Bijlagen bij COM(2013)898 - Slotevaluatie van het gemeenschappelijke programma Ambient Assisted Living

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

bijlage is een uitvoerige lijst van de aanbevelingen van het panel opgenomen.

Het antwoord van de Commissie op de aanbevelingen volgt hieronder.

4.1.        Algemene opmerkingen

De Commissie is verheugd over het verslag over de slotevaluatie. De aanbevelingen zijn gebaseerd op een heldere en kritische analyse. De Commissie zal samenwerken met de deelnemende landen en andere belanghebbenden om gevolg te geven aan de hieronder vermelde aanbevelingen.

De Commissie zal met name maatregelen nemen om voorstellen te formuleren voor het juridisch kader voor het voorgestelde gezamenlijke follow-upprogramma "Actief en ondersteund wonen" en om dit vervolgens te kunnen uitvoeren.

De Commissie erkent de waarde van het partnerschap met lidstaten overeenkomstig artikel 185 VWEU, met inbegrip van de duidelijke verbintenissen die zijn gemaakt om ervoor te zorgen dat het AAL-GP de beloofde resultaten ook daadwerkelijk op korte termijn levert. Ondanks een moeizame start op "onontgonnen" terrein heeft het AAL-GP duidelijk aangetoond relevant te zijn en heeft het de aanvankelijke doelstellingen bereikt of overtroffen. Een nieuwe doelgroep is in het leven geroepen die bestaat uit de hele keten van gebruikersorganisaties, de bedrijfssector (die meer dan 40 % kmo's omvat), dienstverleners, investeerders en onderzoeksorganisaties. Meer dan 130 projecten werden gefinancierd met behulp van EU-investeringen ten belope van 150 miljoen EUR, aangevuld met forse investeringen van meer dan 220 miljoen EUR van de deelnemende landen, waardoor naar schatting weer meer dan 250 miljoen EUR kon worden aangetrokken van de deelnemers aan het programma‑. De bijdrage van de deelnemende landen is opmerkelijk, omdat deze de wettelijk verplichte bijdrage met bijna 50 % overschrijdt.

Op operationeel vlak is er bij het AAL-GP veel vooruitgang geboekt sinds de tussentijdse evaluatie, maar verdere verbetering is nog mogelijk en zelfs noodzakelijk. Het programma kan daardoor relevant blijven, met name voor kmo's waarvoor flexibiliteit niet alleen inhoudelijk belangrijk is, maar ook wat betreft de contract-betalingstermijnen.

4.2.        Aanbevelingen aan de lidstaten

De Commissie is het eens met de aanbevelingen van het panel dat meer moet worden gedaan om de operationele kant van het AAL-GP te verbeteren, die van doorslaggevend belang is nu het programma op kruissnelheid draait en zoveel belanghebbenden telt. Procedures en bestuur moeten aan een kritisch onderzoek worden onderworpen om na te gaan waar eventuele knelpunten zitten en welke gebieden gestroomlijnd en verbeterd kunnen worden. In dit verband heeft de Commissie in haar voorstel voor het AAL-GP de deelnemende staten al gevraagd gemeenschappelijke, bindende termijnen vast te stellen voor de contracterings- en betalingstermijnen.

Ook staat de Commissie achter de aanbevelingen om toekomstige uitnodigingen tot het indienen van voorstellen meer af te stemmen op sociaal-economische uitdagingen, soepelere instrumenten in te zetten en samenwerkingsprojecten op te zetten waarbij rekening wordt gehouden met de dynamiek van de toekomstige markt en de ontwikkelingen op dit gebied.

De Commissie heeft deze aspecten al onderzocht in het kader van Horizon 2020 en de optie van aanvullende instrumenten zoals prijzen en subsidies voor innovatie is al opgenomen in haar voorstel voor de follow-up van het AAL-GP om daar waar mogelijk snel te kunnen optreden.

Verder sluit de Commissie zich aan bij de aanbeveling dat het programma zich meer moet richten op de exploitatie en bij de suggestie betere meetmethoden en systematische follow-up toe te passen om een beter beeld te krijgen van de impact van projecten met het oog op de toekomst. Dergelijke meetmethoden zullen worden opgenomen in toekomstige overeenkomsten tussen de Commissie en de AALA.

Verder pleit het panel niet alleen voor voldoende participatie van de gebruikers maar ook voor kwalitatief goede participatie (zowel door gebruikers als door de vragende partij‑, zoals dienstverleners en verzekeringsmaatschappijen) in het follow-up-programma, met het oog op een bredere geografische spreiding en om ervoor te zorgen dat deze participatie gedurende de gehele projectcyclus verzekerd blijft.

De Commissie is het hiermee eens en heeft de eis ingevoerd dat deelnemende landen participatie van organisaties aan gebruikers‑ en vraagzijde in het kader van nationale financieringsprogramma's voor het AAL-GP moeten ondersteunen.

Ook is de Commissie het eens met de aanbeveling van het panel dat de activiteiten op het gebied van communicatie en gemeenschapsopbouw, die zo'n belangrijke troef van het programma vormen, verder moeten worden verbeterd. Dit zal weerspiegeld worden in toekomstige steunmaatregelen en in het AALA- mandaat.

De hierboven vermelde aanbevelingen komen ook aan de orde in het voorstel om het toepassingsgebied van het tweede AAL-GP (AAL-GP2) uit te breiden met actief en gezond ouder worden en de geplande (en bestaande) nauwe contacten tussen de AAL en daarmee verband houdende EIP AHA-gemeenschappen.

4.3.        Aanbevelingen aan de Commissie

Aanbevolen wordt dat de Commissie de samenhang en de synergieën tussen activiteiten op het gebied van onderzoek, innovatie en de invoering van activiteiten met betrekking tot ICT voor actief en gezond ouder worden, helpt te versterken. Dit is een welkome aanbeveling en er zijn al verschillende stappen ondernomen om hieraan gevolg te geven.

Het voorstel voor het Horizon 2020-kaderprogramma voor onderzoek en innovatie beschouwt het AAL-GP2 al als een aanvulling op O&O‑werkzaamheden en innovatieproefprojecten op langere termijn in het kader van maatschappelijke uitdaging 1 (gezondheid, demografische verandering en welzijn). In het kader van Horizon 2020 zal het AAL-GP zich bezig houden met marktgericht onderzoek en innovatie en ernaar streven eerdere onderzoeksresultaten in de bedrijfskolom om te zetten in op ICT gebaseerde producten en diensten die op vraag van de gebruikers op de markt worden gebracht. Dit zal vervolgens worden aangevuld door het gezamenlijke programmeringsinitiatief "langer en beter leven", dat meer de nadruk legt op nieuw multidisciplinair onderzoek inzake demografische verandering om in te spelen op de beleidsbehoeften.

De Commissie zal er tevens voor zorgen dat het programma een aanvulling vormt op de geplande kennis- en innovatiegemeenschap van het Europees Instituut voor innovatie en technologie op het gebied van gezond ouder worden.

Tot slot zijn in het EIP-AHA de voornaamste prioriteiten vastgesteld voor innovatie en zullen een aantal obstakels uit de weg worden geruimd om zo sneller en in het juiste formaat innovatieve oplossingen voor actief en gezond ouder worden op de markt te brengen. Met de uitbreiding van het toepassingsgebied van het AAL-GP zullen sterke synergieën tot stand worden gebracht, net als bij het EIP-AHA.

5. Conclusies

De Commissie is verheugd over het slotevaluatieverslag van het AAL-GP, waaruit blijkt dat het bundelen van de krachten van de EU en de deelnemende landen positieve gevolgen heeft. De bevindingen en aanbevelingen uit het verslag zouden moeten leiden tot de follow-up van het AAL-GP in het kader van Horizon 2020 met een nog grotere impact en tot meer doelmatige synergieën tussen tal van gerelateerde initiatieven op EU- en nationaal niveau. Alle lidstaten zouden dan ook moeten overwegen deel te nemen aan het AAL2, waardoor de Europese integratie op dit gebied nog verder zou worden versterkt.

Het AAL-GP is een goed praktijkvoorbeeld van de Europa 2020-strategie, waarbij ICT en innovatie in de meest brede zin Europa helpen een belangrijke maatschappelijke uitdaging het hoofd te bieden en tegelijkertijd het bedrijfsleven aanzienlijke nieuwe mogelijkheden tot groei en broodnodige werkgelegenheid aan te reiken.

Het Europees Parlement en de Raad wordt gevraagd hun mening te geven over het verslag en de bijbehorende analyse en aanbevelingen, en de uitvoering van de voorgestelde maatregelen te ondersteunen.

[1]               COM(2007) 332 definitief van 14.6.2007.

[2]               COM(2010) 245 definitief/2 van 19.5.2010.

[3]               België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Zweden (de deelnemende lidstaten), samen met Israël, Noorwegen en Zwitserland.

[4]               Beschikking nr. 742/2008/EG van 9 juli 2008.

[5]               Voorlopige eigen ramingen van de Europese Commissie op basis van EUROSTAT- en OESO-gegevens.

[6]               SEC(2008) 2911.

[7]               COM(2009) 545 definitief van 17.9.2009.

[8]               Silver Economy Network van Europese Regio's.

[9]               Interim EPC-SPC Joint Report on Pensions van 28 mei 2010.

[10]             COM(2006) 571 definitief, COM(2009) 180 definitief, Vergrijzingsverslag 2009— reeks European Economy .

[11]             Ex-ante effectbeoordeling van het voorgestelde gemeenschappelijke AAL-programma door de Europese Commissie, SWD(2013) 251 final, 9.11.2012.

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=SWD:2013:0251:FIN:EN:PDF.

[12]             COM(2010) 2020 definitief van 3.3.2010.

[13]             COM(2010) 1161 definitief van 6.10.2010.

[14]             https://ec.europa.eu/digital-agenda/en/news/second-interim-evaluation-artemis-and-eniac-joint-technology-initiatives.