Bijlagen bij COM(2024)579 - - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2024)579 - . |
|---|---|
| document | COM(2024)579 |
| datum | 18 december 2024 |
De beoordeling van deze verslagen vormt, samen met de regelmatige inspecties van de Commissie, een instrument voor de Commissie om nauwlettend toe te zien op de tenuitvoerlegging van nationale kwaliteitscontrolemaatregelen. Dit maakt het op zijn beurt mogelijk tekortkomingen in elke lidstaat snel op te sporen en te verhelpen.
De beoordeling heeft betrekking op een analyse van het regelmatig toezicht op luchthavens, luchtvaartmaatschappijen en andere entiteiten met verantwoordelijkheden op het gebied van luchtvaartbeveiliging en op de tijd die door de inspecteurs wordt gespendeerd aan toezicht op het terrein; voorts heeft ze betrekking op het toepassingsgebied en de frequentie van een geschikte mix van activiteiten voor toezicht op de naleving, nationale nalevingsniveaus, follow-upactiviteiten en het gebruik van handhavingsbevoegdheden.
De kwaliteit van de jaarverslagen en de door de lidstaten verstrekte informatie blijft constant en in 2023 is verdere harmonisatie bereikt.
Er is een formele uitgebreide evaluatie naar de lidstaten gestuurd, waarin, voor zover nodig, de aandacht werd gevestigd op suggesties om de nationale inspanningen te verbeteren of gerichter te maken.
6. Beoordelingen van luchthavens in derde landen
De Commissie voert beoordelingen uit in het kader van één-loketregelingen (One Stop Security, OSS) tussen de EU en derde landen. Het doel is te bevestigen dat de tenuitvoerlegging van bepaalde beveiligingsmaatregelen nog steeds beantwoordt aan een norm die gelijkwaardig is aan de tenuitvoerlegging van de EU-wetgeving inzake luchtvaartbeveiliging. In 2023 werden drie beoordelingen uitgevoerd, respectievelijk in Noorwegen14, Canada en het Verenigd Koninkrijk (VK).
7. “Artikel 15”-zaken en juridische procedures
Als de in een luchthaven vastgestelde tekortkomingen bij de toepassing van beveiligingsmaatregelen ernstig genoeg zijn om een grote invloed te hebben op het algemene niveau van de beveiliging van de burgerluchtvaart in de Unie, past de Commissie artikel 15 van Verordening (EU) nr. 72/2010 toe. Dit betekent dat de bevoegde autoriteiten van alle lidstaten worden gewaarschuwd voor de situatie en dat vluchten die aankomen vanaf de luchthaven waarop artikel 15 van toepassing is, worden behandeld als vluchten die aankomen uit een derde land, waardoor de ontvangende luchthavens verplicht zijn compenserende beveiligingsmaatregelen toe te passen met betrekking tot aankomende transferpassagiers en hun bagage, en met betrekking tot de luchtvaartuigen waarmee zij zijn aangekomen. In 2023 werd geen enkele “artikel 15”-zaak ingeleid.
De Commissie heeft ook de mogelijkheid om inbreukprocedures in te leiden overeenkomstig artikel 258 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, met name in geval van langdurige niet-correctie of herhaling van tekortkomingen. In 2023 is geen enkele inbreukprocedure ingeleid.
6. TESTS EN VERGADERINGEN
1. Tests
In de zin van de EU-luchtvaartbeveiligingswetgeving wordt een “test” uitgevoerd wanneer een lidstaat met de Commissie overeenkomt dat hij gedurende een beperkte periode bepaalde niet in de wetgeving erkende middelen of methoden zal gebruiken ter vervanging van een erkende beveiligingsmethode, op voorwaarde dat dergelijke tests geen negatieve gevolgen hebben voor het algemene beveiligingsniveau. In 2022 zijn twee tests gestart met betrekking tot de toepassing van de automatische detectie van verboden voorwerpen (APID) in combinatie met explosievendetectiesystemen voor handbagage (EDSCB), in Nederland en Duitsland15.
2. Vergaderingen
De Commissie en de Amerikaanse Transportation Security Administration (TSA) organiseerden in februari 2023 in Madrid, Spanje, de eerste VS-EU-top over de beveiliging van luchtvracht. Het evenement bood de gelegenheid om dreigingen voor luchtvracht in kaart te brengen en collectieve risicobeperkende strategieën ten uitvoer te leggen.
De Commissie heeft in november 2023 een vierde vergadering van de werkgroep cyberbeveiliging in de luchtvaart georganiseerd, met deelname van autoriteiten van de lidstaten die verantwoordelijk zijn voor luchtvaartbeveiliging en de tenuitvoerlegging van de NIS-richtlijn16. Het doel van de vergadering was de samenwerking tussen autoriteiten te bevorderen om de onderlinge overeenstemming tussen de NIS2-regels en de luchtvaartregels te vergemakkelijken. Voorts werd ernaar gestreefd mogelijke lacunes of overlappingen van cyberbeveiligingsverplichtingen te voorkomen en onnodige administratieve en operationele lasten tot een minimum te beperken.
Om de lidstaten feedback te geven over de inspecties, de transparantie te bevorderen en de methoden voor toezicht op de naleving te harmoniseren, heeft de Commissie in oktober 2023 een jaarlijkse bijeenkomst en opleiding van de nationale AVSEC-inspecteurs georganiseerd.
7. INTERNATIONALE DIALOOG
1. Algemeen
De Commissie heeft haar bijdrage aan de luchtvaartbeveiliging wereldwijd voortgezet. Zij deed dit door samen te werken met internationale organen, zoals de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie (ICAO), de Europese Burgerluchtvaartconferentie (ECAC) en belangrijke handelspartners, in nauwe samenwerking met de lidstaten teneinde te zorgen voor gecoördineerde EU-standpunten. Er werden ook gesprekken gevoerd met bepaalde derde landen, zoals de VS, Canada, Australië, Singapore en het VK.
2. Internationale organen
De EU nam als waarnemer actief deel aan de jaarlijkse vergadering van het Aviation Security Panel van de ICAO (AVSECP/34), die plaatsvond van 29 mei tot en met 2 juni 2023, en aan de tweede vergadering van het ICAO Cybersecurity Panel (CYSECP/2), die plaatsvond van 5 tot en met 9 juni 2023.
3. Derde landen
In het kader van de luchtvaartbeveiligingsbetrekkingen met de Verenigde Staten beoogt de EU-VS-samenwerkingsgroep inzake vervoersveiligheid (TSCG) de samenwerking op verschillende gebieden van wederzijds belang te bevorderen. Dit zorgt ervoor dat de éénloketregelingen (One Stop Security — OSS) en de wederzijdse erkenning van de respectieve regelingen voor luchtvracht en -post in de EU en de VS blijven functioneren. De 32ste vergadering van de TSCG had plaats op 15 en 16 november 2023.
Overeenkomstig artikel 435 van de handels- en samenwerkingsovereenkomst EU-VK waarborgt de samenwerking tussen de EU en het VK inzake luchtvaartbeveiliging dat wordt samengewerkt op het gebied van luchtvaartbeveiliging, uitwisseling van informatie, bespreking en uitwisseling van beste praktijken en ontwikkeling van samenwerkingsregelingen tussen technische deskundigen. De 3de vergadering tussen de EU en het VK met betrekking tot samenwerking op het gebied van luchtvaartbeveiliging vond plaats op 16 oktober 2023.
In overeenstemming met het EU-recht heeft de Commissie éénloketregelingen (OSS) vastgesteld waarbij beveiligingsnormen die in sommige derde landen of luchthavens van derde landen worden toegepast, als gelijkwaardig aan de EU-normen worden erkend17. In 2023 werden geen nieuwe éénloketregelingen vastgesteld. Er zijn besprekingen over een éénloketregeling aan de gang met Japan.
Wat capaciteitsopbouw betreft, is het project “Civil Aviation Security in Africa, Asia and the Middle East” (CASE II), waarvoor de Europese Commissie 8 miljoen euro aan financiering verstrekt en dat door de ECAC wordt uitgevoerd, voortgezet in 2023. De activiteiten van luchtvaartbeveiligingsdeskundigen omvatten workshops, webinars en bilaterale activiteiten in het desbetreffende land18. De algemene doelstelling van CASE II is de terroristische dreiging voor de burgerluchtvaart af te wenden door partnerschappen aan te gaan met staten in de drie genoemde regio’s, teneinde hun regelingen voor de beveiliging van de burgerluchtvaart te versterken19.
8. CONCLUSIES
Het waarborgen van veilige luchtvaartactiviteiten, zowel in de lucht als op de grond, is een fundamentele voorwaarde voor de bloei van de commerciële luchtvaart. Het optimale regelgevingssysteem voor de beveiliging van de luchtvaart combineert innovatie met stabiliteit en handhaaft altijd het hoogste beveiligingsniveau. De Commissie is zich in 2023 blijven inzetten voor een dergelijk systeem, in nauwe samenwerking met zowel regelgevers als belanghebbenden, waarbij de huidige en toekomstige uitdagingen werden aangepakt. Deze werkzaamheden zullen in 2024 worden voortgezet.
1 Verordening (EG) nr. 300/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2008 inzake gemeenschappelijke regels op het gebied van de beveiliging van de burgerluchtvaart en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 2320/2002 (PB L 97 van 9.4.2008, blz. 72).
2 Een aantal leden van de Adviesgroep van belanghebbenden inzake luchtvaartbeveiliging (SAGAS), die is opgericht op grond van artikel 17 van Verordening (EG) nr. 300/2008, hebben zich bereid verklaard aan het raadplegingsproces deel te nemen.
3 Verslag van Eurocontrol/EATM-CERT 2024 over cyberveiligheid in de luchtvaart.
4 Richtlijn (EU) 2022/2555 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 betreffende maatregelen voor een hoog gezamenlijk niveau van cyberbeveiliging in de Unie, tot wijziging van Verordening (EU) nr. 910/2014 en Richtlijn (EU) 2018/1972 en tot intrekking van Richtlijn (EU) 2016/1148 (PB L 333 van 27.12.2022, blz. 80).
5 Volgens de jaarlijkse veiligheidsevaluatie van het EASA uit 2022 is het aantal voorvallen met drones in 2021 gedaald (meest recente beschikbare cijfers).
6 Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement over de bestrijding van mogelijke dreigingen van drones, COM(2023) 659 final.
7 https://www.easa.europa.eu/en/domains/air-operations/czibs
8 Zie bijlage 2 voor meer informatie.
9https://ksda.ec.europa.eu/
10 Europese Economische Ruimte: 27 EU-lidstaten, Noorwegen, IJsland en Zwitserland. De Toezichthoudende Autoriteit van de EVA is verantwoordelijk voor het uitvoeren van luchtvaartbeveiligingsinspecties in Noorwegen en IJsland. De Commissie voert luchtvaartbeveiligingsinspecties uit in Zwitserland op basis van een bilaterale overeenkomst.
11 Verordening (EU) nr. 72/2010 van de Commissie van 26 januari 2010 tot vaststelling van procedures voor inspecties door de Commissie op het gebied van de beveiliging van de luchtvaart (PB L 23 van 27.1.2010, blz. 1).
12 Zie de artikelen 4 en 5.
13 Zie bijlage 1 voor een samenvatting van alle activiteiten van de Commissie en het ESA op het gebied van toezicht op de naleving in 2023.
14 In Svalbard, gemeentevrij gebied van Noorwegen.
15 Het eindverslag over de test in Nederland is in juni 2023 ontvangen. De test in Duitsland is nog aan de gang.
16 Richtlijn (EU) 2016/1148 van het Europees Parlement en de Raad van 6 juli 2016 houdende maatregelen voor een hoog gemeenschappelijk niveau van beveiliging van netwerk- en informatiesystemen in de Unie (PB L 194 van 19.7.2016, blz. 1).
17 De EU heeft OSS-regelingen met de VS, Canada, Singapore, Montenegro, Servië, het VK en Israël (alleen voor ruimbagage).
18 In 2023 zijn 68 activiteiten uitgevoerd, wat neerkomt op een stijging van de output met 94 % ten opzichte van de 35 activiteiten die in 2022 werden uitgevoerd. Deze binnenlandse activiteiten vonden plaats in 39 partnerlanden; in totaal namen 1119 deelnemers uit 66 partnerlanden er aan deel. Deze activiteiten bestonden uit 44 bilaterale opleidingsactiviteiten, tien multilaterale opleidingsactiviteiten, vijf mentoringactiviteiten, vijf workshops (twee regionale en drie interregionale), drie APEX op het gebied van veiligheidsevaluaties en één webinar. Sinds de start van het project zijn in totaal 131 binnenlandse activiteiten en activiteiten op afstand uitgevoerd. 30 deskundigen uit 11 lidstaten en 39 deskundigen van burgerluchtvaartautoriteiten van 22 partnerlanden hebben ertoe bijgedragen dat in deze periode 25 activiteiten werden uitgevoerd. Tien deskundigen van acht burgerluchtvaartautoriteiten van partnerlanden hebben samen met CASE II-projectdeskundigen bijgedragen aan de uitvoering van de 20 activiteiten in eigen land. 31 deskundigen van 19 burgerluchtvaartautoriteiten van partnerlanden hebben bijgedragen aan de organisatie van twee regionale en drie interregionale workshops, goed voor 41 % van alle sprekers.
19 De partnerlanden worden geselecteerd op basis van objectieve criteria, zoals de toezegging/het vermogen van een bepaald land om volledig te profiteren van de capaciteitsopbouwactiviteiten van het project, of het feit dat er geen overlappingen mogelijk zijn met andere initiatieven voor capaciteitsopbouw, zowel bilaterale als multilaterale.
NL NL