Uitvoeringsbesluit 2016/687 - Harmonisering van de frequentieband 694-790 MHz voor terrestrische systemen die draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie kunnen verschaffen en voor flexibel nationaal gebruik in de Unie - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 118/4

In het bij Besluit nr. 243/2012/EU (2) vastgestelde meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid (Radio Spectrum Policy Programme — RSPP) hebben het Europees Parlement en de Raad als beleidsdoelstelling vastgelegd dat er in de Unie uiterlijk in 2015 ten minste 1 200 MHz geschikt spectrum moet worden aangewezen teneinde tegemoet te komen aan de stijgende vraag naar draadloos gegevensverkeer (3). Bij het meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid is bovendien aan de Commissie de bevoegdheid verleend om in samenwerking met de lidstaten de beschikbaarheid van spectrum te waarborgen voor programmaproductie en speciale evenementen (programme making and special events, PMSE) (4) voor de ontwikkeling van veiligheidsdiensten en het vrije verkeer van daaraan gerelateerde apparatuur, alsmede voor de ontwikkeling van innoverende interoperabele oplossingen voor openbare veiligheid en beveiliging, civiele bescherming en rampenbestrijding (public protection and disaster relief, PPDR) (5), en voor het internet der dingen (Internet of Things, IoT) (6). De Beleidsgroep radiospectrum heeft een verslag aangenomen betreffende strategische sectorspecifieke behoeften aan spectrum, waarin onder meer de behoeften aan spectrum voor PPDR, PMSE en IoT aan bod komen (7).

Spectrum in de frequentieband 694-790 MHz (hierna de „700MHz-frequentieband” genoemd) is van groot belang voor de uitrol van kostenefficiënte terrestrische draadloze netwerken met totale dekking binnens- en buitenshuis met een grote capaciteit. In het radioreglement van de Internationale Unie voor Telecommunicatie wordt de 700MHz-frequentieband op coprimaire basis toegewezen aan omroepdiensten en mobiele diensten (met uitzondering van mobiele luchtvaartdiensten) en aangewezen voor internationale mobiele telecommunicatie („IMT”). Deze frequentieband wordt momenteel in de hele Unie gebruikt voor digitale terrestrische televisie („DTT”) en draadloze audio-PMSE-apparatuur.

In de strategie van de Commissie voor de digitale eengemaakte markt (8) wordt gewezen op het belang van de 700MHz-frequentieband voor het waarborgen van de verlening van breedbanddiensten in landelijke gebieden en op de noodzaak van een gecoördineerde vrijgave van die frequentieband, waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke eisen die de verspreiding van audiovisuele media stelt, met het oog op het aanmoedigen van investeringen in snelle breedbandnetwerken en het vergemakkelijken van de verspreiding van geavanceerde digitale diensten.

In zijn advies betreffende de langetermijnstrategie voor de frequentieband 470-790 MHz (9) pleit de Beleidsgroep radiospectrum voor een gecoördineerde aanpak met betrekking tot de toewijzing van de 700MHz-frequentieband aan draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie, waarbij deze frequentieband onder geharmoniseerde technische voorwaarden in de hele Unie beschikbaar wordt gesteld.

Op 11 maart 2013 heeft de Commissie overeenkomstig artikel 4, lid 2, van de radiospectrumbeschikking de Europese Conferentie van post- en telecommunicatieadministraties (CEPT) een mandaat gegeven om geharmoniseerde technische voorwaarden te ontwikkelen voor de 700MHz-frequentieband in de Unie voor de levering van draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie en andere toepassingen ter ondersteuning van de prioriteiten van het EU-spectrumbeleid.

In het kader van dat mandaat heeft CEPT op 28 november 2014 en 1 maart 2016 de verslagen 53 (10) en 60 (11) uitgebracht. Deze verslagen vormen de basis voor de technische harmonisering van de 700MHz-frequentieband voor terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie, waardoor schaalvoordelen mogelijk worden ten aanzien van apparatuur, hetgeen aansluit bij internationale ontwikkelingen met betrekking tot deze band.

In de CEPT-verslagen 53 en 60 zijn ook opties opgenomen voor het gebruik van gedeelten van de 700MHz-frequentieband (de zogeheten „duplexkloof” en/of „beschermingsbanden”), waarover afzonderlijke lidstaten beslissingen kunnen nemen („nationale opties”). Een van die nationale opties is supplemental downlink („SDL”) oftewel uitsluitend tot downlink beperkte (d.w.z. unidirectionele) basisstationtransmissie voor de levering van terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie, waarmee het probleem van asymmetrisch dataverkeer wordt aangepakt door middel van verbetering van de downlinkcapaciteit van dergelijke diensten. Andere nationale opties zijn PPDR-, PMSE- en M2M-communicatie op basis van terrestrische systemen die in staat zijn om elektronischecommunicatiediensten te verlenen.

Met geharmoniseerde technische voorwaarden wordt ervoor gezorgd dat de 700MHz-frequentieband wordt gebruikt voor snelle terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie en andere toepassingen die aansluiten bij de prioriteiten van het spectrumbeleid op EU-niveau. Tevens wordt hierdoor de eengemaakte markt bevorderd, schadelijke interferentie tot een minimum beperkt en voor frequentiecoördinatie gezorgd.

De 700MHz-frequentieband moet daarom worden gebruikt voor de levering van terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie op basis van een geharmoniseerde kanaalindeling („kernindeling”) en aanverwante gemeenschappelijke, zo min mogelijk beperkende, technische voorwaarden, wanneer de lidstaten deze frequentieband toewijzen voor ander gebruik dan door omroepnetwerken met hoog vermogen. De lidstaten mogen bij wijze van uitzondering gedeelten van de 700MHz-frequentieband buiten de kernindeling voorlopig gebruiken om de tijdige overgang van terrestrische televisieomroep in de frequentieband te vergemakkelijken, voor zover dat passend is in de nationale omstandigheden, bijvoorbeeld ten aanzien van de aanpassing van spectrumgebruiksrechten voor DTT-diensten of simultane uitzendingen met inachtneming van overeenkomsten tussen aangrenzende lidstaten inzake het beheer van grensoverschrijdende interferentierisico's.

De lidstaten moeten ook over de mogelijkheid beschikken om gedeelten van de 700MHz-frequentieband flexibel te gebruiken om tegemoet te komen aan specifieke nationale behoeften. Hieronder kunnen niet alleen terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie vallen, maar ook gebruik overeenkomstig de sectorspecifieke prioriteiten van het EU-spectrumbeleid, met name voor PMSE, PPDR en IoT, met als doel te zorgen voor efficiënt spectrumgebruik. In dat opzicht mag de frequentieband 790-791 MHz ook onverminderd Besluit 2010/267/EU van de Commissie (12) worden gebruikt. Flexibele harmonisering van de beschikbaarheid van spectrum binnen de 700MHz-frequentieband om tegemoet te komen aan deze nationale behoeften op basis van een beperkte reeks nationale opties, kan bijdragen tot schaalvoordelen op het gebied van apparatuur en tot grensoverschrijdende coördinatie en dient beperkt de blijven tot beschikbare frequentiebereiken en, indien passend, een aanverwante duplexmethode en een kanaalindeling. De lidstaten moeten beslissen over de implementatie van de nationale opties en de passende combinatie van nationale opties en ervoor zorgen dat de onderlinge co-existentie gewaarborgd is. Bij het gebruik van spectrum voor nationale opties moet tevens worden gezorgd voor co-existentie met terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie die in overeenstemming met de kernindeling zijn.

Bij terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie en nationale opties in de 700MHz-frequentieband dient overeenkomstig de desbetreffende regelgevingsstatus te worden gezorgd voor passende bescherming van bestaande terrestrische televisieomroepdiensten en draadloos audio-PMSE-gebruik onder 694 MHz. Eventueel moeten op nationaal niveau aanvullende maatregelen worden genomen met het oog op het beheer van wederzijdse interferentie tussen draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie en DTT-diensten, zoals tussen basisstationzenders voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie en DTT-ontvangers, of tussen DTT-omroepzenders en basisstationontvangers voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie, waarbij mobiele exploitanten van geval tot geval toepasselijke mitigatietechnieken kunnen toepassen.

Maatregelen op grond van de radiospectrumbeschikking doen geen afbreuk aan de rechten van de lidstaten om hun radiospectrum in het belang van de openbare orde en veiligheid (met name PPDR) te organiseren en te gebruiken (13), maar een dergelijk gebruik zou baat hebben bij een gemeenschappelijk frequentiebereik om het vrije verkeer van toestellen en interoperabele diensten in overeenstemming met de beleidsdoelstelling van het meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid inzake spectrum te waarborgen. Als er geharmoniseerde technische voorwaarden voor terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie beschikbaar zijn, is het waar nodig en passend in de kernindeling ook mogelijk PPDR-breedbanddiensten toe te passen die van deze technische voorwaarden gebruikmaken, waarbij ervan wordt uitgegaan dat het PPDR-netwerk over dezelfde co-existentiekenmerken beschikt als terrestrische draadlozebreedbandnetwerken voor elektronische communicatie. Indien de lidstaten gebruikmaken van de toewijzing voor elektronischecommunicatiediensten op niet-exclusieve basis, kunnen zij indien nodig ook PPDR toepassen. In dit kader wordt in het verslag van de Beleidsgroep radiospectrum betreffende strategische sectorspecifieke behoeften erkend dat sectorspecifieke behoeften voor breedband-PPDR per lidstaat verschillend zijn en dat nationale oplossingen afhankelijk zijn van politieke beslissingen, onder meer met betrekking tot de methode voor de uitvoering van missies om de openbare veiligheid te waarborgen en tot de daarmee samenhangende rol van nationale autoriteiten of openbare exploitanten.

In de CEPT-verslagen 53 en 60 wordt gewezen op de noodzaak van een set-upprocedure voor PMSE-audioapparatuur om te zorgen voor interferentievrij bedrijf met de vereiste kwaliteit van dienstverlening. Om de co-existentie tussen binnenshuis gebruikte draadloze PMSE-audioapparatuur en mobiele elektronische-communicatienetwerken door middel van aangrenzende frequentiebanden te verbeteren, moeten de lidstaten de tenuitvoerlegging van de in Uitvoeringsbesluit 2014/641/EU van de Commissie (14) bedoelde interferentiebeperkingsoplossingen bevorderen, indien zulks haalbaar en nodig is.

De lidstaten moeten relevante bilaterale grensoverschrijdende overeenkomsten met andere lidstaten en niet-EU-landen sluiten. Dergelijke overeenkomsten tussen lidstaten en niet-EU-landen zijn eventueel noodzakelijk in relevante gedeelten van het grondgebied van lidstaten om te waarborgen dat geharmoniseerde parameters ten uitvoer worden gelegd, schadelijke interferentie wordt voorkomen en spectrum efficiënter wordt gebruikt. Het verslag van de Beleidsgroep radiospectrum betreffende de coördinatie van spectrum voor omroepdiensten in het geval van gewijzigde toewijzing van de 700MHz-band (15) omvat technische voorwaarden en beginselen inzake de grensoverschrijdende coördinatie van terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie en terrestrische televisieomroepdiensten, onder meer met niet-EU-landen.

De lidstaten moeten aan de Commissie verslag uitbrengen betreffende de tenuitvoerlegging van dit besluit en het gebruik van de 700MHz-frequentieband, met name met het oog op de aanpassing ervan aan toekomstige ontwikkelingen op het gebied van draadloze systemen (bijvoorbeeld in het kader van 5G of IoT) en de mogelijke invloed daarvan op het gebruik van deze band voor terrestrische draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie en nationale opties. Hierdoor worden de beoordeling van de impact van dit besluit op EU-niveau, alsmede de tijdige herziening ervan, voor zover die nodig is, vergemakkelijkt.

De in dit besluit vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het Radiospectrumcomité,

wijzen zij de frequentiebanden 703-733 MHz en 758-788 MHz op niet-exclusieve basis toe en maken zij deze beschikbaar voor terrestrische systemen die draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie kunnen verschaffen overeenkomstig de in de delen A.1, B en C van de bijlage vastgestelde parameters;

wijzen zij, overeenkomstig nationale besluiten en keuzes, de andere dan de in lid 1, onder a), bedoelde gedeelten van de 700MHz-frequentieband toe en stellen zij deze beschikbaar voor gebruik in overstemming met de in de delen A.2 tot en met A.5 van de bijlage vastgestelde parameters.

1.

Overeenkomstig artikel 3, lid 1, onder a), is de frequentieregeling binnen de frequentiebanden 703-733 MHz en 758-788 MHz als volgt:

Onverminderd het recht van de lidstaten om hun spectrum in het belang van de openbare veiligheid en openbare beveiliging en van defensie te organiseren en gebruiken, moeten de in deze bijlage vastgestelde technische voorwaarden voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie worden gebruikt indien er PPDR-radiocommunicatie wordt ingevoerd.

2.

Overeenkomstig artikel 3, lid 1, onder b), is de frequentieregeling binnen de frequentieband 738-758 MHz voor geheel of gedeeltelijk gebruik voor terrestrische systemen die draadloze breedbanddiensten voor elektronische communicatie in de Unie kunnen verschaffen, als volgt:

3.

Overeenkomstig artikel 3, lid 1, onder b), is de frequentieregeling binnen de frequentiebanden 698-703 MHz, 733-736 MHz, 753-758 MHz en 788-791 MHz voor geheel of gedeeltelijk gebruik voor PPDR-radiocommunicatie als volgt: de gebruikswijze is Frequency Division Duplex; de duplex spacing bedraagt 55 MHz met eindstationtransmissie (PPDR-uplink) in één of twee van de frequentiebanden 698-703 MHz en 733-736 MHz en basisstationtransmissie (PPDR-downlink) in één of twee van de frequentiebanden 753-758 MHz en 788-791 MHz respectievelijk.

De frequentiebanden 703-733 MHz en 758-788 MHz, of een subset daarvan, kunnen ook worden gebruikt voor PPDR-radiocommunicatie. Dit gebruik wordt behandeld in deel A.1.

4.

Overeenkomstig artikel 3, lid 1, onder b), is de frequentieregeling binnen de frequentiebanden 733-736 MHz en 788-791 MHz voor gebruik voor M2M-radiocommunicatie als volgt: de gebruikswijze is Frequency Division Duplex; de duplex spacing bedraagt 55 MHz met eindstationtransmissie (M2M-uplink) in de frequentieband 733-736 MHz en basisstationtransmissie (M2M-downlink) in de frequentieband 788-791 MHz.

5.

Overeenkomstig artikel 3, lid 1, onder b), kunnen de lidstaten een besluit nemen over de frequentieregeling binnen de frequentiebanden 694-703 MHz en 733-758 MHz voor geheel of gedeeltelijk gebruik voor draadloze PMSE-audioapparatuur. Om de co-existentie van binnenshuis gebruikte draadloze PMSE-audioapparatuur in de frequentiebanden 694-703 MHz en/of 733-758 MHz en mobiele elektronischecommunicatienetwerken te verbeteren, bevorderen de lidstaten de tenuitvoerlegging van oplossingen voor interferentiebeperking, indien dit haalbaar en nodig is.

overgangsgebieden worden bepaald en overeenstemmende vermogensgrenzen worden gebruikt. De overgangsgebieden kunnen overlappen met scheidingsbanden, aangrenzende banden en de duplexkloof en in dat geval worden vermogensgrenzen voor overgangsgebieden gebruikt;

voor overblijvend toegewezen spectrum dat basiswaarde vormt (zoals gedefinieerd in tabel 1), worden grenswaarden voor het basisvermogen gebruikt;

voor overblijvend spectrum in de scheidingsbanden (d.w.z. niet gedekt door overgangsgebieden of niet gebruikt voor PPDR- of M2M-radiocommunicatie) worden de vermogensgrenzen voor de scheidingsband gebruikt;

voor spectrum in de frequentieband 733-758 MHz dat niet voor downlink only of PPDR- of M2M-radiocommunicatie wordt gebruikt, zijn vermogensgrenswaarden voor de duplexkloof van toepassing.

De afleiding van de grenswaarde voor ongewenste emissies is gebaseerd op DTT-omroep waarbij gebruik wordt gemaakt van DVB-T2 en een WBB-systeem met een bandbreedte van 10 MHz voor een middenfrequentiescheiding tussen DTT-omroep en WBB van 18 MHz (uitgaande van een 8MHz-tv-kanaal, een 9MHz-beschermingsband en een WBB-systeembandbreedte van 10 MHz). Indien de lidstaten de opstelling van WBB-systemen met een bandbreedte van meer dan 10 MHz op nationale basis mogelijk wensen te maken, en ingeval in de band onder 694 MHz ongewenst out-of-blockvermogen van meer dan – 42 dBm/8 MHz wordt voortgebracht, moeten zij overwegen:

De grenswaarde voor ongewenste out-of-blockemissies is afgeleid ten opzichte van de ontvangst van vaste DTT. Lidstaten die draagbare DTT-ontvangst binnenshuis wensen te overwegen, dienen per geval verdere maatregelen op nationaal/lokaal niveau te nemen (zie noot 3).

Voorbeelden van potentiële beperkingstechnieken die de lidstaten kunnen overwegen, zijn gebruik van aanvullende DTT-filtering, vermindering van het in-blockvermogen van het eindstation, beperking van de bandbreedte van de eindstationtransmissie of gebruik van technieken als bedoeld in de niet-exhaustieve lijst van potentiële beperkingstechnieken in CEPT Report 30.

Aanvullende opmerkingen bij de co-existentie tussen WBB-systemen en DTT-omroep: om DTT-ontvangstblokkering ten gevolge van basisstationtransmissie te beperken, kan bijkomende externe filtering bij de input van het DTT-ontvangerkanaal op nationaal niveau worden toegepast, met name om verzadiging door overbelasting in antenneversterkers te vermijden; voorts kan er interferentie van omroepzenders in basisstationontvangers optreden, veroorzaakt door in-bandvermogen van zenders of door ongewenste emissies. In dergelijke gevallen kunnen per geval passende beperkingstechnieken op nationaal niveau worden toegepast.