Bijlagen bij COM(2024)417 -

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier COM(2024)417 - .
document COM(2024)417
datum 26 september 2024
Bijlage 1 bevat verdere informatie over de bedragen in verband met de ontwerpbegroting 2023 van de Commissie en de standpunten van de Raad en het Europees Parlement, de nota van wijzigingen en de goedgekeurde begroting.

Wat de bestemmingsontvangsten betreft, werd bij het opstellen van de begroting 2023 verwacht dat in de loop van het begrotingsjaar 2023 een bedrag van 632 miljoen EUR voor het ELGF en 50 miljoen EUR voor het Elfpo zou worden geïnd.

Toen de begrotingsautoriteit de begroting 2023 vaststelde, werden de geraamde bestemmingsontvangsten voor het ELGF meegenomen in de financieringsbehoeften van de basisbetalingsregeling. Meer informatie over de inning, het gebruik en de eventuele overdracht van de bestemmingsontvangsten is opgenomen in de bijlagen 2 en 3.

2. UITVOERING VAN DE BEGROTING 2023 VOOR HET ELGF EN HET ELFPO

2.1. Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF)

Overeenkomstig artikel 21, lid 1, van Verordening (EU) 2021/21164 doet de Commissie maandelijkse betalingen voor de uitgaven die de geaccrediteerde betaalorganen van de lidstaten in de referentiemaand hebben verricht. De maandelijkse betalingen worden aan elke lidstaat gedaan op of vóór de derde werkdag van de tweede maand na de maand waarin de uitgaven zijn verricht.

Het gaat bij de maandelijkse betalingen dus om de terugbetaling van reeds gedane uitgaven, en wel op nettobasis (na aftrek van de ontvangsten). De betrokken bedragen worden beschikbaar gesteld op basis van de maandelijkse declaraties van de lidstaten5. De maandboekingen van de uitgaven en ontvangsten worden vervolgens gecontroleerd en gecorrigeerd op basis van deze declaraties. Bovendien krijgen deze betalingen pas een definitief karakter nadat de Commissie ze heeft geverifieerd in het kader van de goedkeuring van de rekeningen.

De betalingen die de lidstaten hebben gedaan in de periode van 16 oktober 2022 tot en met 15 oktober 2023 vallen onder de regeling voor maandelijkse betalingen.

Voor het volledige begrotingsjaar bedroeg het totale bedrag aan vastgestelde maandelijkse betalingen 40 835,0 miljoen EUR. Rekening houdend met de op grond van de goedkeuringsbesluiten teruggevorderde bedragen is in totaal 40 349,6 miljoen EUR daadwerkelijk aan de lidstaten betaald.

2.1.1. Maandelijkse betalingen

De Commissie heeft een betalingsbesluit vastgesteld voor elk van de twaalf perioden van het begrotingsjaar. Daarnaast is in december nog een aanvullend besluit vastgesteld waarbij de totale ten laste van het jaar te brengen uitgaven zijn aangepast.

Zie bijlage 4 voor meer informatie.

2.1.2. Verlagingen van de maandelijkse betalingen

In 2023 werden de maandelijkse betalingen aan de lidstaten verlaagd met een nettobedrag van 16,9 miljoen EUR. Voor sommige door het ELGF gefinancierde maatregelen worden in de sectorale verordeningen financiële maxima vastgesteld. Uitgaven die deze maxima overschrijden, worden beschouwd als “niet-subsidiabele uitgaven” en leiden tot verlagingen van de maandelijkse betalingen.

2.1.3. Uitgaven voor direct beheer door de Commissie

De Commissie verricht betalingen onder direct beheer voor bepaalde maatregelen. Deze hebben voornamelijk betrekking op operationele technische bijstand en afzetbevorderingsacties. Zie de tabellen 2 en 3 voor meer informatie. De bijlagen 5 en 6 bevatten nadere gegevens over de kredieten die de Europese Commissie in het begrotingsjaar 2023 onder direct beheer heeft besteed voor administratieve en beleidsuitgaven.

Tabel 2 (in EUR; lopende prijzen)


Tabel 3 (in EUR; lopende prijzen)


2.2. Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo) en herstelinstrument voor de Europese Unie (EURI)

In artikel 31 van Verordening (EU) 2021/21166 is bepaald dat de Commissie, na haar uitvoeringsbesluit tot goedkeuring van het strategisch GLB-plan, aan de lidstaat een eerste voorfinanciering voor de gehele looptijd van het strategisch GLB-plan uitkeert. In artikel 32 van Verordening (EU) 2021/2116 is ook bepaald dat voor elk strategisch GLB-plan tussentijdse betalingen moeten worden gedaan voor de uitgaven die de geaccrediteerde betaalorganen hebben gedaan bij de uitvoering van de strategische GLB-plannen.

Met betrekking tot de voltooiing van de programma’s voor plattelandsontwikkeling die op grond van Verordening (EU) nr. 1306/2013 zijn goedgekeurd, is in artikel 34 van die verordening bepaald dat het gecumuleerde totaal van de voorfinanciering en de tussentijdse betalingen ten hoogste 95 % van de bijdrage uit het Elfpo voor elk programma voor plattelandsontwikkeling mag bedragen. Afhankelijk van de beschikbaarheid van middelen verricht de Commissie, rekening houdend met de verlagingen of schorsingen ingevolge artikel 41, tussentijdse betalingen ter vergoeding van de uitgaven die de erkende betaalorganen hebben gedaan voor de tenuitvoerlegging van de programma’s.

Overeenkomstig artikel 37 van Verordening (EU) nr. 1306/2013 verricht de Commissie, na ontvangst van het laatste jaarverslag over de voortgang van de uitvoering van een plattelandsontwikkelingsprogramma, onder voorbehoud van de beschikbaarheid van middelen de saldobetaling op basis van het vigerende financieringsplan, de jaarrekeningen voor het laatste jaar van tenuitvoerlegging van het betrokken plattelandsontwikkelingsprogramma, en het betrokken goedkeuringsbesluit.

2.2.1. Betalingen

De Commissie vergoedt de uitgaven voor elke kwartaaldeclaratie van het begrotingsjaar.

Zie bijlage 7 voor meer informatie.

2.2.2. Verlaging van betalingen

In 2023 werden de betalingen aan de lidstaten op basis van driemaandelijkse uitgavendeclaraties van 2023 verlaagd met een nettobedrag van 152,7 miljoen EUR. Voor door het Elfpo gefinancierde maatregelen worden financiële maxima vastgesteld overeenkomstig de wetgeving. Uitgaven die deze maxima overschrijden, worden beschouwd als “niet-subsidiabele uitgaven” en leiden tot verlagingen van de betalingen.

2.2.3. Uitgaven onder direct beheer van de Commissie

De Commissie verricht betalingen onder direct beheer voor bepaalde maatregelen en acties, voornamelijk in verband met operationele technische bijstand. Zie voor nadere bijzonderheden de tabellen 4 en 5 en de bijlagen 5 en 6 wat betreft de kredieten die de Commissie in het begrotingsjaar 2023 onder direct beheer heeft besteed voor beleidsuitgaven.


Tabel 4 (in EUR; lopende prijzen)


Tabel 5 (in EUR; lopende prijzen)


3. BESTEDING VAN DE ELGF- EN ELFPO-KREDIETEN

3.1. Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF)

Met de besteding van de ELGF-kredieten was een bedrag van 41 133,6 miljoen EUR7 gemoeid. Deze uitgaven werden gefinancierd uit de initiële begrotingskredieten en met de bestemmingsontvangsten voor het ELGF. Van de in 2023 geïnde ELGF-bestemmingsontvangsten van 623,9 miljoen EUR is 283,6 miljoen EUR gebruikt ter dekking van de betalingsbehoeften.

Binnen hoofdstuk 08 01 bedroegen de ELGF-vastleggingen voor uitgaven voor administratieve ondersteuning in het kader van artikel 08 01 01 4,3 miljoen EUR.

Binnen hoofdstuk 08 02 bedroegen de totale ELGF-uitgaven voor marktgerelateerde interventies in het kader van de GLB-plannen (begrotingsartikel 08 02 02) en buiten de GLB-plannen (begrotingsartikel 08 02 03) 2 674 miljoen EUR. De rechtstreekse betalingen in het begrotingsjaar 2023 werden uitgevoerd buiten de GLB-plannen (begrotingsartikel 08 02 05), volgens de regels van Verordening (EU) nr. 1307/2013. De desbetreffende uitgaven bedroegen in totaal 38 161,7 miljoen EUR. Daarnaast werd 134,5 miljoen EUR uit de landbouwreserve gebruikt voor de financiering van diverse uitzonderlijke steunmaatregelen. Tot slot is 159,1 miljoen EUR vastgelegd in het kader van artikel 08 02 06 — Beleidsstrategie, coördinatie en audit en artikel 08 02 99 — Voltooiing van eerdere programma’s en activiteiten.

De onderbesteding voor het ELGF bedroeg 341,3 miljoen EUR aan kredieten uit bestemmingsontvangsten, die naar het jaar 2024 zijn overgedragen. Voorts bedroegen de ongebruikte kredieten uit de landbouwreserve 315,5 miljoen EUR. Dit was te wijten aan de late publicatie van het tweede en derde steunpakket in 2023. Het volledige bedrag werd overeenkomstig artikel 16 van Verordening (EU) 2021/2116 overgedragen naar de landbouwreserve van 2024 om de resterende uitgaven in verband met de uitzonderlijke maatregelen van 2023 te financieren.

Voor nadere informatie over de uitvoering van de begroting per beleidsterrein en over het gebruik van de bestemmingsontvangsten wordt verwezen naar de bijlagen 8 tot en met 12.

3.2. Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo) en herstelinstrument voor de Europese Unie (EURI)

Met de besteding van de Elfpo-vastleggingskredieten was een bedrag van 12 953,5 miljoen EUR gemoeid (bijlage 13). Dat bedrag werd gefinancierd uit de goedgekeurde initiële begrotingskredieten en met de interne bestemmingsontvangsten van het Elfpo.

Binnen hoofdstuk 08 01 bedroeg het vastgelegde Elfpo-bedrag 2,2 miljoen EUR voor administratieve steun aan het programma.

Binnen hoofdstuk 08 03 was er naast het vastgelegde bedrag voor de uitvoering van interventietypes in het kader van de strategische GLB-plannen (12 904,4 miljoen EUR):

- een vastgelegd bedrag van 28,1 miljoen EUR voor operationele technische bijstand;

- een vastgelegd bedrag van 18,8 miljoen EUR voor terugbetalingstransacties voor plattelandsontwikkelingsprogramma’s in de voorgaande perioden (vóór 2023).

Absorptiepercentage Elfpo 2014-2022 en Elfpo 2023-2027 per lidstaat (grafieken 1a-d):


Voor nadere informatie over de uitvoering van de begroting per lidstaat en per beleidsterrein en over het gebruik van de bestemmingsontvangsten wordt verwezen naar de bijlagen 14 tot en met 18.

4. CONTROLEMAATREGELEN

4.1. Inleiding

In overeenstemming met de EU-wetgeving en net als in voorgaande jaren werden de landbouwuitgaven van 2023 onderworpen aan een alomvattend controlesysteem.

De controles worden uitgevoerd door de betaalorganen of door gedelegeerde instanties die onder hun toezicht opereren, en er worden doeltreffende, afschrikkende en evenredige sancties opgelegd indien uit de controles blijkt dat de EU-regels niet worden nageleefd. Bovendien moeten voor de meeste regelingen die niet onder het geïntegreerd beheers- en controlesysteem vallen, naast de primaire en secundaire controleniveaus ook controles achteraf worden uitgevoerd.

4.2. Geïntegreerd beheers- en controlesysteem (GBCS)

De regels over het GBCS zijn opgenomen in Verordening (EU) nr. 1306/2013, Verordening (EU) 2021/2116, Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 640/2014 van de Commissie8 en Uitvoeringsverordening (EU) nr. 809/2014 van de Commissie9.

Het jaarlijkse activiteitenverslag (JAV) van DG AGRI10 voor 2023 bevat gedetailleerde informatie over onder het GBCS vallende uitgaven in bijlage 7, deel 1, niveau 2 (blz. 122): gedetailleerde systemen voor controles vóór betalingen en afschrikkende sancties. De relevante onderdelen van het GBCS zijn ook van toepassing op plattelandsontwikkelingsmaatregelen, die op de oppervlakte of het aantal dieren gebaseerd zijn. Die maatregelen omvatten onder meer agromilieumaatregelen en maatregelen op het gebied van dierenwelzijn, probleemgebieden en gebieden met milieubeperkingen, en bebossing van landbouwgrond.

4.3. Toepassing van titel V, hoofdstuk III, van Verordening (EU) nr. 1306/2013 en titel IV, hoofdstuk III, van Verordening (EU) 2021/2116 (doorlichting van transacties)

In 2023 was het in titel V, hoofdstuk III, van Verordening (EU) nr. 1306/2013 en titel IV, hoofdstuk III, van Verordening (EU) 2021/2116 vastgestelde controlesysteem voor de doorlichting van transacties van toepassing. Het omvatte een systeem voor controles achteraf ter aanvulling van de hierboven beschreven sectorale controlesystemen.

In 2023 hebben de doorlichtingsdiensten van de lidstaten controles uitgevoerd met betrekking tot verrichtingen waarvoor in het begrotingsjaar 2021 betalingen waren verricht. Uit de jaarverslagen over de respectieve doorlichtingsperiode (juli 2022 - juni 2023) blijkt dat de lidstaten aan het einde van de doorlichtingsperiode 86 % van de geplande doorlichtingen hadden voltooid. Het percentage onregelmatigheden bij deze afgeronde doorlichtingen bedraagt 2,2 %.

5. GOEDKEURING VAN DE REKENINGEN

5.1. Conformiteitsgoedkeuring

Het is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de lidstaten om er via een systeem van controles en afschrikkende sancties voor te zorgen dat verrichtingen daadwerkelijk plaatsvinden en correct worden uitgevoerd. Wanneer lidstaten niet aan deze vereiste voldoen, past de Commissie financiële correcties toe om de financiële belangen van de EU te beschermen.

De conformiteitsgoedkeuring in het kader van het GLB die van toepassing is in begrotingsjaar 2023, heeft betrekking op de wettigheid en regelmatigheid van de verrichtingen. Ze is bedoeld om uitgaven die niet in overeenstemming met de EU-voorschriften zijn gedaan, van EU-financiering uit te sluiten.

Meer informatie over de in 2023 uitgevoerde audits is te vinden in het JAV, tabel 2.1.1.2.2-9 (blz. 48).

De in 2023 vastgestelde conformiteitsgoedkeuringsbesluiten, die financiële correcties in een aantal sectoren bevatten, zijn opgenomen in tabel 2.1.1.3.1-1 van het JAV (blz. 59).

De goedkeuringsbesluiten met financiële gevolgen voor de begroting 2023 omvatten ook de uitvoering van een aantal arresten van het Hof van Justitie van de Europese Unie ten gunste van de lidstaten. De totale financiële gevolgen voor de fondsen bedroegen derhalve 261,8 miljoen EUR ten gunste van het ELGF en 124,4 miljoen EUR ten gunste van het Elfpo.

- Besluit (EU) 2022/2261 van 11 november 2022 — ad-hocbesluit 70, met een vastgesteld nettobedrag van 215,5 miljoen EUR ten gunste van het ELGF en 55,2 miljoen EUR ten gunste van het Elfpo.

- Besluit (EU) 2022/2262 van 11 november 2022 — ad-hocbesluit 70 VK, met financiële gevolgen ten gunste van het ELGF voor een bedrag van 8,3 miljoen EUR en ten gunste van het Elfpo voor 8,5 miljoen EUR.

- Besluit (EU) 2023/1408 van 3 juli 2023 — ad-hocbesluit 71, met financiële gevolgen ten gunste van het ELGF voor een bedrag van 38,0 miljoen EUR en ten gunste van het Elfpo voor 60,7 miljoen EUR.

Voor Uitvoeringsbesluit (EU) 2022/2261 van de Commissie en Uitvoeringsbesluit (EU) 2023/1408 van de Commissie heeft de Commissie, vanwege de relatieve omvang van de correcties in vergelijking met het bruto binnenlands product van bepaalde lidstaten, op verzoek van de betrokken lidstaten besloten dat de volgende correcties in drie gelijke jaarlijkse termijnen konden worden betaald.


Tabel 6 (in miljoen EUR; lopende prijzen)

Nummer besluit

LidstaatIn termijnen te betalen bedrag
ELGFElfpo
70Roemenië54,419,7
71Litouwen12,11,0

- Voor het begrotingsjaar 2023 hebben de lidstaten op 15 februari 2024 de informatie over gevallen van terugvordering verstrekt. Deze informatie is opgenomen in het JAV, tabel bijlage 7 – 5.2-1 en 7 – 5.3-1.

De lidstaten hebben in het begrotingsjaar 2023 ongeveer 357,7 miljoen EUR teruggevorderd voor het ELGF, het Elfpo en het overgangsinstrument voor plattelandsontwikkeling (OIPO). Het uitstaande bedrag dat aan het einde van het begrotingsjaar 2023 nog van de begunstigden moest worden teruggevorderd, beliep 1 960,7 miljoen EUR voor alle fondsen. De financiële gevolgen voor de lidstaten wegens niet-inning van bedragen in het kader van het ELGF, het Elfpo en het OIPO binnen vier jaar na de datum van het verzoek tot terugvordering (voor nieuwe gevallen11) of het eerste administratief of gerechtelijk proces-verbaal - PACA - (voor oude zaken), of binnen acht jaar wanneer over de terugvordering een zaak is aangespannen bij de nationale rechter, bedroegen 83,6 miljoen EUR. In de loop van het begrotingsjaar 2023 werd ongeveer 18 miljoen EUR voor het ELGF, het Elfpo en het OIPO voor 100 % door de EU-begroting12 gedragen.

5.2. Financiële goedkeuring

Een overzicht van de in 2023 vastgestelde besluiten tot financiële goedkeuring is te vinden in tabel 7. De financiële correcties in de conformiteitsgoedkeuringsbesluiten in 2 023 zijn opgenomen in bijlage 18.


Tabel 7 (in miljoen EUR; lopende prijzen)

FondsNummer besluitDatum van vaststellingBegrotingsjaarGoedgekeurde gedeclareerde uitgavenBetrokken betaalorganen (BO’s)
ELGFBesluit (EU) 2023/103724.5.2023202240 731,25Alle BO’s van de lidstaten
ELGFBesluit (EU) 2023/103924.5.20232022-(1,47)4 BO’s van het VK
ElfpoBesluit (EU) 2023/103624.5.2023202214 925,45Alle BO’s van de lidstaten
ElfpoBesluit (EU) 2023/103824.5.20232022475,194 BO’s van het VK


5.3. Beroepsprocedures bij het Hof van Justitie van de Europese Unie tegen goedkeuringsbesluiten

Bijlage 19 bevat een samenvatting van de bij het Gerecht en bij het Hof van Justitie van de Europese Unie aanhangig gemaakte zaken .

6. BETREKKINGEN MET HET PARLEMENT EN DE EUROPESE REKENKAMER

6.1. Betrekkingen met het Parlement

Het Europees Parlement maakt samen met de Raad deel uit van de begrotingsautoriteit van de EU. Het is dus een van de belangrijkste gesprekspartners van de Commissie over begrotingsaangelegenheden en dus over het ELGF en het Elfpo.

Drie commissies van het Europees Parlement zijn betrokken bij de besprekingen en de voorbereiding van de plenaire vergadering over landbouwbegrotingsaangelegenheden: de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling, de Begrotingscommissie en de Commissie begrotingscontrole.

Sinds 2014 brengt de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling aan de Commissie begrotingscontrole advies uit over de kwijtingsprocedure.

De Commissie begrotingscontrole (CONT) controleert de correcte uitvoering van de begroting en stelt het verslag op waarin aan het Parlement wordt voorgesteld kwijting te verlenen en aan de Commissie of de lidstaten aanbevelingen worden gedaan.

Het Europees Parlement heeft de Commissie kwijting verleend voor de uitvoering van de algemene begroting van de Europese Unie voor het begrotingsjaar 2023 door op 11 april 2024 in de plenaire vergadering te stemmen over een besluit van het Parlement.

6.2. Betrekkingen met de Europese Rekenkamer

De Europese Rekenkamer (ERK) is de externe onafhankelijke controleur van de Europese Unie. Een samenvatting van de bevindingen en conclusies van de ERK voor het begrotingsjaar 2023 is opgenomen in punt 2.2.2 van het JAV (blz. 76).


1PB L 433I van 22.12.2020, blz. 11.

2PB L, 2024/765, 29.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/765/oj.

3PB L 40 van 4.2.2021, blz. 8.

4PB L 435 van 6.12.2021, blz. 187.

5Deze maandelijkse uitgavendeclaraties worden door de lidstaten uiterlijk op de zevende van maand N+1 toegezonden.

6PB L 435 van 6.12.2021, blz. 187.

7Dit cijfer omvat de terugbetaling van het uit begrotingsjaar 2022 overgedragen bedrag van de financiële discipline in het kader van de crisisreserve voor de landbouw.

8 PB L 181 van 20.6.2014, blz. 48.

9PB L 227 van 31.7.2014, blz. 69.

10 De jaarlijkse activiteitenverslagen van DG AGRI zijn te vinden op: https://commission.europa.eu/publications/annual-activity-report-2023-agriculture-and-rural-development_en?prefLang=nl


11Gevallen van onregelmatigheden waarvoor het eerste administratief of gerechtelijk proces-verbaal (PACA) niet vóór 16 oktober 2014 was vastgesteld. Indien het PACA vóór die datum was vastgesteld, moeten de gevallen als “oude gevallen” worden aangemerkt.

12Gevallen die oninbaar zijn verklaard overeenkomstig artikel 54, lid 3, van Verordening (EU) nr. 1306/2013.

NL NL