Bijlagen bij COM(2022)716 - Bloeiende ruimte voor het maatschappelijk middenveld ter eerbiediging van de grondrechten in de EU Jaarverslag over de toepassing van het EU-Handvest van de grondrechten 2022 - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2022)716 - Bloeiende ruimte voor het maatschappelijk middenveld ter eerbiediging van de grondrechten in de EU Jaarverslag over de ... |
|---|---|
| document | COM(2022)716   |
| datum | 6 december 2022 |
(73)
Artikel 9, lid 1, van Verordening (EG) nr. 1107/2006 en artikel 13, lid 1, van Verordening (EU) nr. 1177/2010.
(74)
Artikel 19, lid 1, van Verordening (EG) nr. 1371/2007, artikel 9, lid 1 van Verordening (EU) nr. 1177/2010, artikel 11, lid 1, van Verordening (EU) nr. 181/2011, en bijlage III bij Verordening (EU) 2021/782. Met ingang van juni 2023 worden spoorwegexploitanten verplicht om regelmatig overleg te plegen met deze vertegenwoordigende organisaties van personen met een handicap en personen met beperkte mobiliteit over kwaliteitsnormen voor assistentie aan personen met een handicap.
(75)
Verordening (EU) 2016/679, artikel 80.
(76)
Richtlijn (EU) 2016/680, artikel 55.
(77)
Voorstel voor een verordening betreffende een eengemaakte markt voor digitale diensten (wet inzake digitale diensten) en tot wijziging van Richtlijn 2000/31/EG, COM(2020) 825 final. Bij de beoordeling van systeemrisico’s en risicobeperkende maatregelen moedigt de wet inzake digitale diensten de aanbieders van zeer grote onlineplatforms aan zich te wenden tot: i) partners uit het maatschappelijk middenveld, onder meer door gedragscodes vast te stellen om een goede toepassing van de regels te ondersteunen; en ii) maatschappelijke organisaties die wetenschappelijk onderzoek uitvoeren, gezien hun rol bij de opsporing, identificatie en inschatting van systeemrisico’s in de EU.
(78)
Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende normen voor organen voor gelijke behandeling op het gebied van gelijke behandeling en gelijke kansen voor vrouwen en mannen in arbeid en beroep, en tot schrapping van artikel 20 van Richtlijn 2006/54/EG en artikel 11 van Richtlijn 2010/41/EU (COM(2022) 688) en voorstel voor een richtlijn van de Raad betreffende normen voor organen voor gelijke behandeling op het gebied van gelijke behandeling van personen ongeacht hun ras of etnische afstamming, gelijke behandeling van personen in arbeid en beroep ongeacht hun godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid, gelijke behandeling van vrouwen en mannen op het gebied van sociale zekerheid en de toegang tot en het aanbod van goederen en diensten, en tot schrapping van artikel 13 van Richtlijn 2000/43/EG en artikel 12 van Richtlijn 2004/113/EG (COM (2022) 689).
(79)
https://home-affairs.ec.europa.eu/networks/european-union-internet-forum-euif_en
(80)
https://ec.europa.eu/home-affairs/networks/radicalisation-awareness-network-ran/about-ran_en#who-are-we Het netwerk omvat vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, maatschappelijk werkers, jongerenwerkers, leerkrachten, zorgpersoneel, vertegenwoordigers van de lokale overheid, politieagenten en gevangenbewaarders die zich inzetten om gewelddadig extremisme te voorkomen en te bestrijden en gewelddadige extremisten te rehabiliteren en te re-integreren.
(81)
Maatschappelijke organisaties en rechtenverdedigers ontwikkelen steeds meer instrumenten om hun rechten uit hoofde van het Handvest te beschermen, met name het recht op vrijheid van meningsuiting, met inbegrip van het recht op toegang tot informatie, en op vrijheid van vreedzame vereniging en vergadering, zie European Center for Not-for-Profit Law Stichting (ECNL), het European Foundation Centre (EFC) en het Donors and Foundations Network in Europe (DAFNE), How to Use EU Law to Protect Civic Space (2020).
(82)
Zoals erkend door de Commissie in de strategie inzake het Handvest, door het Europees Parlement (resolutie 2021/2103(INI) en resolutie inzake een wetgevingsinitiatief 2020/2026(INL)), en door het Hof van Justitie van de Europese Unie in zijn arrest van 18 juni 2020 in zaak C-78/18, Commissie/Hongarije, EU:C:2020:476, punt 113.
(83)
Zie Raad van Europa, aanbeveling CM/Rec(2018)11 van het Comité van ministers aan de lidstaten inzake de noodzaak om de bescherming en bevordering van de ruimte voor het maatschappelijk middenveld in Europa te versterken en resolutie 53/144 van de Algemene Vergadering van de VN Verklaring inzake het recht en de verantwoordelijkheid van individuele personen, groepen en organen van de samenleving om algemeen erkende mensenrechten en fundamentele vrijheden te bevorderen en te beschermen (artikel 2).
(84)
Zie de verslagen van het FRA — voetnoot 35 . Zie ook de leidraad van de VN, Protection and Promotion of Civic Space (2020) , blz. 8.
(85)
FRA-raadpleging over het Handvest 2022 : vraag (G) — Belemmeringen onder “veilige omgeving en bescherming”. Zie ook de enquête van het FRA over de ruimte voor het maatschappelijk middenveld — ervaringen van organisaties in 2018 en 2019 .
(86)
Zo meldden belanghebbenden dat maatschappelijke organisaties het doelwit werden van een negatief discours door ambtenaren in Slovenië (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Slovenië, blz. 23-24), laster- of desinformatiecampagnes in Kroatië (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Kroatië, blz. 26) en verbale agressie door publieke figuren in Slowakije (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Slowakije, blz. 23). In Hongarije klagen de lhbtiq-gemeenschap en sommige maatschappelijke organisaties dat zij het slachtoffer worden van lastercampagnes door de overheid (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Hongarije, blz. 30).
(87)
Voor Griekenland noemden ngo’s bijvoorbeeld een wet van 4 september 2021, die bepaalde werkzaamheden van maatschappelijke organisaties strafbaar stelt, met name opsporings- en reddingsoperaties op zee (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Griekenland, blz. 22).
(88)
SLAPP’s zijn kennelijk ongegronde of onrechtmatige gerechtelijke procedures, die gewoonlijk worden ingesteld door machtige personen, lobbygroepen, bedrijven en staatsorganen tegen degenen die betrokken zijn bij de bescherming van het algemeen belang. De bedoeling is critici te censureren, te intimideren en het zwijgen op te leggen door hen op kosten te jagen voor hun verdediging. Zie het voorstel voor een richtlijn tot bescherming van bij publieke participatie betrokken personen tegen kennelijk ongegronde of onrechtmatige gerechtelijke procedures (COM(2022) 177 final) en het verslag over de rechtsstaat 2022 (blz. 21 en 26), waarin wordt gerapporteerd dat dit verschijnsel terrein wint in de EU en een van de uitdagingen vormt voor maatschappelijke organisaties.
(89)
In FRA, Europe’s civil society: still under pressure — 2022 update (2022), blz. 21, worden migratie, milieubescherming, vrouwenrechten, lhbtiq-rechten, racismebestrijding en kinderrechten als gevoelig aangemerkt. Zie ook het samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 8, en het samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van overkoepelende maatschappelijke organisaties in de EU, blz. 15-16. In Polen worden lhbtiq-mensen en ngo’s bijvoorbeeld nog altijd in het vizier genomen in ontwerpwetgeving (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Polen, blz. 29). In Italië worden met name maatschappelijke groepen die aan migrantenrechten werken getroffen door een inperking van de ruimte voor het maatschappelijk middenveld (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Italië, blz. 25).
(90)
Zie het verslag over de rechtsstaat 2022, mededeling, blz. 24; samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 10; alsook ENNHRI, State of the rule of law in the European Union (2022).
(91)
Nationale mensenrechteninstellingen gaven ook aan dat zij het doelwit zijn geworden van negatieve berichten of campagnes in de media en van rechtszaken in verband met hun werkzaamheden, en dat zij incidenten moesten melden bij de politie. Eén nationale mensenrechteninstelling meldde dat haar kantoor was aangevallen (FRA, Strong and effective national human rights institutions — challenges, promising practices and opportunities (2019), blz. 45). Zie ook ENNRHI, 2020 Guidelines on support for NHRIs under threat (2020).
(92)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 6. In Hongarije blijft bijvoorbeeld bezorgdheid bestaan over de onafhankelijkheid van de commissaris voor de grondrechten (verslag over de rechtsstaat 2022, mededeling, blz. 24).
(93)
Zo werd in Litouwen de bezorgdheid geuit dat een gebrek aan middelen en nieuwe ontwerpwetgeving afbreuk konden doen aan het vermogen van het bureau van de parlementaire ombudspersonen om zijn mandaat uit te voeren (verslag over de rechtsstaat 2022, mededeling, blz. 24). Zie ook het verslag over de rechtsstaat 2022, aanbevelingen aan Kroatië en Polen.
(94)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 7. Zie ook Equinet, Legislating for stronger, more effective equality bodies (2021) .
(95)
Aanbeveling (EU) 2018/951 van de Commissie van 22 juni 2018 betreffende normen voor organen voor gelijke behandeling (overweging 21). Zie ook voetnoot 78.
(96)
Volgens CIVICUS Monitor, https://monitor.civicus.org/ , wordt de ruimte voor het maatschappelijk middenveld beschouwd als: i) open in Cyprus, Duitsland, Denemarken, Estland, Finland, Ierland, Litouwen, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal en Zweden; ii) verkleind in België, Bulgarije, Frankrijk, Griekenland, Italië, Kroatië, Letland, Malta, Roemenië, Slowakije, Slovenië, Spanje en Tsjechië; en iii) belemmerd in Hongarije en Polen.
(97)
Verslag over de rechtsstaat 2022, mededeling, blz. 25.
(98)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 12. verslag over de rechtsstaat 2022, mededeling, blz. 25.
(99)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 12; verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Duitsland, blz. 25.
(100)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van overkoepelende maatschappelijke organisaties in de EU, blz. 18-19;
(101)
Verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Bulgarije, blz. 25.
(102)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 12.
(103)
https://oikeusministerio.fi/en/-/an-autonomous-and-dynamic-civil-society-for-all
(104)
Zo heeft het maatschappelijk middenveld in Oostenrijk bezorgdheid geuit over de effecten van antiterrorismewetgeving op de ruimte voor activiteiten van maatschappelijke organisaties, met name voor moslimorganisaties (zie het verslag over de rechtsstaat 2022 en 2021, landenhoofdstuk over Oostenrijk, respectievelijk blz. 23 en 18). In Frankrijk toonde een aantal belanghebbenden zich bezorgd over de ontwerpwet om “de eerbiediging van de republikeinse beginselen te versterken” wat betreft de mogelijke impact ervan op de ruimte voor het maatschappelijk middenveld (wet nr. 2021-1109 van 24 augustus 2021; verslag over de rechtsstaat 2022 en 2021, landenhoofdstuk over Frankrijk, respectievelijk blz. 23 en 17). In Griekenland maakten sommige maatschappelijke organisaties zich zorgen over het registratieproces voor ngo’s die actief zijn op het gebied van asielzaken, migratie en sociale inclusie (wet nr. 4662/2020, zoals gewijzigd bij wet nr. 4686/2020; zie verslag over de rechtsstaat 2020, 2021 en 2022, landenhoofdstuk over Griekenland, respectievelijk blz. 22, 12 en 12). Er zijn nog drie beroepsprocedures aanhangig bij de Raad van State om een aantal aspecten van de rechtmatigheid van de wet inzake de registratie van ngo’s aan te vechten (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Griekenland, blz. 21).
(105)
In Polen heeft een voorstel voor een wetsontwerp met het oog op het waarborgen van “de transparantie van niet-gouvernementele organisaties” bijvoorbeeld veel stof doen opwaaien bij belanghebbenden (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Polen, blz. 29).
(106)
In Zweden werd een voorstel voor een grondwetswijziging ingediend tot uitbreiding van de mogelijkheden om de vrijheid van vereniging te beperken voor verenigingen die betrokken zijn bij terrorisme of die terrorisme ondersteunen. Maatschappelijke organisaties zijn bezorgd dat de wijziging zou leiden tot ongepaste inmenging in de vrijheid van vereniging (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Zweden, blz. 19). Zie de financiële-actiegroep, Combating the abuse of non-profit organisations (Recommendation 8) (2015).
(107)
In Cyprus melden maatschappelijke organisaties dat wetgeving die was ingevoerd om de naleving van de regels ter bestrijding van terrorismefinanciering en het witwassen van geld te waarborgen, heeft geleid tot uitschrijving uit het register van sommige maatschappelijke organisaties (verslag over de rechtsstaat 2022 en 2021, landenhoofdstuk over Cyprus, respectievelijk blz. 16 en 12).
(108)
Zo was er bezorgdheid over auditcontroles van maatschappelijke organisaties in Hongarije (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Hongarije, blz. 29).
(109)
Zie hoofdstuk 4: ondersteuning van maatschappelijke organisaties en rechtenverdedigers.
(110)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 13.
(111)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 9, samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van overkoepelende maatschappelijke organisaties in de EU, blz. 19. Zie ook ENNHRI, State of the rule of law in the EU 2022 (2022).
(112)
Het Slowaaks nationaal centrum voor de mensenrechten heeft elf gevallen verzameld die volgens respondenten bedreigingen, pesterij of intimidatie inhielden. Intimidatie van en laster tegen personen of hun familie kwam het vaakst voor. Daarnaast werden geregeld bedreigingen geuit en administratieve procedures gebruikt als vorm van intimidatie (bv. klachten, aangiften) (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 9).
(113)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 13, verwijzend naar Yhdessä vihaa vastaan , een project dat werd gefinancierd in het kader van het programma voor rechten, gelijkheid en burgerschap.
(114)
https://monitor.civicus.org/
(115)
https://civicspacewatch.eu/
(116)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 14, waarbij wordt opgemerkt dat er jarenlang bescherming is geboden aan particulieren of journalisten.
(117)
Bijdrage van ENNHRI, blz. 10, waarin wordt opgemerkt dat er in Duitsland een beschermingsprogramma is opgezet voor mensenrechtenactivisten die wegens hun werk te maken krijgen met bedreigingen. Dit omvat bijstand ter plaatse en subsidies voor tijdelijke vestiging elders.
(118)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 14.
(119)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 13.
(120)
De NHRI Academy 2021 van ENNHRI, die samen met het OVSE/ODIHR werd georganiseerd, was aan dit thema gewijd. Protecting human rights defenders and co-creating inclusive civil society space in Europe: The role of NHRIs – 2021 NHRI Academy Follow-up Training | OSCE .
(121)
ENNHRI, State of the rule of law in the European Union (2022), blz. 39.
(122)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 8.
(123)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van overkoepelende maatschappelijke organisaties in de EU, blz. 19.
(124)
Verslag over de rechtsstaat 2021, mededeling, blz. 20.
(125)
Zie het verslag over de rechtsstaat 2022, aanbevelingen van de Commissie aan de lidstaten over de ruimte voor het maatschappelijk middenveld en de uitdagingen waar maatschappelijke organisaties en rechtenverdedigers mee te maken krijgen (zoals overlegmechanismen en de rol van nationale mensenrechteninstellingen) in Cyprus, Denemarken, Estland, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Polen, Roemenië, Tsjechië en Zweden.
(126)
Zie Aanbeveling (EU) 2022/758 van de Commissie van 27 april 2022 over de wijze waarop journalisten en mensenrechtenverdedigers die betrokken zijn bij publieke participatie kunnen worden beschermd tegen kennelijk ongegronde of onrechtmatige gerechtelijke procedures (“strategische rechtszaken tegen publieke participatie”); voorstel voor een richtlijn tot bescherming van bij publieke participatie betrokken personen tegen kennelijk ongegronde of onrechtmatige gerechtelijke procedures (“strategische rechtszaken tegen publieke participatie”), COM(2022) 177 final; ENNHRI, The EU has a key role in safeguarding human rights defenders from strategic litigation against public participation (2022).
(127)
COM(2021) 851 final, artikel 13.
(128)
COM(2022) 177 final. Als partijen bij het Verdrag van Aarhus moeten de EU en de lidstaten ervoor zorgen dat mensen die hun rechten overeenkomstig de regels van het Verdrag uitoefenen beschermd zijn tegen bestraffing, vervolging of intimidatie in al hun vormen.
(129)
C(2022) 6536 final. Zie ENNHRI, NHRIs evidence the need to adopt common EU standards on media transparency, pluralism and freedom (2022), en het samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 8.
(130)
C(2021) 6650 final.
(131)
Resolutie van het Europees Parlement inzake een wetgevingsinitiatief met aanbevelingen aan de Commissie betreffende een statuut voor Europese grensoverschrijdende verenigingen en organisaties zonder winstoogmerk (2020/2026(INL)).
(132)
Eengemaakte markt — Voorstel voor een wetgevingsinitiatief betreffende grensoverschrijdende activiteiten van verenigingen (europa.eu)
(133)
Strategie inzake het Handvest, blz. 6-7.
(134)
Arrest van het HvJ-EU van 18 juni 2020 in zaak C-78/18, Commissie/Hongarije, EU:C:2020:476.
(135)
Arrest van het HvJ-EU van 16 november 2021 in zaak C-821/19, Commissie/Hongarije, EU:C:2021:930.
(136)
https://www.eeas.europa.eu/sites/default/files/eu_action_plan_on_human_rights_and_democracy_2020-2024.pdf
(137)
https://www.eeas.europa.eu/sites/default/files/eu_guidelines_hrd_en.pdf .
(138)
C(2018) 6798 final, bijlage 1.
(139)
ProtectDefenders.eu .
(140)
C(2018) 6798 final, bijlage 2.
(141)
https://csometer.info/
(142)
Dit project omvat een reeks normen en indicatoren om het rechtskader voor maatschappelijke organisaties en hun situatie te evalueren op tien gebieden, waaronder vrijheid van vereniging, vergadering en meningsuiting, het recht op privacy en toegang tot financiering.
(143)
Aanbeveling CM/Rec(2021)1 van het Comité van Ministers aan de lidstaten inzake de ontwikkeling en versterking van doeltreffende, pluralistische en onafhankelijke nationale mensenrechteninstellingen; Aanbeveling CM/Rec(2019)6 van het Comité van Ministers aan de lidstaten inzake de ontwikkeling van de instelling van de ombudsman; Aanbeveling CM/Rec(2018)11 van het Comité van Ministers aan de lidstaten inzake de noodzaak om de bescherming en bevordering van de ruimte voor het maatschappelijk middenveld in Europa te versterken.
(144)
Aanbeveling CM/Rec(2007)14 van het Comité van ministers aan de lidstaten inzake de juridische status van niet-gouvernementele organisaties in Europa.
(145)
https://www.coe.int/en/web/ingo/expert-council
(146)
https://fom.coe.int/en/pays
(147)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 2-4. Het VN-bureau voor de mensenrechten helpt bijvoorbeeld bij de bescherming van actoren van het maatschappelijk middenveld door toezicht te houden op de mondiale en nationale bevorderlijke omgeving voor de ruimte voor het maatschappelijk middenveld, door de inspanningen van de VN aan te sturen om intimidatie and vergelding tegen degenen die samenwerken met de VN te monitoren, te voorkomen en aan te pakken. Het bureau pleit ook voor en verstrekt begeleiding en ondersteuning voor: i) de goedkeuring en uitvoering van wetgeving, beleid en praktijken om bedreigingen op te sporen en het maatschappelijk middenveld te beschermen tegen aanvallen, online en offline; en ii) de ontwikkeling van geïntegreerde beschermingsnetwerken op internationaal, regionaal en nationaal niveau.
(148)
Zie OVSE-ODIHR, The situation of human rights defenders in selected OSCE participating states. The final report of the first assessment cycle (2017-2019) (2021), waarin wordt opgemerkt dat er in de hele OVSE-regio op regelmatige basis toezicht wordt gehouden op en verslag wordt uitgebracht over de situatie van rechtenverdedigers. Het OVSE/ODIHR verstrekt ook deskundig advies, maakt staten bewust van hun plicht om rechtenverdedigers te beschermen, en bevordert de dialoog tussen staten en het maatschappelijk middenveld over de werkzaamheden van rechtenverdedigers. Het OVSE/ODIHR ondersteunt daarnaast nationale mensenrechteninstellingen en andere activisten en versterkt de capaciteit om op een veilige en beveiligde manier toezicht te houden en verslag uit te brengen.
(149)
https://www.osce.org/odihr/human-rights-defenders
(150)
Zie OVSE/ODIHR, Guidelines on freedom of association (2015), beginsel 7.
(151)
Drie lidstaten verwezen naar de verlening van niet-financiële steun (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 18). Steun kan ook op andere manieren worden geboden, bijvoorbeeld via capaciteitsopbouw, betrokkenheid en dialoog, bescherming en door het op te nemen voor maatschappelijke organisaties. In dit verslag komen die activiteiten aan bod in de hoofdstukken 2 en 5.
(152)
Frankrijk heeft tussen 2021 en 2022 bijvoorbeeld zijn financiering opgetrokken voor rechtenverdedigers, de ombudsdienst en de nationale adviescommissie voor de mensenrechten (CNCDH) (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 19;). In Duitsland is de financiering voor maatschappelijke organisaties door middel van het federale programma “Demokratie leben!” sinds 2015 aanzienlijk verhoogd (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 19).
(153)
In Oostenrijk werd in samenspraak met de betrokken organisaties een fonds opgericht om organisaties zonder winstoogmerk financieel te ondersteunen om de gevolgen van de COVID-19-pandemie het hoofd te kunnen bieden (verslag over de rechtsstaat 2021, landenhoofdstuk over Oostenrijk, blz. 18).
(154)
De subsidies van de EER en Noorwegen zijn ook ingezet voor duurzaamheid op de lange termijn en de capaciteit van het maatschappelijk middenveld door middel van het Active Citizens Fund .
(155)
Zie het verslag over de rechtsstaat 2021, mededeling, blz. 24; zie ook FRA, Protecting civic space in the EU (2021), blz. 39, en FRA, Europe’s Civil Society — Still Under Pressure (2022), blz. 32; en Equinet, Legislating for stronger, more effective equality bodies (2021), blz. 4.
(156)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van overkoepelende maatschappelijke organisaties in de EU, blz. 22. Zie ook European Civic Forum, Towards vibrant European civic and democratic space (2022), blz. 37, over de uitdagingen waar sommige maatschappelijke organisaties mee te maken krijgen als zij gebruik willen maken van de Europese structuurfondsen.
(157)
FRA-raadpleging over het Handvest 2022 : vraag (L) Belemmeringen onder “financieringskader”.
(158)
In het kader van de nationale stichting voor het maatschappelijk middenveld (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Estland, blz. 15).
(159)
In het kader van het ngo-fonds, het begrotingsprogramma van de staat (verslag over de rechtsstaat 2022. landenhoofdstuk over Letland, blz. 18).
(160)
In het kader van het nationale ngo-fonds (verslag over de rechtsstaat 2022. landenhoofdstuk over Litouwen, blz. 20).
(161)
Bijvoorbeeld het Maltees fonds voor het maatschappelijk middenveld (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van overkoepelende maatschappelijke organisaties in de EU, blz. 20).
(162)
Verslag over de rechtsstaat 2022. landenhoofdstuk over Finland, blz. 19.
(163)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 20.
(164)
In Denemarken en Kroatië is er bijvoorbeeld overheidsfinanciering beschikbaar voor de basiskosten van maatschappelijke organisaties. In Slovenië en Zweden mogen administratieve uitgaven worden ge dekt door de projectbegroting (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz, 17-18).
(165)
Zie FRA, Protecting civic space in the EU (2021), blz. 8.
(166)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 21. Slovenië en Slowakije hebben belastingtoewijzingstelsels waardoor particulieren en ondernemingen een percentage van de inkomstenbelasting die zij hebben betaald, kunnen toewijzen aan doeleinden voor het algemeen belang, zoals maatschappelijke organisaties (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 17-18).
(167)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 21.
(168)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van overkoepelende maatschappelijke organisaties in de EU, blz. 22. Zie ook FRA, Europe’s civil society — still under pressure (2022), blz. 32.
(169)
Zie FRA, Challenges facing civil society organisations working on human rights in the EU (2018), blz. 32.
(170)
Wet nr. 38/2003 van 17 november 2003 inzake algemene subsidies.
(171)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 20.
(172)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 20-21.
(173)
In Hongarije zijn vragen gerezen over de rol van de staat bij het financieren van het maatschappelijk middenveld. Volgens belanghebbenden heeft de regering de verdeling van financiering gecentraliseerd door middel van het nationale samenwerkingsfonds en financiert zij bij voorkeur gongo’s. In 2021 kwam Hongarije niet meer in aanmerking voor de subsidies van de EER en Noorwegen, aangezien geen overeenstemming kon worden bereikt over een onafhankelijke subsidiebeheerder die verantwoordelijk zou zijn voor het beheer van de financiering voor het maatschappelijk middenveld. Zie voor beide punten het verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Hongarije, blz. 30-31. In Polen zijn de door maatschappelijke organisaties gesignaleerde problemen ten aanzien van de werking van het nationaal vrijheidsinstituut – centrum voor de ontwikkeling van het maatschappelijk middenveld, dat verantwoordelijk is voor de verdeling van overheidsmiddelen en nationaal toegewezen EU-financiering aan ngo’s, niet aangepakt (verslag over de rechtsstaat 2021 en 2022, landenhoofdstuk over Polen, respectievelijk blz. 27 en 29).
(174)
In Ierland hebben maatschappelijke organisaties bezorgdheid geuit over de gevolgen van de kieswet, waarbij giften boven een bepaalde drempel voor “politieke doeleinden” of van buitenlandse donoren worden verboden (verslag over de rechtsstaat 2020, 2021 en 2022, respectievelijk blz. 15, 18 en 20).
(175)
In Duitsland blijft de rechtsonzekerheid inzake de politieke activiteit van maatschappelijke organisaties met een fiscaal vrijstellingsstatuut een uitdaging, hoewel er een hervorming van de regels is aangekondigd (verslag over de rechtsstaat 2022, 2021, en 2020, landenhoofdstuk Duitsland, respectievelijk blz. 24, 17 en 12).
(176)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van overkoepelende maatschappelijke organisaties in de EU, blz. 14-20; arrest van het HvJ-EU van 18 juni 2020 in zaak C-78/18, Commissie/Hongarije, EU:C:2020:476.
(177)
Zoals meegedeeld in de Feasibility study for financial support for litigating cases relating to violations of democracy, rule of law and fundamental rights (2020) van de Commissie, blz. 3, gaf 85 % van de respondenten aan dat een gebrek aan passende financiering “in hoge mate” een belemmering vormt voor rechtszaken, juridisch advies en steun inzake de grondrechten.
(178)
In Slowakije werden de subsidies bij een wetshervorming beperkt tot maatschappelijke organisaties die het huwelijk en de gezinswaarden bevorderen, waardoor maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor gendergelijkheid en lhbtiq-rechten worden uitgesloten (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 8; het verslag over de rechtsstaat 2022 en 2021, landenhoofdstuk over Slowakije, respectievelijk blz. 23 en 20). In Tsjechië werd melding gemaakt van belemmeringen voor de toegang tot overheidsfinanciering, met name voor maatschappelijke organisaties die betrokken zijn bij kwesties betreffende het milieu, de rechtsstaat, de lhbtiq-gemeenschap en kwesties met betrekking tot asielzaken en pleitbezorging (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Tsjechië, blz. 20).
(179)
https://ec.europa.eu/info/departments/justice-and-consumers/justice-and-consumers-funding-tenders/funding-programmes/citizens-equality-rights-and-values-programme_nl Het volgt op het vorige programma voor rechten, gelijkheid en burgerschap, https://ec.europa.eu/justice/grants1/programmes-2014-2020/rec/index_en.htm
(180)
FRA-raadpleging over het Handvest 2022 : Vraag (N) De financieringsprogramma’s van de Europese Commissie op het gebied van rechten en waarden (“CERV-programma”).
(181)
In het kader van de laatste oproep tot het indienen van voorstellen werd 2 miljoen EUR toegekend aan zeven projecten die onder meer gericht waren op het verhogen van de kennis van juristen over het gebruik van het Handvest, het ondersteunen van de handhaving van de jurisprudentie van het HvJ-EU inzake lhbtiq-gelijkheid, en strategische rechtszaken ter ondersteuning van de rechtsstaat. De projecten omvatten 14 lidstaten en hebben betrekking op 30 maatschappelijke organisaties, zie https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/topic-details/cerv-2022-char-liti .
(182)
Bij de eerste oproep voor de herverdeling van subsidies in 2022 kwamen er 40 voorstellen van tussenpersonen binnen met een totale steunaanvraag van 120 miljoen EUR. In totaal werden 16 voorstellen geselecteerd, voor een bedrag van 51 miljoen EUR. De gefinancierde voorstellen omvatten 16 lidstaten en hadden betrekking op 49 tussenpersonen. In elk project zullen tussenpersonen gemiddeld 25 000 EUR per maatschappelijke organisatie uitkeren aan gemiddeld 100 maatschappelijke organisaties. De projecten zullen gedurende de komende drie jaar lopen. Tot 2027 zijn er nog twee oproepen voor de herverdeling van subsidies in het kader van CERV gepland.
(183)
Na een oproep tot het indienen van voorstellen in april 2021 werd aan 73 Europese organisaties financiële steun toegekend ter dekking van hun operationele kosten gedurende vier jaar (bij een totaalbudget van 25,3 miljoen EUR). Deze kaderpartners kunnen EU-financiering herverdelen over hun leden op nationaal en lokaal niveau, waarvoor 5,8 miljoen EUR ter beschikking staat, zie call-fiche_cerv-2021-og-fpa_en.pdf .
(184)
In de eerste twee jaar van het CERV-programma werd in totaal ongeveer 260 miljoen EUR toegekend aan ongeveer 600 projecten.
(185)
Daarbij ging het om op het publiek gerichte ondersteuning voor opleidingen, seminars en leerevenementen, onderzoek en studies, bewustmakings- en mediacampagnes.
(186)
https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/1_en_annexe_acte_autonome_part1_v8.pdf
(187)
Zoals Women against Violence Europe, Stichting European Roma Grassroots Organisations Network, International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association Europe, International Planned Parenthood Federation’s European Network. Van februari tot april 2022 heeft de Poolse Schumanstichting, een kaderpartner, een campagne op sociale media georganiseerd over de activiteiten van de EU in het kader van de oorlog. De stichting organiseerde ook een aantal bijeenkomsten over de situatie en de behoeften van vrijwilligers ter plekke, met inbegrip van psychologische ondersteuning en de opleiding van mentoren voor vrijwilligers.
(188)
Oproep tot het indienen van voorstellen voor subsidies voor een actie om transnationale projecten te ondersteunen inzake justitiële opleiding met betrekking tot burgerlijk recht, strafrecht of grondrechten (JUST-2021-JTRA), https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/programmes/just2027 Het door maatschappelijke organisaties geleide project Pioneering anti-SLAPP training for freedom of expression leidt bijvoorbeeld in elf lidstaten advocaten op die journalisten en rechtenverdedigers vertegenwoordigen.
(189)
https://research-and-innovation.ec.europa.eu/funding/funding-opportunities/funding-programmes-and-open-calls/horizon-europe_en In het MIICT-project streeft een consortium van maatschappelijke organisaties er bijvoorbeeld naar de uitdaging van de integratie van migranten aan te pakken door samen met migranten, vluchtelingen, overheidsdiensten, ngo’s en andere belangengroepen betere ICT-diensten te ontwikkelen. Het project Re-InVEST is gericht op de wederopbouw van een inclusief, op waarden gebaseerd Europa van solidariteit en vertrouwen door middel van sociale investeringen. Het onderzoeksproject DigiGen bestudeert hoe kinderen worden beïnvloed door de digitale transformatie.
(190)
https://erasmus-plus.ec.europa.eu/nl . Het Europees Jeugdforum wordt bijvoorbeeld medegefinancierd door Erasmus+ en is een platform dat meer dan 100 jeugdorganisaties vertegenwoordigt en jongeren in staat probeert te stellen actief deel te nemen aan de maatschappij om hun eigen leven te verbeteren door hun behoeften en belangen en die van hun organisaties te vertegenwoordigen en te behartigen. Daarnaast kunnen overkoepelende organisaties op het gebied van onderwijs en opleiding via jaarlijkse oproepen tot het indienen van voorstellen ook financiering aanvragen. Een voorbeeld hiervan is het programma “Een leven lang leren”, dat bestaat uit 42 Europese maatschappelijke organisaties die actief zijn op het gebied van onderwijs, opleiding en jeugd die meer dan 50 000 onderwijsinstellingen en -verenigingen vertegenwoordigen en alle sectoren van formeel, niet-formeel en informeel leren omvatten.
(191)
https://ec.europa.eu/home-affairs/networks/radicalisation-awareness-network-ran/civil-society-empowerment-programme_en
(192)
Zie de respectieve meerjarige uitvoeringsplannen op https://ec.europa.eu/international-partnerships/system/files/mip-2021-c2021-9158-civil-society-organisations-annex_en.pdf en https://ec.europa.eu/international-partnerships/system/files/mip-2021-c2021-9620-human-rights-democracy-annex_en.pdf
(193)
Zie de strategie inzake het Handvest, blz. 10, waarin wordt opgemerkt dat de Commissie “ondersteunende randvoorwaarden voor maatschappelijke organisaties [zal] steunen, met name via de nieuwe sectie Uniewaarden van het programma Burgers, gelijkheid, rechten en waarden” en dat zij de lidstaten verzoekt “ondersteunende randvoorwaarden en een veilige omgeving te bevorderen voor maatschappelijke organisaties en rechtenverdedigers in hun land, waaronder op lokaal niveau”.
(194)
FRA, Protecting civic space in the EU (2021), blz. 6, 14.
(195)
FRA-raadpleging over het Handvest 2022 : Vraag (K) Belemmeringen onder “participatie en samenwerking met autoriteiten”.
(196)
FRA, Protecting civic space in the EU (2021), blz. 9.
(197)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 25.
(198)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 25.
(199)
https://www.zukunftsraumland.at/seiten/185
(200)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 24.
(201)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 14.
(202)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 15.
(203)
FRA, Protecting civic space in the EU (2021), blz. 23.
(204)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 24. Volgens het verslag over de rechtsstaat 2022 melden belanghebbenden dat maatschappelijke organisaties in Tsjechië nog niet systematisch worden betrokken bij openbare besluitvorming. De strategie voor samenwerking tussen het overheidsbestuur en ngo’s, van juli 2021, bevat maatregelen om partnerschappen en samenwerking tussen het overheidsbestuur en de non-profitsector te ondersteunen. In januari 2022 werd een openbare raadpleging georganiseerd over een ontwerpmethodologie, zodat het maatschappelijk middenveld kan deelnemen aan advies- en werkorganen en kan bijdragen aan de ontwikkeling van wetgevings- en niet-wetgevingsmaterialen van centrale overheidsinstanties. Na de goedkeuring door de regeringsraad voor ngo’s zal de methodologie uiterlijk eind 2024 worden bekrachtigd; verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Tsjechië, blz. 19-20.
(205)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 24.
(206)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 24.
(207)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 5.
(208)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 3;
(209)
In het verslag over de rechtsstaat 2022 wordt bevestigd dat maatschappelijke organisaties in Portugal ondanks enige uitdagingen nog altijd betrokken worden bij regeringsinitiatieven, met name inzake burgerparticipatie en gendergelijkheid, verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Portugal, blz. 1, 17-18, 23-24.
(210)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 4.
(211)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van ENNHRI en Equinet, blz. 6 en 13.
(212)
Volgens het verslag over de rechtsstaat 2022 is de oprichting van een nationale mensenrechteninstelling in Italië nog niet afgerond wegens vertragingen in het wetgevingsproces. In het verslag wordt Italië aanbevolen meer inspanningen te leveren om een nationale mensenrechteninstelling op te richten, rekening houdend met de VN-beginselen van Parijs, en de democratische participatie van maatschappelijke organisaties te bevorderen door middel van een permanente adviesraad (verslag over de rechtsstaat 2022, landenhoofdstuk over Italië, blz. 1 en 23). Vergelijkbare aanbevelingen zijn gedaan aan het adres van Tsjechië, Malta en Roemenië.
(213)
Arrest van het HvJ-EU in zaak C-78/18, Commissie/Hongarije, zoals aangehaald, punt 112, verwijzend naar arresten van het EHRM van 17 februari 2004, Gorzelik e.a./Polen, verzoekschrift nr. 44158/98, §§ 88, 90 en 92, en van 8 oktober 2009, Tebieti Mühafize Cemiyyeti en Israfilov/Azerbeidzjan, verzoekschrift nr. 37083/03, §§ 52-53.
(214)
Instrument #11 van het instrumentarium voor betere regelgeving (2021)
(215)
https://ec.europa.eu/info/law/law-making-process/planning-and-proposing-law/better-regulation-why-and-how/better-regulation-guidelines-and-toolbox_nl
(216)
https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say_nl
(217)
Instrumentarium voor betere regelgeving, blz. 113-132 en 446.
(218)
https://ec.europa.eu/info/about-european-commission/contact/problems-and-complaints/complaints-about-breaches-eu-law/how-make-complaint-eu-level_nl
(219)
https://www.ombudsman.europa.eu/nl/home
(220)
Maatschappelijke organisaties maakten deel uit van de deskundigengroep op hoog niveau inzake kunstmatige intelligentie, die Ethische richtsnoeren voor betrouwbare AI heeft opgesteld en een instrument voor zelfbeoordeling voor degenen die AI-systemen ontwikkelen en uitrollen.
(221)
https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/commission-white-paper-artificial-intelligence-feb2020_nl.pdf
(222)
COM(2021) 206 final. Maatschappelijke organisaties onderhouden tijdens het wetgevingsproces ook een actieve dialoog met de Commissie en de medewetgever van de EU. Zij worden beschouwd als belangrijke partners in de toekomstige deskundigengroep met meerdere belanghebbenden die de uitvoering van de wetgeving na vaststelling zal ondersteunen.
(223)
Op de openbare raadpleging kwamen reacties van 1 620 ngo’s, vijf consumenten- en vier milieuorganisaties, https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12548-Sustainable-corporate-governance/public-consultation_nl Er werd een rondetafelbijeenkomst georganiseerd met maatschappelijke organisaties, en er hebben verschillende vergaderingen plaatsgevonden tussen de Commissie, rechtenverdedigers en milieuorganisaties.
(224)
De resultaten zijn beschikbaar op: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13192-EU-action-against-abusive-litigation-SLAPP-targeting-journalists-and-rights-defenders/public-consultation_nl
(225)
COM(2022) 197 final. Naar aanleiding van de openbare raadpleging werden 382 geldige reacties ontvangen, van onder meer 84 ngo’s en 4 consumentenorganisaties. Er werden standpunten verzameld over een brede waaier van kwesties, waaronder toegang tot en interoperabiliteit van gezondheidsgegevens, digitale infrastructuur, voorschriften voor aanbieders van digitale gezondheidsoplossingen, secundair gebruik van gegevens en voorschriften inzake gegevenskwaliteit, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/ip_21_2083
(226)
Aanbeveling (EU) 2021/1534 van de Commissie van 16 september 2021 over het waarborgen van de bescherming, de veiligheid en de weerbaarheid van journalisten en andere mediaprofessionals in de Europese Unie, opgesteld in samenspraak met organisaties en verenigingen die journalisten vertegenwoordigen of ondersteuning bieden aan journalisten.
(227)
Er werden talrijke raadplegingsactiviteiten georganiseerd met maatschappelijke organisaties, waaronder drie workshops, een slotconferentie en de dialoog over jongerenbeleid. In totaal hebben 38 maatschappelijke organisaties gereageerd op de openbare raadpleging over het initiatief (goed voor 21 % van de respondenten). Naast hun deelname aan deze raadplegingsactiviteiten werden alle organen voor gelijke behandeling en Equinet geïnterviewd en reageerden zij op gerichte enquêtes.
(228)
De Commissie maakt haar aanbevelingen voor onderhandelingsrichtsnoeren openbaar, zodat het maatschappelijk middenveld opmerkingen kan maken. Er wordt een duurzaamheidseffectbeoordeling met een hoge participatiegraad uitgevoerd om een diepgaandere analyse te bieden van de mogelijke effecten van alle lopende handelsbesprekingen op de economie, de maatschappij, de mensenrechten en het milieu. Na de onderhandelingen publiceert de Commissie de definitieve tekst van de overeenkomst en de verslagen en agenda’s van de comités en dialogen die zijn aangegaan in het kader van de handelsovereenkomsten. Zodra de overeenkomst in werking treedt, publiceert de Commissie een ex-postevaluatie van de effecten van de overeenkomst, die in grote mate gebaseerd is op bijdragen van belanghebbenden, met inbegrip van het maatschappelijk middenveld.
(229)
COM(2020) 698 final.
(230)
COM(2020) 620 final.
(231)
Verordening (EU) 2021/1060 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 houdende gemeenschappelijke bepalingen inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds Plus, het Cohesiefonds, het Fonds voor een rechtvaardige transitie en het Europees Fonds voor maritieme zaken, visserij en aquacultuur en de financiële regels voor die fondsen en voor het Fonds voor asiel, migratie en integratie, het Fonds voor interne veiligheid en het Instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid (PB L 231 van 30.6.2021, blz. 159). Teneinde de lidstaten te ondersteunen, ontwikkelt de Commissie een digitaal opleidingshandboek om ervoor te zorgen dat het Handvest wordt geëerbiedigd bij de besteding van de betrokken financiering.
(232)
Het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO), het Cohesiefonds, het Fonds voor een rechtvaardige transitie, het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+), het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij, het Fonds voor asiel en migratie, het Fonds voor interne veiligheid en het Grensbeheer- en visa-instrument.
(233)
Artikel 15 van en bijlage III bij de GB-verordening. Artikel 8 van de GB-verordening schrijft voor dat de lidstaten maatschappelijke organisaties betrekken bij de voorbereiding van partnerschapsovereenkomsten en gedurende de hele duur van de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van programma’s, onder meer door middel van deelname aan de monitoringcomités. Volgens artikel 9, lid 1, van de GB-verordening moeten de lidstaten en de Commissie bij de uitvoering van de onder de GB-verordening vallende fondsen zorgen voor de eerbiediging van de grondrechten en de naleving van het Handvest. Zie https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/find-funding/funding-management-mode/common-provisions-regulation_nl
(234)
Zoals de organisaties die verantwoordelijk zijn voor de bevordering van sociale inclusie, grondrechten, de rechten van personen met een handicap, gendergelijkheid en non-discriminatie, evenals milieupartners. Zie ook hoofdstuk 2.
(235)
Artikel 8 van de GB-verordening.
(236)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 26.
(237)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 26; In Slowakije nemen maatschappelijke organisaties ook deel aan de monitoring van de programma’s in het kader van de GB-verordening als leden van toezichtcomités en werkgroepen. Het Ministerie van Arbeid werkt aan de oprichting van een monitoringsysteem voor de horizontale randvoorwaarde betreffende de doeltreffende toepassing en uitvoering van het Handvest (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 26). In Spanje zijn maatschappelijke organisaties vertegenwoordigd in de monitoringcomités van elk operationeel programma dat wordt medegefinancierd door het EFRO, het ESF+, het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF) en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo). Hun betrokkenheid is onder meer toegespitst op de goedkeuring van de selectiecriteria, uitvoeringsverslagen en openbare samenvattingen (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 26). In Finland omvat het toezichtcomité dat werd aangesteld om toe te zien op het EU-programma voor regionaal en structuurbeleid voor 2021-2027, geleid door het Ministerie van Economische Zaken en Werkgelegenheid, twee vertegenwoordigers van organisaties die verantwoordelijk zijn voor de bevordering van sociale inclusie, grondrechten, rechten van personen met een handicap, gendergelijkheid en non-discriminatie (samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 26).
(238)
Samenvattend verslag van het FRA inzake de gerichte raadpleging van de lidstaten, blz. 26.
(239)
https://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=nl&catId=89&newsId=10124&furtherNews=yes
(240)
https://home-affairs.ec.europa.eu/policies/migration-and-asylum/legal-migration-and-integration/european-migration-forum-emf_en
(241)
Het platform bestaat uit 34 leden, waaronder 23 leden uit het maatschappelijk middenveld, https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/criminal-justice/protecting-victims-rights/victims-rights-platform_en .
(242)
https://romacivilmonitoring.eu/
(243)
Het Drugsforum van het maatschappelijk middenveld in de EU is een deskundigengroep van de Commissie om het opstellen en uitvoeren van drugsbeleid te ondersteunen. Het werd opgericht in 2007 en bestaat momenteel uit 43 leden die een breed scala aan beleidsterreinen met betrekking tot drugs vertegenwoordigen, waaronder schadebeperking, behandeling, preventie, sociale re-integratie enz.
(244)
https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/code-practice-disinformation
(245)
Het maatschappelijk middenveld heeft zich ingezet om feedback en aanbevelingen te verstrekken bij het verslag over de rechtsstaat als mechanisme: joint-statement-on-rule-of-law-reports-22-09-21-epd.pdf De Commissie buigt zich over de manier waarop zij op deze feedback moet reageren en de betrokkenheid kan vergroten. Zo heeft zij in 2022 de landenspecifieke aanbevelingen toegevoegd, op verzoek van de maatschappelijke organisaties.
(246)
Momenteel zijn er zo’n 360 organisaties geregistreerd in de databank voor de dialoog met het maatschappelijk middenveld, waaronder traditionele niet-gouvernementele organisaties, werkgeversorganisaties, vakbondsorganisaties, milieu- en consumentenbonden, religieuze groeperingen en vertegenwoordigers van het Europees Economisch en Sociaal Comité. Een contactgroep van 13 leden ondersteunt de dialoog met het maatschappelijk middenveld.
(247)
https://policy.trade.ec.europa.eu/eu-trade-relationships-country-and-region/transparency-eu-trade-negotiations/domestic-advisory-groups_en
(248)
https://ec.europa.eu/info/food-farming-fisheries/key-policies/committees-and-advisory-councils/civil-dialogue-groups_nl Veelvuldig contact met maatschappelijke organisaties ondersteunt de lidstaten en de Commissie bij de werkzaamheden van de EU om geografische aanduidingen te beschermen, doordat deze organisaties feedback kunnen geven over de manier waarop het mechanisme werkt en kunnen aangeven op welke domeinen verdere actie nodig is.
(249)
De belangrijkste gebeurtenis in de dialoog met het maatschappelijk middenveld is de jaarlijkse conferentie over inclusieve groei, een eendaags evenement waarbij ongeveer 450 belanghebbenden samenkomen om een thema te bespreken dat van bijzonder belang is voor de ontwikkeling van de sociale agenda van de EU. De maatschappelijke dialoog omvat ook de Europese bijeenkomst van mensen die armoede ondervinden.
(250)
https://voicesofculture.eu/
(251)
Op de 23e editie van het forum in 2021 werd gesproken over een op mensenrechten gebaseerd herstel na de pandemie en werden er specifieke aanbevelingen gedaan aan beleidsmakers ( https://www.eeas.europa.eu/eeas/eu-ngo-human-rights-forum_en ), en in het recente verleden zijn er tijdens het forum onderwerpen aan bod gekomen zoals verdedigers van milieugerelateerde mensenrechten en de steeds kleiner wordende ruimte voor het maatschappelijk middenveld.
(252)
In 2023 zal de Commissie een pakket voor de verdediging van de democratie presenteren om het optreden in het kader van het actieplan voor Europese democratie te versterken (COM(2022) 548 final, blz 11).
(253)
Zie European Civic Forum and Civic Space Watch, Towards vibrant European civic and democratic space (2022), Civil Society Europe, European Commission work programme 2023: the need to include the development of a European Civil Society Strategy (2022), Recharging Advocacy for Rights in Europe, Advocacy brief on an European strategy for civil society: recognition, inclusion, protection (2022).
(254)
Zie voetnoot 83 inzake de twee verslagen van het Europees Parlement.
(255)
Zie voetnoot 36 over de voorstellen van de conferentie.