Bijlagen bij COM(2004)137 - Scorebord voor de uitvoering van de agenda voor het sociaal beleid

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

bijlagen. Na de goedkeuring van haar verslag op 3 september door het Parlement heeft de Commissie op 9 oktober een gewijzigd voorstel ingediend [65]. De definitieve goedkeuring van de nieuwe verordening wordt in het voorjaar van 2004 verwacht. Ofschoon de Raad het voorstel met algemene stemmen moet goedkeuren, is de modernisering van Verordening 1408/71 een uitstekend voorbeeld van vereenvoudiging en betere regelgeving.

[64] Drie bijlagen zullen voor de inwerkingtreding van de verordening voltooid zijn.

[65] COM(2003) 596 van 9.10.2003.

Voorts werd op basis van een voorstel van de Commissie de Overeenkomst tussen de EU en Zwitserland inzake het vrije verkeer van personen bijgewerkt voor wat de bepalingen inzake de coördinatie van de sociale zekerheid betreft [66]. De Commissie heeft ook een voorstel ingediend tot bijwerking van de Verordeningen 1408/71 en 574/72 teneinde rekening te houden met de wijzigingen die zich in de nationale wetgevingen hebben voorgedaan, de rechtssituatie met betrekking tot bepaalde artikelen van die verordeningen te verduidelijken, en de recente ontwikkelingen van de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen in aanmerking te nemen [67].

[66] PB L 187 van 26.7.2003, blz. 55 - Besluit van het Gemengd Comité EU-Zwitserland van 15.7.2003.

[67] COM(2003) 468 van 31.7.2003.

Daarnaast heeft de Commissie een mededeling gepresenteerd over de invoering van de Europese ziekteverzekeringskaart, met een routekaart voor de geleidelijke invoering daarvan ter vervanging van de huidige formulieren die voor een geneeskundige behandeling bij tijdelijk verblijf in een andere lidstaat vereist zijn. Ingevolge het door de voorjaarsbijeenkomst van de Europese Raad van 2003 verstrekte mandaat werden de desbetreffende besluiten op 18 juni 2003 goedgekeurd [68]. Tezelfdertijd heeft de Commissie een voorstel ingediend tot wijziging van Verordening 1408/71 waarbij alle categorieën verzekerden dezelfde rechten op 'medisch noodzakelijke zorg' moeten krijgen. De Raad heeft op 20 oktober hierover snel overeenstemming bereikt. Het Europees Parlement heeft zijn verslag op 4 december 2003 goedgekeurd. De formele goedkeuring wordt in het voorjaar van 2004 verwacht.

[68] PB L 276 van 27.10.2003, blz. 1, 4 en 19.

Belangrijkste maatregelen:

- Goedkeuring door de Raad van het voorstel tot uitbreiding van Verordening 1408/71 tot de onderdanen van derde landen die enkel door hun nationaliteit nog niet onder deze bepalingen vallen [69]

[69] PB L 124 van 20.5.2003, blz. 1 - Verordening (EG) nr. 859/2003 van de Raad van 14 mei 2003 tot uitbreiding van de bepalingen van Verordening (EEG) nr. 1408/71 en Verordening (EEG) nr. 574/72 tot de onderdanen van derde landen die enkel door hun nationaliteit nog niet onder deze bepalingen vallen.

- Overeenstemming in de Raad over de modernisering en vereenvoudiging van Verordening 1408/71

- Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 1408/71 van de Raad betreffende de toepassing van de socialezekerheidsregelingen op werknemers en zelfstandigen, alsmede op hun gezinsleden, die zich binnen de Gemeenschap verplaatsen, en van Verordening (EEG) nr. 574/72 van de Raad tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EEG) nr. 1408/71 [70]

[70] COM(2003) 468 van 31.7.2003.

- Mededeling betreffende de invoering van de Europese ziekteverzekeringskaart [71] en goedkeuring van de desbetreffende besluiten [72]

[71] COM(2003) 73 def. van 17.2.2003.

[72] PB L 276 van 27.10.2003, blz. 1, 4 en 19.

- Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de Verordeningen (EEG) nr. 1408/71 en 574/72 ter harmonisatie van de rechten en vereenvoudiging van de procedures [73]

[73] COM(2003) 378 van 27.6.2003.

3.5. Bevordering van de gelijkheid van mannen en vrouwen

In de agenda voor het sociaal beleid worden twee hoofdbenaderingen omschreven voor de bevordering van de gelijkheid van mannen en vrouwen: specifieke initiatieven en mainstreaming. De voorjaarsbijeenkomst van de Europese Raad van 2003 heeft de Commissie verzocht om in samenwerking met de lidstaten een verslag op te stellen over de ontwikkelingen op het gebied van de gelijkheid van mannen en vrouwen, dat richtsnoeren bevat voor de gendermainstreaming van het sectorale beleid. Het eerste jaarverslag zal worden voorgelegd aan de voorjaarsbijeenkomst van de Europese Raad in 2004.

Gendermainstreaming

De integratie van de genderproblematiek in alle relevante beleidsonderdelen wordt mainstreaming genoemd. Dit is een van de aspecten van de Europese raamstrategie inzake gelijkheid van mannen en vrouwen. Elk jaar brengt de Commissie verslag uit over de geboekte vooruitgang in het communautair beleid en de communautaire werkwijzen, en presenteert zij een werkprogramma met initiatieven voor het komende jaar.

Op de gebieden werkgelegenheid en sociaal beleid wordt het genderaspect beoordeeld in de Europese werkgelegenheidsstrategie en is de mainstreaming van het genderperspectief versterkt in de tweede generatie nationale actieplannen inzake sociale integratie. Er is ook een begin gemaakt met de mainstreaming van genderaspecten in de sociale bescherming, zoals pensioenen en werk lonend maken.

Specifieke maatregelen

De Commissie heeft een voorstel ingediend voor een richtlijn van de Raad tot uitvoering van het beginsel van gelijke behandeling van vrouwen en mannen bij de toegang tot en de levering van goederen en diensten. Deze op artikel 13 van het EG-Verdrag gebaseerde ontwerp-richtlijn verbiedt seksediscriminatie buiten de arbeidsmarkt. Om ervoor te zorgen dat de wetgeving voor de burgers ook effect sorteert, voorziet zij ook in rechtsmiddelen wanneer individuen zich in hun rechten gekrenkt achten. De ontwerp-richtlijn is met name van toepassing op premies en uitkeringen in de verzekeringssector.

In het kader van betere wetgeving werd ook een begin gemaakt met de herschikking van de richtlijnen inzake gelijkheid van mannen en vrouwen teneinde de bestaande wetgeving te vereenvoudigen. In een eerste fase heeft de Commissie een openbare raadpleging gehouden over opties voor de herschikking van deze richtlijnen.

De Commissie heeft ook een nieuw actieprogramma voorgesteld om organisaties die actief zijn op het gebied van gelijke kansen voor mannen en vrouwen, financieel te kunnen blijven steunen.

Belangrijkste maatregelen:

- Jaarverslag over gelijke kansen voor vrouwen en mannen (2002) [74]

[74] COM(2003) 98 van 5.3.2003.

- Raamstrategie inzake de gelijkheid van vrouwen en mannen: werkprogramma voor 2003 [75]

[75] COM(2003) 47 van 3.2.2003.

- Voorstel voor een richtlijn van de Raad tot uitvoering van het beginsel van gelijke behandeling van vrouwen en mannen bij de toegang tot en de levering van goederen en diensten [76]

[76] COM(2003) 657 van 5.11.2003.

- Voorstel voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een communautair actieprogramma ter bevordering van organisaties die op Europees niveau op het gebied van de gelijkheid van vrouwen en mannen actief zijn [77]

[77] COM(2003) 279 van 27.5.2003.

3.6. Versterking van de aspecten van sociaal beleid van de uitbreiding en het buitenlandse beleid van de Europese Unie

Uitbreiding

Eerste prioriteit bij de uitbreiding is ervoor te zorgen dat het communautair acquis wordt nageleefd. Om echter de onmiddellijke participatie van de toetredingslanden aan alle beleidsterreinen op het moment van de uitbreiding te vergemakkelijken, is speciale aandacht geschonken aan de voorbereiding van de deelname aan de open coördinatiemethode op het gebied van de werkgelegenheid en de sociale integratie. De uitbreiding vereist ook investeringen in capaciteitsopbouw, met name met betrekking tot de sociale partners en de voorbereiding voor de toekomstige steunverlening van het Europees Sociaal Fonds.

De uitwisseling van informatie en de totstandkoming van netwerken, ook voor publieke en particuliere actoren op lokaal en regionaal niveau [78], werden ondersteund via de deelname van de toetredingslanden aan de actieprogramma's voor gelijke kansen van mannen en vrouwen, bestrijding van discriminatie en sociale uitsluiting en de stimuleringsmaatregelen voor werkgelegenheid.

[78] Ook sociale partners en ngo's.

Belangrijkste maatregelen:

- Bevordering en monitoring van de uitvoering van het communautair acquis

- Openstelling van de vier actieprogramma's op het gebied van werkgelegenheid en sociale zaken voor de kandidaat-lidstaten [79]

[79] C/2002/2035, door de Commissie aangenomen op 6.6.2002 (bestrijding van sociale uitsluiting); C/2002/2036, door de Commissie aangenomen op 6.6.2002 (gelijke kansen); C/2002/2037, door de Commissie aangenomen op 6.6.2002 (bestrijding van discriminatie); C/2002/3964-1 en C/2002/3964-2, door de Commissie aangenomen op 23.10.2002 (stimuleringsmaatregelen voor werkgelegenheid).

- Gezamenlijke beoordelingen inzake werkgelegenheid [80]

[80] Op 6.2.2003 werd een gezamenlijk beoordelingsdocument met Letland ondertekend.

- Voortgangsverslag over de uitvoering van de gezamenlijke beoordelingen van het werkgelegenheidsbeleid in de kandidaat-lidstaten [81]

[81] COM(2003) 37 van 30.1.2003 en begeleidend document SEC(2003) 200 van 18.2.2003; EP-resolutie A5/2003/282 van 23.9.2003.

- Voortgangsverslag over de uitvoering van de gezamenlijke beoordelingen van het werkgelegenheidsbeleid in de toetredende landen [82]

[82] COM(2003) 663 van 6.11.2003 en begeleidend document SEC(2003) 1361 van 24.11.2003.

- Gezamenlijke memoranda over integratie [83]

[83] Op 18.12.2003 werden met de tien toetredende landen gezamenlijke memoranda over integratie ondertekend.

- Begin van samenwerking inzake pensioenhervormingen

- Voorbereiding op de deelneming in het Europees Sociaal Fonds

Internationale samenwerking en buitenlandse betrekkingen

De Commissie heeft haar samenwerking met internationale organisaties als de OESO en de ILO op het gebied van werkgelegenheid en sociale zaken voortgezet. Speciale vermelding verdient de bijdrage van de Europese Commissie aan de werkzaamheden van de door de ILO ingestelde Wereldcommissie voor de sociale dimensie van de mondialisering, met name in de vorm van een seminar op hoog niveau begin 2003. Daarnaast intensiveert de Commissie haar samenwerking met de ILO waar het gaat om de wereldwijde bevordering van fundamentele arbeidsnormen, sociale dialoog en uitroeiing van de armoede en het programma voor fatsoenlijk werk zoals overeengekomen in de briefwisseling van 14 mei 2001 tussen de Europese Commissie en de ILO. In dat verband heeft zij ook een begin gemaakt met de voorbereiding van een strategisch partnerschap met de ILO op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Het partnerschap is een vervolg op de mededeling "Ontwikkeling van een daadwerkelijk partnerschap met de Verenigde Naties op het gebied van ontwikkeling en humanitaire zaken" [84].

[84] COM(2001) 231.

Wat de bevordering van fundamentele arbeidsnormen betreft, heeft de Raad "Algemene Zaken" in juli 2003 conclusies aangenomen naar aanleiding van de mededeling van de Commissie van 2001 over dit onderwerp [85].

[85] COM(2001) 416 van 18.7.2001, 'Bevordering van fundamentele arbeidsnormen en verbetering van de sociale governance in de context van de globalisering'.

In het kader van de G-8 kwamen de ministers van werkgelegenheid in december in Stuttgart bijeen om de structurele veranderingen in het kader van de mondialisering te bespreken, waarbij zij onderstreepten dat meer in menselijk kapitaal moet worden geïnvesteerd en dat de inzetbaarheid moet worden vergroot.

Verder heeft de Commissie een mededeling gepresenteerd over het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.

De Commissie heeft ook haar bilaterale samenwerking op het gebied van werkgelegenheid met Japan en de Verenigde Staten voortgezet.

In het kader van de gelijkheid van mannen en vrouwen heeft de Commissie een voorstel ingediend voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bevordering van de gelijkheid van mannen en vrouwen in het kader van de ontwikkelingssamenwerking. De ontwerp-verordening voorziet in communautaire financiële bijstand en knowhow om de gelijkheid van mannen en vrouwen in het kader van beleid en acties van de Gemeenschap op het gebied van ontwikkelingssamenwerking in ontwikkelingslanden te bevorderen.

Belangrijkste maatregelen:

- Mededeling over het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap [86]

[86] COM(2003) 16 van 24.1.2003.

- Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bevordering van de gelijkheid van mannen en vrouwen in het kader van de ontwikkelingssamenwerking [87]

[87] COM(2003) 465 VAN 30.7.2003.

4. BELANGRIJKSTE INITIATIEVEN VOOR 2004

Bij de tussentijdse evaluatie van de agenda voor het sociaal beleid werd de planning van beleidsmaatregelen voor de jaren 2004 en 2005 bijgesteld op basis van de evaluatie van de eerste jaren van uitvoering van de agenda en de beoordeling van de belangrijkste problemen die moesten worden aangepakt. Ook werd het leidende beginsel van de agenda voor het sociaal beleid verder uitgewerkt. Ervan uitgaande dat het sociaal beleid een productieve factor is en dat de bevordering van kwaliteit een drijvende kracht is voor een bloeiende economie, meer en betere banen en een grotere sociale samenhang, is de Commissie nog een stap verder gegaan door de kosten van het ontbreken van een sociaal beleid te onderzoeken en deze benadering volledig te verankeren in de "beter wetgeven"-aanpak en de bijbehorende effectbeoordelingen.

Uit de tussentijdse evaluatie komen in wezen twee belangrijke prioriteiten naar voren:

- Consolidering van de sociale normen in de EU door te zorgen voor een juiste omzetting en toepassing van het communautair acquis: dit acquis waarborgt gelijke concurrentievoorwaarden voor het bedrijfsleven, vergemakkelijkt het functioneren van interne markt en speelt in op de sociale behoeften van de werknemers in een economisch geïntegreerd Europa. De Commissie zal van de eerbiediging van het sociaal acquis en het toezicht op de toepassing daarvan een topprioriteit maken. Nauwe samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten is van cruciaal belang voor een effectief toezicht op de toepassing van het Gemeenschapsrecht.

- Uitvoering van de tijdens de top van Lissabon gelanceerde agenda en de door de Europese Raad van Nice goedgekeurde agenda voor het sociaal beleid om de nodige hervormingen en aanpassingen door te voeren.

In het jaar 2004 zullen door de Commissie de volgende initiatieven worden genomen [88]

[88] Zie ook het wetgevings- en werkprogramma van de Commissie voor 2004 COM(2003) 645 def. van 29.10.2003, waarin werkgelegenheid en sociaal beleid opgenomen zijn in de strategische prioriteiten van de Commissie.

-> Belangrijkste initiatieven op het gebied van de werkgelegenheid:

- Gezamenlijk verslag over de werkgelegenheid 2004/2005

- Werkgelegenheidsrichtsnoeren

- Aanbevelingen voor het werkgelegenheidsbeleid

- Voorstel voor een verordening betreffende het Europees Sociaal Fonds voor de komende programmeringsperiode

- Overdraagbaarheid van bedrijfspensioenrechten - Follow-up van de 2e raadplegingsronde van de sociale partners

- Mededeling over de uitvoering van het actieplan voor vaardigheden en mobiliteit

- Mededeling over strategieën ter verhoging van de leeftijd waarop werknemers de arbeidsmarkt verlaten

- Integratie van de werkgelegenheid in andere onderdelen van het EU-beleid

- Verslag over de werkzaamheden van Eures 2002-2003

- Tussentijds verslag over de resultaten van het programma inzake stimuleringsmaatregelen voor de werkgelegenheid

-> Verandering en werkomgeving

- Tweede raadplegingsronde van de sociale partners over bedrijfsherstructureringen

- Herziening van Richtlijn 94/45/EG inzake de instelling van een Europese ondernemingsraad of van een procedure in ondernemingen of concerns met een communautaire dimensie ter informatie en raadpleging van de werknemers - Eerste raadplegingsronde van de sociale partners

- Vervolg op de mededeling van de Commissie over de arbeidstijd

- Uitbreiding van de werkingssfeer van de richtlijn inzake carcinogene stoffen - Raadpleging van de sociale partners

- Psychosociale risico's, intimidatie en geweld op het werk - Raadpleging van de sociale partners

- Stress en de gevolgen daarvan voor de veiligheid en gezondheid op het werk - Follow-up van de eerste raadplegingsronde van de sociale partners

- Mededeling over de transparantie en het effect van de Europese sociale dialoog in een uitgebreide Europese Unie

- Eerste evaluatieverslag over de uitvoering van de EU-strategie inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen

- Verslag over de praktische tenuitvoerlegging van Richtlijn 91/383/EG ter aanvulling van de maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid op het werk van de werknemers met arbeidsbetrekkingen voor bepaalde tijd of uitzendarbeid-betrekkingen

- Verslag over de sociale en milieuprestaties van de Commissie

- Preventie van aandoeningen van het bewegingsapparaat op het werk

- Richtsnoeren voor de toepassing van Richtlijn 1998/24 "Chemische agentia"

-> Bevordering van sociale integratie en bestrijding van discriminatie

- Mededeling over de sociale integratie in de toetredende landen - Een samenvattend verslag op basis van de gezamenlijke memoranda over integratie van 2003

- Raadpleging over de haalbaarheid van een minimuminkomen en andere maatregelen ter bevordering van de integratie van personen die van de arbeidsmarkt zijn uitgesloten

- Toekomstige strategie voor de bestrijding van discriminatie (Groenboek)

- Verslag over de evaluatie van het Europees Jaar van personen met een handicap

-> Sociale bescherming

- Mededeling over verdere samenwerking op het gebied van de gezondheidszorg en de ouderenzorg

- Voorstel voor een verordening ter uitvoering van de bepalingen van de vereenvoudigde wetgeving inzake de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels

- Verordening van de Commissie tot wijziging van de bijlagen van Verordening 574/72 (tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening 1408/71)

- Verordening tot bijwerking van Verordening 1408/71

-> Gelijke kansen

- Mededeling over de gelijkheid van mannen en vrouwen - Verslag voor de voorjaarsbijeenkomst van de Europese Raad

- Herschikking van de richtlijnen inzake gelijkheid van mannen en vrouwen

- Tussentijds verslag over het programma inzake gelijkheid van mannen en vrouwen

- Jaarlijks werkprogramma voor 2004 inzake gelijkheid van mannen en vrouwen

-> Uitbreiding en buitenlandse betrekkingen

- Mededeling over de sociale aspecten van de mondialisering en van de internationale betrekkingen van de EU

- Voorstel voor een besluit van de Raad tot uitvoering van de socialezekerheidsbepalingen van de associatieovereenkomsten met derde landen.