Besluit 2022/1211 - Aanneming van de euro door Kroatië op 1 januari 2023 - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 187/31

De derde fase van de economische en monetaire unie (EMU) begon op 1 januari 1999. De Raad, bijeen te Brussel op 3 mei 1998 in de samenstelling van staatshoofden en regeringsleiders, heeft besloten dat België, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal en Finland voldeden aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro op 1 januari 1999 (5).

Bij Beschikking 2000/427/EG (6) heeft de Raad besloten dat Griekenland voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro op 1 januari 2001. Bij Beschikking 2006/495/EG (7) heeft de Raad besloten dat Slovenië voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro op 1 januari 2007. Bij Beschikkingen 2007/503/EG (8) en 2007/504/EG (9) heeft de Raad besloten dat Cyprus en Malta voldeden aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro op 1 januari 2008. Bij Beschikking 2008/608/EG (10) heeft de Raad besloten dat Slowakije voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro. Bij Besluit 2010/416/EU (11) heeft de Raad besloten dat Estland voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro. Bij Besluit 2013/387/EU (12) heeft de Raad besloten dat Letland voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro. Bij Besluit 2014/509/EU (13) heeft de Raad besloten dat Litouwen voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro.

Overeenkomstig punt 1 van het aan het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap gehechte Protocol (nr. 16) betreffende enkele bepalingen inzake Denemarken en overeenkomstig het besluit dat de staatshoofden en regeringsleiders in december 1992 in Edinburgh hebben genomen, heeft Denemarken de Raad ervan in kennis gesteld dat het niet aan de derde fase van de EMU zal deelnemen. Denemarken heeft niet verzocht om inleiding van de procedure van artikel 140, lid 2, VWEU betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU).

Overeenkomstig Beschikking 98/317/EG is Zweden een lidstaat met een derogatie als bedoeld in artikel 139, lid 1, VWEU. Overeenkomstig artikel 4 van het de Toetredingsakte van 2003 (14) zijn zowel Tsjechië, Hongarije als Polen lidstaten met een derogatie als bedoeld in artikel 139, lid 1, VWEU. Overeenkomstig artikel 5 van de Toetredingsakte van 2005 (15) zijn zowel Bulgarije als Roemenië lidstaten met een derogatie als bedoeld in artikel 139, lid 1, VWEU. Overeenkomstig artikel 5 van de Toetredingsakte van 2012 (16) is Kroatië een lidstaat met een derogatie als bedoeld in artikel 139, lid 1, VWEU.

De Europese Centrale Bank (ECB) werd op 1 juli 1998 opgericht. Het Europees monetair stelsel werd vervangen door een wisselkoersmechanisme waarvan de invoering werd overeengekomen bij de resolutie van de Europese Raad van 16 juni 1997 inzake de instelling van een wisselkoersmechanisme in de derde fase van de economische en monetaire unie (17). De procedures voor een wisselkoersmechanisme in de derde fase van de economische en monetaire unie (WKM II) werden neergelegd in de overeenkomst van 16 maart 2006 tussen de Europese Centrale Bank en de nationale centrale banken van de lidstaten buiten de eurozone waarin de operationele procedures voor een wisselkoersmechanisme in de derde fase van de economische en monetaire unie zijn neergelegd (18).

In artikel 140, lid 2, VWEU is de procedure voor het intrekken van de derogaties van de betrokken lidstaten neergelegd. Ten minste om de twee jaar of op verzoek van een onder een derogatie vallende lidstaat brengen de Commissie en de ECB volgens de procedure van artikel 140, lid 1, VWEU verslag uit aan de Raad.

De nationale wetgeving van de lidstaten, met inbegrip van de statuten van de nationale centrale banken, dient zo nodig te worden aangepast om deze verenigbaar te maken met de artikelen 130 en 131 VWEU en met de statuten van het Europees Stelsel van centrale banken en van de Europese Centrale Bank (“de statuten van het ESCB en van de ECB”). De verslagen van de Commissie en de ECB bevatten een gedetailleerde beoordeling van de verenigbaarheid van de wetgeving van Kroatië met de artikelen 130 en 131 van het Verdrag en met de statuten van het ESCB en van de ECB.

Overeenkomstig artikel 1 van het aan het VWEU gehechte Protocol (nr. 13) betreffende de convergentiecriteria betekent het in artikel 140, lid 1, eerste streepje, VWEU bedoelde criterium inzake prijsstabiliteit dat een lidstaat een duurzame prijsontwikkeling heeft en een gemiddeld inflatiepercentage dat, gemeten over een periode van één jaar vóór het onderzoek, niet meer dan 1,5 procentpunt hoger ligt dan dat van ten hoogste de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteren. Voor de toepassing van het criterium inzake prijsstabiliteit wordt de inflatie gemeten aan de hand van de geharmoniseerde indexcijfers van de consumptieprijzen (GICP’s), als omschreven in Verordening (EU) 2016/792 van het Europees Parlement en de Raad (19). Voor de toetsing van het criterium inzake prijsstabiliteit wordt de inflatie van een lidstaat gemeten aan de hand van de procentuele verandering van het rekenkundige gemiddelde van twaalf maandelijkse indexcijfers ten opzichte van het rekenkundige gemiddelde van twaalf maandelijkse indexcijfers van de voorgaande periode. In de verslagen van de Commissie en de ECB is gebruikgemaakt van een referentiewaarde, berekend als het gewone rekenkundige gemiddelde van de inflatiepercentages van de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteren, plus 1,5 procentpunt. Over de in april 2022 eindigende periode van één jaar was de verkregen referentiewaarde voor de inflatie 4,9 %, waarbij de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteerden Frankrijk, Finland en Griekenland waren met inflatiepercentages van respectievelijk 3,2 %, 3,3 % en 3,6 %. Het is gerechtvaardigd om landen waarvan de inflatiegraad niet als een zinvolle benchmark voor andere lidstaten kan worden gezien, niet tot de best presterende landen te rekenen. Dergelijke uitbijters zijn in het verleden vastgesteld in 2004, 2010, 2013, 2014 en 2016. Momenteel is het gerechtvaardigd om Malta en Portugal niet tot de best presterende landen te rekenen; in april 2022 bedroeg de over een periode van twaalf maanden gemeten gemiddelde inflatie van Malta en Portugal respectievelijk 2,1 % en 2,6 % en die van de eurozone 4,4 %. Voor de berekening van de referentiewaarde worden Malta en Portugal vervangen door Finland en Griekenland, de lidstaten die na deze landen de laagste gemiddelde inflatiepercentages hebben.

Overeenkomstig artikel 2 van Protocol (nr. 13) houdt het in artikel 140, lid 1, tweede streepje, VWEU bedoelde criterium inzake de begrotingssituatie van de overheid in dat ten aanzien van de lidstaat op het tijdstip van het onderzoek geen besluit van de Raad krachtens artikel 126, lid 6, VWEU geldt waarin wordt vastgesteld dat er een buitensporig tekort bestaat.

Overeenkomstig artikel 3 van Protocol (nr. 13) betekent het in artikel 140, lid 1, derde streepje, VWEU bedoelde criterium inzake deelneming aan het wisselkoersmechanisme (WKM) van het Europees monetair stelsel dat een lidstaat ten minste gedurende de laatste twee jaar vóór het onderzoek zonder grote spanningen de normale fluctuatiemarges van het wisselkoersmechanisme van het Europees monetair stelsel heeft nageleefd. Met name mag de betrokken lidstaat tijdens die periode de bilaterale spilkoers van zijn valuta tegenover de euro niet op eigen initiatief hebben gedevalueerd. WKM II verschaft sinds 1 januari 1999 het kader waarin de naleving van het wisselkoerscriterium wordt beoordeeld. De Commissie en de ECB hebben bij de beoordeling van de naleving van dit criterium in hun verslagen de op 18 mei 2022 eindigende periode van twee jaar onderzocht.

Overeenkomstig artikel 4 van Protocol (nr. 13) betekent het in artikel 140, lid 1, vierde streepje, VWEU genoemde criterium inzake de convergentie van het niveau van de rentevoet dat een lidstaat, gemeten over een periode van één jaar vóór het onderzoek, een gemiddelde nominale langetermijnrente heeft gehad die niet meer dan twee procentpunten hoger ligt dan die van ten hoogste de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteren. Als criterium voor de beoordeling van de convergentie van de rentetarieven zijn vergelijkbare rentetarieven op benchmarkobligaties van de overheid met een looptijd van tien jaar gebruikt. Om te beoordelen of aan het criterium inzake het niveau van de rentevoet wordt voldaan, is in de verslagen van de Commissie en de ECB een referentiewaarde, berekend als het gewone rekenkundige gemiddelde van de nominale langetermijnrente van de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteren, plus twee procentpunten, in aanmerking genomen. De referentiewaarde is gebaseerd op de langetermijnrente in Frankrijk (0,3 %), Finland (0,2 %) en Griekenland (1,4 %) en bedroeg in de in april 2022 eindigende periode van één jaar 2,6 %.

Overeenkomstig artikel 5 van Protocol (nr. 13) zijn de statistische gegevens die worden gebruikt voor de beoordeling van de naleving van de convergentiecriteria door de Commissie verstrekt. De begrotingsgegevens zijn door de Commissie verstrekt op basis van de verslagen die de lidstaten vóór 1 april 2022 hadden overgelegd overeenkomstig Verordening (EG) nr. 479/2009 van de Raad (20).

Op grond van de door de Commissie en de ECB uitgebrachte verslagen over de vooruitgang die door Kroatië is geboekt bij de nakoming van zijn verplichtingen met het oog op de totstandbrenging van de economische en monetaire unie, wordt geconcludeerd dat in Kroatië de nationale wetgeving, met inbegrip van de statuten van de nationale centrale bank, verenigbaar is met de artikelen 130 en 131 van het Verdrag en de statuten van het ESCB en van de ECB.

Op grond van door de Commissie en de ECB uitgebrachte verslagen over de vooruitgang die door Kroatië is geboekt bij de nakoming van zijn verplichtingen met het oog op de totstandbrenging van de economische en monetaire unie, wordt geconcludeerd dat met betrekking tot de naleving van de in de vier streepjes van artikel 140, lid 1, VWEU genoemde convergentiecriteria voor Kroatië het volgend geldt: het gemiddelde inflatiepercentage in Kroatië over het in april 2022 eindigende jaar bedroeg 4,7 %, hetgeen lager is dan de referentiewaarde, en zal waarschijnlijk ook in de komende maanden onder de referentiewaarde blijven; ten aanzien van Kroatië geldt geen Raadsbesluit betreffende het bestaan van een buitensporig tekort; Kroatië is sinds 10 juli 2020 lid van WKM II en tijdens de twee jaar voorafgaand aan deze beoordeling was de wisselkoers van de kuna (HRK) niet onderhevig aan grote spanningen en heeft Kroatië de bilaterale spilkoers van de HRK tegenover de euro niet op eigen initiatief gedevalueerd; en over het in april 2022 eindigende jaar bedroeg de langetermijnrente in Kroatië gemiddeld 0,8 %, hetgeen lager is dan de referentiewaarde.

In het licht van de beoordeling van de verenigbaarheid van de wetgeving en de naleving van de convergentiecriteria, alsook van de aanvullende factoren, voldoet Kroatië aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro,