Uitvoeringsbesluit 2024/1447 - Goedkeuring van de beoordeling van het Oekraïneplan - Hoofdinhoud

Publicatieblad

van de Europese Unie

NL

L-serie

2024/1447

24.5.2024

Op 23 juni 2022 heeft de Europese Raad Oekraïne de status van kandidaat-lidstaat toegekend. Op 14 december 2023 besloot de Europese Raad, naar aanleiding van de aanbeveling van de Europese Commissie, toetredingsonderhandelingen met Oekraïne te openen.

Ruslands aanvalsoorlog tegen Oekraïne heeft ontwrichtende gevolgen gehad voor de Oekraïense economie die kromp in 2022 met 29,1 % en zich in 2023 slechts lichtjes herstelde. Die krimp was het gevolg van de uitschakeling van productiemiddelen in de door Rusland bezette of aan de frontlinie grenzende gebieden, de grootschalige ontheemding van mensen en verstoringen in de industrie, de landbouw en de handel. Na de Russische invasie is zowel de inflatie als de werkloosheid aanzienlijk gestegen. Als gevolg van de hoge defensie-uitgaven bedroeg het overheidstekort in 2022 16 % en in 2023 27 % van het bbp. Aangezien Oekraïne geen toegang meer heeft tot de internationale financiële markten, blijft het afhankelijk van buitenlandse hulp. In 2023 was 17,5 % van de nettobegrotingsfinanciering gebaseerd op externe steun.

In dit verband heeft de Unie één buitengewoon middellangetermijninstrument ingesteld dat de bilaterale steun van de Unie aan Oekraïne bundelt. Overeenkomstig Verordening (EU) 2024/792 is de faciliteit voor Oekraïne (“de faciliteit”) opgericht als een specifiek instrument met een totaal maximumbedrag van steun van de Unie ten belope van 50 000 000 000 EUR in lopende prijzen. De faciliteit is bedoeld om bij te dragen aan het dichten van het financieringstekort van Oekraïne en het handhaven van de macrofinanciële stabiliteit tot en met 2027, teneinde bij te dragen aan de behoeften van Oekraïne op het gebied van herstel, wederopbouw en modernisering, en tegelijkertijd de hervormingsinspanningen van het land op weg naar lidmaatschap van de Unie te ondersteunen.

De financiële steun binnen pijler I van de faciliteit bedraagt maximaal 38 270 000 000 EUR. Hiervan is 5 270 000 000 EUR niet-terugbetaalbare steun, en een maximumbedrag van 33 miljard EUR in de vorm van leningen, met inbegrip van financiering die kan worden verstrekt als uitzonderlijke overbruggingsfinanciering overeenkomstig artikel 25 van Verordening (EU) 2024/792. Vanwege de verstrekking van uitzonderlijke overbruggingsfinanciering van maximaal 6 000 000 000 EUR bedraagt de totale som van de financiële middelen die voor het Oekraïneplan beschikbaar worden gesteld, maximaal 32 270 000 000 EUR, waarvan maximaal 5 270 000 000 EUR niet-terugbetaalbare financiële steun en maximaal 27 000 000 000 EUR in de vorm van leningen.

Overeenkomstig artikel 25 van Verordening (EU) 2024/792 kan de Commissie beperkte, uitzonderlijke steun verlenen via overbruggingsfinanciering, in de vorm van leningen, voor een periode van maximaal zes maanden vanaf 1 januari 2024 als het Oekraïneplan niet uiterlijk op 2 maart 2024 is goedgekeurd of de kaderovereenkomst als bedoeld in artikel 9 van die verordening niet is ondertekend. Op 13 maart 2024 hebben de Commissie en Oekraïne een memorandum van overeenstemming ondertekend om Oekraïne tot 6 000 000 000 EUR te verstrekken in de vorm van leningen als uitzonderlijke overbruggingsfinanciering, mits Oekraïne voldoet aan de voorwaarde voor steun van de Unie, aan vijf beleidsvoorwaarden en aan bepaalde rapportagevereisten. Om de continuïteit bij de uitvoering van de hervormingsagenda in Oekraïne te waarborgen, zijn deze vijf beleidsvoorwaarden ook opgenomen in het Oekraïneplan.

Op 20 maart 2024 heeft Oekraïne het Oekraïneplan formeel bij de Commissie ingediend, overeenkomstig de artikelen 14, 16 en 17 van Verordening (EU) 2024/792. Het Oekraïneplan omvat 15 sectorale hoofdstukken en drie horizontale hoofdstukken over wederopbouw- en moderniseringsprocessen op alle overheidsniveaus, over de mechanismen en regelingen ter bescherming van de financiële belangen van de Unie en over de raadpleging van belanghebbenden tijdens de voorbereiding van het Oekraïneplan. In totaal zijn 151 meetbare kwalitatieve en kwantitatieve stappen gekoppeld aan de financiering in het kader van pijler I van de faciliteit, waarvan vijf zijn toegewezen aan de uitzonderlijke overbruggingsfinanciering en 146 aan de financiering uit hoofde van dit besluit. Die stappen werden door de Europese Commissie en de regering van Oekraïne vastgesteld op basis van de behoeften, prioriteiten en capaciteit van Oekraïne. Naast de maatregelen die onder de faciliteit vallen, wordt in het Oekraïneplan een bredere hervormings- en investeringsagenda voorgesteld. In dit verband dient het als één alomvattend plan voor de regering van Oekraïne met de hervormings- en investeringsprioriteiten op korte tot middellange termijn voor alle donoren die meewerken aan het lenigen van de onmiddellijke financieringsbehoeften van Oekraïne en aan het economische herstel en de wederopbouw van het land in de toekomst. Er moeten ook de nodige maatregelen worden genomen om voor nauwe coördinatie en complementariteit onder donoren te zorgen, onder meer door regelmatig overleg en strategische contacten.

In overeenstemming met artikel 18 van Verordening (EU) 2024/792 heeft de Commissie de relevantie, de volledigheid en de geschiktheid van het Oekraïneplan beoordeeld. Bij de uitvoering van deze beoordeling heeft de Commissie zo veel mogelijk met Oekraïne en andere internationale partners samengewerkt en overlegd. De Commissie heeft met name onderzocht of het Oekraïneplan een op behoeften gebaseerde, coherente, alomvattende en voldoende evenwichtige respons op de doelstellingen van de faciliteit vormt, of het plan bijdraagt tot en strookt met de aanpak van de uitdagingen die zijn vastgesteld in het kader van het traject van Oekraïne naar toetreding tot de Unie, of de maatregelen ervan in overeenstemming zijn met de algemene beginselen van de faciliteit als bedoeld in artikel 4 van Verordening (EU) 2024/792, en of het voorziet in de behoeften van Oekraïne op het gebied van herstel, wederopbouw en modernisering. De Commissie heeft ook onderzocht of de door Oekraïne voorgestelde regelingen naar verwachting zullen zorgen voor een doeltreffende uitvoering en monitoring van en rapportage over het Oekraïneplan, en of zij naar verwachting daadwerkelijk een passend niveau van bescherming van de financiële belangen van de Unie zullen waarborgen. Tot slot heeft de Commissie onderzocht of de Verkhovna Rada (het Oekraïense parlement) naar behoren is geraadpleegd overeenkomstig het nationale rechtskader van Oekraïne, of het Oekraïneplan, in voorkomend geval, de inbreng van belanghebbenden in aanmerking neemt en of het plan ervoor zorgt dat andere donoren in staat zijn de doelstellingen ervan te ondersteunen.

Het Oekraïneplan bevat voorstellen voor 69 hervormingen en 10 investeringen die moeten worden uitgevoerd om de algemene en specifieke doelstellingen van de faciliteit te verwezenlijken. Het Oekraïneplan omvat belangrijke gebieden, zoals openbaar bestuur, beheer van overheidsfinanciën, justitie, corruptiebestrijding en bestrijding van witwassen, financiële markten, beheer van overheidsactiva, menselijk kapitaal, het ondernemingsklimaat, decentralisatie en regionaal beleid, energie, vervoer en logistiek, agrovoeding, beheer van kritieke grondstoffen, de digitale transformatie, de groene transitie en milieubescherming. Investeringen zijn opgenomen in zes sectorale hoofdstukken, te weten menselijk kapitaal, ondernemingsklimaat, energie, vervoer en logistiek, agrovoeding, decentralisatie en regionaal beleid.

De 146 meetbare kwalitatieve en kwantitatieve stappen die door de Europese Commissie en de regering van Oekraïne zijn aangemerkt als voorwaarden voor het ontvangen van financiering uit de faciliteit, zijn gespreid van 2024 tot en met 2027. Het betalingsprofiel wordt bepaald door deze stappen en geeft de financiële en macro-economische behoeften van Oekraïne weer. Gezien de macro-economische situatie en de schuldhoudbaarheid van Oekraïne wordt de financiering vervroegd beschikbaar gesteld in het eerste en tweede jaar van uitvoering. Deze vervroegde terbeschikkingstelling komt ook tot uiting in het aantal stappen dat moet worden ondernomen. De stappen in het hoofdstuk over het beheer van de overheidsfinanciën omvatten voorwaarden inzake essentiële vereisten, zoals handhaving van de economische en financiële stabiliteit, begrotingstoezicht en beheer van de overheidsfinanciën.

De kwalitatieve en kwantitatieve stappen in verband met de hervormingen en investeringen in het kader van het Oekraïneplan zijn adequaat afgestemd op de in artikel 3 van Verordening (EU) 2024/792 vermelde algemene en specifieke doelstellingen van de faciliteit. Elk hoofdstuk van het Oekraïneplan moet aanzienlijk of gedeeltelijk helpen bij het verwezenlijken van ten minste een van de algemene doelstellingen en een van de specifieke doelstellingen van de faciliteit, waarbij de nadruk ligt op hervormingen en maatregelen ter bevordering van convergentie met de Unie, versterking van de rechtsstaat, de democratie en de eerbiediging van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden. De Commissie zal toezicht houden op de vooruitgang bij de uitvoering van het Oekraïneplan en op de bijdrage ervan aan de algemene en specifieke doelstellingen van de faciliteit, onder meer via het scorebord voor het Oekraïneplan, dat op grond van artikel 21 van Verordening (EU) 2024/792 moet worden opgesteld.

De kwalitatieve en kwantitatieve stappen uit het Oekraïneplan zullen naar verwachting bijdragen tot klimaatmitigatie en -adaptatie, milieubescherming, met inbegrip van het behoud van de biodiversiteit, en tot een duurzame en rechtvaardige groene transitie. Die stappen zijn voor zover mogelijk in een door oorlog verscheurd land in overeenstemming met de klimaat- en milieunormen van de Unie en beantwoorden aan het beginsel dat niemand mag worden achtergelaten, overeenkomstig artikel 4 van Verordening (EU) 2024/792. Die stappen houden verband met het milieu- en klimaatbeleid en bepaalde sectorale beleidshervormingen die tot doel hebben duurzaamheidspraktijken te integreren in belangrijke sectoren. Ze ondersteunen, voor zover mogelijk, zowel de aanpassing van Oekraïne aan het beginsel “geen ernstige afbreuk doen” en de vooruitgang van het land met het verwezenlijken van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties, als de nakoming van zijn verplichtingen krachtens multilaterale milieuovereenkomsten. Ten minste 12 % van alle in het kader van pijler I van de faciliteit geplande investeringen moet in overeenstemming zijn met klimaat en milieudoelstellingen, rekening houdend met de omstandigheden in een door oorlog verscheurd land, waaronder ten minste 80 % van alle investeringen in vervoersinfrastructuur en ten minste 60 % van alle investeringen in energie-infrastructuur. Het Oekraïneplan geeft ook prioriteit aan de digitale transformatie van het land en versterking van zijn cyberbeveiligingscapaciteiten, waardoor het pad wordt geëffend voor de uitvoering van de toolbox inzake 5G-cyberbeveiliging van de Unie.

Het Oekraïneplan onderkent ook dat om de armoede terug te dringen en de economische groei aan te wakkeren, de focus op de beroepsbevolking en het menselijk kapitaal van Oekraïne cruciaal is. Wat dat betreft is het Oekraïneplan gericht op herstel en verbetering van gezondheids- en onderwijsvoorzieningen, en bevat het hervormingen en investeringen voor het moderniseren van de sociale instellingen van het land en het verbeteren van de sociale zekerheid. Het draagt bij tot sociale doelstellingen voor een inclusieve en vreedzame samenleving, samen met de inclusie van groepen in kwetsbare situaties zoals oorlogsveteranen en ontheemden en het waarborgen van het belang van het kind. Het Oekraïneplan draagt ook bij tot gendergelijkheid en de empowerment van vrouwen en meisjes en bevordert hun rechten, onder meer door volledige, gelijke en zinvolle participatie van vrouwen aan besluitvormingsprocessen aan te moedigen en geweld tegen vrouwen, gendergerelateerd geweld en huiselijk geweld te voorkomen en te bestrijden.

Het Oekraïneplan zal naar verwachting bijdragen tot de algemene bevordering van de rechtsstaat. De voorgestelde hervormingen moeten de onafhankelijkheid, verantwoordingsplicht, integriteit en professionaliteit van het gerechtelijk apparaat op alle niveaus versterken, de insolventie- en handhavingsprocedures verbeteren, een betere toegang tot de rechter bieden en de integriteit, de meritocratie en de professionaliteit van het openbaar ministerie versterken. Het Oekraïneplan heeft ook tot doel verbetering te brengen in de institutionele capaciteit en het rechtskader, inclusief door middel van de vereiste procedures voor het doorlichten van het zittende personeel en het transparant en op basis van meritocratie selecteren van nieuw personeel in de betrokken instanties voor corruptiebestrijding, en het rechtskader van Oekraïne wat betreft de bestrijding van witwassen in overeenstemming te brengen met het acquis van de Unie en andere mondiale normen.

Het Oekraïneplan onderkent dat er een coördinatiesysteem moet worden opgezet ten behoeve van doeltreffende wederopbouw- en moderniseringsprocessen op alle bestuursniveaus, en om de belangrijke rol van subnationale overheden, met name lokaal zelfbestuur, in deze processen te erkennen. In dit opzicht weerspiegelen de maatregelen in het Oekraïneplan in grote lijnen de herstel-, wederopbouw- en moderniseringsbehoeften van de Oekraïense regio’s en gemeenten. Een van de horizontale hoofdstukken van het Oekraïneplan beschrijft de taken en verantwoordelijkheden van overheidsinstellingen en -agentschappen, de belangrijkste strategische planningsdocumenten en de grondbeginselen van de wederopbouw- en moderniseringsprocessen van Oekraïne op nationaal en subnationaal niveau. Het Oekraïneplan stelt stappen voor om de decentralisatie in heel Oekraïne te bevorderen en de ontwikkeling van het regionaal beleid te versterken, rekening houdend met de bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden die aan de verschillende bestuursniveaus zijn toegekend. Er moet een mechanisme worden opgezet om de subnationale autoriteiten te betrekken bij de besluitvorming over het gebruik van steun bij het wederopbouwproces op lokaal niveau, samen met een methode voor het traceren van de desbetreffende uitgaven. Een bedrag gelijk aan ten minste 20 % van de niet-terugbetaalbare financiële steun in het kader van pijler I van de faciliteit moet tegen eind 2027 worden toegewezen aan de herstel-, wederopbouw- en moderniseringsbehoeften van de subnationale autoriteiten van Oekraïne, met name het lokaal zelfbestuur.

Het Oekraïneplan maakt integraal deel uit van de inspanningen van Oekraïne om de financiële stabiliteit in stand te houden en de basisfuncties van de overheid van Oekraïne, waaronder een continue verlening van essentiële publieke diensten, te garanderen. Het is ook een van de belangrijkste instrumenten voor de totstandkoming van de cruciale hervormings-, herstel- en investeringsagenda van de regering van Oekraïne voor de termijn van vier jaar van het Oekraïneplan, en het belangrijkste instrument voor de terbeschikkingstelling van stabiele en voorspelbare financiering uit de Unie. De in het Oekraïneplan vastgelegde stappen vormen een evenwichtig en doelgericht antwoord op de behoeften van Oekraïne, waardoor het groeipotentieel van het land op middellange tot lange termijn wordt versterkt en de convergentie naar de economische, sociale en milieunormen van de Unie wordt ondersteund, onverminderd de internationaalrechtelijke verplichtingen van Oekraïne ten aanzien van alle lidstaten. Volgens de interne simulaties van de Commissie kan het Oekraïneplan, indien alle voorgestelde hervormingen en investeringen volledig worden uitgevoerd, het bbp van Oekraïne — ten opzichte van een scenario zonder het Oekraïneplan — tussen nu en eind 2027 met ongeveer 6,2 % en tussen nu en 2040 met ongeveer 14,2 % doen oplopen, zonder rekening te houden met tweederonde-effecten, die naar verwachting ook aanzienlijk zouden zijn.

De faciliteit zal naar verwachting bijdragen aan het waarborgen van de houdbaarheid van de begrotingspositie van Oekraïne. Volgens interne simulaties van de Commissie zou de schuld ongeveer 10 procentpunt van het bbp lager zijn ten opzichte van een alternatief scenario waarin de faciliteit niet ten uitvoer wordt gelegd. De hervormingen in het Oekraïneplan hebben tot doel de investeringen te verhogen, de totale productiviteit en de economische veerkracht te versterken en uiteindelijk de groei te stimuleren, waardoor de economie van Oekraïne op een meer solide basis zal stoelen. Samen met de zeer gunstige financieringsvoorwaarden die zorgen voor lagere rentebetalingen en schuldaflossingen, zal de tenuitvoerlegging van de faciliteit en het Oekraïneplan daarom de houdbaarheid van de begrotingspositie en de overheidsschuld ondersteunen.

Het Oekraïneplan heeft tot doel de inspanningen van Oekraïne op weg naar toetreding tot de Unie te versterken. De hervormingen en investeringen van het Oekraïneplan dragen bij aan de aanbevelingen in het advies van de Commissie en haar analytisch verslag, alsook in het uitbreidingsverslag 2023 van de EU (2) en vullen deze aan en overlappen er op bepaalde gebieden mee. De meeste kwalitatieve en kwantitatieve stappen van het Oekraïneplan zijn breed of gedeeltelijk complementair met de aanbevelingen in het uitbreidingsverslag van de EU. Veel van de maatregelen uit het Oekraïneplan zijn erop gericht Oekraïne dichter bij de normen van de Unie en beste praktijken te brengen door verdere aanpassing aan het acquis van de Unie op de belangrijkste gebieden die in het Oekraïneplan in kaart zijn gebracht. De Commissie moet ook waarborgen dat de hervormingen en investeringen die door de faciliteit worden gefinancierd, voldoen aan de normen en -standaarden van de Unie, onder meer in de landbouw en andere relevante sectoren. Een dergelijke afstemming is ook bevorderlijk voor de totstandkoming van de noodzakelijke voorwaarden voor de integratie van Oekraïne in de interne markt. Het Oekraïneplan sluit derhalve goed aan op en versterkt de doelstellingen van de associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraïne, met inbegrip van een diepe en brede vrijhandelsruimte. Bovendien draagt de focus van het Oekraïneplan op economische groei bij tot het toetredingsproces als middel om de economische convergentie met de Unie te versnellen. De verwezenlijking van de kwalitatieve en kwantitatieve stappen van het Oekraïneplan moet worden gevolgd door concrete uitvoeringsmaatregelen, waarmee in het kader van het toetredingsproces terdege rekening zal worden gehouden.

De voorbereiding van het Oekraïneplan omvatte een raadplegingsproces door de regering van Oekraïne in overeenstemming met het nationale wettelijke kader, zoals bepaald in Verordening (EU) 2024/792. Dat proces was gericht op overleg binnen Oekraïne en met de internationale gemeenschap via het multi-institutioneel donorcoördinatieplatform (MDCP). Binnen Oekraïne heeft de regering de centrale uitvoerende overheidsinstanties, relevante belanghebbenden, subnationale autoriteiten, het maatschappelijk middenveld en de Verkhovna Rada en zijn parlementaire commissies geraadpleegd. Het proces gebeurde door middel van regelmatig overleg in verschillende vormen, waaronder presentaties, workshops, schriftelijke vragenlijsten en gerichte besprekingen. Tijdens de uitvoering van het Oekraïneplan zal de regering van Oekraïne jaarlijks overleg plegen over de voortgang en de daarmee samenhangende kwalitatieve en kwantitatieve stappen met de Verkhovna Rada en, waar nodig, met de andere relevante belanghebbenden.

Het Oekraïneplan omvat passende regelingen voor de uitvoering en de monitoring van en de rapportage om een passend niveau van bescherming van de financiële belangen van de Unie te waarborgen. Oekraïne heeft een nationale coördinator bij het ministerie van Economische Zaken aangesteld om te zorgen voor de algemene coördinatie, uitvoering en monitoring van het Oekraïneplan. Het ministerie van Financiën neemt de verantwoordelijkheid op zich voor de audit en de uitvoering van het Oekraïneplan en de verwezenlijking van de kwalitatieve en kwantitatieve stappen waarin het voorziet. De autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de verwezenlijking van de kwalitatieve en kwantitatieve stappen zullen samenwerken met de nationale coördinator om te zorgen voor een tijdige uitvoering. Een doeltreffende coördinatie en monitoring van de totale financiële bijstand van de Unie aan Oekraïne zou gebaat zijn bij regelmatige dialoog en samenwerking tussen de instellingen die betrokken zijn bij het bestuur van het Oekraïneplan en de rekenkamer van Oekraïne. Het Oekraïneplan schetst de maatregelen om onregelmatigheden, fraude, alle vormen van corruptie, met inbegrip van corruptie op hoog niveau, en elke andere onwettige activiteit waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad, en belangenconflicten te voorkomen, op te sporen en te corrigeren. Het plan bevat ook maatregelen voor het onderzoeken en vervolgen van strafbare feiten die gevolgen hebben voor de in het kader van de faciliteit verstrekte middelen, en voorziet tevens in een mechanisme om justitiële samenwerking met de bevoegde autoriteiten van de Unie en haar lidstaten mogelijk te maken. Ook bevat het een beschrijving van de regeling om dubbele financiering uit de faciliteit en andere programma’s van de Unie of donoren te voorkomen. Oekraïne moet ook zorgen voor een adequaat niveau van informatie en zichtbaarheid bij de uitvoering van het Oekraïneplan. Met name moeten de binnen pijler I van de faciliteit gefinancierde aanbestedingen gebaseerd zijn op normen van de Unie overeenkomstig de artikelen 8 en 11 van Verordening (EU) 2024/792.

Oekraïne moet ervoor zorgen dat de Commissie, het OLAF, de Europese Rekenkamer en, indien van toepassing, het Europees Openbaar Ministerie op verzoek volledige toegang krijgen tot de onderliggende relevante gegevens ter staving van de betalingsverzoeken, zowel voor de beoordeling van die verzoeken als voor audit- en controledoeleinden. Ook moet Oekraïne onregelmatigheden met betrekking tot het gebruik van de middelen aan de Commissie melden zodra deze zijn ontdekt.

Gedurende de uitvoering van het Oekraïneplan moet Oekraïne ervoor zorgen dat de bepalingen van de met de Commissie gesloten kaderovereenkomst volledig worden nageleefd, in overeenstemming met artikel 9 van Verordening (EU) 2024/792.

Overeenkomstig artikel 7 van Verordening (EU) 2024/792 kunnen lidstaten, derde landen, internationale organisaties, internationale financiële instellingen of andere bronnen aanvullende bijdragen leveren aan de faciliteit, met inbegrip van het Oekraïneplan. Hoewel het Oekraïneplan niet voorziet in financiële bijdragen van andere donoren voor de uitvoering ervan, beschrijft het hoe het zorgt voor coördinatie en afstemming met de internationale gemeenschap, onder meer met betrekking tot de hervormingsagenda van Oekraïne en de investeringsbehoeften van het land om de wederopbouw, het herstel en de modernisering ervan te waarborgen. Daartoe is bij de voorbereiding van het Oekraïneplan overleg gepleegd met de G-7 en de partners van internationale financiële instellingen via het MDCP en geassocieerde deskundigengroepen, en met de lidstaten. De regering van Oekraïne zal gedurende de uitvoering van het Oekraïneplan overleg blijven plegen en voorzien in passende coördinatie met de internationale partners om ervoor te zorgen dat zij de doelstellingen ervan kunnen ondersteunen.

Overeenkomstig artikel 5 van Verordening (EU) 2024/792 wordt de beschikbaarstelling van financiële steun in het kader van het Oekraïneplan afhankelijk gesteld van de voorwaarde dat Oekraïne de instandhouding en eerbiediging van doeltreffende democratische mechanismen, waaronder een parlementair meerpartijenstelsel en de rechtsstaat, voortzet en dat het de eerbiediging van de mensenrechten, waaronder de rechten van personen die tot minderheden behoren, blijft garanderen. Financiële steun is ook afhankelijk ervan de dat op bevredigende wijze wordt voldaan aan de voorwaarden van het Oekraïneplan. In dit verband zijn cruciale elementen van het Oekraïneplan het versterken van de rechtsstaat, waaronder de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, het bestrijden van corruptie en met name corruptie op hoog niveau, het bestrijden van het witwassen van geld en het versterken van de hervorming van het openbaar bestuur. Op basis van de beoordeling van het Oekraïneplan door de Commissie voldoet Oekraïne aan de voorwaarde voor steun in het kader van de faciliteit. De Commissie zal gedurende de gehele looptijd van de in het kader van de faciliteit verleende steun op de naleving van deze voorwaarde blijven toezien.

Steun voor het Oekraïneplan in het kader van de faciliteit moet de convergentie van Oekraïne met de Unie bewerkstelligen door zijn geleidelijke aanpassing aan haar fundamentele waarden en normen, de versterking van de overheidsinstellingen en de overname van het acquis van de Unie. Daartoe moet de Commissie bij het beoordelen van de kwantitatieve en kwalitatieve stappen, vóór elke uitbetaling in het kader van de faciliteit, ter bescherming van de financiële belangen van de Unie bijzondere aandacht besteden aan de effectieve consolidatie van de rechtsstaat, de governance en het openbaar bestuur in Oekraïne, alsmede aan de geleidelijke aanpassing aan het acquis van de Unie in de betrokken sectoren. Dit zal tot uiting komen in de beoordeling door de Commissie van de naleving door Oekraïne van de voorwaarde van artikel 5 van Verordening (EU) 2024/792 gedurende de gehele periode van de steun van de Unie.

De financiële middelen die ter beschikking van het plan worden gesteld, zullen worden verstrekt in de vorm van voorfinanciering en in 15 driemaandelijkse termijnen die over de periode 2024-2027 worden toegekend, zodra Oekraïne op bevredigende wijze heeft voldaan aan de vereiste kwalitatieve en kwantitatieve stappen in verband met de uitvoering van het Oekraïneplan. Het bedrag van elke termijn weerspiegelt in grote lijnen het betrokken aantal kwalitatieve en kwantitatieve stappen, waarbij rekening wordt gehouden met de macro-economische situatie van Oekraïne en de houdbaarheid van de schuldpositie op korte termijn.

Alle kwalitatieve en kwantitatieve stappen moeten uiterlijk op 31 december 2027 zijn voltooid. In het eerste kwartaal van 2028 kan een laatste termijn worden betaald, die de voltooiing van de kwalitatieve en kwantitatieve stappen in het laatste kwartaal van 2027 weergeeft.

De in de vorm van leningen te verlenen steun moet worden gefinancierd met de middelen die door de Commissie op grond van artikel 22, lid 1, van Verordening (EU) 2024/792 van de Raad namens de Unie worden geleend.

In het Oekraïneplan heeft Oekraïne verzocht om een voorfinanciering van 7 % van de steun via leningen, wat overeenkomt met 1 890 000 000 EUR. Dat bedrag moet ter beschikking worden gesteld onder voorbehoud van de inwerkingtreding van en in overeenstemming met de op grond van artikel 9 van Verordening (EU) 2024/792 tussen de Unie en Oekraïne te sluiten kaderovereenkomst en de op grond van artikel 22 van Verordening (EU) 2024/792 tussen de Unie en Oekraïne te sluiten leningsovereenkomst. De voorfinanciering moet worden vereffend door deze evenredig in mindering te brengen op de betaling van de termijnen.

Voor een maximaal hefboomeffect van de in het kader van het Oekraïneplan verleende steun moeten de kwantitatieve en kwalitatieve stappen worden uitgevoerd in samenhang met de structurele benchmarks die zijn vastgelegd in de “Extended Fund Facility Arrangement” (regeling voor de uitgebreide financieringsfaciliteit) van het IMF voor Oekraïne en, steeds als dit mogelijk is, met de voorwaarden die zijn gekoppeld aan programma’s voor financiële bijstand die door andere donoren aan Oekraïne worden verstrekt, onverminderd de bepalingen van instrumenten van de faciliteit voor Oekraïne met betrekking tot de regelingen voor het verstrekken van financiering.

Na de positieve beoordeling van het Oekraïneplan door de Commissie moet die beoordeling worden goedgekeurd en moeten de kwalitatieve en kwantitatieve stappen die nodig zijn om het Oekraïneplan uit te voeren, alsmede het bedrag dat door de Unie beschikbaar moet worden gesteld in de vorm van niet-terugbetaalbare financiële steun en steun via leningen, overeenkomstig artikel 19 van Verordening (EU) 2024/792, in dit besluit worden vastgesteld,