Overwegingen bij COM(2022)174 - Bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2022)174 - Bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten. |
|---|---|
| document | COM(2022)174   |
| datum | 18 oktober 2023 |
(2) In haar mededeling van 25 november 2020 “Het innovatiepotentieel van de EU optimaal benutten: een actieplan inzake intellectuele eigendom om het herstel en de veerkracht van de EU te ondersteunen” heeft de Commissie zich ertoe verbonden op basis van een effectbeoordeling te overwegen om een Uniesysteem voor de bescherming van geografische aanduidingen voor niet-landbouwproducten voor te stellen.
(3) Bescherming van geografische aanduidingen bestaat al vele jaren op Unieniveau voor wijnen, gedistilleerde dranken6, gearomatiseerde wijnen7, die op Unieniveau zijn gedefinieerd, en voor landbouwproducten en levensmiddelen8, die op Unieniveau worden beschermd. Het is passend om ook de geografische aanduidingen van producten die buiten het toepassingsgebied van de bestaande regelgeving vallen in de hele Unie te beschermen, waarbij voor convergentie wordt gezorgd en ernaar wordt gestreefd een grote verscheidenheid aan ambachtelijke en industriële producten, zoals natuurstenen, sieraden, textiel, kant, bestek, glas en porselein, te omvatten.
(4) Verschillende lidstaten beschikken over nationale regelingen voor de bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten. Deze regelingen verschillen met betrekking tot de bescherming, administratie en vergoedingen, en bieden geen bescherming buiten de landsgrenzen. In andere lidstaten worden geografische aanduidingen voor dergelijke producten niet op nationaal niveau beschermd. Dit complexe landschap van uiteenlopende beschermingsregelingen op het niveau van de lidstaten kan leiden tot meer kosten en meer rechtsonzekerheid voor producenten en kan investeringen in traditionele ambachten in de Unie ontmoedigen.
(5) Eenvormige bescherming in de gehele Unie voor intellectuele-eigendomsrechten met betrekking tot geografische aanduidingen kan bijdragen tot stimulansen voor de productie van kwaliteitsproducten, de brede beschikbaarheid van dergelijke producten voor consumenten en het scheppen van waardevolle en duurzame banen, ook in plattelandsgebieden en minder ontwikkelde regio’s. Met name gelet op het potentieel van geografische aanduidingen om bij te dragen tot duurzame en hooggekwalificeerde banen in landelijke en minder ontwikkelde gebieden, moeten de producenten ernaar streven een aanzienlijk aandeel van de waarde van het met een geografische aanduiding aangeduide product te creëren binnen het afgebakende geografische gebied.
(6) Op 26 november 2019 is de Unie toegetreden tot de Akte van Genève bij de Overeenkomst van Lissabon betreffende oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen van 20159 (de “Akte van Genève”), die wordt beheerd door de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom. De Akte van Genève voorziet in een manier om bescherming van geografische aanduidingen te verkrijgen, ongeacht de aard van de goederen die daarmee worden aangeduid, met inbegrip van ambachtelijke en industriële producten.
(7) Het vervaardigen van geografisch verbonden producten is vaak gebaseerd op lokale kennis en lokale productiemethoden die verankerd zijn in het culturele en sociale erfgoed van de regio van herkomst van die producten. Een doeltreffende bescherming van intellectuele eigendom kan bijdragen tot een grotere winstgevendheid en aantrekkelijkheid van de traditionele ambachten. De bescherming van specifieke geografische aanduidingen wordt erkend om het culturele erfgoed te beschermen en te ontwikkelen, zowel op landbouwgebied als op ambachtelijk en industrieel gebied. Er moeten efficiënte procedures worden opgezet voor de registratie van geografische aanduidingen van de Unie waarmee de namen van ambachtelijke en industriële producten worden beschermd en rekening wordt gehouden met regionale en lokale specifieke kenmerken. Het systeem van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten moet ervoor zorgen dat de productie- en handelstradities in stand worden gehouden en worden versterkt.
(8) Daarom moet er in de eerste plaats voor worden gezorgd dat de producenten van ambachtelijke en industriële producten eerlijk op de interne markt kunnen concurreren; ten tweede moet worden gegarandeerd dat de consument kan beschikken over betrouwbare informatie over deze producten; ten derde moeten het cultureel erfgoed en de traditionele kennis worden beschermd en ontwikkeld; ten vierde moet worden gezorgd voor een efficiënte registratie van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten, zowel op Unieniveau als op internationaal niveau; ten vijfde moet worden gezorgd voor een doeltreffende handhaving van intellectuele-eigendomsrechten in de gehele Unie en in de elektronische handel op de interne markt, en moet de samenhang met het internationale inschrijvings- en beschermingssysteem op basis van de Akte van Genève worden gewaarborgd.
(9) Om te zorgen voor volledige dekking van ambachtelijke en industriële producten die voor bescherming van de geografische aanduiding in aanmerking komen (d.w.z. producten die kenmerken, eigenschappen of een reputatie hebben die verband houden met de plaats van productie of vervaardiging), moet het toepassingsgebied van deze verordening worden vastgesteld overeenkomstig het desbetreffende internationale kader, namelijk de Wereldhandelsorganisatie. Bijgevolg moet het gebruik van de gecombineerde nomenclatuur worden vastgesteld door rechtstreeks te verwijzen naar bijlage I bij Verordening nr. 2658/87 van de Raad10. Deze benadering zorgt voor samenhang met het toepassingsgebied van de herziene verordening betreffende geografische aanduidingen voor landbouwproducten, levensmiddelen, wijnen en gedistilleerde dranken.
(10) Deze verordening is in overeenstemming met de grondrechten en de beginselen die met name in het Handvest worden erkend. Deze verordening moet dan ook worden uitgelegd en toegepast in overeenstemming met die rechten en beginselen, met inbegrip van het recht op bescherming van persoonsgegevens, de vrijheid van ondernemerschap en het recht op eigendom, met inbegrip van intellectuele eigendom.
(11) De taken die uit hoofde van deze verordening zijn toegewezen aan de autoriteiten van de lidstaten, aan de Commissie en aan het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO) kunnen de verwerking van persoonsgegevens noodzakelijk maken, met name wanneer dit nodig is voor de identificatie van de aanvragers in een procedure tot wijziging of annulering van een registratie, de opposanten in een bezwaarprocedure of de begunstigden van een overgangsperiode die is toegestaan om af te wijken van de bescherming van een geregistreerde naam. De verwerking van dergelijke persoonsgegevens is derhalve noodzakelijk voor de vervulling van een taak in het algemeen belang. Bij elke verwerking van persoonsgegevens uit hoofde van deze verordening moeten de grondrechten worden geëerbiedigd, met inbegrip van het recht op de eerbiediging van het privéleven en van het familie- en gezinsleven en het recht op bescherming van persoonsgegevens uit hoofde van de artikelen 7 en 8 van het Handvest, en het is van essentieel belang dat de lidstaten voldoen aan Verordening (EU) 2016/67911 van het Europees Parlement en de Raad en aan Richtlijn 2002/58/EG12, en dat de Commissie en het EUIPO voldoen aan Verordening (EU) 2018/1725 van het Europees Parlement en de Raad13.
(12) Indien van toepassing wordt de informatie in het enig document beschikbaar gesteld via het digitaal productpaspoort, zoals bepaald in de verordening betreffende de totstandbrenging van een kader voor het vaststellen van vereisten inzake ecologisch ontwerp voor duurzame producten en tot intrekking van Richtlijn 2009/125/EG.
(13) De lidstaten moeten over de mogelijkheid beschikken om een registratievergoeding aan te rekenen om hun kosten voor het beheer van het systeem van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten te dekken. De lidstaten moeten micro-, kleine of middelgrote ondernemingen een lagere vergoeding aanrekenen. Het EUIPO mag geen vergoeding aanrekenen voor het beheer van de procedure voor aanvragen op Unieniveau. Daarentegen moet het EUIPO wel een vergoeding kunnen aanrekenen voor rechtstreekse registratie. In dat geval moet de door het EUIPO aangerekende vergoeding worden vastgelegd in een uitvoeringshandeling overeenkomstig Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad14.
(14) Om in aanmerking te komen voor bescherming in de lidstaten, mogen geografische aanduidingen alleen op Unieniveau worden geregistreerd. De lidstaten moeten met ingang van de datum van een dergelijke registratieaanvraag op Unieniveau echter de mogelijkheid hebben om op nationaal niveau tijdelijke bescherming te verlenen zonder dat dit gevolgen heeft voor de interne markt van de Unie of de internationale handel. De bescherming uit hoofde van deze verordening, die vanaf de registratie wordt geboden, moet eveneens beschikbaar worden gesteld voor geografische aanduidingen uit derde landen die aan de desbetreffende criteria voldoen en die bescherming genieten in hun land van oorsprong. Het EUIPO moet de overeenkomstige procedures voor geografische aanduidingen van oorsprong uit derde landen uitvoeren.
(15) De procedures voor registratie, wijzigingen van het productdossier en annulering van de registratie van geografische aanduidingen van oorsprong uit de Unie uit hoofde van deze verordening moeten door de lidstaten en het EUIPO worden uitgevoerd. De lidstaten en het EUIPO moeten verantwoordelijk zijn voor verschillende fasen van de procedures. De lidstaten moeten verantwoordelijk zijn voor de eerste fase, die bestaat uit het ontvangen en beoordelen van de aanvraag van de aanvragers, de organisatie van de nationale bezwaarprocedure, en bij een positieve beoordeling het indienen van de aanvraag op Unieniveau bij het EUIPO. Het EUIPO moet verantwoordelijk zijn voor het onderzoek van de aanvragen in de tweede fase van de procedure, het voeren van de wereldwijde bezwaarprocedure en het nemen van een beslissing over het toekennen of weigeren van de bescherming van geografische aanduiding. Het EUIPO moet ook de overeenkomstige procedures voor geografische aanduidingen van oorsprong uit derde landen uitvoeren, onverminderd de rechtstreekse registratieprocedure.
(16) Om het beheer van aanvragen voor geografische aanduidingen door nationale autoriteiten te vergemakkelijken moeten twee of meer lidstaten de mogelijkheid hebben om: i) samen te werken bij het beheer van de nationale fase van de procedures, onder meer de procedures voor registratie, onderzoek, nationaal bezwaar, indiening van de aanvraag op Unieniveau bij het EUIPO, wijzigingen van het productdossier en annulering van de registratie, en ii) te beslissen dat één van hen deze procedures ook namens de andere betrokken lidstaat of lidstaten beheert. In die gevallen moeten alle betrokken lidstaten de Commissie onverwijld op de hoogte stellen en de nodige informatie verstrekken.
(17) Sommige lidstaten kunnen in bepaalde, in deze verordening gespecificeerde omstandigheden een afwijking verkrijgen van de verplichting van de lidstaten om een nationale autoriteit aan te wijzen met betrekking tot geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten, die belast wordt met de procedures voor registratie, nationaal bezwaar, wijziging van het productdossier en annulering van de registratie. In die afwijking, die de vorm moet aannemen van een besluit van de Commissie, moet rekening worden gehouden met het feit dat bepaalde lidstaten niet over een specifiek nationaal systeem beschikken om geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten te beheren en dat de plaatselijke belangstelling in deze landen om die geografische aanduidingen te beschermen gering is. Onder die omstandigheden is het niet gerechtvaardigd om de desbetreffende lidstaat te verplichten om een infrastructuur op te zetten, het nodige personeel aan te werven en faciliteiten aan te schaffen voor het beheer van deze geografische aanduidingen. Het is doeltreffender en voordeliger om de producentengroeperingen uit deze lidstaten een alternatieve procedure te bieden voor de bescherming van hun producten met een geografische aanduiding. Deze zogenoemde rechtstreekse registratieprocedure levert kostenvoordelen op voor de lidstaten. Bij gebruikmaking van deze afwijking moeten de procedures voor registratie, wijzigingen van het productdossier en annulering rechtstreeks door het EUIPO worden beheerd. In dit verband moet het EUIPO, wanneer het dat vereist, kunnen rekenen op de daadwerkelijke bijstand van de administratieve autoriteiten van die lidstaat door middel van de aanwijzing van een contactpunt, met name wat betreft de aspecten in verband met het onderzoeken van de aanvraag. In die gevallen moet het EUIPO een registratievergoeding in rekening kunnen brengen, aangezien deze procedure meer werk met zich meebrengt dan het beheer van aanvragen op Unieniveau. De toepassing van deze rechtstreekse registratieprocedure ontslaat de lidstaten niet van hun verplichting om een bevoegde autoriteit aan te wijzen voor de controles en handhaving en om de nodige maatregelen te nemen om de rechten in deze verordening te handhaven. De bevoegde autoriteit die wordt aangehouden of aangewezen voor het beheer van de geografische aanduidingen en de bevoegde autoriteit die wordt aangewezen voor de controles en handhaving kunnen verschillend zijn indien een lidstaat hiertoe besluit.
(18) Nadat de Commissie de door de lidstaat verstrekte informatie heeft bestudeerd, moet zij een besluit van de Commissie vaststellen waarin wordt bepaald dat de lidstaat het recht heeft om voor de buitengewone rechtstreekse registratieprocedure te kiezen. Dienovereenkomstig moet de Commissie het recht behouden om een besluit waarbij een lidstaat wordt toegestaan voor de rechtstreekse registratieprocedure te kiezen, te wijzigen en in te trekken indien de desbetreffende lidstaat niet aan de voorwaarden voldoet. Dit is bijvoorbeeld het geval indien het aantal rechtstreekse aanvragen dat door aanvragers van die lidstaat wordt ingediend het door die lidstaat aanvankelijk geraamde aantal in de loop van de tijd herhaaldelijk overschrijdt.
(19) Met het oog op een coherente besluitvorming met betrekking tot in de nationale procedure ingediende aanvragen voor bescherming en de juridische bezwaren daartegen, moet het EUIPO tijdig en regelmatig worden geïnformeerd wanneer bij nationale rechtbanken of andere instanties procedures worden ingeleid met betrekking tot een door de lidstaat aan het EUIPO toegezonden registratieaanvraag en op de hoogte worden gebracht van de eindresultaten daarvan. Daarom moet een lidstaat die van oordeel is dat een nationale beslissing waarop de aanvraag tot bescherming is gebaseerd door een nationale gerechtelijke procedure waarschijnlijk ongeldig zal worden verklaard het EUIPO daarvan in kennis stellen. Indien de lidstaat verzoekt om opschorting van het onderzoek van een aanvraag op Unieniveau, moet het EUIPO worden vrijgesteld van de verplichting om de daarin vastgestelde onderzoekstermijn na te leven. Om de aanvrager te beschermen tegen vexatoire rechtsvorderingen en om zijn recht op de bescherming van een naam binnen een redelijke termijn te vrijwaren, moet de vrijstelling worden beperkt tot gevallen waarin de registratieaanvraag op nationaal niveau ongeldig is verklaard door een onmiddellijk toepasselijke maar niet definitieve rechterlijke beslissing, of waarin een lidstaat van mening is dat de vordering om de gegrondheid van de aanvraag aan te vechten op geldige gronden berust.
(20) Om marktdeelnemers van wie de belangen door de registratie van een naam worden getroffen in staat te stellen die naam gedurende een beperkte periode te blijven gebruiken ongeacht de beschermingsregeling, moeten specifieke afwijkingen voor het gebruik van de namen in de vorm van overgangsperioden worden toegestaan. Dergelijke perioden kunnen ook worden toegestaan om tijdelijke problemen te overbruggen en met als langetermijndoelstelling om ervoor te zorgen dat alle producenten het productdossier in acht nemen. Onverminderd de voorschriften betreffende conflicten tussen geografische aanduidingen en handelsmerken, mogen namen die anders in strijd zouden zijn met de bescherming van een geografische aanduiding onder bepaalde voorwaarden en gedurende een overgangsperiode verder worden gebruikt.
(21) De Commissie moet het recht hebben om de beslissingsbevoegdheid betreffende individuele aanvragen voor registratie, wijziging van het productdossier of annulering van het EUIPO over te nemen. Het EUIPO blijft verantwoordelijk voor het onderzoek van het dossier en in voorkomend geval voor de bezwaarprocedure, en dient op basis van technische overwegingen een voorstel voor een uitvoeringshandeling in bij de Commissie. Elke lidstaat of het EUIPO kan de Commissie verzoeken om dit prerogatief uit te oefenen. De Commissie kan dit ook op eigen initiatief doen.
(22) Met het oog op transparantie en uniformiteit tussen de lidstaten moet een elektronisch Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten worden opgezet en bijgehouden. Het register moet een elektronische databank zijn die wordt opgeslagen in een informatiesysteem, en moet voor het publiek toegankelijk zijn. Het EUIPO moet het Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten ontwikkelen, bewaren en bijhouden, en moet voorzien in het personeel voor het beheer ervan.
(23) De Unie onderhandelt met haar handelspartners over internationale overeenkomsten, waaronder overeenkomsten inzake de bescherming van geografische aanduidingen. De bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten in de hele Unie kan ook voortvloeien uit deze overeenkomsten, ongeacht de internationale inschrijvingen als bedoeld in de Akte van Genève bij de Overeenkomst van Lissabon betreffende oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen of het in deze verordening vastgelegde aanvraag- en registratiesysteem. Om het publiek gemakkelijker te kunnen voorlichten over de geografische aanduidingen die in de Unie zijn beschermd op grond van de internationale registraties waarin de Akte van Genève voorziet of op grond van de internationale overeenkomsten met de handelspartners van de Unie, en met name om de bescherming van en de controle op het gebruik dat van deze geografische aanduidingen wordt gemaakt, te waarborgen, moeten deze geografische aanduidingen worden opgenomen in het Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten.
(24) Met het oog op de optimale werking van de interne markt is het belangrijk dat producenten en andere betrokken marktdeelnemers, autoriteiten en consumenten snel en gemakkelijk toegang hebben tot de relevante informatie over een geregistreerde beschermde geografische aanduiding.
(25) Er moet voor worden gezorgd zorgen dat de partijen die door de beslissingen van het EUIPO worden getroffen wettelijk worden beschermd. Daartoe moet worden voorzien in de mogelijkheid om tegen de beslissingen van het EUIPO, genomen in het kader van een procedure krachtens deze verordening, beroep in te stellen bij een beroepsinstantie van het EUIPO. Een kamer van beroep van het EUIPO moet uitspraak doen over het beroep. Tegen de beslissingen van de kamers van beroep moet weer beroep kunnen worden ingesteld bij het Gerecht, dat de bestreden beslissing nietig kan verklaren of kan wijzigen.
(26) Het EUIPO moet een informatie- en waarschuwingssysteem opzetten tegen misbruik van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten in het systeem voor domeinnamen. In dit systeem moeten aanvragers enerzijds informatie ontvangen over de beschikbaarheid van de geografische aanduiding als domeinnaam, en moeten zij anderzijds worden ingelicht zodra een domeinnaam wordt geregistreerd die conflicteert met hun geografische aanduiding. Door dergelijke waarschuwingen te ontvangen kunnen producenten sneller en doeltreffender gepaste maatregelen nemen. De in de Unie ingestelde registers van landcodetopniveaudomeinnamen moeten het EUIPO alle informatie en gegevens verstrekken waarover zij beschikken en die nodig zijn om het systeem te beheren als een taak van algemeen belang, namelijk informatie over de beschikbaarheid van de geografische aanduiding als domeinnaam en, wat de waarschuwingen betreft, de bijzonderheden omtrent conflicterende domeinnamen en de aanvraag- en registratiedata ervan. De informatie moet worden verstrekt in een machineleesbaar formaat. Het beschikbaar stellen van de informatie en gegevens van het EUIPO is evenredig, aangezien dit het legitieme doel dient van een betere bescherming en handhaving van de geografische aanduidingen als intellectuele eigendom in de onlineomgeving. Dit geldt des te meer omdat, wat de waarschuwingen betreft, de overdracht van registratiegegevens van domeinnamen uitdrukkelijk beperkt is tot die domeinnamen die identiek of soortgelijk zijn en dus mogelijkerwijs inbreuk maken op de betrokken geografische aanduiding.
(27) Er moet een raad van advies worden ingesteld, bestaande uit een groep deskundigen en vertegenwoordigers van de lidstaten en de Commissie. Het doel van de raad van advies is de nodige lokale kennis en deskundigheid over bepaalde producten te verstrekken, evenals kennis over de lokale omstandigheden die de uitkomst van de in deze verordening vastgelegde procedures kunnen beïnvloeden. Teneinde het EUIPO met specifieke technische kennis te ondersteunen bij de beoordeling van individuele aanvragen in elke fase van de onderzoeks-, bezwaar-, beroeps- of een andere procedure, moeten de afdeling geografische aanduidingen en de kamers van beroep de raad van advies op eigen initiatief of op verzoek van de Commissie kunnen raadplegen. Indien nodig moet de raadpleging ook een algemeen advies bevatten over de beoordeling van kwaliteitscriteria, de vaststelling van reputatie en bekendheid, de bepaling van de generieke aard van een naam, en de beoordeling van eerlijke concurrentie bij handelstransacties en het risico van verwarring bij de consument. Het advies van de raad van advies mag niet bindend zijn. De procedure voor de benoeming van de deskundigen en de werking van de raad van advies moeten worden vastgelegd in het reglement van orde van de raad van advies dat door de raad van bestuur wordt goedgekeurd.
(28) De in het Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten opgenomen namen moeten worden beschermd om te waarborgen dat zij eerlijk worden gebruikt en om praktijken te voorkomen die de consument kunnen misleiden. Om de bescherming van geografische aanduidingen te versterken en namaak doeltreffender te bestrijden, moet de bescherming van geografische aanduidingen ook gelden voor domeinnamen op het internet. Wat de bescherming van geografische aanduidingen betreft, is het ook belangrijk terdege rekening te houden met de Overeenkomst inzake de handelsaspecten van de intellectuele eigendom, en met name de artikelen 22 en 23, en met de Algemene Overeenkomst betreffende tarieven en handel, met inbegrip van artikel V inzake de vrijheid van doorvoer, die zijn goedgekeurd bij Besluit 94/800/EG van de Raad15. Om de bescherming van de geografische aanduiding te versterken en namaak effectiever te bestrijden, moet deze bescherming in een dergelijk wettelijk kader eveneens betrekking hebben op goederen die het douanegebied van de Unie binnenkomen zonder dat zij daar in het vrije verkeer komen en die onder bijzondere douaneregelingen vallen, zoals die met betrekking tot doorvoer, opslag, specifiek gebruik of verwerking.
(29) Er is duidelijkheid nodig over het gebruik van een geografische aanduiding in de verkoopbenaming van een industrieproduct waarvan het met de geografische aanduiding aangeduide product een onderdeel of component is. Er moet worden gewaarborgd dat dit gebruik in overeenstemming is met eerlijke handelspraktijken en dat het de reputatie van het product met de geografische aanduiding niet afzwakt, verwatert of schaadt. Dergelijk gebruik vereist de toestemming van de producentengroeperingen of van de individuele producent van de desbetreffende geografische aanduiding.
(30) Soortnamen die vergelijkbaar zijn met of deel uitmaken van een naam of term die door een geografische aanduiding is beschermd, moeten hun generieke status behouden.
(31) De bescherming van geografische aanduidingen moet in evenwicht zijn met de bescherming van homonieme namen die als geografische aanduidingen zijn geregistreerd, alsook met die van bekende merken, met name in het licht van het fundamentele eigendomsrecht dat is neergelegd in artikel 17 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, en van de verplichtingen die voortvloeien uit het internationaal recht.
(32) Producentengroeperingen spelen een cruciale rol in de aanvraagprocedure voor de registratie van geografische aanduidingen, alsook bij wijzigingen in productdossiers en annuleringsverzoeken. Zij moeten van de nodige middelen worden voorzien om de specifieke kenmerken van hun producten beter te identificeren en te commercialiseren. De rol van de producentengroepering moet daarom worden verduidelijkt.
(33) De relatie tussen internetdomeinnamen en geografische aanduidingen moet worden verduidelijkt wat betreft het toepassingsgebied van de corrigerende maatregelen, de erkenning van geografische aanduidingen bij geschillenbeslechting en het eerlijke gebruik van domeinnamen. Personen die een gerechtvaardigd belang hebben bij een geregistreerde geografische aanduiding, moeten de bevoegdheid krijgen om te verzoeken om intrekking of overdracht van de domeinnaam indien de conflicterende domeinnaam is geregistreerd door de houder ervan zonder recht op of gerechtvaardigd belang bij de geografische aanduiding, of indien de domeinnaam te kwader trouw is geregistreerd of wordt gebruikt en het gebruik ervan in strijd is met de bescherming van een geografische aanduiding. Alternatieve geschillenbeslechtingsprocedures mogen geen afbreuk doen aan de mogelijkheid om geschillen over domeinnamen voor een nationale rechter aanhangig te maken.
(34) De relatie tussen merken en geografische aanduidingen moet ook worden verduidelijkt met betrekking tot de criteria voor de afwijzing van merkaanvragen, de ongeldigverklaring van merken en het naast elkaar bestaan van merken en geografische aanduidingen.
(35) Om te voorkomen dat er oneerlijke concurrentievoorwaarden ontstaan, moeten alle producenten, met inbegrip van producenten uit derde landen, de mogelijkheid hebben een geregistreerde geografische aanduiding te gebruiken, op voorwaarde dat het betrokken product voldoet aan de vereisten van het desbetreffende productdossier of enig document of equivalent van het laatstgenoemde, d.w.z. een volledige samenvatting van het productdossier. Het door de lidstaten opgezette systeem moet ook waarborgen dat producenten die de voorschriften naleven, onder de verificatie van de naleving van het productdossier vallen.
(36) Aangezien het de eerste keer is dat een systeem voor de bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten in de gehele Unie wordt ingevoerd, is het van belang om consumenten, producenten, in het bijzonder micro-, kleine en middelgrote ondernemingen, en overheidsinstanties op nationaal, regionaal en lokaal niveau bewust te maken van het initiatief.
(37) De symbolen, aanduidingen en afkortingen waarmee een geregistreerde geografische aanduiding wordt aangegeven en de daaruit voortvloeiende rechten met betrekking tot de Unie, moeten in de Unie en in derde landen worden beschermd om te garanderen dat ze op authentieke producten worden gebruikt en consumenten niet worden misleid aangaande de kwaliteiten van de producten.
(38) Het gebruik van symbolen en aanduidingen van de Unie op de verpakking van ambachtelijke en industriële producten met een geografische aanduiding moet worden aanbevolen, om de consument vertrouwder te maken met deze categorie producten en de daaraan verbonden waarborgen, en om de herkenbaarheid van deze producten op de markt te vergroten en daardoor controles te vergemakkelijken. Het gebruik van deze symbolen of aanduidingen moet facultatief blijven voor geografische aanduidingen uit derde landen.
(39) Omwille van de duidelijkheid voor de consument en om de samenhang met de herziene verordening voor de bescherming van geografische aanduidingen voor landbouwproducten, levensmiddelen, wijnen en gedistilleerde dranken te maximaliseren, moet het symbool van de Unie dat wordt gebruikt op de verpakking van ambachtelijke en industriële producten die met een geografische aanduiding worden aangeduid, identiek zijn aan het symbool dat wordt gebruikt op de verpakking van landbouwproducten en levensmiddelen, wijn en gedistilleerde dranken die met een geografische aanduiding worden aangeduid, dat is vastgesteld bij Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 664/2014 van de Commissie16.
(40) De toegevoegde waarde van geografische aanduidingen is gebaseerd op het vertrouwen van de consument. Dat vertrouwen kan alleen gegrond zijn als de registratie van de geografische aanduidingen gepaard gaat met doeltreffende verificaties en controles, met inbegrip van passende zorgvuldigheid van de producent.
(41) Om de specifieke kenmerken van de ambachtelijke en industriële producten die door geografische aanduidingen zijn beschermd voor consumenten te garanderen, moeten producenten worden onderworpen aan een systeem waarbij de naleving van het productdossier wordt gecontroleerd voordat het product in de handel is gebracht. De lidstaten moeten vrij zijn om een verificatiesysteem door derden op te zetten dat wordt beheerd door de bevoegde autoriteiten en de productcertificeringsinstanties waaraan deze autoriteiten bepaalde officiële controletaken delegeren, of een verificatiesysteem dat is gebaseerd op een eigen verklaring van de producent. De eigen verklaring moet bij de bevoegde autoriteiten worden ingediend, waarbij de conformiteit met het productdossier wordt gegarandeerd.
(42) Om de naleving van het productdossier te garanderen nadat het product in de handel is gebracht, moeten de bevoegde autoriteiten op de markt aan de hand van een risicoanalyse en met een passende regelmaat officiële controles uitvoeren met betrekking tot de waarschijnlijkheid van niet-naleving, met inbegrip van frauduleuze en bedrieglijke praktijken.
(43) De handhaving van geografische aanduidingen op de markt is belangrijk om frauduleuze en bedrieglijke praktijken te voorkomen en er aldus voor te zorgen dat de producenten van producten met een geografische aanduiding naar behoren worden beloond voor de toegevoegde waarde van hun producten met een geografische aanduiding en dat illegale gebruikers van die geografische aanduidingen ervan worden weerhouden hun producten te verkopen. Daarom moeten de lidstaten, naast de controles met betrekking tot de producenten, ook passende administratieve en gerechtelijke stappen ondernemen om het gebruik van namen op producten of diensten die in strijd zijn met de beschermde geografische aanduidingen te voorkomen of stop te zetten, wanneer dergelijke producten worden geproduceerd, verhandeld of dergelijke diensten worden verhandeld, op hun grondgebied. Met het oog op de handhaving van geografische aanduidingen zijn de maatregelen, procedures en rechtsmiddelen van Richtlijn 2004/48/EG17 van het Europees Parlement en de Raad beschikbaar, zoals die gelden voor elke inbreuk op intellectuele-eigendomsrechten.
(44) De lidstaten moeten over de mogelijkheid beschikken om producenten toe te staan aan hun verplichting inzake passende zorgvuldigheid te voldoen door om de drie jaar een eigen verklaring in te dienen bij de bevoegde autoriteiten, waaruit hun voortdurende naleving blijkt. De producenten moeten worden verplicht om hun eigen verklaring onverwijld te vernieuwen als het productdossier wordt gewijzigd of als er een wijziging is die gevolgen heeft voor het betrokken product. Het gebruik van een eigen verklaring belet de producenten niet hun naleving gedeeltelijk of volledig te laten certificeren door in aanmerking komende derden. Certificering door een derde kan een eigen verklaring aanvullen, maar niet vervangen.
(45) In de eigen verklaring wordt alle noodzakelijke informatie over het product en over de naleving van het productdossier aan bevoegde autoriteiten verstrekt. Om ervoor te zorgen dat de informatie in de eigen verklaring alomvattend is, moet in de bijlage een geharmoniseerde structuur voor dergelijke verklaringen worden opgenomen. Het is van belang erop toe te zien dat de eigen verklaring waarheidsgetrouw en nauwkeurig wordt ingevuld. Om die reden moet de producent de volle verantwoordelijkheid opnemen voor de informatie die in de eigen verklaring wordt verstrekt en moet hij de nodige bewijzen kunnen overleggen om verificatie van die informatie mogelijk te maken.
(46) Wanneer een certificeringsprocedure op basis van een eigen verklaring wordt toegepast, moeten de bevoegde autoriteiten steekproefsgewijze controles uitvoeren.
(47) Indien het productdossier niet wordt nageleefd, moeten de bevoegde autoriteiten de nodige maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de producenten de situatie verhelpen en om verdere niet-naleving te voorkomen. Daarnaast moeten de lidstaten voorzien in een reeks doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties om producenten te weerhouden van mogelijk frauduleus gedrag.
(48) De vergoedingen of heffingen voor controles en verificaties moeten de kosten dekken, met inbegrip van algemene kosten, die de bevoegde autoriteiten maken om officiële controles uit te voeren, maar mogen die kosten niet overschrijden. De algemene kosten kunnen kosten omvatten voor de organisatie en ondersteuning die nodig zijn voor de planning en de uitvoering van de officiële controles. Deze kosten moeten worden berekend op basis van elke afzonderlijke officiële controle of op basis van alle officiële controles die in een bepaalde periode zijn uitgevoerd. Wanneer vergoedingen of heffingen worden toegepast op basis van de werkelijke kosten van individuele officiële controles, moeten producenten met een goede staat van dienst wat de naleving van de voorschriften betreft, in totaal minder kosten dragen dan producenten die zich niet aan de voorschriften houden, aangezien dergelijke producenten minder vaak aan officiële controles moeten worden onderworpen. Als de vergoedingen of heffingen worden berekend op basis van de totale kosten die de bevoegde autoriteiten in een bepaalde periode hebben gemaakt, en aan alle producenten worden aangerekend, ongeacht de vraag of zij in de referentieperiode aan een officiële controle zijn onderworpen, moeten die vergoedingen of heffingen op zodanige wijze worden berekend dat producenten die constant goed scoren op naleving worden beloond, teneinde aldus de naleving van de Uniewetgeving door alle producenten te bevorderen, ongeacht de methode (op basis van werkelijke kosten of op forfaitaire basis) die elke lidstaat heeft gekozen voor de berekening van de vergoedingen of heffingen. Er mogen geen vergoedingen in rekening worden gebracht voor de indiening en verwerking van de eigen verklaring.
(49) Om onpartijdigheid en doeltreffendheid te garanderen, moeten de bevoegde autoriteiten die zijn aangewezen voor de verificatie van de naleving van het productdossier aan een aantal operationele criteria voldoen. Om de taak van de controles te vergemakkelijken en het systeem doeltreffender te maken, moeten de bevoegde autoriteiten bevoegdheden voor het uitvoeren van specifieke controletaken kunnen delegeren aan een rechtspersoon die verklaart dat producten met een geografische aanduiding aan het productdossier voldoen (“productcertificeringsinstanties”). Er moet ook worden voorzien in een delegatie van die bevoegdheden aan natuurlijke personen.
(50) Informatie over de bevoegde autoriteiten en de productcertificeringsinstanties moet door de lidstaten en het EUIPO openbaar worden gemaakt om de transparantie te waarborgen en belanghebbenden in staat te stellen contact met hen op te nemen.
(51) Er moeten Europese normen (EN-normen) van de Europese Commissie voor Normalisatie (CEN) en internationale normen van de Internationale Organisatie voor Normalisatie (ISO) worden gehanteerd voor de accreditatie van de productcertificeringsinstanties, die op hun beurt deze normen bij hun werkzaamheden moeten hanteren. De accreditatie van die organen moet plaatsvinden in overeenstemming met Verordening (EG) nr. 765/2008 van het Europees Parlement en de Raad18. Natuurlijke personen moeten beschikken over de vereiste deskundigheid, uitrusting en infrastructuur om die aan hen gedelegeerde taken in verband met officiële controles te vervullen; beschikken over de nodige kwalificaties en ervaring en onpartijdig en vrij van elk belangenconflict handelen ten aanzien van de uitoefening van die aan hen gedelegeerde officiële controletaken. Organen voor productcertificering die buiten de Unie zijn gevestigd, moeten hun verenigbaarheid met Unienormen of internationaal erkende normen aantonen op basis van een certificaat dat is afgegeven door een instantie die medeondertekenaar is van een multilaterale erkenningsovereenkomst onder de auspiciën van het International Accreditation Forum.
(52) Om de bescherming van geografische aanduidingen te versterken en namaak doeltreffender te bestrijden, moet de bescherming van geografische aanduidingen gelden voor zowel offline- als onlineomgevingen, inclusief domeinnamen op het internet. Intermediaire diensten, in het bijzonder onlineplatforms, worden steeds vaker gebruikt voor de verkoop van producten, met inbegrip van producten met een geografische aanduiding, en kunnen in sommige gevallen een belangrijke ruimte vormen wat betreft de voorkoming van fraude. In dit verband moet informatie met betrekking tot reclame, promotie en verkoop van goederen die in strijd is met de bescherming van geografische aanduidingen als bedoeld in artikel 35 beschouwd worden als illegale inhoud in de zin van artikel 2, punt g), van Verordening (EU) nr. xxxx/2022 van het Europees Parlement en de Raad19 en onderworpen zijn aan de verplichtingen en maatregelen waarin die verordening voorziet.
(53) Rekening houdend met het feit dat een product dat door de geografische aanduiding wordt aangeduid en dat in een lidstaat is geproduceerd, in een andere lidstaat kan worden verkocht, moet worden gezorgd voor administratieve bijstand tussen de lidstaten om doeltreffende controles mogelijk te maken en moet worden voorzien in de praktische aspecten daarvan.
(54) Met het oog op de optimale werking van de interne markt is het belangrijk dat producenten in verschillende contexten snel en gemakkelijk kunnen aantonen dat ze een beschermde naam mogen gebruiken, zoals bij douanecontroles, marktinspecties of op vraag van handelaren. Daartoe moet een officieel certificaat of een ander bewijs van certificering van het recht om het met een geografische aanduiding aangeduide product te produceren, ter beschikking van de producent worden gesteld.
(55) De maatregelen van de Unie ingevolge haar toetreding tot de Akte van Genève zijn geregeld bij Verordening (EU) 2019/1753 van het Europees Parlement en de Raad20. Sommige bepalingen van die verordening moeten worden gewijzigd om te zorgen voor samenhang met de invoering van de bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten op Unieniveau, overeenkomstig deze verordening. In dit verband moet het EUIPO de rol van bevoegde autoriteit van de Unie op zich nemen met betrekking tot geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten in het kader van de Akte van Genève. Bepalingen van Verordening (EU) 2019/1753 die van toepassing zijn op geografische aanduidingen die buiten het toepassingsgebied van de regelgeving inzake EU-beschermingsregelingen voor geografische aanduidingen voor landbouwproducten vallen, moeten op deze verordening worden afgestemd.
(56) Verordening (EU) 2017/1001 van het Europees Parlement en de Raad21 moet worden gewijzigd. In artikel 151 van die verordening zijn de taken van het EUIPO uiteengezet. Het beheer en de bevordering van geografische aanduidingen, in het bijzonder de taken die aan het EUIPO zijn toevertrouwd uit hoofde van deze verordening, moeten aan artikel 151 van die verordening worden toegevoegd. Daarnaast moet een bepaling over de totstandbrenging van een informatie- en waarschuwingssysteem voor domeinnamen voor EU-merken worden ingevoegd in die verordening om te zorgen voor de samenhang met deze verordening.
(57) Voor de krachtens deze verordening aan het EUIPO toevertrouwde taken moet het EUIPO zich van alle officiële talen van de Unie bedienen. Het EUIPO kan geverifieerde vertalingen in een van de officiële talen van de Unie aanvaarden van documenten en informatie met betrekking tot aanvragen om registratie, wijziging van een productdossier en annuleringsprocedures die uit derde landen zijn ingediend. Het EUIPO kan, indien nodig, gebruikmaken van geverifieerde machinevertalingen.
(58) Het digitale systeem moet over een frontoffice en een backoffice beschikken en een vlotte verbinding mogelijk maken, evenals koppeling met en integratie in IT-systemen van nationale autoriteiten, het Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten en het IT-systeem van de Wereldorganisatie voor de intellectuele eigendom voor de bescherming via de Akte van Genève bij de Overeenkomst van Lissabon. Het Unieregister van geografische aanduidingen dat door het EUIPO is opgezet voor ambachtelijke en industriële producten, moet er net zo uitzien als het register van geografische aanduidingen voor wijnen, levensmiddelen en landbouwproducten, en ten minste over dezelfde functionaliteiten beschikken.
(59) Teneinde uniforme voorwaarden voor de toepassing van deze verordening te waarborgen, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend met betrekking tot: i) het vaststellen van voorschriften die grenzen stellen aan de in het productdossier op te nemen informatie, indien zulks noodzakelijk is om buitensporig omvangrijke registratieaanvragen te vermijden; ii) het vaststellen van voorschriften inzake de vorm van het productdossier; iii) het specificeren van de vorm en de online presentatie van het relevante enig document; iv) het specificeren van de vorm en de online presentatie van de begeleidende documentatie; v) het bepalen van de bedragen van de vergoedingen en de wijze waarop deze moeten worden voldaan; vi) het specificeren van nadere inlichtingen over de criteria om rechtsreeks aanvragen in te dienen en over de procedures om de rechtstreekse aanvragen op te stellen en in te dienen; vii) het specificeren van de procedures en de criteria voor het opstellen en indienen van de aanvragen, evenals de vorm en de presentatie ervan, om de aanvraagprocedure te vergemakkelijken, met inbegrip van aanvragen betreffende meer dan één nationaal grondgebied; viii) het vaststellen van de voorschriften die bij het indienen van officiële opmerkingen in acht moeten worden genomen door nationale autoriteiten en personen met een gerechtvaardigd belang om de officiële indiening van opmerkingen te vergemakkelijken en om het beheer van de bezwaarprocedure te verbeteren; ix) het specificeren van de vorm en de online presentatie van procedures voor bezwaren en eventuele opmerkingen; x) het specificeren van voorschriften over de bescherming van de geografische aanduidingen; xi) het nemen van beslissingen over de bescherming van geografische aanduidingen die betrekking hebben op producten van derde landen die in de Unie zijn beschermd krachtens een internationale overeenkomst waarbij de Unie partij is; xii) het specificeren van de inhoud en de presentatie van het Unieregister van geografische aanduidingen; xiii) het specificeren van de vorm en de online presentatie van uittreksels uit het Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten; xiv) het vaststellen van nadere voorschriften inzake procedures, de vorm en presentatie van aanvragen tot wijzigingen op Unieniveau en inzake procedures, de vorm en mededeling aan het EUIPO van een standaardwijziging; xv) het vaststellen van nadere voorschriften inzake de procedures en de vorm van de annuleringsprocedure en inzake de presentatie van de verzoeken; xvi) het bepalen van de technische kenmerken van de symbolen en aanduidingen van de Unie, alsook van de voorschriften inzake het gebruik ervan op met een geregistreerde geografische aanduiding in de handel gebrachte producten, inclusief regels betreffende de te gebruiken taalversies; xvii) het specificeren van de aard en het type van de uit te wisselen informatie en de methoden voor informatie-uitwisseling in het kader van wederzijdse bijstand. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad22.
(60) Om bepaalde niet-essentiële onderdelen van deze verordening aan te vullen of te wijzigen, moet aan de Commissie de bevoegdheid worden overgedragen om overeenkomstig artikel 290 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie handelingen vast te stellen met betrekking tot de vereisten of de aanvulling van de elementen van de begeleidende documentatie, de bepaling van de procedures en de voorwaarden voor het opstellen en indienen van registratieaanvragen op Unieniveau, voorschriften inzake het aan het EUIPO toevertrouwen van het beheer van het Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten; de formele inhoud van het beroepschrift, de procedure voor het indienen en onderzoeken van een beroep, evenals de formele inhoud en de vorm van de beslissingen van de kamer van beroep; de informatie en de vereisten van de eigen verklaring en de technische bijstand van het EUIPO. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen gebeuren in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven23. Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van de gedelegeerde handelingen.
(61) De huidige bescherming van geografische aanduidingen op nationaal niveau is gebaseerd op uiteenlopende regelgevingsbenaderingen. Het naast elkaar bestaan van twee systemen op Unie- en nationaal niveau houdt het risico in dat consumenten en producenten in verwarring worden gebracht. De vervanging van nationale specifieke regelingen voor de bescherming van geografische aanduidingen door het regelgevingskader voor de gehele Unie schept rechtszekerheid, vermindert de administratieve lasten voor nationale autoriteiten, garandeert eerlijke concurrentie tussen de producenten van de producten met die aanduidingen en voorspelbare en relatief lage kosten, en maakt de producten geloofwaardiger voor de consument. Om die reden loopt de nationale specifieke bescherming voor geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten één jaar na de inwerkingtreding van deze verordening af. De bescherming kan tijdelijk worden verlengd tot het registratieproces voor de nationale geografische aanduidingen die door belangstellende lidstaten zijn geïdentificeerd is afgerond. Sommige lidstaten die partij zijn bij de Overeenkomst van Lissabon tot bescherming van oorsprongsbenamingen en de internationale inschrijving ervan hebben geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten en beschermde geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten van oorsprong uit derde landen geregistreerd in het kader van die overeenkomst. Verordening (EU) 2019/1753 moet derhalve worden gewijzigd om voortgezette bescherming van deze geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten mogelijk te maken.
(62) Aangezien er enige tijd vereist is om ervoor te zorgen dat er een kader voor de goede werking van deze verordening voorhanden is om een Unie- en internationaal registratiesysteem tot stand te brengen (met inbegrip van een IT-systeem, het opzetten en beheren van het Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten, het EU-waarschuwingssysteem inzake misbruik van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten op het internet enz.), wordt deze verordening van toepassing [XX] maanden na de datum van de inwerkingtreding ervan.
(63) De Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming is geraadpleegd overeenkomstig artikel 42, lid 1, van Verordening (EU) 2018/1725 en heeft op (…) een advies uitgebracht.