Bijlagen bij COM(2009)544 - Actieprogramma ter vermindering van de administratieve lasten in de EU - Sectorale plannen ter vermindering van de lasten en acties in 2009 - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2009)544 - Actieprogramma ter vermindering van de administratieve lasten in de EU - Sectorale plannen ter vermindering van de lasten en ... |
|---|---|
| document | COM(2009)544   |
| datum | 22 oktober 2009 |
De EU-nulmeting en de ten behoeve van de Commissie uitgevoerde begeleidende studies hebben de volgende belangrijke resultaten opgeleverd:10
• Een zeer groot percentage van de administratieve lasten vloeit voort uit een beperkt aantal informatieverplichtingen op enkele prioritaire gebieden (belasting- en vennootschapsrecht zijn goed voor meer dan 80% van de totale gemeten lasten – een logisch gevolg van de hoge mate van Europese harmonisatie op deze gebieden en van het grote aantal bedrijven
Informatie in de ruime betekenis van het woord, d.w.z. inclusief etikettering, rapportage, registratie,
monitoring en de voor de informatieverlening noodzakelijke evaluatie. In sommige gevallen moet de
informatie aan de overheid of particulieren ter beschikking worden gesteld. In andere gevallen hoeft de
informatie alleen voor inspecties of op verzoek beschikbaar te zijn.
Landbouw en landbouwsubsidies, jaarrekeningen/vennootschapsrecht, cohesiebeleid, milieu, financiële
diensten, visserij, voedselveiligheid, geneesmiddelenwetgeving, overheidsopdrachten, statistieken,
belastingen/douane, vervoer, werkomgeving/arbeidsbetrekkingen.
Zie tabel 1 voor cijfers per sector. De cijfers in COM(2009)16 gelden voor de 42 Europese wetten die
oorspronkelijk onder het actieprogramma vielen. De cijfers in deze mededeling houden ook rekening
met de 30 Europese wetten die de Commissie in januari 2009 aan het programma heeft toegevoegd.
Hoewel de lidstaten de lasten moesten meten van hun nationale regels, heeft slechts een minderheid dat
tot dusver gedaan. De totale administratieve lasten in de EU (d.w.z. de lasten als gevolg van alle
internationale, Europese en nationale verplichtingen) kunnen daarom voorlopig nog niet precies worden
vasgesteld. Bijlage A bevat bijzonderheden over de gegevens en de gebruikte methode.
De EU-wetten omvatten verschillende soorten bepalingen die tot nationale informatieverplichtingen
kunnen leiden: sommige bepalingen leggen bedrijven verplichtingen op (rechtstreeks of via de
verplichte omzetting door de lidstaten); andere bieden de lidstaten alleen de mogelijkheid bedrijven
verplichtingen op te leggen.
Zie bijlage A voor meer details. Externe studies zijn beschikbaar op
6
7
8
9
10
waarvoor deze wetgeving geldt11; de tien belangrijkste informatieverplichtingen zijn goed voor meer dan 77% van de totale lasten die uit Europese wetten voortvloeien). Bijgevolg was het verstandig de inspanningen om de lasten te meten en te verminderen op een beperkt aantal wetten en prioritaire gebieden toe te spitsen.
Geharmoniseerde regels zijn onmisbaar op deze gebieden omdat indirecte belastingen het vrije verkeer van goederen en de vrije verlening van diensten direct kunnen belemmeren en omdat geharmoniseerde regels van essentieel belang zijn voor de ontwikkeling van een interne markt voor financiële diensten en producten. Bovendien gelden deze regels voor alle sectoren en vergen ze frequente acties (het jaarlijkse
11
Tabel 1 – Lasten en lastenvermindering (72 wetten)
| Prioritair gebied | Administratieve lasten (in euro's) | Vermindering van de lasten per sector (in euro's) | Vermindering als % van de lasten |
| Landbouw en landbouwsubsidies12 | 5 289 700 000 | -1 891 400 000 | -36% |
| Jaarrekeningen en vennootschapsrecht | 14 589 100 000 | -8 274 500 000 | -57% |
| Cohesiebeleid | 929 100 000 | -222 600 000 | -21% |
| Milieu | 1 180 600 000 | -242 100 000 | -21% |
| Financiële diensten | 939 600 000 | -141 600 000 | -15% |
| Visserij | 73 900 000 | -33 400 000 | -45% |
| Voedselveiligheid | 4 073 300 000 | -1 281 800 000 | -31% |
| Geneesmiddelenwetgeving | 943 300 000 | -154 600 000 | -16% |
| Overheidsopdrachten | 216 300 000 | -60 100 000 | -28% |
| Statistieken | 779 500 000 | -328 100 000 | -42% |
| Belasting/Douane | 87 005 300 000 | -26 334 200 000 | -30% |
| Vervoer | 3 861 700 000 | -748 200 000 | -15% |
| Werkomgeving en arbeidsbetrekkingen | 3 879 200 000 | -659 600 000 | -17% |
| Totaal | 123 760 800 000 | -40 372 200 000 | -33% |
Informatieverplichtingen zijn doorgaans verhoudingsgewijs belastender voor kleine en middelgrote ondernemingen. Door hun omvang hebben kmo's vaak geen toegang tot de meest moderne en efficiënte informatie- en communicatietechnologieën. Bovendien beschikken ze niet over eigen personeel dat in alle regelgevingskwesties gespecialiseerd is, zodat ze afhankelijker zijn van soms dure externe dienstverleners. Er moet daarom bijzondere aandacht worden geschonken aan de vermindering van de lasten voor kmo's. Het beginsel "Denk eerst aan de kleintjes" moet systematisch worden toegepast bij de ontwikkeling van informatieverplichtingen.
De mate waarin bedrijven een informatieverplichting als irritant beschouwen (irritatiefactor) staat heel vaak niet in verband met de opgelegde administratieve lasten13.
2
Deze vaststelling rechtvaardigt de beslissing om ook wetten in het programma op te nemen die eerder irritant dan lastig zijn. Om de betrokkenheid van de stakeholders op lange termijn te waarborgen is het inderdaad van cruciaal belang met percepties rekening te houden.
• Geschat wordt dat 32% van de Europese administratieve lasten het resultaat is van de beslissing van lidstaten om meer verplichtingen op te leggen dan de EU-wetgeving vereist (gold-plating) en van de inefficiëntie van hun administratieve procedures. Deze vaststelling komt grotendeels overeen met een eerdere evaluatie van de oorsprong van de administratieve lasten14 en verklaart waarom het mogelijk is de administratieve lasten te verminderen zonder de doelstellingen van de wetgeving in het gedrang te brengen – een voorwaarde die tot het einde van het programma van kracht moet blijven. Doordat de door de nationale uitvoeringsmaatregelen van de EU-wetgeving opgelegde lasten onderling aanzienlijk verschillen, zou de uitwisseling van best practices de administratieve lasten in veel lidstaten aanzienlijk kunnen doen verminderen.
3. De administratieve lasten als gevolg van EU-wetgeving verminderen
overeenkomstig het streefcijfer
Hoewel al vóór 2005 met de vermindering van de administratieve lasten was begonnen15, zijn tijdens de ambtsperiode van de huidige Commissie belangrijke maatregelen genomen om het in maart 2007 vastgestelde EU-streefcijfer – een vermindering van de lasten met 25% – te halen. De Commissie heeft al mogelijke lastenverminderingen geïdentificeerd die het streefcijfer ruimschoots overschrijden. De door de Commissie genomen of voorgestelde en al goedgekeurde maatregelen kunnen een lastenvermindering van 7,6 miljard euro opleveren. Door de Commissie voorgestelde maar nog niet goedgekeurde maatregelen zouden nog eens 30,7 miljard euro aan lastenverminderingen kunnen opleveren. Voorbereidende werkzaamheden ter vermindering van de lasten zouden kunnen leiden tot 31 extra maatregelen die goed zijn voor minstens 2,1 miljard euro lastenverminderingen. In het totaal zouden de totale geraamde Europese administratieve lasten (123,8 miljard euro) met 40,4 miljard euro kunnen worden verlaagd, d.w.z. met 33%.
Om duidelijk weer te geven wat tot dusver is bereikt, maakt de Commissie een onderscheid tussen goedgekeurde maatregelen (bijvoorbeeld door het Europees Parlement en de Raad goedgekeurde wetten of door de Commissie goedgekeurde uitvoeringsbesluiten), voorgestelde maatregelen (bijvoorbeeld wetgevingsvoorstellen die bij het Europees Parlement en de Raad in behandeling zijn) en maatregelen die in voorbereiding zijn16.
Sommige maatregelen zijn uitsluitend op het EU-niveau gericht terwijl andere een gemeenschappelijk optreden van de EU en de lidstaten vergen. Wanneer maatregelen
De irritatiefactor hangt af van de aanvaarding van de beleidsdoelstelling, de perceptie van het nut van de informatie voor de beleidsdoelstelling, de integratie van de wettelijke verplichtingen in de bedrijfsprocessen en het gemak waarmee de interactie met de respectieve autoriteiten verloopt. COM(2006)691.
Tien door het Parlement en de Raad goedgekeurde maatregelen (goed voor een vermindering van de lasten met 6,8 miljard euro) hebben hun oorsprong in een wetgevingsvoorstel van de vorige Commissie. De huidige Commissie heeft bij het begin van haar ambtsperiode in behandeling zijnde voorstellen doorgelicht. Zij heeft de tien voorstellen gehandhaafd en doorheen het wetgevingsproces verdedigd. Details over de maatregelen per prioritair gebied zijn te vinden in de sectorale plannen ter vermindering
13
14
15
16
voornamelijk op de lidstaten gericht zijn, bestaat de rol van de Commissie erin de veranderingen vlotter te doen verlopen.
Tabel 2 – Stand van zaken / Sectorale plannen ter vermindering van de lasten (72
wetten)
| Prioritair gebied | Goedgekeurde maatregelen | Voorgestelde maatregelen | Maatregelen in voorbereiding | ||||||
| # | in euro's % | # | in euro's % | # | in euro's % | ||||
| Landbouw en landbouwsubsidies | 7 | -1 891 400 000 | -36% | 0 | 0 | 0% | 1 | 0 | 0% |
| Jaarrekeningen en vennootschapsrecht | 5 | -1 362 900 000 | -9% | 2 | -6 911 600 000 | -47% | 2 | 0 | 0% |
| Cohesiebeleid | 4 | -117 600 000 | -13% | 1 | -50 000 000 | -5% | 1 | -55 000 000 | -6% |
| Milieu | 1 | -3 600 000 | -0,3% | 5 | -238 500 000 | -20% | 4 | 0 | 0% |
| Financiële diensten | 5 | -142 500 000 | -15% | 1 | -900 000 | -0,1% | 1 | 0 | 0% |
| Visserij | 1 | -19 000 000 | -26% | 2 | -14 400 000 | -19% | 0 | 0 | 0% |
| Voedselveiligheid | 4 | -24 600 000 | -0,6% | 2 | 103 800 000 | 3% | 2 | -1 361 000 000 | -33% |
| Geneesmiddelenwetgeving | 2 | -40 100 000 | -4% | 1 | -61 000 000 | -6% | 2 | -53 500 000 | -6% |
| Overheidsopdrachten | 1 | -12 500 000 | -6% | 0 | 0 | 0% | 2 | -47 600 000 | -22% |
| Statistieken | 7 | -328 100 000 | -42% | 0 | 0 | 0% | 6 | 0 | 0% |
| Belastingen en douane | 4 | -3 133 100 000 | -4% | 2 | -23 201 100 000 | -27% | 3 | 0 | 0% |
| Vervoer | 4 | -403 800 000 | -10% | 3 | -344 400 000 | -9% | 1 | 0 | 0% |
| Werkomgeving17 | 2 | -92 600 000 | -2% | 0 | 0 | 0% | 3 | -567 000 000 | -15% |
| TOTAAL | 48 | -7 571 800 000 | -6% | 18 | -30 716 300 000 | -25% | 31 | -2 084 100 000 | -2% |
3.1. Resultaten tot dusver – Goedgekeurde maatregelen
Sinds de huidige Commissie is aangetreden zijn belangrijke maatregelen genomen om de lasten op alle prioritaire gebieden te verminderen. Het Parlement en de Raad hebben tot dusver 33 door de Commissie ingediende wetgevingsvoorstellen goedgekeurd, die goed zijn voor een geraamde lastenverlaging van 5,7 miljard euro. Tegelijkertijd heeft de Commissie 15 maatregelen genomen (bijvoorbeeld uitvoeringsbesluiten, richtsnoeren en IT-instrumenten), die tot een lastenvermindering van 1,9 miljard euro kunnen leiden. Sommige van deze maatregelen maakten deel uit van de pakketten technische maatregelen uit 2007 en 2008 die bedoeld waren om onmiddellijke en significante voordelen te genereren of de irritatie te verminderen (zogenaamde "fast track actions"). De Commissie betreurt dat het Europees
Voor dit prioritair gebied omvat het cijfer onder "maatregelen in voorbereiding" ook "overwogen
7
Parlement en de Raad er lang over hebben gedaan om een aantal van deze maatregelen goed te keuren18.
Maatregelen met een onmiddellijk effect
Om handelsstatistieken te kunnen opstellen (Intrastat) moeten bedrijven verslag uitbrengen over hun in- en uitvoer van goederen binnen de Unie. Geraamd wordt dat het aantal bedrijven dat aan deze verplichting moet voldoen sinds 2004 gehalveerd is (van 720 000 tot ongeveer 350 000). Kmo's zijn de belangrijkste begunstigden van de maatregel.
Er is bijzondere aandacht geschonken aan gebieden die een groot deel van de administratieve lasten (bijvoorbeeld btw-wetgeving en vennootschapsrecht) voor hun rekening nemen. Er zijn ook bijzondere inspanningen geleverd om bedrijven in staat te stellen maximaal gebruik te maken van kostenbesparende nieuwe technologieën en e-overheidtoepassingen en om de lasten voor kmo's te verminderen. Enkele voorbeelden van al goedgekeurde maatregelen:
• De formaliteiten voor landbouwers die van de "bedrijfstoeslagregeling " en andere steunmaatregelen (bijvoorbeeld betalingen voor het telen van energiegewassen en durumtarwe) profiteren, zijn vereenvoudigd. In het verleden moesten de landbouwers een deel van hun grond ongebruikt laten om voor steun in aanmerking te komen. Deze voorwaarde is geschrapt en de landbouwers hoeven niet langer mee te delen welke gronden ze ongebruikt willen laten, en verifiëren of de oppervlakte van deze gronden aan het door de EU-wetgeving vastgestelde percentage beantwoordt. Deze maatregel heeft gevolgen voor meer dan 12 miljoen aanvragen per jaar.
• Dankzij betere "Richtsnoeren inzake risicobeoordeling"19 en de Europese campagne van het Europees Agentschap voor de Veiligheid en de Gezondheid op het Werk zouden meer bedrijven – en vooral kleinere bedrijven – de bij wet verplichte risicobeoordelingen eenvoudig en minder tijdrovend moeten kunnen uitvoeren, waardoor in de EU jaarlijks naar schatting 92,5 miljoen euro kan worden bespaard.
• Het gemoderniseerd douanewetboek20 zal een volledig elektronische douaneomgeving introduceren en de douaneprocedures stroomlijnen. Gezien de kosten van het indienen van meer dan 170 miljoen douaneaangiften per jaar is het potentieel van deze maatregel enorm (een vermindering van de administratieve lasten met ruwweg 2,4 miljard euro per jaar).
De lijst van in behandeling zijnde voorstellen is te vinden in bijlage G.
http://osha.europa.eu/en.
Verordening (EG) nr. 450/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2008 tot
18
9
20
De administratieve lasten verminderen: een dynamisch proces
Tachografen worden gebruikt om de rij- en rusttijden van vrachtwagenchauffeurs te registreren. Terwijl analoge tachografen heel wat manuele handelingen vergen is er bij het gebruik van digitale tachografen gemiddeld minder tijd nodig om informatie te registreren. De EU heeft beslist dat vervoersbedrijven digitale tachografen moeten gebruiken (Verordening 561/2006). Dankzij deze omschakeling verminderen de administratieve lasten jaarlijks met gemiddeld 37 euro per chauffeur. Aangezien 74% van alle chauffeurs nog steeds analoge tachografen gebruikt, zal deze maatregel jaarlijks tot 286 miljoen euro besparingen opleveren. De verordening heeft echter ook ongewild tot een aantal inconsistenties geleid met betrekking tot de werk- en rusttijden van niet-professionele chauffeurs en vakbedrijven meer lasten opgelegd vergeleken met landbouwers.
In juli 2009 heeft de Commissie een ontwerpuitvoeringsmaatregel ingediend met 12 concrete voorstellen om het gebruik van digitale tachografen te vereenvoudigen. De door elke chauffeur bestede tijd zou gemiddeld met 10% moeten worden verminderd. Aangezien het gaat om minstens zes miljoen chauffeurs en een werkdag gemiddeld 147 euro kost, zou jaarlijks 234 miljoen euro kunnen worden bespaard.
Ten slotte zal de Commissie in het kader van de geplande herziening van Verordening 3821/1985 de bovengenoemde inconsistenties verhelpen en bepaalde vakbedrijven vrijstellen van de EU-regels inzake rij- en rusttijden voor afstanden tot 100 km en hen dus ook vrijstellen van het gebruik van een tachograaf voor afstanden tot 100 km. Deze maatregel zal tot een substantiële vermindering van de administratieve lasten voor zowel landbouwers als niet-professionele chauffeurs van vakbedrijven leiden zonder het hoge niveau van sociale bescherming van chauffeurs en de verkeersveiligheid in het gedrang te brengen.
Opgemerkt zij ook dat dankzij het "nieuwe wetgevingskader voor het in de handel brengen van producten", dat in 2010 in werking zal treden, de kosten van de nationale wetgeving zullen verminderen21. Het nieuwe kader voorziet met name in de uitbreiding van het beginsel van wederzijdse erkenning tot sectoren die onder de niet-geharmoniseerde methode vallen, waardoor de lasten voor bedrijven aanzienlijk zullen verminderen.
3.2.
Resultaten tot dusver – Voorgestelde maatregelen
Naast de reeds goedgekeurde maatregelen heeft de Commissie 18 maatregelen ontwikkeld die nog op goedkeuring wachten. Geschat wordt dat deze voorgestelde maatregelen 30,7 miljard euro besparingen kunnen opleveren22.
Er zijn bijzondere inspanningen geleverd ten aanzien van de onder het actieprogramma vallende wetgeving. Twee al in 2009 ingediende voorstellen zijn bijzonder belangrijk: ze houden verband met de door de btw-wetgeving vastgestelde factureringsregels (zie het kader over elektronische facturering) en de werkingssfeer van de jaarrekeningenrichtlijnen van de EU (vrijstelling van micro-ondernemingen van de boekhoudregels van de EU).
Andere door de Commissie al vóór 2009 voorgestelde horizontale en sectorale maatregelen die op goedkeuring door de EG-wetgever wachten, omvatten nieuwe regels die de rapportage in verband met geneesmiddelenbewaking aanzienlijk zouden vergemakkelijken23. Farmaceutische bedrijven zouden alleen een vereenvoudigd "pharmacovigilance system master file" ter ondersteuning van de vergunning voor het in de handel brengen van producten moeten indienen, op voorwaarde dat in situ een gedetailleerd dossier wordt bijgehouden. De melding van bijwerkingen zou worden vereenvoudigd en de bedrijven-vergunninghouders
21
22 23
http://ec.europa.eu/enterprise/newapproach/index_en.htm.
Zie bijlage G.
Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad wat de geneesmiddelenbewaking
zouden minder maar relevantere "periodic safety updated reports" (PSUR's) moeten opstellen. De middelen die momenteel aan rapportageverplichtingen worden besteed, zouden beter kunnen worden gebruikt om de gegevens over de meetbare effecten van geneesmiddelen te analyseren met het oog op veiligere geneesmiddelen.
In haar Third Strategic Review on Better Regulation van 28 januari 2009 heeft de Commissie toegezegd aanvullende voorstellen in te dienen om de administratieve lasten vóór het einde van haar ambtsperiode te verminderen. Sindsdien heeft de Commissie zeven maatregelen voorgesteld of geïntroduceerd en vóór het einde van het jaar zouden nog eens zeven maatregelen moeten volgen24.
Voorstellen met een zeer groot potentieel
In januari 2009 heeft de Commissie voorgesteld om e-facturering te bevorderen, d.w.z. om de obstakels voor e-facturering door bedrijven uit de weg te ruimen. Op grond van de huidige factureringsregels in de btw-richtlijn kunnen lidstaten facturen aan aanvullende voorwaarden onderwerpen om ze te doen stroken met de btw-voorschriften. Deze aanvullende voorwaarden en het gebrek aan harmonisatie tussen de lidstaten terzake verhinderen dat bedrijven ten volle kunnen profiteren van kostenbesparende bedrijfspraktijken zoals elektronische factureringen. Gezien het feit dat in Europa jaarlijks 17 miljard btw-facturen worden uitgeschreven zouden de meer dan 22 miljoen belastbare bedrijven dankzij de omschakeling naar een volledig elektronisch factureringssysteem veel tijd en geld kunnen besparen. Geraamd wordt dat de lasten op middellange termijn met maximum 18,4 miljard euro kunnen worden verminderd als alle bedrijven al hun facturen elektronisch verzenden.
Dit is veruit de grootste door de Commissie voorgestelde vermindering. Het is daarom van vitaal belang dat de Raad de gelijke behandeling van papieren en elektronische facturen snel goedkeurt.
De Commissie heeft ook voorgesteld de vergunningsprocedures voor biociden aanzienlijk te vereenvoudigen, zodat de administratieve lasten jaarlijks naar schatting met 140 miljoen euro kunnen worden verminderd25. Met de voltooiing van de proeffase van Pan-European Public eProcurement On-Line (PEPPOL) zal een belangrijke stap worden gezet om bedrijven in staat te stellen tijdens de hele aanbestedingsprocedure met om het even welke Europese overheidsinstantie elektronisch te communiceren.
De Commissie onderzoekt bovendien of het mogelijk is vóór het einde van het jaar een voorstel in te dienen dat gebaseerd is op de "Best Idea for Red Tape Reduction Award" van de EU van mei 200926. Het betreft een voorstel om vakbedrijven vrij te stellen van het gebruik van een tachograaf bij de verlening van diensten binnen een redelijke afstand27.
Er werden echter ook maatregelen voorgesteld die buiten de werkingssfeer van het actieprogramma vallen. Het voorstel inzake de prospectusrichtlijn28 wil bijvoorbeeld voorkomen dat uitgevende instellingen met genoteerde effecten twee keer dezelfde taken moeten verrichten. Ook in de farmaceutische sector zouden nieuwe maatregelen een einde moeten maken aan onnodige verplichtingen in verband met stoffen die als verdunningsmiddel
Zie bijlage D voor nadere bijzonderheden. De maatregelen houden vooral verband met milieu, vervoer,
statistieken, overheidsopdrachten en voedselveiligheid.
COM(2009) 267 definitief, 12 juni 2009.
http://ec.europa.eu/enterprise/admin-burdens-reduction/competition_en.htm.
Zie persbericht IP/09/754 van 13 mei 2009 voor meer bijzonderheden. De Commissie zorgt ook voor de
nodige follow-up – met inbegrip van het leggen van contacten met de lidstaten – van de twee andere
voor de prijs genomineerde ideeën (de registratie van voedselproducenten van kleine hoeveelheden en
de verzameling van gegevens over de handel binnen de EU).
Richtlijn 2003/71/EG betreffende het prospectus dat gepubliceerd moet worden wanneer effecten aan
24
25
26
27
28
of excipiens worden gebruikt, en het gebruik van de "automatische wederzijdse erkenning" bij vergunningen voor het in de handel brengen van producten moeten verruimen.
3.3. Maatregelen in voorbereiding
Voor bijna alle prioritaire gebieden worden maatregelen voorbereid om de lasten verder te verminderen. Daarbij wordt vooral aandacht geschonken aan maatregelen om irritante voorschriften te schrappen, zodat de bedrijven de lastenverminderingen daadwerkelijk voelen. Het tijdschema van de voorbereidende werkzaamheden houdt rekening met het feit dat de maatregelen uiterlijk 2012 moeten worden goedgekeurd29. De voorbereidingen zouden kunnen leiden tot 31 aanvullende maatregelen op onder meer de volgende gebieden:
• de boekhoud- en auditregels van de EU verder aan de behoeften van kmo's en hun stakeholders aanpassen, bijvoorbeeld door de voorschriften voor de lay-out van de balans en de winst- en verliesrekening te vereenvoudigen en de openbaarmakingsvereisten met betrekking tot de toelichting van de jaarrekening te beperken.
• de administratieve lasten voor diergeneesmiddelen producerende farmaceutische bedrijven verminderen door de procedure voor de aanvraag van een vergunning voor het in de handel brengen van geneesmiddelen te stroomlijnen, de rapportage over variaties te vereenvoudigen en de eisen inzake geneesmiddelenbewaking te moderniseren.
• de erkenning als “lijndienst” vergemakkelijken voor bedrijven die goederen verschepen tussen twee havens in het douanegebied van de Gemeenschap (dankzij een nieuwe Europese database zullen de initiële registratieprocedure en de latere toewijzing van vaartuigen aan de dienst veel minder lastig worden).
4. Vooruitgang op nationaal vlak
Alle lidstaten hebben op verzoek van de Europese Raad (maart 2007) een ambitieus nationaal streefcijfer vastgesteld met betrekking tot de afschaffing van onnodige administratieve lasten. Bovendien maakt een betere regelgeving deel uit van de economische herstelprogramma's van veel lidstaten. Dit bewijst dat alle lidstaten veel belang hechten aan de versoepeling van het ondernemingsklimaat (met name voor kmo's).
Er is echter nog ruimte voor verbetering. Sommige lidstaten, zoals Oostenrijk, Denemarken, Duitsland, Nederland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk30, spelen duidelijk een voortrekkersrol bij de vermindering van de administratieve lasten, hoewel hun inspanningen tot dusver nog niet overal dezelfde concrete resultaten hebben opgeleverd.
Het is daarom belangrijk de inspanningen van de lidstaten te ondersteunen, aangezien de bedrijven in veel gevallen pas daadwerkelijk van de voordelen van de Europese maatregelen zullen kunnen profiteren als de nationale autoriteiten ten volle van de nieuwe mogelijkheden om bedrijven van bepaalde informatieverplichtingen vrij te stellen gebruikmaken, afzien van gold-plating en de administratieve lasten van zuiver nationale herkomst verminderen. De Commissie is bereid ervaringen met de lidstaten te delen en te helpen bij de ontwikkeling van methodes en de identificatie van mogelijke maatregelen ter vermindering van de lasten. Gezien het algemene belang van een betere regelgeving zal de Commissie nauw met de
Zie bijlage C (Sectorale plannen ter vermindering van de administratieve lasten) voor een gedetailleerd overzicht. Het is uiteraard aan de volgende Commissie om te beslissen hoe ze van dit voorbereidende werk gebruik wil maken.
29
30
lidstaten blijven samenwerken en toezicht op hun resultaten houden in het kader van de agenda na Lissabon 201031.
5. Aanbeveling over de werkingssfeer van het actieprogramma
Hoewel uit deze mededeling blijkt dat er al heel wat verwezenlijkt is, is de Commissie van oordeel dat er nog meer kan worden gedaan. Daarom heeft ze de oorspronkelijke lijst van 42 wetten in januari 2009 al uitgebreid met 30 andere wetten.
De Commissie heeft ook de suggesties die de lidstaten en de stakeholders via de Groep van onafhankelijke belanghebbenden op hoog niveau en de onlineraadpleging van de Commissie hebben gedaan, grondig bestudeerd32. Ze heeft ook de in januari 2009 voorgelegde resultaten van de doorlichting van het acquis geanalyseerd33.
Het resultaat van dit alles was dat de Commissie 28 wetten heeft geïdentificeerd die potentieel in aanmerking komen voor verdere lastenverminderingen en die – in hun geheel of gedeeltelijk – het voorwerp kunnen vormen van nieuwe initiatieven van de volgende Commissie ter vermindering van de lasten. Daarbij zouden de werkingssfeer van de bestaande 13 prioritaire gebieden kunnen worden verruimd of nieuwe gebieden aan het actieprogramma kunnen worden toegevoegd (burgerlijk recht/handelsrecht, interne markt voor goederen, programma's ter financiering van O&O en toerisme34).
6. Conclusies
De Commissie heeft vastberaden inspanningen geleverd om haar deel van het actieprogramma uit te voeren. De grote vooruitgang die de Commissie heeft geboekt om het streefcijfer van 25% lastenverminderingen te halen, is het resultaat van een constructief partnerschap met het Europees Parlement, de Raad, de lidstaten en de stakeholders. De Commissie heeft vooral geprofiteerd van de concrete suggesties van de Groep van onafhankelijke belanghebbenden op hoog niveau inzake administratieve lasten. Deze suggesties, die betrekking hebben op de 72 al onder het actieprogramma vallende wetten, zijn in de sectorale plannen ter vermindering van de lasten geïntegreerd35. Ook andere suggesties van stakeholders zijn van onschatbare waarde gebleken. De suggesties zijn gebruikt als input voor de mogelijke uitbreiding van het actieprogramma door de volgende Commissie36.
De Groep van onafhankelijke belanghebbenden op hoog niveau heeft uiterst nuttig werk geleverd bij het bestuderen van de haalbaarheid van ontwerpmaatregelen ter vermindering van de lasten en bij het zoeken naar nieuwe ideeën om de administratieve lasten te verminderen. Voorzitter Barroso heeft daarom aangekondigd dat hij zou willen dat de nieuwe Commissie het mandaat van de groep (dat in augustus 2010 afloopt) verlengt. Ook de openbare off- en onlineraadpleging in de lidstaten zijn nuttig geweest.
Het is noodzakelijk in een groter aantal lidstaten de nationale metingen te voltooien en maatregelen ter vermindering van de lasten te nemen om een betekenisvol overzicht van de vooruitgang in de Europese Unie (d.w.z. van het resultaat van de maatregelen om de lasten van EU-herkomst en van zuiver nationale herkomst te verminderen) te krijgen en ervoor te zorgen dat de bedrijven het verschil daadwerkelijk voelen. De Commissie zou gedetailleerder verslag over de nationale vooruitgang bij de Europese Raad kunnen uitbrengen.
De Commissie heeft meer dan 800 bijdragen ontvangen. Zie http://ec.europa.eu/enterprise/admin-burdens-reduction/online_consultation_en.htm. COM(2009)17. Zie bijlage F. Zie deel 3 en bijlagen B en C.
31
32
33
34
35
36
De tot dusver door de Commissie ingediende maatregelen zouden het Europese bedrijfsleven jaarlijks 38,3 miljard euro besparingen kunnen opleveren, wat overeenkomt met een vermindering van de administratieve lasten met 31%. Of deze vooruitgang zich vertaalt in concrete voordelen voor het bedrijfsleven hangt nu af van de vastberadenheid van het Europees Parlement en de Raad om de in behandeling zijnde maatregelen snel goed te keuren en van de wijze waarop de lidstaten beslissen de veranderingen uit te voeren. Bovendien is het zaak dat de lidstaten ten volle gebruikmaken van de reeds door het Gemeenschapsrecht geboden mogelijkheden om verplichtingen voor bepaalde soorten bedrijven (bijvoorbeeld kmo's) te laten varen en dat ze niet meer eisen dan wat de EU-informatieverplichtingen opleggen.
Een betere regelgeving vergt permanent politiek leiderschap en toewijding. Het is een continu proces en al wie bij het wetgevingswerk betrokken is, moet ervoor zorgen dat de resultaten van het programma ter vermindering van de administratieve lasten daadwerkelijk door de bedrijven worden gevoeld. Een betere regelgeving kan ook de steun van het publiek voor de Europese integratie versterken. Daarom is het van cruciaal belang nieuwe informatieverplichtingen en nieuwe administratieve lasten tot het noodzakelijke minimum te beperken en tegelijkertijd de bestaande lasten te blijven verminderen om een reeël effect in elke sector te sorteren.
Daarom zal de Commissie haar inspanningen op twee fronten voortzetten. Op de eerste plaats zal ze de bestaande wetgeving proactief analyseren om verouderde verplichtingen op te sporen en de schrapping ervan voor te stellen. Op de tweede plaats zal ze er met behulp van effectbeoordelingen voor zorgen dat nieuwe verplichtingen tot een minimum worden beperkt37. De Commissie zal op gezette tijden controleren of wetgeving tot het gewenste resultaat heeft geleid en of er geen door de wetgever onbeoogde lasten zijn ontstaan. Dankzij ambitieuze doelstellingen, innovatief denken en nieuwe technologieën kan de Unie profiteren van lichtere regels zonder dat haar hoge sociale, economische en milieunormen in het gedrang komen.
37