Verordening 2012/121 - Wijziging van Verordeningen (EG) nr. 1290/2005 en (EG) nr. 1234/2007 van de Raad wat de verstrekking van levensmiddelen aan de meest hulpbehoevenden in de Unie betreft - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 44/1

Verordening (EEG) nr. 3730/87 van de Raad van 10 december 1987 houdende algemene voorschriften voor de levering van levensmiddelen uit interventievoorraden aan bepaalde organisaties met het oog op verstrekking aan de meest hulpbehoevenden in de Gemeenschap (4), die later is ingetrokken en geïntegreerd in Verordening (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007 houdende een gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten en specifieke bepalingen voor een aantal landbouwproducten („integrale-GMO-verordening”) (5), heeft gedurende meer dan twee decennia een betrouwbare regeling voor de verstrekking van levensmiddelen aan de meest hulpbehoevenden in de Unie (de regeling voor voedselverstrekking) geboden en heeft aan de sociale cohesie van de Unie bijgedragen door de vermindering van de economische en sociale ongelijkheid.

Overeenkomstig artikel 39, lid 1, van het Verdrag heeft het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) onder meer tot doel de markten te stabiliseren en redelijke prijzen bij de levering aan verbruikers te verzekeren. Door de jaren heen heeft de regeling voor voedselverstrekking die twee doelstellingen helpen te bereiken en is zij, door de vermindering van de voedselonzekerheid voor de meest hulpbehoevenden in de Unie, een essentieel instrument gebleken dat bijdraagt aan het garanderen van de brede beschikbaarheid van levensmiddelen in de Unie en er tegelijk voor zorgt dat interventievoorraden afnemen.

Het Europees Parlement heeft er in zijn resolutie van 7 juli 2011 bij de Commissie en de Raad op aangedrongen een tijdelijke oplossing uit te werken voor de resterende jaren van het huidige meerjarig financieel kader, om een abrupte inkrimping van de voedselhulp, veroorzaakt door de daling van de financiering van 500 miljoen EUR naar 113 miljoen EUR, te vermijden en om te waarborgen dat mensen die van voedselhulp afhankelijk zijn, niet aan voedselarmoede ten prooi vallen.

De huidige regeling voor voedselverstrekking is afhankelijk van de levering van producten uit interventievoorraden van de Unie, waarbij ter aanvulling op tijdelijke basis ook aankopen op de markt plaatsvinden. De achtereenvolgende hervormingen van het GLB en de gunstige ontwikkelingen van de producentenprijzen hebben er echter toe geleid dat interventievoorraden geleidelijk zijn afgenomen en dat ook het beschikbare assortiment producten kleiner is geworden. Volgens de huidige versie van Verordening (EG) nr. 1234/2007 zijn marktaankopen alleen toegestaan als tijdelijk geen producten beschikbaar zijn. In het licht van de beslissing van het Gerecht in zaak T-576/08 (6), mag de aankoop van levensmiddelen op de markt van de Unie de gereduceerde interventievoorraden op regelmatige basis niet vervangen. Derhalve lijkt het passend de regeling voor voedselverstrekking op te heffen. Teneinde de liefdadigheidsorganisaties in de lidstaten die een beroep doen op de huidige regeling voor voedselverstrekking voldoende tijd te geven om zich aan te passen aan de nieuwe situatie, dient er in een afbouwperiode te worden voorzien waarin marktaankopen een vaste voorzieningsbron worden voor de regeling voor voedselverstrekking ter aanvulling van de interventievoorraden indien er geen geschikte interventievoorraden voorhanden zijn. Deze afbouwperiode dient bij de voltooiing van het jaarplan voor 2013 af te lopen.

De regeling voor voedselverstrekking van de Unie dient alle nationale regelingen voor voedselverstrekking onverlet te laten.

Met het oog op een gezond begrotingsbeheer moet een maximumbedrag voor de uniale hulp worden vastgelegd. De regeling voor voedselverstrekking moet worden toegevoegd aan de lijst van de voor financiering uit het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF) in aanmerking komende uitgaven in artikel 3, lid 1, van Verordening (EG) nr. 1290/2005 van de Raad van 21 juni 2005 betreffende de financiering van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (7).

De ervaring leert dat er bepaalde verbeteringen van het beheer van de regeling voor voedselverstrekking nodig zijn. De Commissie moet daarom op basis van de door de lidstaten aan de Commissie meegedeelde aanvragen en van andere relevant geachte informatie, jaarplannen voor de uitvoering van de regeling voor voedselverstrekking in 2012 en 2013 opstellen. De lidstaten moeten hun aanvragen voor levensmiddelen baseren op nationale programma’s voor voedselverstrekking waarin hun doelstellingen en prioriteiten op het gebied van voedselverstrekking aan de meest hulpbehoevenden zijn vastgesteld met inachtneming van voedingskundige overwegingen. In dit verband is het wenselijk de lidstaten de mogelijkheid te bieden de voorkeur te geven aan producten uit de Unie. Om een passende vergoeding van de aan de uitvoering van de jaarplannen verbonden kosten te verzekeren, dient tot slot te worden bepaald dat het de lidstaten vrijstaat te beslissen bepaalde door de aangewezen organisaties gemaakte kosten met betrekking tot administratie, vervoer en opslag terug te betalen binnen de grenzen van de in het kader van de jaarplannen ter beschikking gestelde middelen.

Om ervoor te zorgen dat de jaarplannen overeenkomstig de toepasselijke regels worden uitgevoerd, moeten de lidstaten adequate administratieve en fysieke controles verrichten en sancties voor onregelmatigheden vaststellen.

Teneinde ervoor te zorgen dat de huidige regeling voor voedselverstrekking operationeel blijft en de geleidelijke afbouw ervan op een efficiënte wijze verloopt, dient deze verordening van toepassing te zijn met ingang van 1 januari 2012 tot en met de voltooiing van het jaarplan voor 2013.

De Verordeningen (EG) nr. 1290/2005 en (EG) nr. 1234/2007 moeten derhalve dienovereenkomstig worden gewijzigd,

de regeling voor de voedselverstrekking aan de meest hulpbehoevenden in de Unie als vastgesteld in artikel 27 van Verordening (EG) nr. 1234/2007.”.

Artikel 27 wordt vervangen door:

„Artikel 27

Regeling voor de voedselverstrekking aan de meest hulpbehoevenden in de Unie

• 1. 

  Er wordt voor 2012 en 2013 een regeling ingesteld waarbij aan de meest hulpbehoevenden in de Unie levensmiddelen kunnen worden verstrekt door daartoe door de lidstaten aangewezen organisaties die geen handelsondernemingen zijn. Voor deze regeling voor voedselverstrekking worden producten uit interventievoorraden ter beschikking gesteld, of als er geen voor de regeling voor voedselverstrekking geschikte interventievoorraden zijn, worden er levensmiddelen op de markt aangekocht.

Voor de toepassing van de in de eerste alinea bedoelde regeling voor voedselverstrekking wordt onder „meest hulpbehoevenden” verstaan: fysieke personen, met inbegrip van gezinnen of uit dergelijke personen samengestelde groepen, van wie de sociale en financiële afhankelijkheid op basis van door de bevoegde nationale autoriteiten vastgestelde criteria is geregistreerd of erkend, of die als dusdanig wordt beoordeeld op basis van door de aangewezen organisaties gehanteerde en door die bevoegde nationale autoriteiten goedgekeurde criteria.

• 2. 

  Lidstaten die wensen deel te nemen aan de in lid 1 bedoelde regeling voor voedselverstrekking, dienen bij de Commissie programma’s voor voedselverstrekking in die de volgende elementen bevatten:

De lidstaten kiezen de levensmiddelen op basis van objectieve criteria, met name de voedingswaarde en de geschiktheid om te worden verdeeld. Hiertoe kunnen lidstaten de voorkeur geven aan levensmiddelen van oorsprong uit de Unie.

• 3. 

  De Commissie stelt jaarplannen vast op basis van de in lid 2, eerste alinea, onder c), bedoelde aanvragen en andere relevante informatie die door de lidstaten zijn ingediend en deel uitmaken van hun programma’s voor voedselverstrekking.

In elk jaarplan worden de jaarlijkse financiële toewijzingen van de Unie per lidstaat opgenomen.

Voor het geval de in het jaarplan opgenomen levensmiddelen niet beschikbaar zijn in de interventievoorraden in de lidstaat waar er behoefte aan is, zorgt de Commissie ervoor dat het jaarplan voorziet in de overdracht van die levensmiddelen naar die lidstaat vanuit lidstaten waar zij wel in de interventievoorraden beschikbaar zijn.

De Commissie kan een jaarplan herzien in het licht van relevante ontwikkelingen die van invloed zijn op de uitvoering ervan.

• 4. 

  De levensmiddelen worden gratis aan de aangewezen organisaties verstrekt.

De uitreiking van de levensmiddelen aan de meest hulpbehoevenden gebeurt:

• 5. 

  De lidstaten die deelnemen aan de in lid 1 bedoelde regeling voor voedselverstrekking:

• 6. 

  De Unie financiert de kosten die in het kader van de regeling subsidiabel zijn. Deze financiering bedraagt ten hoogste 500 miljoen EUR per begrotingsjaar.

• 7. 

  Subsidiabele kosten in het kader van de regeling zijn:

Binnen de grenzen van de financiële middelen die beschikbaar zijn om de jaarplannen in elke lidstaat uit te voeren, kunnen de bevoegde nationale autoriteiten de volgende kosten als subsidiabel aanmerken:

• 8. 

  De lidstaten verrichten administratieve en fysieke controles om te verzekeren dat de jaarplannen overeenkomstig de geldende voorschriften worden uitgevoerd, en stellen sancties voor onregelmatigheden vast.

• 9. 

  De aanduiding „Steun van de Europese Unie”, vergezeld van het embleem van de Europese Unie, wordt duidelijk aangebracht op de verpakking van het via de jaarplannen verstrekte levensmiddelen en aan de distributiepunten.

• 10. 

  De in lid 1 bedoelde regeling voor voedselverstrekking laat eventuele met het uniale recht in overeenstemming zijnde nationale regelingen op grond waarvan levensmiddelen aan de meest hulpbehoevenden worden verstrekt, onverlet.”.

Aan artikel 204 wordt het volgende lid toegevoegd:

„6.   Artikel 27 is van toepassing met ingang van 1 januari 2012 tot en met de voltooiing van het jaarplan voor 2013.”.