Bijlagen bij COM(2016)782 - Werking van de regeling voor toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie voor lichte passagiers- en commerciële voertuigen - Hoofdinhoud

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier	COM(2016)782 - Werking van de regeling voor toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie voor lichte passagiers- en commerciële ...
document	COM(2016)782
datum	9 december 2016

bijlage XIV bij Verordening (EG) nr. 692/2008 van de Commissie.

De onafhankelijke marktdeelnemers achten toegang tot informatie over gegevens met betrekking tot voertuigonderdelen, zoals aangeduid middels het VIN, van essentieel belang voor hun huidige bedrijfsmodel. Het moet ze helpen bij het beheer van hun logistieke processen en voorraden, en waarborgen dat de juiste onderdelen beschikbaar zijn, op tijd geleverd worden en met zo min mogelijk retourzendingen. De belangrijkste uitdaging voor onafhankelijke marktdeelnemers is momenteel de noodzaak van het handmatig scannen van gegevens.

De nieuwe reeks van ISO 18541-normen inzake de toegang tot ROI, zoals bedoeld in afdeling 2, omvat geen gemeenschappelijke gestructureerde procedure voor het uitwisselen van gegevens over voertuigonderdelen die kunnen worden vervangen door reserveonderdelen, zoals aangeduid middels het VIN. Een toekomstige gemeenschappelijke gestructureerde procedure voor de uitwisseling van deze gegevens kan daarom in de ROI-verordeningen worden opgenomen wanneer ze te zijner tijd worden herzien.

Deze gemeenschappelijke gestructureerde procedure moet de belangen en behoeften van zowel voertuigfabrikanten als onafhankelijke marktdeelnemers weerspiegelen, en bovendien oplossingen als vrij toegankelijke gegevensformaten bestuderen. Deze eisen hoeven niet zo gedetailleerd te zijn als de huidige CEN/ISO-normen (op basis van gebruikssituaties) voor toegang tot websites met ROI van het voertuig.

5.5.Introductie van afwijkingen of alternatieve methoden voor het verstrekken van ROI over in kleine series gebouwde voertuigen, niche-voertuigen en voertuigen voor speciale doeleinden

Volgens de ROI-studie maken onafhankelijke marktdeelnemers het minst gebruik van de websites van fabrikanten die voertuigen in kleine series bouwen en van niche-voertuigfabrikanten. Om deze reden en vanwege het zeer geringe aandeel van deze voertuigfabrikanten in de automarkt, zijn een aantal van deze fabrikanten van mening dat de huidige ROI-verordeningen niet in verhouding staan tot de omvang van hun activiteiten. Bovendien zijn voor de tenuitvoerlegging van de nieuwe CEN/ISO-normen inzake de toegang tot ROI van het voertuig of andere processen, zoals de SERMI-regeling, ook aanvullende investeringen noodzakelijk.

Er bestaan geen afwijkingen van de in artikel 6 van de Euro 5 en Euro 6-verordening opgenomen verplichtingen voor fabrikanten voor producenten die voertuigen in kleine series bouwen of van niche-voertuigen. Typegoedkeuringsinstanties hebben dit onderstreept als een punt van zorg. Afwijkingen voor deze fabrikanten zouden kunnen worden overwogen bij toekomstige wijzigingen van de ROI-verordeningen overeenkomstig de bepalingen betreffende de toegang tot ROI van het voertuig voor andere categorieën voertuigen, zoals landbouw- en bosbouwvoertuigen of twee- of driewielige voertuigen en vierwielers.

5.6.Aanpassing aan de technische vooruitgang

Bij het onderzoek naar de effecten op de mededinging van het systeem inzake toegang tot ROI van het voertuig, worden in afdeling 5.5. van de ROI-studie nieuwe problemen, waarvan de belangrijkste telematica is, kort onderzocht.

De conclusie van de ROI-studie luidt dat de ROI van het voertuig in algemene zin naar verwachting ten minste enkele draadloos verzonden gegevens bevat. Maar de preciezere definities en middelen voor gegevensuitwisseling zullen verder moeten worden verduidelijkt en opgenomen in de ROI-verordeningen om een eerlijke toegang tot informatie te waarborgen.

De toenemende connectiviteit van voertuigen zorgt momenteel voor een verandering van het landschap binnen de automobielindustrie. De gegevens die voorheen toegankelijk waren via een fysieke verbinding in het voertuig, zijn thans in toenemende mate op afstand toegankelijk. Dit biedt de mogelijkheid van toegang tot actuele informatie, waardoor diagnostische ondersteuning en prognose op afstand, evenals vele andere diensten (bv. op het gebruik afgestemde verzekeringen, technische diensten, locatiegebaseerde diensten, het slim opladen van elektrische voertuigen, autodelen, verkeersbeheer, enz.) mogelijk worden.

Bovendien zullen voertuigen aangesloten kunnen worden op de infrastructuur en op andere voertuigen in het kader van coöperatieve en sterk geautomatiseerde rijsystemen. Hierdoor zal ook de technische complexiteit van voertuigen toenemen en er zal dan ook een geharmoniseerde aanpak moeten komen die tot uiting komt in specificaties en normen als bedoeld in de artikelen 6 en 8 van Richtlijn 2010/40/EU (de ITS-richtlijn) ¹³ .

Door deze nieuwe uitdagingen is bezorgdheid ontstaan over de mogelijke uitsluiting van onafhankelijke marktdeelnemers van dit nieuwe bedrijfsmodel, en/of over het toezicht op hun activiteiten door producenten van originele onderdelen die met hen concurreren. De rol van de Europese wetgeving zal van doorslaggevend belang zijn om ervoor te zorgen dat principieel aan bepaalde essentiële voorwaarden wordt voldaan, met name aan die welke op het C-ITS-platform zijn vastgesteld ¹⁴ :

• voorafgaande toestemming van de betrokkene (bestuurder/eigenaar van het voertuig);

• eerlijke en onvervalste mededinging;

• privacy en bescherming van gegevens;

• onvervalste toegang en aansprakelijkheid;

• data-economie.

Aan deze voorwaarden moet worden voldaan terwijl rekening wordt gehouden met het feit dat producenten van originele onderdelen hun potentiële intellectuele eigendom moeten beschermen. Dit is een grote bron van zorg voor producenten van originele onderdelen, aangezien hun gepatenteerde informatie buiten de wetgeving inzake toegang tot ROI van het voertuig valt.

Met de recente aanneming van de verordening voor de typegoedkeuring van een eCall-dienst ¹⁵ is de aandacht opnieuw komen te liggen bij de noodzaak om de voorwaarden voor een open en onvervalste mededinging te scheppen bij het gebruik van gegevens in het voertuig. In artikel 12 van de verordening verzoeken het Europees Parlement en de Raad de Commissie om na te gaan in hoeverre er behoefte is aan eisen voor een interoperabel, gestandaardiseerd, veilig en vrij toegankelijk platform.

Drie technische oplossingen voor toegang tot voertuiggegevens die zijn vastgesteld door het C-ITS-platform. Deze oplossingen zullen tijdens de studie over de toegang tot geïntegreerde gegevens en door de Commissie aan TRL (Transport Research Laboratory) toegekende bronnen worden beoordeeld, welke in het tweede kwartaal van 2017 wordt afgerond. De drie oplossingen zijn:

• een applicatieplatform aan boord van het voertuig;

• een in het voertuig ingebouwde interface;

• een databaseserverplatform.

De technische en juridische conclusies van de studie over toegang tot in het voertuig ingebouwde gegevens en bronnen zullen de basis vormen voor de aanpassing van de ROI-verordeningen die onder meer van toepassing zijn op telematica.

6. Andere onderwerpen die buiten de werkingssfeer van de wetgeving inzake typegoedkeuring vallen

In de ROI-studie wordt een reeks aanbevelingen gedaan ter verbetering van de werking van het systeem inzake toegang tot ROI. De Commissie is van oordeel dat deze aanbevelingen niet binnen de werkingssfeer van de ROI-verordeningen vallen. De aanbevelingen houden verband met contractuele bepalingen of richtsnoeren die niet binnen de werkingssfeer van de wetgeving inzake typegoedkeuring vallen, maar waarop het handelsrecht en de overeenkomsten tussen de partijen van toepassing zijn, namelijk:

• de vaststelling van de hoogte van de vergoedingen;

• richtsnoeren voor overeenkomsten tussen producenten van originele onderdelen en gespecialiseerde tussenpersonen;

• richtsnoeren betreffende praktische en wederzijds aanvaardbare praktijken voor contractonderhandelingen, waaronder:

oonderzoek van ontbindende voorwaarden en territoriale clausules,

opassende vergoedingen die in rekening kunnen worden gebracht,

opassende methoden op basis waarvan de vergoedingen worden berekend;

• de beste praktijken als het gaat om de tijdschema's die nodig zijn om te onderhandelen over contracten en tot overeenkomst te komen;

• contractuele bepalingen om te zorgen voor een toereikende bescherming en gebruik van gegevens.

7. Conclusies

Om concurrerend te zijn en te voorzien in passende dienstverlening aan klanten moeten onafhankelijke reparateurs toegang hebben tot technische informatie die nodig is voor de reparatie van voertuigen. Deze informatie is steeds belangrijker vanwege de toenemende complexiteit van voertuigen, het toenemend aantal onderdelen en een intensiever gebruik van ingebouwde elektronica.

De tenuitvoerlegging van de ROI-verordeningen heeft bijgedragen tot de algehele verbetering van de toegang tot ROI in de afgelopen jaren. Er blijft echter sprake van bepaalde belemmeringen, afhankelijk van de producent van originele onderdelen en de specifieke aard van de vereiste informatie. Dit verzwakt de mededinging tussen erkende en onafhankelijke reparateurs en zorgt voor een ongelijk speelveld.

Op basis van de in afdeling 5 van dit verslag voorgestelde wijzigingen en verbeteringen, en met inachtneming van de resultaten van de procedure voor een betere regelgeving, zal de Commissie de stappen overwegen die noodzakelijk zijn voor een betere werking van het systeem inzake toegang tot ROI van het voertuig.

Bovendien moedigt de Commissie zowel producenten van originele onderdelen als onafhankelijke marktdeelnemers aan om hun besprekingen voort te zetten teneinde overeenstemming te bereiken over de in de ROI-studie vastgestelde onderwerpen die buiten de werkingssfeer van de wetgeving inzake typegoedkeuring vallen, als bedoeld in afdeling 6 van dit verslag.

(1) Verordening (EG) nr. 715/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2007 betreffende de typegoedkeuring van motorvoertuigen met betrekking tot emissies van lichte personen- en bedrijfsvoertuigen (Euro 5 en Euro 6) en de toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie, PB L 171 van 29.6.2007, blz. 1.
(2) "Reparatie- en onderhoudsinformatie van het voertuig": alle informatie die nodig is voor diagnose, onderhoud, inspectie, periodieke controle, reparatie, herprogrammering of re-initialisatie van het voertuig en die de fabrikanten aan hun erkende handelaren en reparatiebedrijven verstrekken, met inbegrip van alle latere wijzigingen van en aanvullingen op deze informatie. Deze informatie omvat alle gegevens die nodig zijn voor het aanbrengen van onderdelen of uitrustingstukken op voertuigen.
(3) Verordening (EG) nr. 715/2007 is van toepassing vanaf september 2009. Voor de nieuwe Euro 5-voertuigen die na die datum in de handel zijn gebracht, geldt een garantieperiode van ten minste twee jaar en het duurde nog eens vier jaar voordat deze voertuigen oud genoeg waren om naar onafhankelijke marktdeelnemers te worden gebracht voor onderhoud en reparatie. In 2011 vielen de meeste Euro 5-voertuigen nog steeds onder de garantie en werden ze dus hoofdzakelijk onderhouden door erkende reparateurs. Deze situatie is in de afgelopen paar jaar drastisch veranderd aangezien meer Euro 5-voertuigen niet langer onder de garantie vallen en/of zijn verkocht aan tweede gebruikers.
(4) ROI-studie .
(5) Onafhankelijke marktdeelnemers zijn ondernemingen, met uitzondering van erkende handelaren en reparatiebedrijven, die direct of indirect bij de herstelling en het onderhoud van motorvoertuigen betrokken zijn. Dit betreft met name reparateurs; fabrikanten of distributeurs van reparatieapparatuur, -gereedschap of reserveonderdelen; uitgevers van technische informatie; automobielclubs; wegenwachtdiensten; bedrijven die keuring- en controlediensten aanbieden; alsook bedrijven die opleidingen aanbieden voor installateurs, fabrikanten en reparateurs van uitrustingsstukken voor voertuigen die op alternatieve brandstof rijden.
(6) Voertuigfabrikanten worden ook wel producenten van originele onderdelen genoemd.
(7) Verordening (EG) nr. 715/2007 en Verordening (EG) nr. 692/2008 van de Commissie van 18 juli 2008 tot uitvoering en wijziging van Verordening (EG) nr. 715/2007 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de typegoedkeuring van motorvoertuigen met betrekking tot emissies van lichte personen- en bedrijfsvoertuigen (Euro 5 en Euro 6) en de toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie, PB L 199 van 28.7.2008, blz. 1.
(8) Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad inzake de goedkeuring van en het markttoezicht op motorvoertuigen en aanhangwagens daarvan en van systemen, onderdelen en technische eenheden die voor dergelijke voertuigen zijn bestemd van 27.1.2016, COM(2016) 31 final, 2016/0014 (COD), dat thans door het Europees Parlement en de Raad wordt bestudeerd.
(9) De delen 1 tot en met 4 van ISO 18541 betreffende Wegvoertuigen - Gestandaardiseerde toegang tot autoreparatie- en onderhoudsinformatie (RMI) – Deel 1: Algemene informatie en definitie van gebruik (18/09/2014); Deel 2: Technische eisen (18/09/2014); Deel 3: Eisen voor de functionele gebruikersinterface (18/09/2014); en Deel 4: Beproeving van conformiteit (01/11/2015).
(10) In de SERMI-regeling wordt veiligheidsgerelateerde ROI gedefinieerd als de informatie, software, functies en diensten die nodig zijn om de door de fabrikant in een voertuig ingebouwde kenmerken om te voorkomen dat het voertuig wordt gestolen of weggereden en om het voertuig te volgen en terug te vinden, te herstellen en onderhouden.
(11) De SERMI-regeling, als bedoeld in artikel 13, lid 9, van Verordening (EG) nr. 692/2008, heeft tot doel een Europese procedure voor accreditatie, goedkeuring en toestemming voor toegang tot veiligheidsgerelateerde ROI op gang te brengen, waarmee de huidige lappendeken van systemen van producenten van originele onderdelen wordt gestroomlijnd.
(12) Voor meer informatie, met inbegrip van bij typegoedkeuringsinstanties ingediende klachten en van rechtszaken, zie de afdelingen 4.3.2, 4.3.3 en 4.3.4 van de ROI-studie, pagina's 67-69.
(13) Richtlijn 2010/40/EU van het Europees Parlement en de Raad van 7 juli 2010 betreffende het kader voor het toepassen van intelligente vervoerssystemen op het gebied van wegvervoer en voor interfaces met andere vervoerswijzen, PB L 207 van 6.8.2010, blz. 1.
(14) Zie hoofdstuk 8 van het verslag van het C-ITS-platform voor toegang tot geïntegreerde gegevens en bronnen: http://ec.europa.eu/transport/themes/its/doc/c-its-platform-final-report-january-2016.pdf.
(15) Verordening (EU) 2015/758 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2015 inzake typegoedkeuringseisen voor de uitrol van het op de 112-dienst gebaseerde eCall-boordsysteem en houdende wijziging van Richtlijn 2007/46/EG, PB L 123 van 19.5.2015, blz. 77.