Besluit 2014/509 - Aanneming van de euro door Litouwen op 1 januari 2015 - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 228/29

De derde fase van de Economische en Monetaire Unie („de EMU”) begon op 1 januari 1999. De Raad, bijeen te Brussel op 3 mei 1998 in de samenstelling van staatshoofden en regeringsleiders, heeft besloten dat België, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal en Finland voldeden aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro op 1 januari 1999 (1).

Bij Beschikking 2000/427/EG (2) heeft de Raad besloten dat Griekenland voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro op 1 januari 2001. Bij Beschikking 2006/495/EG (3) heeft de Raad besloten dat Slovenië voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro op 1 januari 2007. Bij Beschikkingen 2007/503/EG (4) en 2007/504/EG (5) heeft de Raad besloten dat Cyprus en Malta voldeden aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro op 1 januari 2008. Bij Beschikking 2008/608/EG (6) heeft de Raad besloten dat Slowakije voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro. Bij Beschikking 2010/416/EU (7) heeft de Raad besloten dat Estland voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro. Bij Beschikking 2013/387/EU (8) heeft de Raad besloten dat Letland voldeed aan de nodige voorwaarden voor de aanneming van de euro.

Overeenkomstig punt 1 van het aan het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap („het EG-Verdrag”) gehechte protocol betreffende enkele bepalingen met betrekking tot het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland heeft het Verenigd Koninkrijk de Raad ervan in kennis gesteld dat het niet voornemens was op 1 januari 1999 naar de derde fase van de EMU over te gaan. Die kennisgeving is niet gewijzigd. Overeenkomstig punt 1 van het aan het EG-Verdrag gehechte protocol betreffende enkele bepalingen inzake Denemarken en het besluit van de staatshoofden en regeringsleiders, bijeen te Edinburgh in december 1992, heeft Denemarken de Raad ervan in kennis gesteld dat het niet aan de derde fase van de EMU zal deelnemen. Denemarken heeft niet om de inleiding van de procedure van artikel 140, lid 2, VWEU betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) verzocht.

Overeenkomstig Beschikking 98/317/EG valt Zweden onder een derogatie in de zin van artikel 139, lid 1, VWEU. Overeenkomstig artikel 4 van het Toetredingsverdrag van 2003 (9) vallen Tsjechië, Litouwen, Hongarije en Polen onder een derogatie in de zin van artikel 139, lid 1, VWEU. Overeenkomstig artikel 5 van het Toetredingsverdrag van 2005 (10) vallen Bulgarije en Roemenië onder een derogatie in de zin van artikel 139, lid 1, VWEU. Overeenkomstig artikel 5 van het Toetredingsverdrag van 2012 (11) valt Kroatië onder een derogatie in de zin van artikel 139, lid 1, VWEU.

De Europese Centrale Bank („ECB”) werd op 1 juli 1998 opgericht. Het Europees monetair stelsel werd vervangen door een wisselkoersmechanisme waarvan de invoering werd overeengekomen bij een resolutie van de Europese Raad van 16 juni 1997 inzake de instelling van een wisselkoersmechanisme in de derde fase van de Economische en Monetaire Unie (12). De procedures voor een wisselkoersmechanisme in de derde fase van de Economische en Monetaire Unie (WKM II) werden neergelegd in de overeenkomst van 16 maart 2006 tussen de ECB en de nationale centrale banken van de lidstaten buiten de eurozone waarin de operationele procedures voor een wisselkoersmechanisme in de derde fase van de Economische en Monetaire Unie zijn neergelegd (13).

In artikel 140, lid 2, VWEU is de procedure voor de intrekking van de derogatie van de betrokken lidstaten neergelegd. Ten minste om de twee jaar of op verzoek van een onder een derogatie vallende lidstaat brengen de Commissie en de ECB volgens de procedure van artikel 140, lid 1, VWEU aan de Raad verslag uit.

De nationale wetgeving van de lidstaten, met inbegrip van de statuten van de nationale centrale banken, dient zo nodig te worden aangepast om deze verenigbaar te maken met de artikelen 130 en 131 VWEU en met de statuten van het Europees Stelsel van centrale banken en van de Europese Centrale Bank („de statuten van het ESCB en van de ECB”). De verslagen van de Commissie en de ECB bevatten een gedetailleerde beoordeling van de verenigbaarheid van de wetgeving van Litouwen met de artikelen 130 en 131 VWEU en met de statuten van het ESCB en van de ECB.

Overeenkomstig artikel 1 van Protocol nr. 13 betreffende de in artikel 140 VWEU bedoelde convergentiecriteria betekent het in artikel 140, lid 1, eerste streepje, VWEU bedoelde criterium inzake prijsstabiliteit dat een lidstaat een duurzame prijsontwikkeling heeft en een gemiddeld inflatiepercentage dat, gemeten over een periode van één jaar vóór het onderzoek, niet meer dan 1,5 procentpunt hoger ligt dan dat van ten hoogste de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteren. Voor de toepassing van het criterium inzake prijsstabiliteit wordt de inflatie gemeten aan de hand van de geharmoniseerde indexcijfers van de consumptieprijzen (HICP's), als omschreven in Verordening (EG) nr. 2494/95 van de Raad (14). Voor de toetsing van het criterium inzake prijsstabiliteit wordt de inflatie van een lidstaat gemeten aan de hand van de procentuele verandering van het rekenkundige gemiddelde van twaalf maandelijkse indexcijfers ten opzichte van het rekenkundige gemiddelde van twaalf maandelijkse indexcijfers van de voorgaande periode. Een referentiewaarde, berekend als het gewone rekenkundige gemiddelde van de inflatiepercentages van de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteren, plus 1,5 procentpunt, is in aanmerking genomen in de verslagen van de Commissie en de ECB. Over de in april 2014 eindigende periode van één jaar was de verkregen referentiewaarde voor de inflatie 1,7 procent, waarbij de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteerden Letland, Portugal en Ierland waren met inflatiepercentages van respectievelijk 0,1 procent, 0,3 procent en 0,3 procent. Het is gerechtvaardigd om lidstaten waarvan de inflatiegraad niet als een zinvolle benchmark voor andere lidstaten kan worden gezien, niet tot de best presterende lidstaten te rekenen. In het verleden zijn ook in de convergentieverslagen van 2004, 2010 en 2013 dergelijke uitbijters vastgesteld. In de huidige situatie is het gerechtvaardigd Griekenland, Bulgarije en Cyprus van de best presterende landen uit te sluiten (15). Zij werden voor de berekening van de referentiewaarde vervangen door Letland, Portugal en Ierland, de lidstaten die na deze landen de laagste gemiddelde inflatiepercentages hebben.

Overeenkomstig artikel 2 van Protocol nr. 13 vereist het in artikel 140, lid 1, tweede streepje, VWEU bedoelde criterium inzake de begrotingssituatie van de overheid dat ten aanzien van de lidstaat op het tijdstip van het onderzoek geen besluit van de Raad krachtens artikel 126, lid 6, VWEU geldt waarin wordt vastgesteld dat er in de betrokken lidstaat een buitensporig tekort bestaat.

Overeenkomstig artikel 3 van Protocol nr. 13 vereist het in artikel 140, lid 1, derde streepje, VWEU bedoelde criterium inzake deelneming aan het wisselkoersmechanisme (WKM) van het Europees monetair stelsel dat een lidstaat ten minste gedurende de laatste twee jaar vóór het onderzoek zonder grote spanningen de normale fluctuatiemarges van het wisselkoersmechanisme van het Europees monetair stelsel heeft nageleefd. Met name mag de betrokken lidstaat tijdens die periode de bilaterale spilkoers van zijn valuta tegenover de euro niet op eigen initiatief hebben gedevalueerd. WKM II verschaft sinds 1 januari 1999 het kader waarin de naleving van het wisselkoerscriterium wordt beoordeeld. De Commissie en de ECB hebben, toen zij in hun verslagen nagingen of aan dit criterium werd voldaan, de op 15 mei 2014 eindigende periode van twee jaar onderzocht.

Overeenkomstig artikel 4 van Protocol nr. 13 vereist het in artikel 140, lid 1, vierde streepje, VWEU genoemde criterium inzake de convergentie van het niveau van de rentevoet dat een lidstaat, gemeten over een periode van één jaar vóór het onderzoek, een gemiddelde nominale langetermijnrente heeft gehad die niet meer dan twee procentpunten hoger ligt dan die van ten hoogste de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteren. Voor de toepassing van de criteria betreffende de convergentie van de rentetarieven werden vergelijkbare rentetarieven op benchmarkobligaties van de overheid met een looptijd van tien jaar gebruikt. Om te beoordelen of aan het criterium inzake het niveau van de rentevoet wordt voldaan, is een referentiewaarde, berekend als het gewone rekenkundige gemiddelde van de nominale langetermijnrente van de drie lidstaten die op het gebied van prijsstabiliteit het best presteren, plus twee procentpunten, in aanmerking genomen in de verslagen van de Commissie en de ECB. De referentiewaarde is gebaseerd op de langetermijnrente in Letland (3,3 procent), Ierland (3,5 procent) en Portugal (5,9 procent) en bedroeg in de in april 2014 eindigende periode van één jaar 6,2 procent.

Overeenkomstig artikel 5 van Protocol nr. 13 worden de statistische gegevens die nodig zijn om te beoordelen of aan de convergentiecriteria wordt voldaan, door de Commissie verstrekt. De Commissie heeft die gegevens verstrekt. De begrotingsgegevens zijn door de Commissie verstrekt op basis van de verslagen die de lidstaten vóór 1 april 2014 hadden overgelegd overeenkomstig Verordening (EG) nr. 479/2009 (16).

Op grond van de door de Commissie en de ECB uitgebrachte verslagen over de vooruitgang die door Litouwen is geboekt bij de nakoming van zijn verplichtingen met het oog op de totstandbrenging van de Economische en Monetaire Unie, wordt geconcludeerd dat: