Overwegingen bij COM(2021)723 - Europees centraal toegangspunt dat gecentraliseerde toegang biedt tot voor financiële diensten, kapitaalmarkten en duurzaamheid relevante publiek beschikbare informatie - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2021)723 - Europees centraal toegangspunt dat gecentraliseerde toegang biedt tot voor financiële diensten, kapitaalmarkten en ... |
|---|---|
| document | COM(2021)723  |
| datum | 13 december 2023 |
(2) Gemakkelijke toegang tot data is belangrijk om besluitvormers in de economie en de samenleving doordachte beslissingen te laten nemen die het doelmatige functioneren van de markt ten goede komen. De uitrol van gemeenschappelijke Europese dataruimten in cruciale sectoren, zoals de financiële sector, zou daarbij kunnen helpen. De financiële sector maakt een digitale transformatie door die de komende jaren nog zal doorgaan, en de Unie moet dit ondersteunen, met name door een datagedreven geldwezen te bevorderen. Voorts is het centraal stellen van het duurzame geldwezen in het financiële stelsel een cruciaal middel om een groene transitie van de economie van de Unie te verwezenlijken. Wil de groene transitie via het duurzame geldwezen slagen, dan is het van essentieel belang dat informatie over de duurzaamheid van bedrijven gemakkelijk toegankelijk is voor beleggers, zodat zij beter geïnformeerd zijn wanneer zij beleggingsbeslissingen nemen. Daartoe moet financiële en niet-financiële informatie van entiteiten zoals vennootschappen, bedrijven, financiële instellingen, beter publiek toegankelijk worden. Een efficiënt middel om dat op Unieniveau te doen is de oprichting van een centraal platform – een European single acces point (“ESAP”) – dat elektronische toegang geeft tot alle betrokken informatie.
(3) ESAP moet het publiek gemakkelijk centraal toegang geven tot informatie over entiteiten en hun producten die openbaar wordt gemaakt met betrekking tot financiële diensten, kapitaalmarkten en duurzaamheid. Ook moet ESAP toegang geven tot voor financiële diensten en kapitaalmarkten relevante informatie die op vrijwillige basis wordt openbaargemaakt door een entiteit die onder het recht van een lidstaat valt, indien die entiteit ervoor kiest om die informatie op ESAP beschikbaar te stellen. Zoals gepresenteerd in de strategie voor het digitale geldwezen, moet ESAP tegen 2024 zijn opgericht.
(4) De informatie die op ESAP publiek beschikbaar moet worden gesteld, moet worden verzameld door verzamelende instanties die worden aangewezen voor het verzamelen van de informatie die de entiteiten openbaar moeten maken. Om ESAP efficiënt te laten functioneren, moeten de verzamelende instanties de informatie geautomatiseerd op ESAP beschikbaar stellen via één application programming interface (API). Wil de informatie digitaal bruikbaar zijn, dan moeten entiteiten die beschikbaar stellen in een formaat dat voor data-extractie geschikt is of, wanneer dat door Unierecht wordt voorgeschreven, in een machinaal leesbaar formaat. Vergeleken met voor data-extractie geschikte formaten, zijn machinaal leesbare formaten bestandsformaten die zodanig zijn gestructureerd dat softwaretoepassingen specifieke data, met inbegrip van individuele feitelijke beschrijvingen, en de interne structuur van die data gemakkelijk kunnen identificeren, herkennen en extraheren. Om ervoor te zorgen dat entiteiten de informatie in het correcte formaat aanleveren en om mogelijke technische problemen tegen te gaan waarmee de entiteiten te maken krijgen, moeten de verzamelende instanties die entiteiten bijstand verlenen.
(5) Naast de informatie met betrekking tot financiële diensten, kapitaalmarkten en duurzaamheid die op grond van Unierecht openbaar moet worden gemaakt, hebben beleggers, marktdeelnemers, adviseurs en het brede publiek er misschien ook belang bij om andere informatie te verkrijgen die een entiteit toegankelijk wil maken. Kleine en middelgrote ondernemingen willen misschien meer informatie publiek toegankelijk maken om beter zichtbaar te worden voor potentiële investeerders en zo hun financiering te verruimen en hun financieringsmogelijkheden te diversifiëren. Ook kan het zijn dat marktdeelnemers meer informatie willen verschaffen dan wettelijk vereist is, of dat zij de informatie openbaar willen maken die zij volgens nationaal recht openbaar moeten maken, maar die niet op Unieniveau beschikbaar is, om zo de informatie aan te vullen die op Unieniveau aan het publiek wordt verstrekt. Entiteiten moeten dus de mogelijkheid hebben om financiële, duurzaamheids- en andere relevante informatie op ESAP toegankelijk te maken. Uit hoofde van het beginsel van de minimale gegevensverwerking moeten entiteiten ervoor zorgen dat geen persoonsgegevens worden opgenomen, tenzij die gegevens een noodzakelijk onderdeel zijn van de informatie over hun economische activiteiten, onder meer wanneer de naam van de entiteit samenvalt met de naam van de eigenaar. Indien die informatie persoonsgegevens bevat, moeten de entiteiten erop toezien dat zij voor de openbaarmaking daarvan kunnen steunen op een van de rechtsgronden voor verwerking uit artikel 6 van Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad 26 .
(6) De doelstelling van de Europese Autoriteit voor effecten en markten (“ESMA”) is het beschermen van het algemeen belang door bij te dragen aan de stabiliteit en doeltreffendheid van het financiële systeem – ten behoeve van de economie van de Unie, haar burgers en bedrijven. In dat verband moet de ESMA met name helpen de integriteit, transparantie, efficiëntie en het ordelijk functioneren van financiële markten te verzekeren. Een van haar taken is het verbeteren van de bescherming van beleggers. Om al deze redenen moet de ESMA de taak krijgen om ESAP op te richten en te exploiteren.
(7) Opdat entiteiten en het publiek zouden kunnen weten welke verzamelende instanties informatie aan ESAP aanleveren, moet de ESMA op haar website een lijst van de verzamelende instanties publiceren en deze actueel houden.
(8) ESAP dreigt te worden getroffen door schendingen van de vertrouwelijkheid, integriteitsrisico’s of risico’s voor de beschikbaarheid van het systeem en de daarin verwerkte informatie. Die dreigingen, die onder meer ongevallen, fouten, opzettelijke aanvallen en natuurverschijnselen omvatten, moeten als operationele risico’s worden erkend. De ESMA moet een passend en evenredig beleid toepassen dat ervoor zorgt dat ESAP de verwerkte informatie en de functies ervan zo nodig beschermt.
(9) Om data gemakkelijker te kunnen opzoeken, te vinden, op te halen en te gebruiken, moet de ESMA erop toezien dat ESAP een reeks functionaliteiten aanbiedt, zoals een zoekfunctie, machinevertaling en mogelijkheden om de informatie te extraheren. De zoekfuncties moeten in alle officiële talen van de Unie worden aangeboden en moeten ten minste voortbouwen op de metadata die uit hoofde van de in de bijlage opgenomen richtlijnen en verordeningen worden verstrekt. Uiterlijk 31 december 2024 moet de ESMA ervoor zorgen dat ESAP gebruikers een minimumaantal functionaliteiten aanbiedt, die uiterlijk 31 december 2025 moeten zijn vervolledigd.
(10) Hergebruik van op ESAP beschikbare informatie kan de interne markt beter laten functioneren en kan de ontwikkeling stimuleren van nieuwe diensten die deze informatie combineren en daarvan gebruikmaken. Daarom moet, wanneer zulks op grond van een doel van algemeen belang gerechtvaardigd is, het hergebruik van de op ESAP beschikbare informatie worden toegestaan voor andere doeleinden dan die waarvoor de informatie is opgesteld. Het (her)gebruik van die informatie moet echter aan objectieve, evenredige en niet-discriminerende voorwaarden worden onderworpen. Daartoe moeten voorwaarden gelden die overeenstemmen met die uit open standaardlicenties in de zin van Richtlijn (EU) 2019/1024 van het Europees Parlement en de Raad 27 . De licentievoorwaarden van die standaardlicenties moeten toestaan dat data en inhoud door iedereen voor alle doeleinden kosteloos kunnen worden gebruikt, hergebruikt en gedeeld. De ESMA mag niet aansprakelijk zijn voor het (her)gebruik van op ESAP toegankelijke informatie. De aanlevering van informatie door verzamelende instanties mag niet aan voorwaarden onderhevig zijn of moet vallen onder een standaardlecntie waarvan de licentievoorwaarden het mogelijk maken op ESAP beschikbare informatie aan te vragen.
(11) De op ESAP beschikbare informatie moet tijdig voor het publiek toegankelijk zijn. In dat verband moet de tijd die verloopt tussen het verzamelen van de informatie en het publiek toegankelijk maken daarvan, redelijk zijn en, hoe dan ook, zo kort als technisch mogelijk. Om een eenvormige kwaliteit van informatie te borgen, moeten de verzamelende instanties geautomatiseerde validaties uitvoeren en ongeldige informatie verwerpen.
(12) ESAP moet gebruikers kosteloos en zonder discriminatie toegang geven tot informatie en moet het die gebruikers mogelijk maken om de informatie via ESAP op te zoeken, daartoe toegang te krijgen en deze te downloaden. Gelet echter op de noodzaak om de ESMA te beschermen tegen buitensporige lasten in verband met kosten om in de behoeften van eventuele intensieve gebruikers te voorzien, moet de ESMA de mogelijkheid krijgen om inkomsten te genereren. Daarom moet de ESMA, in afwijking van het beginsel dat informatie kosteloos toegankelijk moet zijn, de mogelijkheid krijgen om voor die specifieke diensten vergoedingen te berekenen, onder meer voor diensten met hoge onderhoudskosten als gevolg van zoekopdrachten voor zeer grote volumes informatie of voor frequente toegang tot ESAP. Vergoedingen die worden berekend, mogen de kosten van de geleverde dienst echter niet overschrijden.
(13) Om datagedreven innovatie in het geldwezen te bevorderen, de kapitaalmarkten in de Europese Unie te helpen integreren, investeringen toe te leiden naar duurzame activiteiten en efficiëntiewinsten te creëren voor consumenten en bedrijven, moet ESAP de toegang verbeteren tot informatie die persoonsgegevens omvat. ESAP moet echter alleen de toegang verbeteren tot de persoonsgegevens die uit hoofde van Unierecht moeten worden verwerkt of die vrijwillig worden verwerkt, mits er voor die verwerking een rechtsgrond is overeenkomstig Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad. Voor de verwerking van persoonsgegevens in het kader van de aanlevering van informatie via ESAP, moeten de verzamelende instanties, en de ESMA in haar hoedanigheid van exploitant van ESAP, erop toezien dat Verordening (EU) 2016/679 en Verordening (EU) 2018/1725 van het Europees Parlement en de Raad 28 in acht worden genomen.
(14) Overeenkomstig artikel 42, lid 1, van Verordening (EU) 2018/1725 is de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming geraadpleegd, en op [datum invoegen] heeft hij een advies uitgebracht.
(15) Om het vertrouwen van het publiek in ESAP op te bouwen en in stand te houden en om iedere entiteit te beschermen tegen ongeoorloofde aanpassing van haar informatie, moet ESAP de integriteit van de data en de geloofwaardigheid van de bron van de bij de verzamelende instanties aangeleverde informatie verzekeren. Daarom moet door de entiteiten aangeleverde informatie een aan de aangeleverde informatie gehecht gekwalificeerd elektronisch zegel in de zin van artikel 3, punt 20, van Verordening (EU) nr. 910/2014 van het Europees Parlement en de Raad 29 bevatten. Een specifieke identificatiecode voor juridische entiteiten (LEI) kan een verplicht attribuut van dat certificaat zijn. Het zegel dat of de handtekening die door ESAP wordt verkregen, moet aan gebruikers beschikbaar worden gesteld.
(16) Wil de informatie in de tijd vergelijkbaar zijn, dan moeten gebruikers toegang hebben tot informatie uit het verleden. Daarom moet worden voorgeschreven dat ESAP voor een redelijke termijn toegang biedt tot informatie, voor zover bestaanbaar met andere toepasselijke bepalingen van Unierecht. Daartoe moet de ESMA erop toezien dat persoonsgegevens niet langer beschikbaar worden gesteld dan volgens Unierecht is voorgeschreven. Om de ESMA en de verzamelende instanties in staat te stellen de exploitatie van ESAP voor te bereiden, moet ESAP alleen toegang bieden tot de vanaf 1 januari 2024 aangeleverde informatie.
(17) Om een soepele verwerking te verzekeren van de informatie die is ontvangen of opgesteld door de verzamelende instanties en aan ESAP beschikbaar wordt gesteld, moeten bepaalde vereisten worden vastgesteld tot specificatie van het formaat en de metadata van die informatie en de vraag welke verzamelende instanties die informatie moeten verzamelen. Om de kwaliteit van de door de verzamelende instanties bij ESAP aangeleverde informatie te borgen, moeten ook de kenmerken worden bepaald van de geautomatiseerde validaties die voor alle bij de verzamelende instanties inkomende informatie worden uitgevoerd, en de kenmerken van het gekwalificeerde elektronische zegel dat de entiteiten aan die informatie moeten hechten. Om het (her)gebruik van data op ESAP te verzekeren, moet een lijst van de aangewezen open standaardlicenties worden vastgesteld. Om data snel te kunnen zoeken, vinden en ophalen, moeten ook de kenmerken van de te hanteren application programming interface en de metadata worden vormgegeven. Aanvullende vereisten wat betreft efficiënte zoekfuncties zullen moeten worden toegepast zoals de specifieke identificatiecode voor juridische entiteiten, de indeling van het type informatie en de categorieën van de grootte van de entiteiten. Daartoe moet het Gemengd Comité van de Europese toezichthoudende autoriteiten ontwerpen van technische uitvoeringsnormen ontwikkelen. Daarnaast kan de ESMA ontwerpen van technische uitvoeringsnormen ontwikkelen om de aard en de omvang te bepalen van de specifieke diensten waarvoor vergoedingen kunnen worden berekend, en van de daarmee samenhangende vergoedingsstructuur. Aan de Commissie moet de bevoegdheid worden toegekend om die technische uitvoeringsnormen vast te stellen door middel van uitvoeringshandelingen uit hoofde van artikel 291 VWEU en in overeenstemming met artikel 15 van Verordening (EU) nr. 1093/2010 van het Europees Parlement en de Raad 30 , artikel 15 van Verordening (EU) nr. 1094/2010 van het Europees Parlement en de Raad 31 en artikel 15 van Verordening (EU) nr. 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad 32 .
(18) Deze verordening beoogt bij te dragen tot de integratie van de Europese financiële diensten en kapitaalmarkten door een gemakkelijke centrale toegang te bieden tot publieke informatie over entiteiten en hun producten. Daar die doelstellingen niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt, maar vanwege de omvang of de gevolgen van het optreden beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstelling te verwezenlijken.