EG) - Hoofdinhoud

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier	COM(2025)3 - Beoordeling van de programma’s van maatregelen van de lidstaten door de Commissie zoals bijgewerkt op grond van artikel 17 van ...
document	COM(2025)3
datum	4 februari 2025

bijlage I bij de kaderrichtlijn mariene strategie en nader omschreven in Besluit 2017/848/EU van de Commissie. Ze omvatten D1— Biodiversiteit, D2 — Niet-inheemse soorten (NIS), D3 — Commercieel geëxploiteerde vis en schaal- en schelpdieren, D4 — Voedselketens, D5 — Eutrofiëring, D6 — Integriteit van de zeebodem, D7 — Hydrografische wijzigingen, D8 — Vervuilende stoffen, D9 — Vervuilende stoffen in visserijproducten voor menselijke consumptie, D10 — Zwerfvuil, D11 — Energie, waaronder onderwatergeluid.

3 Besluit (EU) 2017/848 van de Commissie tot vaststelling van criteria en methodologische standaarden inzake de goede milieutoestand van mariene wateren en specificaties en gestandaardiseerde methoden voor monitoring en beoordeling. Zie: EUR-Lex — 32017D0848 — NL — EUR-Lex (europa.eu).

4 Met inbegrip van de structuren die in het kader van de regionale zeeverdragen zijn opgezet.

5 In artikel 4 van Richtlijn 2008/56/EG wordt een overzicht gegeven van de mariene regio’s en subregio’s van de EU. De vier mariene regio’s zijn de Oostzee, het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan, de Middellandse Zee en de Zwarte Zee.

6 Een Europese Green Deal (europa.eu).

7 Biodiversiteitsstrategie voor 2030 (europa.eu).

8 Mededeling van de Commissie — Route naar een gezonde planeet voor iedereen — EU-actieplan: Verontreiniging van lucht, water en bodem naar nul, COM(2021) 400 final. Beschikbaar op: https://environment.ec.europa.eu/strategy/zero-pollution-action-plan_nl.

9 Mededeling van de Commissie — EU-actieplan: Bescherming en herstel van mariene ecosystemen voor duurzame en veerkrachtige visserij, COM(2023) 102 final. Beschikbaar op: EUR-Lex — 52023DC0102 — NL — EUR-Lex (europa.eu)

10 Verslag van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement over de uitvoering van de kaderrichtlijn water (2000/60/EG) en de overstromingsrichtlijn (2007/60/EG) — Derde reeks stroomgebiedbeheerplannen — Tweede reeks overstromingsrisicobeheerplannen, COM(2025) 2.

11 “Van bron tot zee”-benadering: het tot stand brengen van een bestuurskader waarbij samenwerking en samenhang in het hele systeem van bron tot zee wordt versterkt en veranderingen van belangrijke stromen worden verminderd (water, verontreiniging, sedimenten, materialen, biota, ecosysteemdiensten), wat leidt tot meetbare economische, sociale en ecologische verbeteringen in zoetwater-, kust-, nearshore-, overgangs- en mariene milieus. Hierbij wordt het hele systeem van bron tot zee in aanmerking genomen — waarbij de nadruk wordt gelegd op ecologische, sociale en economische verbanden, zowel upstream als downstream, en coördinatie tussen sectoren en segmenten wordt gestimuleerd.

12(⁾ Verordening (EU) 2024/1991 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2024 inzake natuurherstel en tot wijziging van Verordening (EU) 2022/869 (PB L 2024/1991 van 29.7.2024).

13 Zie artikel 13, lid 9, van Richtlijn 2008/56/EG.

14 Verslag van de Commissie ter beoordeling van de programma’s van maatregelen van de lidstaten in het kader van de kaderrichtlijn mariene strategie, Brussel, 31.7.2018, COM(2018) 562 final.

15 Werkdocument van de diensten van de Commissie bij het verslag van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement over de beoordeling van de programma’s van maatregelen van de lidstaten door de Commissie zoals bijgewerkt op grond van artikel 17 van de kaderrichtlijn mariene strategie (2008/56/EG), SWD(2025) 1.

16 Zie What is the Triple Planetary Crisis? | UNFCCC.

17 Op tijd — BE, IT, RO, SE, FI; vertraging tot zes maanden — NL, DE, FR, PL, ES; vertraging tot één jaar — IE, PT, SI, EE; tegen 1 september 2023 — CY, LT, LV.

18 MSFD-verslagen en -beoordelingen (europa.eu).

19 Bescherming van het mariene milieu — herziening van de EU-regels (europa.eu).

20 Marine (europa.eu).

21 Zie de mededeling van de Commissie over aanbevelingen per lidstaat en regio over de bijgewerkte verslagen van 2018 voor de artikelen 8, 9 en 10 van de kaderrichtlijn mariene strategie (2008/56/EG), 2022/C 118/01. Zie: EUR-Lex — 52022XC0314(01) — NL — EUR-Lex (europa.eu).

22 Verslag van de Commissie over de uitvoering van de kaderrichtlijn mariene strategie (Richtlijn 2008/56/EG), COM/2020/259 final, EUR-Lex — 52020DC0259 — NL — EUR-Lex (europa.eu).

23 Europese Commissie, Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek, technische groep voor zwerfvuil op zee van de KRMS, Hanke, G., Walvoort, D., Ruiz-Orejón, L. F., van Loon, W. M. G. M., Giorgetti, A., Molina-Jack, M. E., Vinci, M., European Coastline Litter Trends 2015–2021 — Methodology development and trend results for the Marine Strategy Framework Directive, Bureau voor publicaties van de Europese Unie, Luxemburg, 2024, JRC138907.

24 Bijvoorbeeld het Europees Milieuagentschap (EEA), het Europees Agentschap voor maritieme veiligheid (EMSA), en het Europees marien observatie- en datanetwerk (EMODnet).

25 Zie https://helcom.fi/.

26 Zie https://oap.ospar.org/en/.

27 Zie https://www.unep.org/unepmap/who-we-are/barcelona-convention-and-protocols?%2Ffr%2Fwho-we-are%2Fbarcelona-convention-and-protocols=.

28 Zie http://www.blacksea-commission.org/_convention.asp.

29 Zie State of the Baltic Sea 2023 — Helcom.

30Polybroomdifenylether (PBDE’s), tributyltin (TBT), kwik en koper.

31 EU-lidstaten komen drempelwaarde overeen om Europese stranden schoon te houden — Europese Commissie (europa.eu).

32 https://op.europa.eu/nl/publication-detail/-/publication/2e76afa1-5695-11ee-9220-01aa75ed71a1.

33 2023 Mediterranean Quality Status Report, 23e bijeenkomst van de overeenkomstsluitende partijen bij het Verdrag ter bescherming van het mariene milieu in het Oostzeegebied en het kustgebied van de Middellandse Zee en de bijbehorende protocollen, Portorož, Slovenië, 5-8 december 2023, UNEP/MED IG.26/Inf.10.

34 Zo bevindt de subregio van de Adriatische Zee zich bijvoorbeeld in een goede milieutoestand voor stikstof, fosfor en chlorofyl-a, en bevindt 80 % van de subregio’s zich in een goede milieutoestand voor metalen, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) en polychloorbifenylen (PCB’s) in sedimenten.

35 Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad, “Duurzame visserij in de EU: stand van zaken en oriëntaties voor 2025”, Brussel, 7.6.2024, COM(2024) 235 final.

36Ibid.

37 Zie https://oap.ospar.org/en/ospar-assessments/quality-status-reports/qsr-2023/.

38 “In 2003 lag de gemiddelde visserijsterfte in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan 53 % boven het F_MDO-streefdoel. Uit de meest recente beoordeling blijkt dat de visserijsterfte geleidelijk is gedaald tot 42 % onder de F_MDO in 2022”, Mededeling van de Commissie over duurzame visserij in de EU: stand van zaken en oriëntaties voor 2025, ibid.

39 Slobodnik, J., Arabidze, M., Mgeladze, M., Korshenko, A., Mikaelyan, A., Komorin, V., Minicheva, G., 2020, EMBLAS Final Scientific Report — Joint Black Sea Surveys 2016-2019.

40 Wetenschappelijk onderzoek over het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan, de Middellandse Zee en de Zwarte Zee uit 2021 met als titel “The Cruise of Three European Seas”, uitgevoerd in het kader van het EU4EMBLAS-project met ondersteuning van het JRC.

41 Wetenschappelijk onderzoek over het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan, de Middellandse Zee en de Zwarte Zee uit 2021.

42 Miladinova, Svetla, et al., 2020, “Seasonal and Inter-Annual Variability of the Phytoplankton Dynamics in the Black Sea Inner Basin” Oceans 1, nr. 4: 251-273. https://doi.org/10.3390/oceans1040018; Macias, D., et al., 2022, Water/marine zero pollution outlook: a forward-looking, model-based analysis of water pollution in the EU, Luxemburg. https://doi.org/10.2760/681817.

43 Miladinova, S., et. al., E. 2020 “Identifying distribution and accumulation patterns of floating marine debris in the Black Sea”, Marine Pollution Bulletin, 153, 110964, doi:10.1016/j.marpolbul.2020.110964; Macias, D., et al., 2022, ibid.

44 Gevolgen van de ontploffing van de dam van de Kachovka-waterkrachtcentrale voor de Zwarte Zee: nieuwe gegevens — Emblas-project.

45 Zie voor een diepgaande analyse van de informatie over de geactualiseerde programma’s van maatregelen waarover door de 17 lidstaten elektronisch verslag werd uitgebracht: Europese Commissie, Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek: Louropoulou, E., Alonso Aller, E., Cardoso, A.C., Carravieri, A., Druon, J., Magliozzi, C., Martini, E., Mendes, C., Palma, M., Piroddi, C., Ruiz-Orejón, L.F., Zupan, M. en Hanke, G., Programmes of Measures under the Marine Strategy Framework Directive to achieve or maintain Good Environmental Status, Bureau voor publicaties van de Europese Unie, Luxemburg, 2024, JRC139180.

46 Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad ter beoordeling van de programma’s van maatregelen van de lidstaten in het kader van de kaderrichtlijn mariene strategie, Brussel, 31.7.2018, COM(2018) 562 final.

47 De maatregelen hebben ook betrekking op alle beschrijvende elementen van een goede milieutoestand in bijlage I bij de KRMS. Meer dan 30 % van de maatregelen houdt verband met biodiversiteit (beschrijvend element 1), 28 % met integriteit van de zeebodem (beschrijvend element 6), 24 % met vervuilende stoffen (beschrijvend element 8) en 22 % met zwerfvuil op zee (beschrijvend element 10). De beschrijvende elementen waaraan het minst vaak maatregelen worden gekoppeld, zijn hydrografische voorwaarden (beschrijvend element 7 — 8 %), vervuilende stoffen in visserijproducten voor menselijke consumptie (beschrijvend element 9 — 9 %), niet-inheemse soorten (beschrijvend element 2) en onderwatergeluid (beschrijvend element 11), telkens 10 %. De beschrijvende elementen van biodiversiteit (1-4-6) worden het best bestreken, want elke maatregel die wordt genomen om een bepaalde categorie van belasting te verminderen, bijvoorbeeld eutrofiëring of vervuilende stoffen, heeft ook een impact op de toestand van de mariene biodiversiteit.

48 Verslag van de Commissie, Eerste monitoring van en vooruitzichten voor een samenleving zonder verontreiniging, Trajecten naar schonere lucht, schoner water en een schonere bodem in Europa, COM(2022) 674 final, Brussel, 8.12.2022.

49 WISE Marine: https://water.europa.eu/marine.

50 EU-lidstaten komen drempelwaarde overeen om Europese stranden schoon te houden — Europese Commissie (europa.eu).

51 Zero pollution and Biodiversity: First ever EU-wide limits for underwater noise — Europese Commissie (europa.eu).

52 Werkdocument van de diensten van de Commissie bij het document “Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad tot beoordeling van de programma’s van maatregelen van de lidstaten uit hoofde van de kaderrichtlijn mariene strategie”, Brussel, SWD(2018) 393 final, 31.7.2018, blz. 33.

53 Gemiddeld genomen worden de maatregelen voor de beschrijvende elementen 5, 8 en 9 als vrij adequaat beschouwd.

54 Verordening (EU) 2023/915 van de Commissie van 25 april 2023 betreffende maximumgehalten aan bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1881/2006.

55 Gemiddeld genomen worden de maatregelen voor beschrijvend element 11 als matig adequaat beschouwd.

56 State of Europe’s seas — Europees Milieuagentschap (europa.eu).

57 Europe’s marine biodiversity remains under pressure — Europees Milieuagentschap (europa.eu).

58 Mededeling van de Commissie, EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030: De natuur terug in ons leven brengen, COM(2020) 380 final.

59 https://research-and-innovation.ec.europa.eu/funding/funding-opportunities/funding-programmes-and-open-calls/horizon-europe/eu-missions-horizon-europe/restore-our-ocean-and-waters_en.

60()Mondiaal biodiversiteitskader van Kunming-Montreal (cbd.int).

61() Intergouvernementele conferentie inzake mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht |(un.org).

62 Mededeling van de Commissie, EU-actieplan: Bescherming en herstel van mariene ecosystemen voor duurzame en veerkrachtige visserij, COM(2023) 102 final.

63 EU Green Week: first ever EU-wide criteria for seabed protection — Europese Commissie (europa.eu)

64 31 % van alle maatregelen houdt verband met beschrijvend element 1 — biodiversiteit, dat het grootste aandeel inneemt van alle beschrijvende elementen; 28 % houdt verband met beschrijvend element 6 — integriteit van de zeebodem, en 19 % met beschrijvend element 4 — voedselketens.

65 Zoals die welke zijn ontworpen met het oog op de beschrijvende elementen inzake belasting van de KRMS.

66 Verordening (EU) 2019/1241 (verordening technische maatregelen) betreffende de instandhouding van visbestanden en de bescherming van mariene ecosystemen door middel van technische maatregelen.

67 Verordening (EU) 1380/2013 (verordening gemeenschappelijk visserijbeleid), artikel 11 inzake “instandhoudingsmaatregelen die nodig zijn voor de verplichtingen krachtens de milieuwetgeving van de Unie”.

68 Volgens criterium D3C3 van Besluit (EU) 2017/848 van de Commissie.

69 State of the Global Climate 2023.

70 De Europese hittegolf van juli 2023 in een context op langere termijn | Copernicus.

71 European Climate Risk Assessment — Europees Milieuagentschap (europa.eu).

72 AR6 Samenvattend verslag: Klimaatverandering 2023 — IPCC.

73 https://www.itlos.org/fileadmin/itlos/documents/press_releases_english/PR_350_EN.pdf.

74 Verslag over de uitvoering van de kaderrichtlijn mariene strategie (europa.eu).

75 Totaal aantal km2 mariene wateren van 22 EU-lidstaten (7 958 556) * gemiddelde kosten van maatregelen per km2 (724) = 5 764 104 242,96 EUR. De berekeningen zijn weergegeven in EUR. Zie het werkdocument van de diensten van de Commissie bij deze mededeling voor meer gedetailleerde berekeningen.

76 Zie Europese Commissie, Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek: Louropoulou, E., et al., Programmes of Measures under the Marine Strategy Framework Directive to achieve or maintain Good Environmental Status, ibid.

77 Zie figuur 2 in SWD(2025) 1 voor een meer gedetailleerde analyse.

78 Verslag van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement over de uitvoering van de kaderrichtlijn water (2000/60/EG) en de overstromingsrichtlijn (2007/60/EG) — Derde reeks stroomgebiedbeheerplannen — Tweede reeks overstromingsrisicobeheerplannen, COM(2025) 2.

79 https://helcom.fi/baltic-sea-action-plan/som/#:~:text=The%20aim%20of%20the%20sufficiency,GES)%20in%20the%20Baltic%20Sea.

80 Een meer gedetailleerde toelichting van de methodologie die voor deze beoordeling is gebruikt, wordt verstrekt in het werkdocument van de diensten van de Commissie bij dit verslag.

81 Een gedetailleerde toelichting op de methodologie en de scoreberekening bij de beoordeling van de toereikendheid is opgenomen in SWD (2025) 1.

82 https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/handle/JRC121707.

83SWD(2025) 1.

84 Mededeling van de Commissie: Mededeling van de Commissie betreffende de drempelwaarden die zijn vastgesteld in verband met de kaderrichtlijn mariene strategie (Richtlijn 2008/56/EG) en Besluit (EU) 2017/848 van de Commissie (C/2024/2078), 11.3.2024.

NL NL