om de lasten voor de maatschappij in het algemeen en de zorgstelsels te verlichten.
(5) Het besef dat de effecten van neurodegeneratieve ziekten op de bevolking in Europa zo omvangrijk zijn dat geen enkele lidstaat dit alleen kan oplossen, wint echter ook steeds meer terrein. Het zou voor de lidstaten dan ook een goede zaak zijn als zij hun activiteiten zouden coördineren om te komen tot een krachtigere, beter gecoördineerde en effectievere aanpak op Europees niveau.
(6) Op 2 december 2008 heeft de Raad Concurrentievermogen neurodegeneratieve ziekten bestempeld tot een gebied waar gezamenlijke programmering een forse toegevoegde waarde zou opleveren voor de huidige versnipperde activiteiten van de lidstaten op het gebied van onderzoek. In de conclusies van deze zitting wordt dan ook gesteld dat er een proefinitiatief voor gezamenlijke programmering voor de bestrijding van deze ziekten en met name de ziekte van Alzheimer moet worden gestart en wordt de Commissie verzocht een voorstel voor een aanbeveling van de Raad in te dienen.
(7) Gezamenlijke programmering bij onderzoek naar neurodegeneratieve ziekten zou een bundeling van vaardigheden, kennis en middelen stimuleren om zodoende het onderzoek naar preventie, diagnose en behandeling vooruit te helpen en de belasting van patiënten en maatschappij door neurodegeneratieve ziekten te verlichten.
(8) Om de efficiëntie van de gezamenlijke activiteiten van de lidstaten bij de bestrijding van neurodegeneratieve ziekten te waarborgen moeten de lidstaten een strategische onderzoekagenda ontwikkelen op basis van een gemeenschappelijke aanpak bij de preventie, diagnose en behandeling van neurodegeneratieve ziekten.
(9) Om een effectief beheer van de verschillende gemeenschappelijke acties te waarborgen moeten de lidstaten een gemeenschappelijke beheersstructuur opzetten die opdracht krijgt om gemeenschappelijke voorwaarden, regels en procedures voor samenwerking en coördinatie vast te stellen en de uitvoering van de strategische onderzoekagenda te volgen.
(10) Om de in deze aanbeveling geformuleerde doelstellingen te realiseren moeten de lidstaten samenwerken met de Commissie bij de verkenning van mogelijke initiatieven van de Commissie om de lidstaten te helpen bij de ontwikkeling en uitvoering van de strategische onderzoekagenda.
(11) De Commissie moet als katalysator fungeren door de vaststelling van aanvullende maatregelen ter ondersteuning van de uitvoering van dit proefinitiatief voor gezamenlijke programmering en moet periodiek verslag uitbrengen bij de Raad over de vorderingen bij dit initiatief. Daarnaast moet de Commissie verder nagaan hoe zij, via de communautaire financieringsinstrumenten in synergie met en als aanvulling op de instrumenten en activiteiten van de lidstaten en andere stakeholders, het best kan bijdragen tot de strategische onderzoekagenda en het implementatieplan daarvoor,
VERZOEKT DE LIDSTATEN:
1. Een gemeenschappelijke visie te ontwikkelen op de manier waarop samenwerking en coördinatie op het gebied van onderzoek op Europees niveau de preventie, diagnose en behandeling van neurodegeneratieve ziekten en met name de ziekte van Alzheimer kunnen verbeteren;
2. Een strategische onderzoekagenda te ontwikkelen waarin de behoeften aan en doelstellingen van onderzoek op het gebied van neurodegeneratieve ziekten en met name de ziekte van Alzheimer op middellange tot lange termijn worden vastgesteld. De strategische onderzoekagenda dient een implementatieplan te bevatten waarin de prioriteiten en tijdpaden worden vastgesteld en de acties, instrumenten en middelen worden gespecificeerd die voor de uitvoering nodig zijn.
2.1. Als onderdeel van het implementatieplan dienen de volgende activiteiten te worden uitgevoerd:
1. specificatie en uitwisseling van informatie over relevante nationale programma's en onderzoekactiviteiten;
2. versterking van de gezamenlijke capaciteiten voor prognose en technologisch aspectenonderzoek op het niveau van fundamenteel en medisch onderzoek en onderzoek naar gezondheid en maatschappelijke diensten;
3. specificatie van gebieden of onderzoekactiviteiten die zouden profiteren van coördinatie of gezamenlijke uitnodigingen tot het indienen van voorstellen of de bundeling van middelen op het gebied van bijvoorbeeld de ontwikkeling van nieuwe preventie- en behandelstrategieën, nieuwe beeldvormingstechnologieën en biomarkers;
4. uitwisseling van informatiebronnen en optimale praktijk op het gebied van bijvoorbeeld de vergelijking van zorgstelsels, met inbegrip van kaders voor langdurige zorg en mantelzorg;
5. gezamenlijk gebruik, indien van toepassing, van bestaande onderzoekinfrastructuur of ontwikkeling van nieuwe infrastructuur op het gebied van bijvoorbeeld gecoördineerde registers, biobanken voor bloedmonsters en weefsels of de ontwikkeling van diermodellen voor het onderzoek naar deze ziekten;
6. netwerkvorming van specifieke centra voor onderzoek naar neurodegeneratieve ziekten op het gebied van bijvoorbeeld klinische proeven en de standaardisatie van diagnosecriteria en diagnose-instrumenten;
3. Een gemeenschappelijke beheersstructuur op het gebied van neurodegeneratieve ziekten en met name de ziekte van Alzheimer te creëren die opdracht krijgt om gemeenschappelijke voorwaarden, regels en procedures voor samenwerking en coördinatie vast te stellen en de uitvoering van de strategische onderzoekagenda te volgen;
4. Met de Commissie samen te werken teneinde mogelijke initiatieven van de Commissie te verkennen om de lidstaten te helpen bij de ontwikkeling en uitvoering van de gemeenschappelijke onderzoekagenda.
VERZOEKT DE COMMISSIE:
1. Te zorgen voor ad hoc en aanvullende maatregelen om het proefinitiatief voor gezamenlijke programmering te steunen. Daarbij kan het gaan om ondersteuning van de beheersstructuur en de totstandkoming van de strategische onderzoekagenda of de verstrekking van gegevens, informatie en analyses over de meest recente vorderingen op dit gebied in de lidstaten en op Europees niveau;
2. Te verkennen hoe zij met aanvullende maatregelen via de communautaire financieringsinstrumenten het best kan bijdragen tot de strategische onderzoekagenda en het implementatieplan daarvoor;
3. Te zoeken naar mogelijke vormen van overleg en samenwerking op dit gebied met wetenschappelijk geavanceerde groeperingen op internationaal niveau.
Gedaan te Brussel, op […]
Voor de Raad
De Voorzitter
[6] Alzheimer’s disease: Scientific, medical and societal implications, Synthesis and recommendations, INSERM, 2007.
Alzheimer’s disease facts and figures, US Alzheimer’s Association, www.alz.org/national/documents
href="http://www.adni-info.org/index.php?option=com_frontpage&Itemid=1." target="_blank">www.adni-info.org