Bijlagen bij COM(2009)407 - Verslag overeenkomstig Verordening 378/2007 houdende voorschriften voor een vrijwillige modulatie van de rechtstreekse betalingen - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2009)407 - Verslag overeenkomstig Verordening 378/2007 houdende voorschriften voor een vrijwillige modulatie van de rechtstreekse ... |
|---|---|
| document | COM(2009)407   |
| datum | 29 juli 2009 |
1.3. Analyse van de beperking van de economische impact
Het is nog zeer vroeg om definitieve conclusies te trekken met betrekking tot de impact van de vrijwillige modulatie op de economische situatie van de landbouwbedrijven.
In het Verenigd Koninkrijk zijn de eerste door de vrijwillige modulatie gegenereerde middelen die in het kader van Verordening (EG) nr. 378/2007 naar de plattelandsontwikkelingsprogramma’s van die lidstaat moeten gaan, pas sinds oktober 2007 beschikbaar. Het plattelandsontwikkelingsprogramma voor Noord-Ierland is gewijzigd om er de uit de vrijwillige modulatie voortvloeiende middelen in op te nemen vanaf november 2008.
Wat Portugal betreft is het nog te vroeg om de impact te beoordelen, aangezien de uit de vrijwillige modulatie voortvloeiende bedragen pas vanaf 2010 voor de plattelandsontwikkelingsprogramma’s beschikbaar zullen zijn.
Voorts mag niet uit het oog worden verloren dat de verlagingen voor de vrijwillige modulatie in een bijzonder instabiele periode van veranderingen slechts één van vele uiteenlopende factoren zijn die de economische situatie van de landbouwbedrijven in 2007-2008 hebben beïnvloed. Andere factoren hebben meer invloed op de landbouwinkomens gehad, zoals de stijgende grondstoffenprijzen, de stijgende prijzen van de productiemiddelen, de kredietschaarste en, in het geval van het Verenigd Koninkrijk, de verzwakking van het Britse pond ten opzichte van de euro, extreme weersomstandigheden en de uitbraak van dierziekten. In deze lidstaat was de algemene inkomensontwikkeling evenwel positief dankzij de sterke stijging van de prijzen van de basisproducten.
2. Toepassing van de vrijwillige modulatie in het Verenigd Koninkrijk
2.1. Mededeling overeenkomstig artikel 2, lid 1, van Verordening (EG) nr. 378/2007
Op 12 juni 2007 heeft het Verenigd Koninkrijk de Commissie de percentages voor de vrijwillige modulatie voor 2007-2012 meegedeeld, samen met een effectbeoordeling vooraf.
Het Verenigd Koninkrijk heeft de volgende jaarlijkse percentages per regio vastgesteld en past geen franchise toe:
JAAR | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 |
Engeland | 12,0 % | 13,0 % | 14,0 % | 14,0 % | 14,0 % | 14,0 % |
Wales | 0 % | 2,5 % | 4,2 % | 5,8 % | 6,5 % | 6,5 % |
Schotland | 5,0 % | 8,0 % | 8,5 % | 9,0 % | 9,0 % | 9,0 % |
Noord-Ierland | 4,5 % | 6,0 % | 7,0 % | 8,0 % | 9,0 % | 9,0 % |
Wat de nationale cofinanciering betreft, verstrekken alle regio’s financiële middelen ten belope van een aanvullend bedrag van in totaal 1,6 miljard euro. De nationale cofinancieringspercentages zijn als volgt:
AS 1 | AS 2 | AS 3 | AS 4 |
Engeland | 0 % | 40,00 % | 0 % | 0 % |
Noord-Ierland | 0 % | 62,00 % | 0 % | 0 % |
Schotland | 55,21 % | 55,21 % | 55,21 % | 65,00 % |
Wales | 45,00 % | 45,00 % | 45,00 % | 0 % |
Het Verenigd Koninkrijk is van oordeel dat de vrijwillige modulatie een beter evenwicht tussen de twee pijlers van het GLB mogelijk maakt, met een verhouding tussen de eerste en de tweede pijler in die lidstaat voor 2007-2013 van 14:1 vóór de vrijwillige modulatie en van 7:1 na de modulatie (ter vergelijking: het gemiddelde voor EU-15 is 5:1).
2.2. Beschikkingen 2007/679/EG en 2007/680/EG van de Commissie
Bij Beschikking 2007/679/EG van de Commissie[4] zijn de nettobedragen die door de toepassing van de vrijwillige modulatie op basis van de door het Verenigd Koninkrijk meegedeelde regionaal gedifferentieerde jaarlijkse percentages worden gegenereerd, als volgt vastgesteld:
JAAR | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 |
Totaal (miljoen euro) | 362,0 | 424,0 | 464,4 | 475,5 | 481,6 | 481,6 |
Bij Beschikking 2007/680/EG van de Commissie[5] zijn, enerzijds, het voor de uitgaven uit het ELGF beschikbare nettosaldo en, anderzijds, de steunbedragen voor plattelandsontwikkeling voor 2007-2013 voor het Verenigd Koninkrijk en het totaalbedrag van die steun voor de hele Gemeenschap, dienovereenkomstig aangepast.
Als gevolg hiervan zou in de programmeringsperiode 2007-2013 een totaalbedrag van 2,689 miljard euro, verkregen door de toepassing van de vrijwillige modulatie, worden overgedragen van de eerste naar de tweede pijler, waardoor het budget voor plattelandsontwikkeling in het Verenigd Koninkrijk meer dan zou verdubbelen (van 1,910 miljard euro naar 4,599 miljard euro) en zou het totale EU-budget voor plattelandsontwikkeling in diezelfde periode stijgen tot 91,9 miljard euro.
2.3. Verslag krachtens artikel 5 van Verordening (EG) nr. 378/2007
Het verslag dat het Verenigd Koninkrijk in december 2008 heeft ingediend, heeft betrekking op de periode van maart 2007 tot en met september 2008. Aangezien de ontvangsten van de vrijwillige modulatie pas sinds oktober 2007 beschikbaar zijn, is het volgens het Verenigd Koninkrijk te vroeg om definitieve conclusies te trekken.
2.3.1. Gebruik van de uit de vrijwillige modulatie afkomstige extra middelen
Zoals blijkt uit de onderstaande tabel worden de extra middelen vooral gebruikt voor milieudoeleinden in het kader van as 2:
AS | ENGELAND | SCHOTLAND | NOORD-IERLAND | WALES |
1 | 10,45 % | 14,29 % | 17,00 % | 10 % |
2 | 76,09 % | 68,58 % | 65,04 % | 80 % |
3 | 8,74 % | 11,57 % | 0,00 % | 10 % |
Leader | 4,72 % | 5,57 % | 17,96 % | 0 % |
Totaal | 100 % | 100 % | 100 % | 100 % |
2.3.2. Landbouwinkomen
Volgens het verslag wijzen de meest recente statistieken over het inkomen van de landbouwers erop dat de landbouwsector in het Verenigd Koninkrijk vrij gezond en competitief is hoewel de vrijwillige modulatie al sinds 2001 wordt toegepast (in de periode 2000-2006 werd in totaal ongeveer 4,5 miljard euro uitbetaald).
De eerste nieuwe verlagingen in het kader van de vrijwillige modulatie vonden plaats in 2007. De analyse die het Verenigd Koninkrijk op basis van de gegevens over 2007 heeft gemaakt, heeft geen direct verband aan het licht gebracht tussen de verlagingen voor de vrijwillige modulatie en wijzigingen in het totale inkomen van de landbouwbedrijven.
JAAR | REGIO VAN HET VER-ENIGD KONINK-RIJK | PER-CEN-TAGE VOOR DE VRIJ-WIL-LIGE MODU-LATIE | VERLA-GING IN HET KADER VAN DE VRIJWIL-LIGE MO-DULATIE (MILJOEN BRITS POND) | TOTAAL INKOMEN VAN DE LAND-BOUW-BEDRIJ-VEN (MILJOEN BRITS POND) | GEWIJ-ZIGDE VERLA-GINGEN VOOR DE VRIJWIL-LIGE MO-DULATIE | WIJZIGINGVAN HET TOTALE INKOMEN VAN DE LAND-BOUWBE-DRIJVEN |
2006 | Engeland | 6,0 % | 101,0 | 1555 |
Noord-Ierland | 4,5 % | 11,0 | 160 |
Schotland | 4,5 % | 19,9 | 537 |
Wales | 0,5 % | 1,2 | 52 |
2007 | Engeland | 12,0 % | 218,0 | 1631 | 117,0 | 76,0 |
Noord-Ierland | 4,5 % | 11,0 | 233 | 0 | 73,0 |
Schotland | 5,0 % | 22,7 | 628 | 2,7 | 91,0 |
Wales | 0 % | 0,0 | 46 | -1,0 | -6,0 |
De vrijwillige modulatie zal in 2008 waarschijnlijk geen al te grote invloed hebben op de economische situatie van de landbouwers en op hun concurrentiepositie in de landbouwsector. Andere factoren, niet het minst de wisselkoersveranderingen, hebben op het totale inkomen van de landbouwbedrijven een grotere invloed gehad dan de vrijwillige modulatie. Hogere graanprijzen begin 2008 en hogere vlees- en melkprijzen hebben de waarde van de productie doen toenemen en naar verwachting zal die stijging slechts gedeeltelijk worden geneutraliseerd door de hogere kosten van brandstof, meststoffen en diervoeders. In reële cijfers zal het totale inkomen uit de landbouw en het totale inkomen uit de landbouw per persoon naar verwachting in 2008 licht toenemen, na de stijgingen van 2006 en 2007.
Bovendien zullen de landbouwers op langere termijn profiteren van de economische invloed van de door de vrijwillige modulatie verhoogde steun voor plattelandsontwikkeling; het overgrote deel van de extra middelen komt rechtstreeks ten goede aan de landbouwers in de vorm van agromilieubetalingen die het landbouwinkomen enigermate zekerheid en stabiliteit geven.
De volgende tabel geeft een samenvatting van de verwachte impact op het inkomen van de landbouwers:
ENGELAND | NOORD- IERLAND | SCHOTLAND | WALES |
Vrijwillige modulatie (minimum- en maximumpercen-tage) | 12%-14% | 4,5%-9% | 5%-9% | 2,5% - 6,5% |
Verwachte impact op het totale inkomen uit de landbouw | Niet beschikbaar | -3% / -6% | Niet beschikbaar | -3,9% / -10,2% |
Verwachte impact op het beschikbare inkomen | Niet beschikbaar | Niet beschikbaar | -0,5% / -4,3% | -1,5% / -4,4% |
De concurrentiepositie van de landbouw in het Verenigd Koninkrijk zal waarschijnlijk niet worden beïnvloed, terwijl de cofinanciering de verlaging van de landbouwinkomsten zal beperken. De nationale cofinanciering van de vrijwillige modulatie zal namelijk resulteren in een nettotoename van de totale GLB-uitgaven in het Verenigd Koninkrijk (+ 1 miljard euro in de programmeringsperiode 2007-2013 voor Engeland alleen).
2.3.3. Invloed op het milieu
In Engeland is 99% van de totale overheidsuitgaven die via de vrijwillige modulatie worden gefinancierd (131,5 miljoen euro), naar agromilieubetalingen gegaan, en vooral naar het basisniveau van de regeling “Environmental Stewardship Scheme”. Voor deze regeling is een elementaire vorm van milieubeheer vereist en de deelnemers kunnen kiezen tussen een ruime waaier van meer dan 50 beheersopties. Die bestrijken alle landbouwtypes. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het beheer van hagen, het onderhoud van stenen muren, grasland dat weinig productiemiddelen vergt, bufferstroken en akkerbouwopties.
Sinds januari 2007 zijn meer dan 10 500 nieuwe agromilieuovereenkomsten gesloten, die allemaal via de vrijwillige modulatie worden gefinancierd. Zonder de vrijwillige modulatie was het niet mogelijk geweest de "Environment Stewardship scheme" tegen dit tempo uit te breiden. In Schotland is het volledige bedrag van 34,9 miljoen euro (het totaalbedrag van de overheidsuitgaven) in 2008 gebruikt voor de vergoedingsregeling voor probleemgebieden. In Wales, dat ervoor gekozen had op de betalingen uit hoofde van de bedrijfstoeslagregeling voor 2007 geen vrijwillige verlaging toe te passen, zal de vrijwillige modulatie, zodra de hieruit voortvloeiende middelen beschikbaar zijn, sterk geconcentreerd worden op kleinschaliger steun voor agromilieumaatregelen teneinde ondersteuning te bieden voor de opleiding in de land- en de bosbouw en voor bedrijfsaanpassingen.
In Noord-Ierland zullen de door de vrijwillige modulatie gegenereerde middelen worden gebruikt voor die maatregelen die de landbouwers rechtstreeks steun bieden (opleidings- en voorlichtingsacties, modernisering van de landbouwbedrijven, betalingen in het kader van de vergoedingsregeling voor probleemgebieden, agromilieubetalingen, bosbouwmaatregelen en diversifiëring naar niet-agrarische activiteiten).
De agromilieumaatregelen zullen naar verwachting tal van milieuvoordelen opleveren. Die voordelen moeten een tegenwicht vormen voor de mogelijke negatieve gevolgen van de verlaagde rechtstreekse betalingen, zoals de vermindering van het aantal zoogkoeien (wat tot onderbegrazing van sommige belangrijke habitats kan leiden) en de mogelijke intensifiëring van de zuivel-, de rundvlees- en de akkerbouwproductie, die een negatieve impact kan hebben op de waterkwaliteit en de bodemerosie.
3. Toepassing van de vrijwillige modulatie in Portugal
3.1. Mededeling overeenkomstig artikel 2, lid 1, van Verordening (EG) nr. 378/2007
Op 18 juni 2007 heeft Portugal de Commissie het percentage voor de vrijwillige modulatie voor 2007-2012 meegedeeld, samen met een effectbeoordeling vooraf.
Het meegedeelde jaarlijkse percentage was 10%, voor het eerst toe te passen in 2008. Als rekening wordt gehouden met het franchisebedrag, komt dit neer op een daadwerkelijke verlaging van de rechtstreekse betalingen met 6,1%.
Wat de impact op het inkomen van de landbouwers betreft, zal de verwachte verlaging wellicht variëren van ten hoogste -13% voor rundveebedrijven en gemengde bedrijven tot op zijn minst -2%/-3% voor bedrijven die zich specialiseren in blijvende teelten en melkvee. Tegelijk zal de kloof tussen het hoogste en het laagste landbouwinkomen waarschijnlijk verkleinen, aangezien meer dan de helft van de middelen wordt betaald door landbouwers die meer dan 50 000 euro aan rechtstreekse betalingen per jaar ontvangen.
3.2. Verordening (EG) nr. 333/2008 van de Commissie en Beschikking 2008/788/EG van de Commissie
Bij Verordening (EG) nr. 333/2008[6] is het maximum dat in Portugal van toepassing is op het totaalbedrag van de extra steunbedragen voor landbouwers (het franchisebedrag) vastgesteld op 20,4 miljoen euro per jaar.
Op 12 september 2008 heeft Portugal de Commissie laten weten dat het van plan was de vrijwillige modulatie van de rechtstreekse betalingen pas vanaf 2009 toe te passen.
Bij Beschikking 2008/788/EG van de Commissie[7] van 3 oktober 2008 zijn de nettobedragen vastgesteld die voortvloeien uit de toepassing van de vrijwillige modulatie in Portugal en daarbij is al met de beslissing van de Portugese autoriteiten rekening gehouden, in die zin dat de nettobedragen pas vanaf 2009 zijn vastgesteld:
Jaar | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 |
Miljoen euro | 41,6 | 40,8 | 40,8 | 40,8 |
Als gevolg hiervan zou 164 miljoen euro van de eerste naar de tweede pijler worden overgedragen.
3.3. Gebruik van de uit de vrijwillige modulatie afkomstige extra middelen
Overeenkomstig een verbintenis die in het plattelandsontwikkelingsprogramma voor continentaal Portugal is opgenomen, zullen de uit de vrijwillige modulatie voortvloeiende extra middelen gelijk worden verdeeld over enerzijds een verhoging van de steun voor het netwerk Natura 2000, met inbegrip van nieuwe sites (in het kader van as 2) en anderzijds projecten ter verbetering van de structuur van de landbouwbedrijven (in het kader van as 1).
Zoals reeds vermeld heeft Portugal de Commissie op 12 september 2008 laten weten dat het van plan is de vrijwillige modulatie van de rechtstreekse betalingen pas vanaf 2009 toe te passen.
Portugal heeft bevestigd dat het alternatieve middelen zal vinden om de in het kader van het plattelandsontwikkelingsprogramma voor continentaal Portugal aangegane verbintenis na te komen.
4. Impact van de gezondheidscontrole
De gezondheidscontrole van het GLB (de Verordeningen (EG) nr. 72/2009, nr. 73/2009 en 74/2009 van de Raad van 19 januari 2009)[8] heeft tot doel de landbouwers te helpen beter in te spelen op de signalen van de markt en het hoofd te bieden aan nieuwe uitdagingen.
Hiertoe zal het percentage van de verplichte modulatie in vier stappen worden verhoogd tot 10% in 2012, terwijl het franchisebedrag van 5 000 euro wordt behouden. Voorts wordt een progressieve modulatie ingevoerd tot nog eens 4% van de betalingen die 300 000 euro overschrijden.
Als gevolg hiervan zal in een periode van vier jaar 3,24 miljard euro naar de tweede pijler worden overgeheveld. De extra middelen zullen in de desbetreffende lidstaten worden gebruikt voor de "nieuwe uitdagingen": klimaatverandering, hernieuwbare energie, waterbeheer, biodiversiteit, met deze uitdagingen verband houdende innovatie en begeleidende maatregelen in de zuivelsector. Het cofinancieringspercentage hiervoor bedraagt 90% in de convergentieregio's en 75% in de niet-convergentieregio's.
De lidstaten die de vrijwillige modulatie toepassen, zullen hun percentages dienovereenkomstig verlagen. Dit betekent dat het belang van de vrijwillige modulatie voor het Verenigd Koninkrijk en Portugal als gevolg van de gezondheidscontrole zal afnemen en dat de gezondheidscontrole geen invloed zal hebben op de totale modulatie, zoals blijkt uit de onderstaande tabel:
Tabel: Bedragen van de vrijwillige modulatie die na de gezondheidscontrole door bedragen van de verplichte modulatie worden vervangen
miljoen euro
2009 | 2010 | 2011 | 2012 | Totaal |
Verenigd Koninkrijk | 67,4 | 100,6 | 134,3 | 167,7 | 470,0 |
Portugal | 8,8 | 11,8 | 15,8 | 19,8 | 56,2 |
Voorts zal de door de gezondheidscontrole verhoogde modulatie de financiële marge voor andere dan de nieuwe uitdagingen beperken.
5. Conclusie
De vrijwillige modulatie op grond van Verordening (EG) nr. 378/2007 van de Raad wordt pas sinds een korte periode toegepast (VK) of is, in het kader van de plattelandsontwikkelingsprogramma's, nog niet toegepast (Portugal). Het is dan ook nog zeer vroeg om definitieve conclusies te trekken met betrekking tot de impact van de vrijwillige modulatie op de economische situatie van de landbouwbedrijven en hun concurrentiepositie. Andere factoren (bijv. de stijgende grondstoffenprijzen, de stijgende prijzen van de productiemiddelen en de kredietschaarste) hebben wellicht meer invloed op het totale landbouwinkomen gehad dan de vrijwillige modulatie.
Wat de andere gevolgen betreft, worden in het Verenigd Koninkrijk tal van milieuvoordelen verwacht, vooral in het kader van de agromilieumaatregelen. In dit verband is het aantal agromilieuovereenkomsten beduidend toegenomen.
In het kader van de gezondheidscontrole van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) is aan de behoefte aan meer middelen voor plattelandsontwikkeling voldaan door het percentage voor de verplichte modulatie te verhogen. Bijgevolg is het niet nodig passende voorstellen voor te leggen overeenkomstig artikel 7 van Verordening (EG) nr. 378/2007.
[1] Verordening (EG) nr. 378/2007 van de Raad van 27 maart 2007 houdende voorschriften voor een vrijwillige modulatie van de rechtstreekse betalingen waarin Verordening (EG) nr. 1782/2003 tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor regelingen inzake rechtstreekse steunverlening in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en tot vaststelling van bepaalde steunregelingen voor landbouwers voorziet, en houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1290/2005, PB L 95 van 5.4.2007, blz. 1.
[2] Verordening (EG) nr. 1698/2005 van de Raad van 20 september 2005 inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO), PB L 277 van 21.10.2005, blz. 1.
[3] Verordening (EG) nr. 1236/2007 van de Commissie van 22 oktober 2007 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1974/2006 met het oog op de toepassing van Verordening (EG) nr. 378/2007 van de Raad inzake de vrijwillige modulatie, PB L 280 van 24.10.2007, blz. 3.
[4] Beschikking van de Commissie van 22 oktober 2007 houdende vaststelling van de nettobedragen die worden gegenereerd door de toepassing van de vrijwillige modulatie in het Verenigd Koninkrijk voor de kalenderjaren 2007-2012 (2007/679/EG), PB L 280 van 24.10.2007, blz. 25.
[5] Beschikking van de Commissie van 22 oktober 2007 houdende wijziging van Besluit 2006/410/EG tot vaststelling van de bedragen die overeenkomstig artikel 10, lid 2, en de artikelen 143 quinquies en 143 sexies van Verordening (EG) nr. 1782/2003 van de Raad beschikbaar worden gesteld aan het ELFPO, en van de bedragen die beschikbaar zijn voor de uitgaven uit het ELGF, en van Beschikking 2006/636/EG tot vaststelling van de verdeling over de lidstaten van de jaarbedragen aan communautaire steun voor plattelandsontwikkeling voor de periode van 1 januari 2007 tot en met 31 december 2013 (2007/680/EG), PB L 280 van 24.10.2007, blz. 27.
[6] Verordening (EG) nr. 333/2008 van de Commissie van 11 april 2008 tot vaststelling van de maxima voor de extra steunbedragen die in Portugal moeten worden toegekend in het kader van de bij Verordening (EG) nr. 378/2007 van de Raad ingevoerde vrijwillige modulatie, PB L 102 van 12.4.2008, blz. 19.
[7] PB L 271 van 11.10.2008, blz. 44.
[8] PB L 30 van 31.1.2009, blz. 1.