Bijlagen bij COM(2011)702 - "Kleine ondernemingen in een grote wereld- een nieuw partnerschap om kmo's te helpen kansen wereldwijd te benutten"

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier COM(2011)702 - "Kleine ondernemingen in een grote wereld- een nieuw partnerschap om kmo's te helpen kansen wereldwijd te benutten".
document COM(2011)702 NLEN
datum 9 november 2011
Bijlage

Op basis van de ervaringen bij de identificatie van belangrijke obstakels voor de toegang tot markten in derde landen (zoals gevraagd door de Raad van de Europese Unie in zijn conclusies van december 2008) zijn er al markttoegangsteams operationeel of zullen er dergelijke teams worden samengesteld in de volgende landen:

- Algerije

- Argentinië

- Brazilië

- Canada

- Chili

- China

- Colombia

- Egypte

- Hongkong

- India

- Indonesië

- Israël

- Japan

- Kazachstan

- Maleisië

- Mexico

- Marokko

- Nieuw-Zeeland

- Nigeria

- Noorwegen

- Peru

- Filippijnen

- Rusland

- Singapore

- Zuid-Afrika

- Zuid-Korea

- Zwitserland

- Taiwan

- Thailand

- Tunesië

- Turkije

- Oekraïne

- Verenigde Staten van Amerika

- Vietnam

[1]               Volgens de OESO zullen de ontwikkelingslanden en de landen met een opkomende markt in 2030 naar verwachting goed zijn voor 60% van het mondiale bbp.

[2]               COM(2010) 614.

[3]               COM(2008) 394, geëvalueerd in COM(2011) 78.

[4]               COM(2010) 612.

[5]               Geschetst in de Single Market Act, COM(2010) 608.

[6]               Zoals gedefinieerd in Aanbeveling 2003/361/EG, die de Commissie op 6 mei 2003 heeft goedgekeurd en sinds 1 januari 2005 toepast; http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/facts-figures-analysis/sme-definition/index_en.htm.

[7]               Verslag Internationalisation of European SMEs, december 2009; http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/market-access/internationalisation/index_en.htm.

[8]               Uit een recent verslag blijkt dat Europese kmo's momenteel vooral oog hebben voor de snel groeiende middenklasse in de opkomende landen. Vroeger investeerden of kochten veel bedrijven in landen met een opkomende markt om hun productiekosten te drukken (EIU: "New horizons: Europe’s small and medium-sized companies look to emerging markets for growth").

[9]               Verslag Internationalisation of European SMEs, december 2009; http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/market-access/internationalisation/index_en.htm. De informatie in deze studie heeft betrekking op de activiteiten van kmo's op de interne markt en buiten de EU.

[10]             De voorbije decennia heeft de liberalisering van het internationaal verkeer van goederen, diensten, kapitaal, mensen en informatie geleid tot een meer geïntegreerde wereldeconomie, waar grnesoverschrijdende waardeketens steeds belangrijker worden. Het aandeel van de internationale handel in het mondiale bbp is sinds de jaren vijftig verdrievoudigd. Verwacht wordt dat opkomende economieën in Azië, Latijns-Amerika en Afrika een groot deel van de toekomstige groei van de wereldeconomie voor hun rekening zullen nemen (zie voetnoot 1). Er bieden zich dus vele nieuwe mogelijkheden voor Europese bedrijven aan buiten de EU. Het wordt tijd dat Europese bedrijven munt slaan uit de globalisering. Europese kmo's moeten van deze groei kunnen profiteren en tegelijkertijd aan de groei in de EU bijdragen.

[11]             Tabel 2.1, blz. 20, "Opportunities for the Internationalisation of SMEs", augustus 2011, http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/market-access/enterprise-europe-network/intern_event_en.htm. Hierna het "Opportunities Report" genoemd.

[12]             "Poor access to sufficient human resources" vormde een belangrijk obstakel om zaken te doen in zeven belangrijke landen buiten de EU. Zie hoofdstuk 2 van het "Opportunities Report".

[13]             Na de eerste publicatie van een discussienota in 2009 leverde de uiteindelijke raadpleging – die in mei 2011 werd gelanceerd op basis van een reeks sturende vragen – meer dan 60 reacties op van een breed scala van stakeholders. Alle details van de raadpleging en een samenvatting van de reacties zijn te vinden op de volgende site:                http://ec.europa.eu/enterprise/policies/international/listeningstakeholders/public-consultation-sme support/index_en.htm.

[14]             Programma's met een budget van meer dan 2 miljoen euro in de grotere lidstaten.

[15]             Opportunities Report.

[16]             Een meer gedetailleerde lijst van EU-steuninitiatieven is te vinden in een achtergronddocument op de volgende site: http://ec.europa.eu/enterprise/policies/international/files/annexes-to-consultation_en.pdf.

[17]             COM(2011) 78.

[18]             COM(2007) 183.

[19]             Zie http://madb.europa.eu/.

[20]             COM(2010) 612.

[21]             http://ec.europa.eu/ecip/index_en.htm

[22]             Zie de lijst in het Opportunities Report.

[23]             Uit een recente studie van kmo's in de EU met internationale ervaring bleek dat meer dan de helft van deze bedrijven (63%) betere resultaten boekte na aan een internationaal steunprogramma te hebben deelgenomen. Resultaten ontleend aan een studie van kmo's in de EU met internationale ervaring in het Opportunities report.

[24]             Uit het Opportunities Report blijkt dat "even among SMEs that are already active on the global scene, only 27 % are aware of public support programmes. What is more, only about 7 % of internationalised SMEs use public support for their international business activities".

[25]             De samenwerking in Rusland is een goed voorbeeld. Actie "to improve the overall investment climate and an enabling environment for EU SMEs is already being carried out effectively through cooperation at a high level between the European Commission, the EU Delegation to Russia, embassies, EU business associations, national chambers of commerce, and the Russian government"; zie Opportunities Report.

[26]             Uit het Opportunities Report blijkt dat 24 % van de kmo's die internationaal actief zijn, weet dat ze in aanmerking komen voor steunprogramma's van de overheid ter bevordering van internationalisering. Naarmate de ondernemingen groter zijn, zijn ze beter op de hoogte van deze programma's (23% van de micro-ondernemingen, 36% van de kleine ondernemingen en 37% van de middelgrote ondernemingen). Hoe dan ook heeft slechts een minderheid van de kmo's weet van de programma's.

[27]             "Out of the 24 % of international SMEs that are aware of public support programmes less than one third of these companies use the programmes for their activities." Opportunities Report.

[28]             Volgens het Opportunities Report varieert het aantal significante steunmaatregelen van de lidstaten in zeven belangrijke doellanden tussen 4 en 25.

[29]             Ibidem. "In 2009 40 % of SMEs reported a lack of adequate public support as an important barrier to internationalisation."

[30]             Plaatselijke steun van de Commissie voor internationalisering binnen de EU is tot dusver beperkt tot het Enterprise Europe Network, kortetermijnprogramma's zoals "Understanding China" (http://www.understandingchina.eu), een paar rondetafelconferenties en seminars voor kmo's in verschillende Europese steden – onder meer om "opleiders op te leiden" in kamers van koophandel enzovoort – en bepaalde outreach-activiteiten van het Brussels filiaal van het EU-Japan Centre for Industrial Cooperation (http://www.eu-japan.eu) om de programma's van het centrum (onder meer voor kmo's in de EU) meer zichtbaarheid te geven. Het merendeel van de activiteiten van de China IPR SME Helpdesk hadden in de EU plaats. Het rechtstreeks verlenen van deze diensten aan kmo's is een belangrijke factor van succes gebleken.

[31]             "44 % of EU SMEs reported a lack of adequate information as an important barrier." Verslag Internationalisation of European SMEs, december 2009; http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/market-access/internationalisation/index_en.htm.

[32]             Zoals gepland in het in de mededeling van 29 juni over het volgend meerjarig financieel kader voorgestelde nieuwe programma voor concurrentievermogen en kmo's.

[33]             Als er geen markttoegangsteam is, bestaat de taak van de EU-delegaties erin de dienstverlener die de inventarisering uitvoert, eventueel de nodige basisinformatie ter aanvulling van de bevindingen te verstrekken. Deze delegaties kunnen eventueel coördinatievergaderingen organiseren tussen bedrijven en bedrijfsorganisaties die ter plekke actief zijn.

[34]             Volgens het Opportunities Report is het in kaart brengen van de bestaande ondersteunende diensten cruciaal met het oog op de coördinatie in de EU.

[35]             "Efficiency gains could be obtained by organising, at EU level, the collection of information on market developments and the legal and institutional environment in foreign markets", zie het verslag van de Commissie Internationalisation of European SMEs, december 2009, blz. 9.

[36]             Ter aanvulling van bijvoorbeeld de diensten die worden verleend door de TBT Enquiry Points in de landen die lid zijn van de WTO. De rol van de TBT Enquiry Points bestaat er onder meer in informatie te verstrekken over technische regelgeving, normen en conformiteitsbeoordelingsprocedures.

[37]             Zie het op 11 oktober 2011 goedgekeurde voorstel van de Commissie over een gemeenschappelijk Europees kooprecht.

[38]             In de bijlage bij deze mededeling is een lijst opgenomen van de markttoegangsteams die al operationeel zijn of samengesteld zullen worden.

[39]             Men zou zich kunnen laten inspireren door artikel 20, lid 2, onder c), VWEU: "De burgers van de Unie hebben, ondere andere, … c) het recht op bescherming van de diplomatieke en consulaire instanties van iedere andere lidstaat op het grondgebied van derde landen waar de lidstaat waarvan zij onderdaan zijn, niet vertegenwoordigd is, onder dezelfde voorwaarden als de onderdanen van die lidstaat".

[40]             Het gaat daarbij niet alleen om de EU SME Centres en het Enterprise Europe Network maar ook om andere gevestigde bedrijfsondersteunende EU-programma's voor brokerage events, initiatieven inzake clustersamenwerking, de nationale contactpunten van het EU-kaderprogramma voor onderzoek, programma's ter bevordering van netwerken en individuele opleidingsprogramma's in de EU.

[41]             Zie bijvoorbeeld de studie van OSEO/UBIFRANCE (2010) over de "Link Innovation-Exports"

                http://www.oseo.fr/storage/newsletters/vendredi_28_mai_20102/gauche/actualites/etude_oseo_ubifrance.

[42]             European Clusters Go International: Networks and clusters as instruments for the initiation of international business cooperation, VDI/VDE/IT, 2011, http://www.vdivde-it.de/news-en/publications/best-practice/european-clusters-go-international-2013-networks-and-clusters-as-instruments-for-the-initiation-of-international-business-cooperation.

[43]             In maart 2011 werd daartoe op EU-niveau een specifieke oproep tot het indienen van voorstellen in het kader van het programma voor concurrentievermogen en innovatie gepubliceerd om de internationale samenwerking via regionale en nationale clusterprogramma's te bevorderen. Zie

                http://ec.europa.eu/enterprise/newsroom/cf/itemlongdetail.cfm?item_id=4968.

[44]             Het in het kader van het European Cluster Excellence Initiative opgerichte European Cluster Cooperation Platform zal in dit verband een betere internationale samenwerking tussen clusters ten behoeve van kmo's helpen bevorderen. Als eerste stap zijn memoranda van overeenstemming met partners in Japan, India en Brazilië ondertekend en meer memoranda zijn nog gepland. Nadere informatie is te vinden op http://www.cluster-excellence.eu/collaboration. Bovendien wordt de transnationale samenwerking tussen clusters aan de orde gesteld in de actie "Kennisregio's" van het zevende EU-kaderprogramma voor onderzoek. Doel van de actie is het onderzoekspotentieel van de Europese regio's te versterken, vooral door de ontwikkeling van regionale "door onderzoek aangestuurde clusters" in heel Europa te stimuleren en te bevorderen en daarbij universiteiten, onderzoekcentra, ondernemingen en regionale overheden te betrekken. Er is vooral steun beschikbaar voor internationalisering en de ontwikkeling van strategieën met derde landen. http://cordis.europa.eu/fp7/capacities/regions-knowledge_en.html

[45]             Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's, Een begroting voor Europa 2020 — Deel II: Beleidsfiches, COM(2011) 500 van 29 juni 2011. De Commissie heeft voorgesteld dat de EU-leningsgarantiefaciliteiten zich in de periode 2014-2020 niet alleen op de nationale dimensie moeten focussen, maar ook op grensoverschrijdende of meerlandenleningen.

[46]             Bijvoorbeeld via clustersamenwerking: clusterpartnerschappen bieden concrete mogelijkheden voor een versterkte bedrijfssamenwerking die kan worden ontwikkeld en toegesneden op de specifieke behoeften van bedrijven in sectoren als het toerisme en de creatieve industrie, d.w.z. sectoren die over een aanzienlijk economisch potentieel in de landen van het Zuidelijk Middellandse Zeegebied beschikken. Naast dit specifieke geval overweegt de Commissie ook steun te verlenen aan uitwisselingen tussen in verschillende landen binnen en buiten de Europese Unie gevestigde ondernemers.