Bijlagen bij COM(2008)671 - Jaarverslag van het pretoetredingsinstrument voor structureel beleid (ISPA) 2007 [SEC(2008)2681] - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2008)671 - Jaarverslag van het pretoetredingsinstrument voor structureel beleid (ISPA) 2007 [SEC(2008)2681]. |
|---|---|
| document | COM(2008)671   |
| datum | 27 oktober 2008 |
Ten gevolge van de langzame vooruitgang bij de uitvoering van ISPA-projecten werd beslist dat in 2007 voor Kroatië geen specifieke ISPA-audits zouden worden uitgevoerd. Wel werd een adviserende audit uitgevoerd door de dienst voor controle en interne financiële controle van het directoraat-generaal Regionaal Beleid betreffende het nationaal fonds en uitvoeringsinstantie (CFCU) in april 2007 als vervolg op de voorgaande missie voor accreditatie van ISPA DIS (Decentralised Implementation System, gedecentraliseerd uitvoeringssysteem). De algehele conclusies van de missie voor wat ISPA betreft hadden betrekking op het grote verloop van personeel van de CFCU, en bijgevolg op manieren om te zorgen voor personeelsbehoud evenals op een onvoldoende controle van documenten binnen de CFCU voordat zij worden ingediend bij de EG-delegatie.
DIS
De vereiste van DIS-accreditatie van de ISPA-uitvoeringsinstantie in Kroatië, de CFCU (nu veranderd in CFCA), volgt de bepalingen van artikel 164 van de financiële verordening. De Commissie verleende DIS-accreditatie op 13 februari 2006.
EDIS
Totdat EDIS (Extended Decentralised Implementation System, uitgebreid gedecentraliseerd uitvoeringssysteem – wat slechts ex-postcontrole vereist) is toegekend, zal het personeel van de EG delegatie in Kroatië ex ante controles blijven uitvoeren en een belangrijke rol blijven spelen bij het overzien van dagelijks beheer, uitvoering en toezicht op ISPA-maatregelen. Op dit moment is het doel EDIS te bereiken voor Kroatië tegen het einde van de tweede helft van 2009. De voorbereidingen voor de overgang naar EDIS zullen in grote mate afhangen van verbetering in de functie van de bestaande DIS-structuur.
RISICOBEOORDELING
De voor 2007 en de daarop volgende jaren geplande auditstrategie was gebaseerd op de resultaten van een analyse van de toestand van ISPA-implementatie en de daarmee verband houdende doelstellingen van het auditdirectoraat van het directoraat-generaal Regionaal Beleid. De auditstrategie stelt de doelen die worden gedefinieerd door de leiding van het directoraat-generaal Regionaal Beleid. Deze doelstellingen worden gedefinieerd op basis van gedetailleerde besprekingen met de operationele directoraten, tijdens welke informatie over potentiële risico's wordt uitgewisseld. De auditstrategie noemt dan de acties voor het bereiken van de doelstellingen, rekening houdend met de geïdentificeerde risico's. In het algemeen worden de risico's tot een minimum gereduceerd door de uitvoering van deze strategie. In 2007 werden geen audits uitgevoerd ten gevolge van de beperkte vooruitgang bij de uitvoering.
Volgens het systeem van ex ante goedkeuring wordt voorrang gegeven aan het instellen van voldoende controleprocedures betreffende uitvoering van projecten en betalingen. Het beheer van pretoetredingsfondsen houdt echter een risico in, aangezien de fondsen worden verstrekt door tal van organisaties en systemen. Of kosten in aanmerking komen wordt bepaald door de naleving van regels en voorwaarden die zijn vastgelegd op gemeenschaps- en nationaal niveau; dit kan leiden tot complexiteit en mogelijke verkeerde interpretatie. De Kroatische autoriteiten zijn van plan de aanvraag tot opschorting van ex ante controle in te dienen tijdens de tweede helft van 2009 voor ISPA-projecten in overeenstemming met de bepalingen van verordening 1266/1999.
BEVINDINGEN VAN DE EUROPESE REKENKAMER
In 2007 werden in Kroatië geen missies of audits uitgevoerd.
MEDEFINANCIERINGSPARTNERS - EIB, EBRD EN KFW
Gezien hun expertise bij projectvoorbereiding en -uitvoering heeft de Commissie regelmatig contact onderhouden met deze kredietinstellingen, zowel op een horizontaal niveau voor het coördineren van aangelegenheden wat betreft beleid en methodologie aangaande programmering en uitvoering, als op niveau van het land. De specialistische kennis van deze banken bij het structureren van financieringscombinaties van toelage/krediet is zeer nuttig voor het verbeteren van de kwaliteit van projecten die uit ISPA worden gefinancierd. Desalniettemin is de EIB niet betrokken bij enig ISPA-project in Kroatië en is de EBRD de enige IFI die actief betrokken is bij een ISPA-project in Kroatië. Eén in 2005 goedgekeurd milieuproject is gecofinancierd door een lening van het EBRD – het programma voor water- en afvalwaterbehandeling Karlovac.
Bijdrage aan gemeenschapsbeleid
OVERHEIDSOPDRACHTEN
Sinds de start van ISPA is het voldoen aan wettelijke vereisten voor gezonde, eerlijke en transparante overheidsopdrachten zoals vastgelegd in het PRAG een grote uitdaging gebleken. In vele gevallen heeft het zorgen voor naleving van de beginselen van EU-opdrachten geleid tot vertragingen bij de uitvoering van ISPA-projecten. De diensten van de Commissie - met name de EG-delegatie in Zagreb – hebben vaak moeten optreden, niet alleen om te controleren of procedures correct werden toegepast, maar ook om fouten recht te zetten, contact op te nemen met ontevreden bieders en om aan de uitvoeringsinstantie uit te leggen hoe de desbetreffende procedures moeten worden uitgevoerd. Vaak moest aan de kwaliteit van de aanbestedingsdocumenten worden gewerkt, waardoor aanbestedingen laat werden aangekondigd. Het cumulatieve effect van deze acties was dat er bijkomende vertragingen van het uitvoeringsproces waren.
De ex ante goedkeuring door de Commissie die van kracht is voor de aanbesteding en gunning van ISPA-projecten, is derhalve volledig gerechtvaardigd totdat de omstandigheden zodanig zijn dat EDIS kan worden toegekend (zie eerder). Volgens het ex ante systeem van goedkeuring en in overeenstemming met de DIS-beslissing voor overdracht van beheer, speelt slechts het CFCA de rol van aanbestedende dienst die verantwoordelijk is voor de uitvoering van een project, waarbij de Commissie elke stap van het aanbestedingsproces steunt. Daaruit volgt dat, ofschoon de Commissie geen contractpartner is, zij een gedeelde verantwoordelijkheid draagt voor de juistheid van de procedures aangaande het aanbestedingsproces (zonder de goedkeuring van de Commissie zijn contracten tussen begunstigden en contractanten niet geldig).
MEDEDINGINGSBELEID
Aangezien de ISPA-bijstand vooral gericht is op het dekken van openbare uitgaven – of equivalent – betreffende nutsvoorzieningprojecten, leiden deze doorgaans niet tot onverenigbaarheid met de gemeenschapsregels aangaande mededinging. Tenzij de regels over overheidsopdrachten worden geschonden en op voorwaarde dat alle marktdeelnemers die voldoen aan de nodige technische en wettelijke vereisten, vrije toegang hebben tot die infrastructuur, biedt dergelijke bijstand geen speciaal voordeel aan bepaalde firma's.
MILIEUBELEID
Door directe bijstand te verlenen aan prioritaire milieuprojecten versnelt ISPA de uitvoering van het milieubeleid en de naleving van de EU-normen in Kroatië. Door de ervaringen die zijn opgedaan bij de ontwikkeling en uitvoering van projecten is de bestuurlijke capaciteit verbeterd en zijn hervormingen in de milieusector versneld. Met name wordt de bestuurlijke capaciteit verbeterd met betrekking tot planning van milieu-investeringen en het stellen van prioriteiten. Verdere en grotere inspanningen zijn nodig wat de tenuitvoerlegging van EIA-wetgeving betreft, met name met betrekking tot aspecten van raadpleging van de bevolking. Gehoopt wordt dat ISPA op deze wijze bijdraagt aan vooruitgang in de bescherming van het milieu in Kroatië. Er bestaan problemen in verband met de moeilijkheden die milieuautoriteiten ondervinden bij het vinden van voldoende financiering en personeel met het hoge personeelsverloop dat enig voordeel uit opleiding en opgedane ervaring tenietdoet.
In dit opzicht is het belangrijk te benadrukken dat, wat Kroatië betreft, de introductie van IPA, met zijn groter aantal organen en een stroom van bijkomende projecten, het voorzien van voldoende financiële en personele middelen voor de uitvoering (met inbegrip van toezicht, inspectie, het leveren van vergunningen en verslaggeving) moet worden verzekerd.
VERVOERBELEID
De vervoernetwerken in Kroatië, die zijn overeengekomen in overeenstemming met TINA (Transport Infrastructure Needs Assessment, beoordeling van de behoeften wat vervoerinfrastructuur betreft) en REBIS (Regional Balkans Infrastructure Study, studie van de regionale Balkaninfrastructuur), zijn opgezet op basis van pan-Europese corridors. Een aantal daarvan loopt over het gebied van Kroatië, waaronder corridors VII (de Donau), X (Salzburg-Ljubljana-Zagreb-Belgrado-Nis-Skopje-Veles-Thessaloniki, incl. tak Xa) evenals corridor V, die twee takken heeft in Kroatië (Vb - Boedapest, Zagreb Rijeka, en Vc - Boedapest, Sarajevo, Ploče). Deze netwerken werden gebruikt als de basis voor het plannen van de nationale vervoerstrategieën in het kader van ISPA. Daardoor maakt het enige ISPA-project in verband met vervoer deel uit van de TINA- en REBIS-netwerken, d.w.z. het betreft de bouw of het herstel van een gedeelte, knooppunt of toegangspunt van de netwerken. De TEN-T-netwerken voor Kroatië zijn gebaseerd op aanbevelingen van het SEETO (South East Europe Transport Observatory, waarnemingscentrum voor vervoer in Zuidoost-Europa).
Coördinatie tussen de pretoetredingsinstrumenten
Zoals voorgeschreven door de verordening inzake de coördinatie van bijstand[2], zorgt de Commissie voor nauwe coördinatie tussen de drie pretoetredingsinstrumenten, PHARE, SAPARD en ISPA. Overeenkomstig die verordening speelt het comité van beheer van PHARE een bijzondere rol bij de algehele coördinatie van de drie pretoetredingsinstrumenten.
Coördinatie met het gezamenlijk toezichtcomité van PHARE
Dit comité is verantwoordelijk voor de coördinatie van het toezicht op elk pretoetredingsinstrument en voor de beoordeling van de vorderingen die worden geboekt met door de EU gefinancierde bijstand in de begunstigde landen. Het doet, indien nodig, aanbevelingen aan het ISPA-comité of aan de Commissie.
Coördinatie met EG-delegaties
De diensten van de Commissie (DG’s Uitbreiding, Buitenlandse betrekkingen en Regionaal beleid) hebben periodiek vergaderd met de deskundigen in de delegaties die belast zijn met de uitvoering van PHARE en ISPA, om programmerings- en uitvoeringkwesties, met name met betrekking tot aanbesteding en gunning van contracten, te bespreken.
Coördinatie met het IPA-instrument
Om te zorgen voor efficiënte coördinatie van activiteiten en om dubbel werk te vermijden, werden de twee vergaderingen van het ISPA-toezichtcomité die in 2007 in Kroatië werden gehouden, parallel met de IPA sectorale toezichtcomités voor de component regionale ontwikkeling georganiseerd. Bovendien moet worden opgemerkt dat twee van de maatregelen van technische bijstand die worden gefinancierd via ISPA, betrekking hebben op het voorbereiden van projectpijplijnen voor uitvoering met gebruikmaking van IPA-cofinanciering. Gehoopt wordt dat er op deze wijze een vlotte overgang zal plaatsvinden van het ISPA-instrument naar het IPA-instrument en een ononderbroken uitvoering van maatregelen in de respectieve sectoren.
PUBLICITEITSACTIES
In 2007 zijn geen publiciteitsacties met betrekking tot ISPA-projecten ondernomen aangezien geen project het stadium van fysieke uitvoering had bereikt. Er is evenwel een ondertekeningsplechtigheid gepland voor de ondertekening van het eerste bouwcontract (betreffende het project: Herstel van de spoorlijn Vinkovci - Tovarnik) in 2008. De relevante media zullen worden uitgenodigd.
[1] De N+2-regel verwijst naar de vereiste dat de aanbesteding voor het belangrijkste contract voor werkzaamheden of benodigdheden van een maatregel moet starten binnen 2 jaar na de ondertekening van het corresponderende financieringsmemorandum. In het geval van een maatregel die uitsluitend bestaat uit dienstverleningscontracten heeft N+2 betrekking op de ondertekening van het belangrijkste dienstverleningscontract binnen 2 jaar na de ondertekening van het corresponderende financieringsmemorandum.
[2] Verordening van de Raad (EG) nr. 1266/1999 van 21 juni 1999 inzake het coördineren van steun aan de aanvragende landen in het kader van de pretoetredingsstrategie