Overwegingen bij COM(2017)827 - Instelling van het Europees Monetair Fonds

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

 
dossier COM(2017)827 - Instelling van het Europees Monetair Fonds.
document COM(2017)827 NLEN
datum 6 december 2017
 
(1) De ongekende economische en financiële crisis die de wereld en de Unie sinds 2007 heeft getroffen, vormde een ernstige bedreiging voor de financiële stabiliteit en ondergroef de economische groei, wat geleid heeft tot een opflakkering van het overheidstekort en een aantasting van de schuldpositie van verschillende lidstaten, waardoor een aantal onder hen een beroep heeft moeten doen op financiële bijstand binnen en buiten het kader van de Unie.

(2) Uit deze crisis is gebleken dat de Unie niet over voldoende solide instrumenten beschikte om snel en daadkrachtig op te treden tegen bedreigingen van haar financiële stabiliteit. Deze instrumenten zijn van essentieel belang voor de stabiliteit van de eurozone, haar lidstaten, haar burgers en andere economische actoren en zijn cruciaal om het vertrouwen in de gemeenschappelijke munt te versterken.

(3) In antwoord op de uitzonderlijke situatie waarin de kredietpositie van een aantal lidstaten sterker achteruitging dan de economische fundamentals aangaven, hetgeen de financiële stabiliteit van de Unie bedreigde, werden een aantal maatregelen genomen waarvan sommige buiten het kader van de Unie.

(4) In de eerste plaats werd in 2010 het Europees financieel stabilisatiemechanisme (“EFSM”) opgericht waarmee de Unie financiële steun kon verstrekken aan lidstaten. Met dit mechanisme kon de Unie op gecoördineerde, snelle en actieve wijze reageren op acute moeilijkheden in een specifieke lidstaat, weliswaar met een beperkte financiële capaciteit en op een louter tijdelijke basis.

(5) In de tweede plaats werd door de lidstaten die de euro als munt hebben, onderling de Europese faciliteit voor financiële stabiliteit (“EFSF”) opgericht, op tijdelijke basis. De EFSF heeft financiële bijstand verleend aan Ierland, Portugal en Griekenland. De bijstand werd door de EFSF gefinancierd door de uitgifte van obligaties en andere schuldinstrumenten op de kapitaalmarkten. De EFSF verleent geen verdere financiële bijstand aangezien deze taak momenteel uitsluitend wordt verricht door het Europees Stabiliteitsmechanisme (“ESM”).

(6) In de derde plaats bereikte de Europese Raad op 17 december 2010 overeenstemming over de noodzaak voor lidstaten die de euro als munt hebben om ter vervanging van de EFSF een permanent stabiliteitsmechanisme op te richten voor de toekenning van mogelijke nieuwe financiële steun.

(7) Het ESM werd als internationale financiële instelling opgericht bij het verdrag tot instelling van het Europees Stabiliteitsmechanisme van 2 februari 2012, dat gesloten werd buiten het kader van de Unie. Het ESM verrichtte de taak van de EFSF, namelijk het verlenen van financiële bijstand aan lidstaten die de euro als munt hebben, en werd operationeel in oktober 2012.

(8) In de loop der jaren heeft het ESM een doorslaggevende bijdrage geleverd om de financiële stabiliteit van de eurozone te waarborgen. Het ESM is daarin geslaagd door aanvullende financiële steun te verlenen aan noodlijdende lidstaten van de eurozone. Het omvormen hiervan tot een Europees Monetair Fonds (“EMF”) zal de institutionele verankering ervan verder versterken. Het zal binnen het EU-kader nieuwe synergieën op gang brengen, met name wat betreft transparantie, efficiëntie van de financiële middelen van de EU en juridische toetsing, en dus een betere ondersteuning van de lidstaten opleveren. Het zal ook bijdragen tot een betere verdere samenwerking met de Commissie en een sterkere verantwoording ten aanzien van het Europees Parlement. Dit zal gebeuren zonder afbreuk te doen aan de wijze waarop nationale regeringen door hun nationale parlement ter verantwoording worden geroepen, en met behoud van de toezeggingen van het ESM.

(9) De opname van het ESM in het kader van de Unie door de oprichting van het EMF draagt ook bij tot meer transparantie en verantwoording in de economische en monetaire unie (“EMU”). Op het toppunt van de crisis werden verreikende beslissingen genomen voor lidstaten die de euro als munt hebben en voor de burgers van deze lidstaten. De centrale rol die het ESM speelde bij het ondersteunen, onder strikte voorwaarden, van de financiële stabiliteit, rechtvaardigt de opname van dit mechanisme in het kader van de Unie zodat meer dialoog, wederzijds vertrouwen en een grotere democratische verantwoordingsplicht en legitimiteit in de besluitvormingsprocessen van de Unie worden gegarandeerd. Het EMF dient derhalve verantwoording af te leggen aan het Europees Parlement en aan de Raad.

(10) Om de democratische controle door het Europees Parlement te versterken, dient het EMF jaarlijks verslag uit te brengen over de uitvoering van zijn taken. Het Parlement moet het recht hebben mondelinge en schriftelijke vragen te stellen en hoorzittingen te organiseren. Gezien de gevoelige aard van de activiteiten van het EMF en het effect daarvan op de financiële markten moet het Parlement de mogelijkheid krijgen om met de uitvoerend directeur van het EMF vertrouwelijke mondelinge besprekingen te organiseren over de voortgang in het proces met betrekking tot de toekenning of tenuitvoerlegging van financiële steun aan een EMF-lid alsmede de verstrekking van financiële steun aan de gemeenschappelijke afwikkelingsraad (“GAR”).

(11) Omwille van de transparantie en de democratische controle moeten de nationale parlementen gerechtigd zijn informatie over de activiteiten van het EMF te verkrijgen en een dialoog met het EMF aan te gaan. Het nationaal parlement van een EMF-lid moet in staat zijn, gelet op de gevolgen van de maatregelen voor het betrokken EMF-lid, de uitvoerend directeur uit te nodigen voor een discussie over de voortgang in de tenuitvoerlegging van een operatie voor financiële-stabiliteitssteun. Een dergelijke gedachtewisseling kan ook het begrip tussen het EMF en het betrokken EMF-lid verder stimuleren.

(12) Het VEU en het VWEU hebben niet voorzien in de vereiste bevoegdheden, in de vorm van een specifieke rechtsgrondslag, om een permanent orgaan op te richten dat belast zou zijn met het verstrekken van financiële steun ter waarborging van de financiële stabiliteit van de eurozone en van de lidstaten die niet de euro als munt hebben maar deelnemen aan de bankenunie.

(13) Bij gebreke van een dergelijke specifieke rechtsgrondslag kan de Raad, met de instemming van het Europees Parlement, een EMF oprichten als maatregel die nodig is om een van de doelstellingen van de Verdragen te verwezenlijken in de zin van artikel 352 VWEU.

(14) Gezien de sterke verwevenheid tussen de lidstaten die de euro als munt hebben, kunnen ernstige risico's voor de financiële stabiliteit van deze lidstaten de financiële stabiliteit van de eurozone in haar geheel in gevaar brengen. Daarom dient het EMF steun voor financiële stabiliteit te bieden aan lidstaten die de euro als munt hebben wanneer dit noodzakelijk is om de financiële stabiliteit van de eurozone of haar lidstaten te waarborgen.

(15) Een optreden van de Unie is bijgevolg nodig om de doelstellingen te verwezenlijken inzake het instellen van een economische en monetaire unie die de euro als munt heeft overeenkomstig artikel 3, lid 4, VEU en inzake het waarborgen van de duurzame ontwikkeling van Europa op basis van een evenwichtige economische groei en prijsstabiliteit alsmede een sociale-markteconomie met een groot concurrentievermogen die gericht is op volledige werkgelegenheid en sociale vooruitgang overeenkomstig artikel 3, lid 3, VEU. Meer concreet wordt door het waarborgen van de financiële stabiliteit van de eurozone, van de lidstaten die de euro als munt hebben en van de lidstaten die niet de euro als munt hebben en aan de bankenunie deelnemen, beoogd een diepere, rechtvaardigere en veerkrachtigere economische en monetaire unie tot stand te brengen.

(16) Aangezien de doelstellingen van deze verordening niet voldoende kunnen worden verwezenlijkt door de afzonderlijke lidstaten maar derhalve wegens de omvang van het optreden beter op het niveau van de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie maatregelen vaststellen in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel als vervat in artikel 5 VEU.

(17) Het EMF dient overeenkomstig het Unierecht te worden ingesteld als een orgaan van de Unie met rechtspersoonlijkheid.

(18) Het EMF moet geregeld worden door deze verordening en het Statuut van het EMF dat er een integrerend deel van uitmaakt. Het Statuut van het EMF moeten de toepasselijke bepalingen bevatten inzake de rechtsvorm, de leden, de doelstellingen en de taken van het EMF, de organisatie en het interne besluitvormingsproces, de kredietverleningscapaciteit en het kapitaal van het EMF, de regels voor het verlenen van stabiliteitssteun aan lidstaten die de euro als munt hebben en de steun van het EMF aan de GAR, de regels met betrekking tot de financiële bepalingen en het financiële beheer van het EMF en de overgangsregelingen voor de betaling van de bijdrage aan het aanvangskapitaal door nieuwe EMF-leden en de regels inzake de tijdelijke correctie van de EMF-bijdragesleutel alsmede een aantal algemene bepalingen.

(19) Om te zorgen voor een naadloze voortzetting van de activiteiten en de vereiste rechtszekerheid, moet het EMF in de plaats treden van het ESM en het in zijn rechtspositie opvolgen, met inbegrip van al zijn rechten en verplichtingen.

(20) De rechtsopvolging van het ESM door het EMF creëert voor de lidstaten die de euro als munt hebben geen nieuwe financiële verplichtingen wat betreft hun bijdrage aan het maatschappelijk kapitaal van het EMF waarop zij reeds hebben ingeschreven.

(21) Gezien de juridische aard van het ESM als internationale financiële instelling op basis van een internationale overeenkomst tussen de lidstaten die de euro als munt hebben, dient de Raad van gouverneurs als hoogste besluitvormingsorgaan van het ESM dat de verdragsluitende partijen bij het ESM-verdrag vertegenwoordigt, zijn voorafgaande toestemming te geven aan deze opvolging en overdracht van het geplaatste kapitaal. De opvolging moet worden voltooid bij de inwerkingtreding van deze verordening of de instemming van het ESM, indien deze later valt.

(22) Alle lidstaten die de euro als munt hebben en die thans verdragsluitende partij zijn bij het ESM-verdrag, moeten bij de inwerkingtreding van deze verordening lid van het EMF worden. Een lidstaat die de euro aanneemt, moet als gevolg daarvan EMF-lid worden met alle rechten en verplichtingen conform die van de bestaande EMF-leden.

(23) De rechten van een nieuw EMF-lid uit hoofde van deze verordening, met inbegrip van het stemrecht, moet afhankelijk worden gesteld van de inschrijving op hun bijdrage aan het maatschappelijk kapitaal.

(24) Overgangsbepalingen die vergelijkbaar zijn met die waarin het ESM-verdrag voorziet, moeten worden vastgesteld voor nieuwe EMF-leden die de euro aannemen na de inwerkingtreding van deze verordening. Voor deze leden moet het mogelijk zijn de bijdrage aan het EMF-kapitaal te betalen in termijnen. Nieuwe EMF-leden waarvan het bbp per capita minder dan 75 procent van het bbp van de Unie per capita bedraagt in het jaar voorafgaand aan hun toetreding tot het EMF, moeten een tijdelijke correctie genieten van de bijdragesleutel voor de betaling van het kapitaal van het EMF. In een dergelijk geval moet de tijdelijke correctie gelden voor een periode van twaalf jaar.

(25) De door het EMF verleende stabiliteitssteun moet gebonden zijn aan strikte beleidsvoorwaarden. Deze voorwaarden moeten aangepast zijn aan het gekozen instrument voor financiële bijstand.

(26) De beleidsvoorwaarden die aan de faciliteit voor financiële bijstand worden verbonden, moeten worden omschreven in een memorandum van overeenstemming (“MoU”) en moeten volledig consistent zijn met de maatregelen tot coördinatie van het economisch beleid die op grond van het VWEU zijn vastgesteld. Een sociale-effectenbeoordeling moet dienen als basis voor de onderhandelingen over het MoU en moet fungeren als leidraad om de uitvoering van het MoU te volgen en te controleren.

(27) Het gemeenschappelijk toezichtsmechanisme (“GTM”), ingesteld bij Verordening (EU) nr. 1024/2013 van de Raad 23 , en het gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme (“GAM”), ingesteld bij Verordening nr. 806/2014 van het Europees Parlement en de Raad 24 , werden in reactie op de crisis opgericht als verdere stappen in de richting van een bankenunie, en hebben betrekking op de lidstaten die de euro als munt hebben en de lidstaten die niet de euro als munt hebben maar ervoor kiezen deel te nemen aan het GTM (“deelnemende lidstaten”), overeenkomstig artikel 7 van Verordening (EU) nr. 1024/2013, waardoor deze onderworpen zijn aan de toezichtsbevoegdheden van de ECB en de afwikkelingsbevoegdheden van de GAR ten aanzien van hun kredietinstellingen.

(28) Toezicht en afwikkelingsoperaties op het niveau van de Unie liggen ten grondslag aan de invoering van een bankenunie. Het EMF moet derhalve financiële steun verlenen aan de GAR, de bij Verordening nr. 806/2014 ingestelde centrale afwikkelingsautoriteit, door middel van kredietfaciliteiten of garanties voor de taken die de GAR uitvoert of zal uitvoeren ten aanzien van kredietinstellingen in de bankenunie.

(29) Als onderdeel van de creatie van het GAM werd het gemeenschappelijk afwikkelingsfonds (“GAF”) opgericht. Het wordt gefinancierd met bijdragen van de banken die op nationaal niveau worden geïnd en op het niveau van de Unie worden gepoold. Overeenkomstig artikel 74 van Verordening nr. 806/2014 kan de GAR ten behoeve van het GAF publieke financiële regelingen treffen betreffende extra financieringsmiddelen die gebruikt kunnen worden wanneer de vooraf en achteraf te betalen bijdragen niet toereikend zijn om aan de verplichtingen van het Fonds te voldoen.

(30) Het EMF moet beschikken over voldoende financiële middelen om zijn taken effectief uit te voeren. Gelet op de beperkte eigen middelen van de Unie moeten de EMF-leden voorzien in de nodige middelen in ruil voor de bij deze verordening vastgestelde rechten. Dit dient tot uiting te komen in passende governanceregelingen en stemregels zodat de leden voldoende toezicht kunnen houden op de besteding van de middelen die zij verlenen.

(31) Rekening houdend met de specifieke financiële structuur van het EMF moeten de stemrechten van elk EMF-lid het gewicht van hun individuele financiële bijdrage aan het EMF weerspiegelen. De besluitvorming in de bestuursorganen van het EMF moet daarom plaatsvinden in overeenstemming met de stemregels die voortbouwen op de reeds bestaande van het ESM-verdrag, om te zorgen voor een zo groot mogelijke continuïteit in de bestaande stempraktijk.

(32) Indien lidstaten die niet de euro als munt hebben, deelnemen aan de bankenunie, moeten hun vertegenwoordigers de vergaderingen van de Raad van gouverneurs bijwonen voor besprekingen met betrekking tot het gebruik van kredietlijnen of garanties ter ondersteuning van de GAR.

(33) De Raad van gouverneurs en de Raad van directeuren moeten, indien zij dit nodig of passend achten, vaste of ad-hoccomités of hulporganen kunnen oprichten om zichzelf of de uitvoerend directeur te laten adviseren of anderszins te laten bijstaan bij de uitvoering van hun respectieve taken. De regels met betrekking tot hun taken, de samenstelling en de werking ervan dienen intern te worden vastgesteld. Deze comités of hulporganen mogen geen beslissingsbevoegdheid hebben.

(34) Volgens vaste rechtspraak mogen besluiten in het kader van het EMF die betrekking hebben op het economisch beleid en een aanzienlijke mate van discretionaire bevoegdheid inhouden, alleen worden genomen met de toestemming en onder de verantwoordelijkheid van de instellingen van de Unie. In overeenstemming met de bevoegdheden die in de Verdragen zijn neergelegd voor de coördinatie van het economisch beleid van de lidstaten, en met andere handelingen van afgeleid recht van de Unie moet de bevoegdheid om dergelijke besluiten goed te keuren overeenkomstig artikel 291 VWEU worden toegekend aan de Raad.

(35) Wat de instrumenten voor het verlenen van stabiliteitssteun aan EMF-leden betreft, wordt de onderhavige verordening overeenkomstig artikel 352 VWEU aangenomen als een noodzakelijke maatregel ter aanvulling van de in het Verdrag neergelegde specifieke bepalingen voor de lidstaten die de euro als munt hebben (artikelen 136 tot en met 138 VWEU). Volgens deze bepalingen hebben voor maatregelen van de Raad alleen de leden die de lidstaten vertegenwoordigen welke de euro als munt hebben, stemrecht. Voor die instrumenten heeft deze verordening uitsluitend betrekking op het gebruik van middelen die door de lidstaten die de euro als munt hebben, uitsluitend ten gunste van die lidstaten ter beschikking worden gesteld om de prijsstabiliteit in de eurozone te waarborgen. Bijgevolg moeten voor besluiten van de Raad tot goedkeuring van de in de vorige overweging vermelde handelingen de stemmen van de lidstaten die geen lid zijn van de eurozone, worden opgeschort en hebben uitsluitend de leden van de Raad die de lidstaten vertegenwoordigen welke de euro als munt hebben, stemrecht.

(36) Een urgentieprocedure moet worden ingesteld voor de Raad om besluiten van de bestuursorganen van het EMF te bekrachtigen of te verwerpen wanneer dringende financiële-stabiliteitssteun aan EMF-leden noodzakelijk is. In een dergelijk geval moet de voorzitter van de Raad van gouverneurs in staat zijn de Raad te verzoeken het besluit binnen 24 huur na de toezending ervan te bekrachtigen of te verwerpen. De urgentieprocedure kan worden aangewend voor de goedkeuring van de financiële voorwaarden en de overeenkomsten inzake de faciliteit voor financiële bijstand die verbonden zijn aan de steun voor de GAR door middel van kredietlijnen of garanties van het EMF.

(37) De Raad van gouverneurs moet over de mogelijkheid beschikken om een reglement van orde vast te stellen met betrekking tot de praktische aspecten van de EMF-operaties. Dit reglement van orde moet in de plaats komen van de ESM-regelgeving en het reglement van orde van de Raad van gouverneurs en de Raad van directeuren.

(38) De kredietverleningscapaciteit van het EMF mag niet minder bedragen dan 500 000 miljoen EUR. Dit bedrag stemt overeen met de huidige kredietverleningscapaciteit van het ESM. De Raad van gouverneurs moet de kredietverleningscapaciteit kunnen verhogen wanneer hij van oordeel is dat een dergelijke herziening raadzaam is om het EMF in staat te stellen zijn doelstellingen en de daarmee samenhangende taken te verwezenlijken. Aangezien een dergelijk besluit een aanzienlijke financiële impact heeft op de EMF-leden, is eenparigheid van stemmen van de Raad van gouverneurs vereist. In gemotiveerde uitzonderlijke gevallen kan de Raad van gouverneurs de kredietverleningscapaciteit ook tijdelijk verlagen indien dit noodzakelijk is om ervoor te zorgen dat het EMF in staat blijft zijn taken te vervullen.

(39) Bij de aanvang dient het initieel maatschappelijk kapitaal van het EMF afgestemd te zijn op het maatschappelijk kapitaal van het ESM. Alleen de lidstaten die de euro als munt hebben, dienen in te schrijven op het maatschappelijk kapitaal van het EMF, dat 704 798,7 miljoen EUR moet bedragen, te verdelen in gelijke aandelen. De aansprakelijkheid van een EMF-lid moet worden beperkt tot zijn aandeel in het maatschappelijk kapitaal. De EMF-leden moeten niet aansprakelijk zijn voor de verplichtingen van het EMF. De begroting van de Unie moet niet aansprakelijk zijn voor uitgaven of verliezen van het EMF.

(40) De Raad van gouverneurs moet het bedrag van het initieel maatschappelijk kapitaal kunnen verhogen wanneer hij van oordeel is dat een dergelijke verhoging raadzaam is om het EMF in staat te stellen zijn doelstellingen en de daarmee samenhangende taken te verwezenlijken. De daaruit voortvloeiende kapitaalbedragen en aandelen tussen de EMF-leden moet worden bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.

(41) Net als het ESM moet het EMF zijn leden stabiliteitssteun verlenen wanneer hun reguliere toegang tot marktfinanciering is verstoord of dreigt te worden verstoord.

(42) Het EMF moet betrokken worden bij de onderhandelingen over en de ondertekening van het memorandum van overeenstemming gelet op het belang van de voorwaarden die verbonden zijn aan de financiële bijstand om er ook voor te zorgen dat de financiële bijstand van het EMF wordt terugbetaald.

(43) Het scala van financiële instrumenten dat momenteel beschikbaar is voor het ESM, moet ook beschikbaar worden gesteld voor het EMF, inclusief de mogelijkheid tot het verstrekken van preventieve financiële bijstand, financiële bijstand voor de herkapitalisatie van kredietinstellingen van een EMF-lid, directe herkapitalisatie van kredietinstellingen van een EMF-lid, de verstrekking van leningen en de aankoop van obligaties van een EMF-lid op de primaire en de secundaire markt.

(44) Met financiële-stabiliteitssteun in de vorm van preventieve financiële bijstand wordt beoogd gezonde beleidsvoering te ondersteunen en crisissituaties te voorkomen, zodat EMF-leden toegang tot EMF-bijstand kunnen verkrijgen voordat zij grote moeilijkheden ondervinden bij hun financiering op de kapitaalmarkten. Preventieve financiële bijstand heeft tot doel hulp te bieden aan EMF-leden waarvan de economische situatie nog gezond genoeg is om doorlopende toegang tot marktfinanciering te waarborgen, door de geloofwaardigheid van hun macro-economische prestaties te versterken en tegelijkertijd een passend veiligheidsnet te bieden.

(45) Financiële bijstand aan EMF-leden in de vorm van een lening voor de herkapitalisatie van begunstigde kredietinstellingen is bedoeld voor gevallen waarin de financiële of economische moeilijkheden verbonden zijn aan de financiële sector en niet rechtstreeks verband houden met budgettaire en structurele beleidsmaatregelen. Financiële bijstand voor de herkapitalisatie van financiële instellingen dient derhalve aan een EMF-lid te worden toegekend buiten het kader van een macro-economisch aanpassingsprogramma.

(46) Het instrument van rechtstreekse herkapitalisatie van kredietinstellingen is gericht op het behoud van de financiële stabiliteit van de eurozone in haar geheel en van de lidstaten ervan, door te voorzien in die specifieke gevallen waarin een EMF-lid ernstige moeilijkheden met zijn financiële sector ondervindt die niet kunnen worden verholpen zonder dat de houdbaarheid van de begroting sterk in gevaar wordt gebracht ten gevolge van ernstige risico’s op besmetting van de overheidsfinanciën door de financiële sector. Het gebruik van dit instrument kan ook worden overwogen als alternatieven tot gevolg zouden hebben dat de doorlopende markttoegang voor een EMF-lid in gevaar wordt gebracht. Wanneer het gebruik van een EMF-lening niet mogelijk is als instrument voor herkapitalisatie van financiële instellingen, beoogt deze financiële bijstand het risico op besmetting van de overheidsfinanciën door de financiële sector weg te nemen door een rechtstreekse herkapitalisatie van instellingen mogelijk te maken, waardoor het risico beperkt wordt dat er een vicieuze cirkel ontstaat tussen een fragiele financiële sector en een verslechterende kredietwaardigheid van de overheidsfinanciën.

(47) Financiële-stabiliteitssteun moet in de vorm van leningen worden verstrekt voor de ondersteuning van EMF-leden die aanzienlijke financieringsbehoeften hebben maar hun toegang tot marktfinanciering in grote mate hebben verloren, ofwel omdat zij geen kredietverstrekkers vinden ofwel omdat de kredietverstrekkers alleen financiering verzekeren tegen buitensporige prijzen die de houdbaarheid van de overheidsfinanciën negatief zouden beïnvloeden.

(48) Zoals ESM-leningen moeten toekomstige EMF-leningen en uitstaande EMF-leningen de status van preferente crediteur genieten op een wijze die vergelijkbaar is met de leningen van het Internationaal Monetair Fonds (“IMF”). Zij moeten in de rangschikking echter de tweede plaats krijgen na IMF-leningen. Deze status moet effectief ingaan bij de inwerkingtreding van deze verordening.

(49) Om EMF-leden in staat te stellen hun markttoegang te handhaven of te herstellen, moet het EMF op de primaire markt aankopen kunnen verrichten van obligaties of andere schuldtitels die door EMF-leden uitgegeven zijn in het kader van de steunvoorziening op de primaire markt, naast reguliere leningen in het kader van een macro-economisch aanpassingsprogramma of kredietopnemingen in het kader van het instrument voor preventieve financiële bijstand.

(50) Het EMF moet in staat zijn obligaties van een EMF-lid aan te kopen op de secundaire markt. De steunvoorziening op de secundaire markt moet gericht zijn op ondersteuning van de goede werking van de markten voor overheidsschuld van EMF-leden in uitzonderlijke omstandigheden waarin het ontbreken van marktliquiditeit de financiële stabiliteit bedreigt, waarbij het risico ontstaat dat de rente op overheidsobligaties tot op onhoudbare niveaus wordt opgedreven en er zich problemen voordoen voor de herfinanciering van het bankstelsel van het betrokken EMF-lid. EMF-interventies op de secundaire markt moeten marketmaking mogelijk maken waardoor enige liquiditeit van de schuldmarkten wordt verzekerd en beleggers ertoe aangezet worden verder deel te nemen aan de financiering van EMF-leden.

(51) De lidstaten die de euro als munt hebben moeten gelijkwaardige crediteurenstatus ondersteunen voor het EMF en voor andere lidstaten die in overleg met het EMF leningen verstrekken op bilateraal niveau.

(52) Deze verordening mag geen afbreuk doen aan de verbintenis tussen de verdragsluitende partijen bij het verdrag tot instelling van het ESM overeenkomstig artikel 12, lid 3, van dit verdrag, namelijk dat in alle nieuwe overheidsobligaties van de eurozone met een looptijd van meer dan een jaar collectieve-actieclausules worden opgenomen op zulke wijze dat zij dezelfde rechtsgevolgen hebben.

(53) Steun aan de GAR, via kredietfaciliteiten of garanties, moet ter beschikking worden gesteld in situaties waarin de op grond van artikel 70 van Verordening (EU) nr. 806/2014 geïnde bedragen niet toereikend zijn om te voldoen aan de verliezen, kosten of andere uitgaven als gevolg van een beroep op het GAF met betrekking tot afwikkelingsmaatregelen, en wanneer de buitengewone achteraf te betalen bijdragen waarin artikel 71 van Verordening (EU) nr. 806/2014 voorziet, niet onmiddellijk beschikbaar zijn.

(54) Met het oog op een passende gelijkwaardige behandeling binnen de bankenunie moeten deelnemende lidstaten die niet de euro als munt hebben, parallel met het EMF, aan de GAR kredietfaciliteiten of garanties bieden onder voorwaarden die gelijkwaardig zijn aan die van het EMF.

(55) Andere lidstaten die niet de euro als munt hebben moeten voorzien in kredietfaciliteiten of garanties wanneer zij de andere lidstaten, de Commissie, de ECB en de Europese Bankautoriteit in kennis stellen van het verzoek om met de ECB een nauwe samenwerking aan te gaan met betrekking tot de uitoefening van de haar opgedragen taken overeenkomstig Verordening (EU) nr. 1024/2013 van de Raad, na vaststelling van het besluit van de ECB.

(56) Met ingang van 1 januari 2024 zullen de middelen in het GAF volledig gemutualiseerd zijn. Overeenkomstig Verordening (EU) nr. 806/2014 moeten de banken vanaf die datum in alle aan de bankenunie deelnemende lidstaten aan het GAF bijdragen en buitengewone achteraf te betalen bijdragen leveren om leningen van derden terug te betalen, volgens een verdeelsleutel die opgesteld is op basis van hun omvang en risicoprofiel. Aangezien de steun aan de GAR bedoeld is als aanvulling op de middelen van het GAF, moet dezelfde verdeelsleutel, toegepast op het niveau van de lidstaten die niet de euro als munt hebben en aan de bankenunie deelnemen, en van het EMF, dienen als basis om hun respectieve deelneming in de te verstrekken steun vast te stellen.

(57) De Raad van gouverneurs moet de toepasselijke financiële voorwaarden bepalen voor het instellen van het vangnet door het EMF. Om een passende betrokkenheid te verzekeren, moeten het EMF en de deelnemende landen die niet de euro als munt hebben de financiële voorwaarden overeenkomen die verbonden worden aan de aan de GAR te verstrekken steun, alsmede het totale toepasselijke plafond, dat naar evenredigheid moet worden herzien wanneer een lidstaat die niet de euro als munt heeft, toetreedt tot de bankenunie.

(58) De uitvoerend directeur moet de bevoegdheid hebben om binnen 12 dagen na ontvangst van het verzoek van de GAR te beslissen over de opneming van een kredietlijn of garanties op de passiva van de GAR.

(59) Om de onmiddellijke beschikbaarheid van extra financiële middelen voor het GAF te verzekeren, moet de GAR een verzoek om steun kunnen indienen voordat een specifieke afwikkelingsregeling wordt vastgesteld. Dit dient te geschieden in overleg met de Commissie overeenkomstig de procedure van artikel 18 van Verordening (EU) nr. 806/2014. Voor besluiten met betrekking tot afwikkelingsregelingen moet het besluit van de uitvoerend directeur pas uitwerking krijgen wanneer de afwikkelingsregeling in werking treedt in overeenstemming met artikel 18 van de bedoelde verordening. De opeenvolging van het verzoek en het besluit mogen niet afdoen aan het bestaande tijdschema van de procedure overeenkomstig artikel 18 van Verordening (EU) nr. 806/2014.

(60) Het besluit van de uitvoerend directeur inzake het uitbetalen van middelen of het verlenen van garanties mag alleen afhankelijk worden gesteld van de vraag of de GAR zijn werkzaamheden verricht in overeenstemming met Verordening (EU) nr. 806/2014, met inbegrip van de toepasselijke bail-inregels. Er mogen geen andere voorwaarden gelden.

(61) Om te garanderen dat het EMF in staat blijft om indien nodig financiële steun te verstrekken aan zijn leden, moet het voor ondersteuning van de GAR beschikbaar gestelde bedrag onderworpen worden aan een plafond van 60 000 miljoen EUR. Niettemin moet het EMF flexibel kunnen reageren op onvoorziene financieringsbehoeften die voortvloeien uit afwikkelingsverrichtingen. Derhalve moet de Raad van gouverneurs bevoegd zijn om het plafond dienovereenkomstig te verhogen.

(62) Elke door het EMF aan de GAR verleende financiële steun en elke financiële steun door deelnemende lidstaten die niet de euro als munt hebben, dient door de GAR volledig te worden terugbetaald uit zijn eigen middelen, waaronder bijdragen van de sector.

(63) Er moet worden voorzien in passende voorschriften voor de begroting van het EMF en de interne en externe audit van zijn rekeningen. De financiële memoranda en rekeningen van het EMF moeten worden gecontroleerd en gecertificeerd door onafhankelijke externe accountants aangezien het EMF een speler is op de financiële markten. Voorts moet een onafhankelijk auditcomité worden belast met de inspectie en de audit van de EMF-rekeningen en zorgen voor naleving van de regels, uitvoering van de taken en correct risicobeheer. Het moet eveneens toezicht houden op de interne en externe auditprocedures van het EMF en deze evalueren.

(64) De bevoegdheden van de onafhankelijke externe accountants en van het auditcomité doen geen afbreuk aan de bevoegdheden van de Europese Rekenkamer krachtens artikel 287 VWEU.

(65) Protocol nr. 7 betreffende de voorrechten en immuniteiten van de Europese Unie, gehecht aan het VEU en het VWEU, moet van toepassing zijn op het EMF. De voorzitter van de Raad van gouverneurs en met name de gouverneurs, de plaatsvervangend gouverneurs, de directeuren en de plaatsvervangend directeuren dienen als vertegenwoordigers van de EMF-leden de voorrechten en immuniteiten te genieten die krachtens artikel 10 van dit protocol zijn verleend.

(66) Om het EMF in staat te stellen de taken te vervullen die momenteel door het ESM worden vervuld, alsook zijn nieuwe taken, moeten overgangsmaatregelen worden vastgesteld, met name betreffende de uitvoerend directeur, de Raad van bestuur en de personeelsleden die momenteel op grond van een contract bij het ESM in dienst zijn. Ook onderdanen van derde landen die momenteel bij het ESM in dienst zijn, moeten hieronder vallen. De bestaande contractuele regelingen moeten van toepassing blijven op personeelsleden die vóór de inwerkingtreding van deze verordening bij het ESM in dienst waren. Personeelsleden die na de inwerkingtreding van deze verordening bij het EMF in dienst treden, worden onderworpen aan het Statuut, de Regeling welke van toepassing is op de andere personeelsleden en de uitvoeringsregels.

(67) Teneinde de vertrouwelijkheid van de werkzaamheden van het EMF te waarborgen, moeten de leden van zijn bestuursorganen en zijn personeelsleden, waaronder de personeelsleden die uitgewisseld zijn met of gedetacheerd door EMF-leden voor het vervullen van de taken van het EMF, worden onderworpen aan de vereisten inzake beroepsgeheim, zelfs na beëindiging van hun functie. In dat verband moet een gedragscode worden vastgesteld.

(68) De verplichting tot vertrouwelijkheid dient ook te gelden voor waarnemers die op vergaderingen van de Raad van gouverneurs worden uitgenodigd, en voor deelnemers van dergelijke bijeenkomsten van deelnemende lidstaten die niet de euro als munt hebben. Om de bij deze verordening toegewezen taken uit te voeren, moet het EMF de mogelijkheid krijgen onder bepaalde voorwaarden informatie uit te wisselen met zijn leden, andere instanties en organen van de Unie en met bepaalde nationale autoriteiten.

(69) Om zijn doelstellingen te verwezenlijken, dient het EMF samen te werken met de instellingen en andere organen, diensten of agentschappen van de Unie alsmede met derde landen die financiële bijstand aan een EMF-lid verlenen. Het EMF moet ook kunnen samenwerken met internationale organisaties of entiteiten die belast zijn met bijzondere bevoegdheden op gebieden die verband houden met de activiteiten van het EMF. Daartoe behoren onder meer het IMF en centrale banken.

(70) Het EMF is gebonden aan de regels van de Unie inzake toegang van het publiek tot documenten. Bij de beoordeling van de gronden voor de weigering van toegang tot een document die zijn vastgesteld in artikel 4 van Verordening (EG) nr. 1049/2001 van het Europees Parlement en de Raad 25 , moet het EMF naar behoren rekening houden met de noodzaak tot bescherming van de vertrouwelijkheid van de besprekingen van de Raad van gouverneurs, de Raad van directeuren, hun respectieve comités, de Raad van bestuur en het Auditcomité, alsmede van de interne financiën van het EMF en de stabiliteit van het financiële stelsel in de eurozone, van een EMF-lid of van een deelnemende lidstaat als gedefinieerd in artikel 2 van Verordening (EU) nr. 1024/2013 van de Raad, en van de internationale, financiële, monetaire of economische betrekkingen.

(71) In de toekomst kunnen aan het EMF ook nieuwe financiële instrumenten worden toegekend, bijvoorbeeld ter ondersteuning van beleidsinitiatieven om een stabilisatiefunctie in te voeren. Een stabilisatiefunctie is bedoeld om de gevolgen van grote asymmetrische schokken op te vangen. Daartoe zouden snel en automatisch anticyclische middelen worden geactiveerd, volgens vooraf omschreven toelaatbaarheidscriteria. Het EMF zou de toepassing van een dergelijke functie kunnen ondersteunen door de nodige marktfinanciering die verbonden is aan het activeren van de functie, te organiseren en beschikbaar te stellen.

(72) Een mogelijkheid om dergelijke steun van het EMF voor een stabilisatiefunctie vorm te geven, zou erin bestaan dat het EMF bij de activering leningen aan de begunstigde lidstaat zou verstrekken. De door het EMF verstrekte leningen zouden niet gebonden zijn aan voorwaarden, terwijl de activering van de stabilisatiefunctie zelf afhankelijk zou worden gesteld van de naleving van voorafbepaalde toelaatbaarheidscriteria,