Uitvoeringsbesluit 2024/3220 - Vaststelling dat op bevredigende wijze is voldaan aan de voorwaarden voor de betaling van de tweede tranche van de niet-terugbetaalbare financiële steun en de steun via leningen uit hoofde van het Oekraïneplan in het kader van de faciliteit voor Oekraïne - Hoofdinhoud

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en materiële bewijzen betreffen alle constitutieve elementen van stap 4.1.

De algemene doelstelling van hervorming 1 van hoofdstuk 4 is het vergroten van de algemene capaciteit van de infrastructuur voor corruptiebestrijding. Op 8 december 2023 heeft het parlement zijn goedkeuring gehecht aan Oekraïense wet nr. 3509-IX inzake wijzigingen van het Oekraïense wetboek van strafvordering en andere Oekraïense wetgevingshandelingen inzake de versterking van de onafhankelijkheid van het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding. Het algemene doel van deze wet bestaat erin de institutionele en organisatorische onafhankelijkheid van het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding te verbeteren. Artikel 11 van hoofdstuk 2 van de wet strekt tot wijziging van artikel 14 van Oekraïense wet nr. 1697-VII inzake het openbaar ministerie en bepaalt dat het aantal arbeidskrachten van het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding 15 % bedraagt van het wettelijke maximumaantal van de centrale en territoriale afdelingen van het nationale bureau voor corruptiebestrijding.

Het totale budget dat in de Oekraïense wet inzake de staatsbegroting van Oekraïne voor 2024 is toegewezen aan het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding, bedraagt 203,3  miljoen UAH, waarvan 150,1  miljoen UAH bestemd is voor personeelskosten. Dit bedrag werd in 2024 nog verhoogd bij de diverse wijzigingen van de wet inzake de staatsbegroting. Bij het ontwerp van Oekraïense wet nr. 12000 inzake de staatsbegroting van Oekraïne voor 2025 van 14 september 2024 werd voorgesteld 336 miljoen UAH toe te wijzen voor het budget van het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding, waarvan 256,9  miljoen UAH voor personeelskosten, wat neerkomt op een stijging van 71 % ten opzichte van de financiering voor 2025. Hoewel de Oekraïense wet inzake de staatsbegroting van Oekraïne voor 2025 ten tijde van deze beoordeling nog niet was aangenomen, zullen deze toewijzingen naar verwachting geen aanzienlijke wijzigingen ondergaan. Wanneer deze financiële toewijzingen eenmaal zijn vastgesteld, beschikt het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding in totaal over genoeg middelen om zijn personeelstal te verhogen van 10 % tot 15 % van het personeelstal van het nationale bureau voor corruptiebestrijding.

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd

Verstrekte bewijs

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en materiële bewijzen betreffen alle constitutieve elementen van stap 4.4.

Over de verbetering van de bepalingen inzake onderhandeling over strafvermindering

Het parlement heeft zijn goedkeuring gehecht aan Oekraïense wet nr. 4033-IX inzake wijzigingen van het Oekraïense wetboek van strafrecht en van het Oekraïense wetboek van strafvordering inzake de verbetering van de regeling betreffende onderhandelde bekentenissen in strafzaken in verband met corruptie en met corruptie samenhangende strafbare feiten, van 29 oktober 2024. De wet is op 1 november 2024 in werking getreden. De wet beoogt strafzaken in verband met corruptie en met corruptie samenhangende strafbare feiten doeltreffender te laten verlopen door de regels inzake onderhandeling over strafvermindering te verbeteren. Krachtens gewijzigd artikel 53 van het Oekraïense wetboek van strafrecht (OWS) kan de rechter bij onderhandeling over strafvermindering in een strafzaak in verband met corruptie bij wijze van bijkomende straf een boete opleggen binnen de in dat artikel vastgestelde grenzen. Voorts bepaalt gewijzigd artikel 77 OWS dat bij voorwaardelijke vrijlating bijkomende straffen kunnen worden opgelegd, waaronder confiscatie van eigendom.

Gewijzigd artikel 69, lid 2, OWS bepaalt dat in een strafzaak in verband met corruptie de partijen bij de onderhandelde bekentenis overeenstemming kunnen bereiken over een vrijheidsstraf die korter is dan het minimum dat in het betrokken artikel wordt voorgeschreven, mits wordt voldaan aan de vereisten van artikel 469, lid 2, van het Oekraïense wetboek van strafvordering (OWSV). Ook wordt bepaald dat de door de partijen overeengekomen straf niet lichter mag zijn dan het minimum van artikel 63 OWS. Krachtens artikel 469, lid 2, OWSV is een onderhandelde bekentenis in een strafzaak in verband met corruptie mogelijk, mits de verdachte of beklaagde iemand anders aanbrengt die corruptie heeft gepleegd, en dit staaft met bewijs, en mits de schade volledig of gedeeltelijk wordt vergoed (rekening houdend met de aard en mate van de betrokkenheid bij het strafbare feit).

Gewijzigd artikel 470 OWSV voorziet in een besluitvormingsprocedure voor de totstandkoming van een onderhandelde bekentenis en beschrijft de rol van het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding (SAPO) bij onderhandelde bekentenissen in strafzaken in verband met corruptie. Bij gewijzigd artikel 474 OWS wordt het recht ingevoerd op grond waarvan de partijen bij de onderhandelde bekentenis de gemaakte afspraak voor de beraadslaging van de rechtbank nog kunnen wijzigen. Als de rechter weigert de afspraak goed te keuren, kunnen de partijen een andere afspraak voorstellen, met weglating van de elementen die aanleiding waren voor de aanvankelijke afwijzing door de rechter.

De periode vanaf de registratie van de strafrechtelijke procedure tot de kennisgeving van de verdenking wordt niet meer tot het vooronderzoek gerekend

Op 8 december 2023 heeft het parlement zijn goedkeuring gehecht aan Oekraïense wet nr. 3509-IX inzake wijzigingen van het Oekraïense wetboek van strafvordering en andere Oekraïense wetgevingshandelingen inzake de versterking van de onafhankelijkheid van het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding. De wet is op 1 januari 2024 in werking getreden. Het algemene doel van de wet bestaat erin de institutionele en organisatorische onafhankelijkheid van het gespecialiseerde openbaar ministerie voor corruptiebestrijding te verbeteren.

Het vorige rechtskader hield in dat de termijnen voor gerechtelijke vooronderzoeken werden berekend vanaf het moment dat de informatie over de strafzaak werd opgenomen in een register. Krachtens gewijzigd artikel 219 OWS geldt de tijd tussen het moment waarop de strafrechtelijke procedure wordt geregistreerd tot de kennisgeving van de verdenking, niet meer als periode van vooronderzoek; de periode van vooronderzoek moet worden berekend vanaf het moment dat iemand kennis wordt gegeven van de verdenking tot de dag waarop de rechter wordt aangezocht. De nieuwe regels gelden voor alle strafzaken waarbij het gerechtelijk vooronderzoek niet was afgerond vóór de dag waarop Oekraïense wet nr. 3509-IX in werking trad.

Over de mogelijkheid tot beslechting van bepaalde zaken door één enkele rechter van het hooggerechtshof voor corruptiebestrijding

Het parlement hechte zijn goedkeuring aan Oekraïense wet nr. 3655-IX inzake wijzigingen van artikel 31 van het wetboek van strafvordering van Oekraïne ter verbetering van de strafprocedure, van 24 april 2024. De wet is op 16 mei 2024 in werking getreden. De wetgeving heeft ten doel het kader voor corruptiebestrijding doeltreffender te maken en de strafprocedure doelmatiger te laten verlopen door de mogelijkheid dat één enkele rechter een zaak in een rechtbank van eerste aanleg beslecht, te verruimen. De wet wijzigt artikel 31 OWS en bepaalt dat strafzaken in de rechtbank van eerste aanleg in de regel door één enkele rechter worden beslecht. De wet maakt een einde aan de algemene uitzondering voor het hooggerechtshof voor corruptiebestrijding en bepaalt dat ook zaken waarvoor het hooggerechtshof voor corruptiebestrijding bevoegd is, door één enkele rechter zaken kunnen worden beslecht. De gewijzigde regels inzake de samenstelling van de rechtbank zullen gelden voor de strafzaken waarin nog geen rechtszittingen waren gehouden voordat Oekraïense wet nr. 3655-IX in werking trad.

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en materiële bewijzen betreffen alle constitutieve elementen van stap 4.6.

Het actieplan werd op 13 augustus 2024 door het kabinet van ministers goedgekeurd, waarna het besluit en een kopie van het plan diezelfde dag op de website van het kabinet van ministers werden gepubliceerd. Het plan beschrijft de maatregelen die zullen worden genomen om de strategie voor de ontneming van vermogensbestanddelen voor 2023-2025 uit te voeren, op basis van de vijf strategische doelstellingen van de strategie. Voor elke maatregel beschrijft het actieplan het tijdspad, de verantwoordelijke entiteit en de beoogde outputs en resultaten. Tot de belangrijkste maatregelen uit het plan behoren hervormingen van de mechanismen voor confiscatie, teruggave, opsporing en identificatie van vermogensbestanddelen.

Strategisch doel 1 betreft verbeteringen van de wetgeving inzake de ontneming van vermogensbestanddelen, en met name de uitbreiding en hervorming van confiscatiemechanismen alsook de vaststelling van de middelen voor het opsporen en identificeren van vermogensbestanddelen.

Strategisch doel 2 betreft de versterking van de institutionele capaciteiten van de rechtshandhavingsinstanties en andere agentschappen, door onder meer wetgeving voor te stellen ter versterking van de operationele capaciteit en opleiding op het gebied van de ontneming van vermogensbestanddelen, de toegang tot de registers, aanbieders van B2B-gegevens, gegevens van financiële intermediairs en open-data-analyse te verbeteren, en het elektronische dataverkeer tussen agentschappen te versterken.

Strategisch doel 3 betreft het versterken van de samenwerking tussen de agentschappen, onder meer door hervorming van het rechtskader voor dergelijke samenwerking en maatregelen ter bevordering van de opleidingsmaatregelen.

Strategisch doel 4 betreft het verbeteren van de internationale samenwerking, door onder meer beste praktijken te analyseren, zowel de internationale opleiding als de inzet van buitenlandse deskundigen in Oekraïne uit te breiden, en de formele en informele samenwerking met buitenlandse en internationale entiteiten te versterken.

Strategisch doel 5 bestaat erin Oekraïnes rechten en belangen beter te vertegenwoordigen en beschermen voor binnenlandse en buitenlandse rechtbanken, met name door maatregelen ter verbetering van de vervreemding van vermogensbestanddelen en ter versterking van de internationale ontneming van vermogensbestanddelen.

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd

Verstrekte bewijs

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en materiële bewijzen betreffen alle constitutieve elementen van stap 7.6.

Het kabinet van ministers van Oekraïne heeft besluit nr. 922-r van 30 september 2024inzake de goedkeuring van de strategie voor demografische ontwikkeling voor Oekraïne voor de periode tot 2040 vastgesteld. Deze strategie wordt gehecht aan goedgekeurd besluit nr. 922-r en zal vergezeld gaan van driejaarlijkse actieplannen. Het eerste actieplan voor de uitvoering van de strategie voor demografische ontwikkeling van Oekraïne voor de periode tot 2040 vermeldt beleidsacties voor 2024-2027. De voorgestelde maatregelen helpen Oekraïne de doelstellingen van de strategie te verwezenlijken.

De Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne heeft veel van de wijdverbreide demografische problemen waar Oekraïne mee te maken heeft, nog verergerd. Niet alleen zijn veel Oekraïners de Russische militaire agressie ontvlucht, het wapengeweld heeft ook tot een beduidend hoger sterftecijfer onder Oekraïners geleid, als gevolg van gevechtshandelingen en aanvallen op burgers. De strategie biedt een analyse van de huidige demografische situatie van het land en omvat zes strategische doelen om de problemen te verzachten. De uitvoering van doeltreffende beleidsmaatregelen ter verbetering van de demografische situatie is van groot belang voor de economische ontwikkeling van de regio’s in de frontlinie en voor de rest van het land.

De strategie heeft ten doel het vruchtbaarheidscijfer te stimuleren door de reproductieve gezondheidszorg te verbeteren, een gezinsvriendelijk klimaat te bevorderen, de economische zelfredzaamheid van gezinnen te vergroten en bij te dragen tot de balans tussen werk en gezin. Daarnaast bevat de strategie de suggestie om gezinnen van staatswege breed te ondersteunen.

Bovendien zet de strategie in op het terugdringen van vroegtijdige sterfte, met name onder mannen in de werkende leeftijd. Er wordt in beschreven hoe vroegtijdige detectie en preventie van ziekten die vaak tot voortijdige sterfte en achteruitgang van de gezondheid leiden, kan worden verbeterd. De strategie beoogt de zorg beter en toegankelijker te maken en de risico’s van letsel en overlijden in het dagelijks leven te beperken. Voorts bevordert de strategie, onder meer door de ontwikkeling van sportfaciliteiten en recreatiegebieden, een gezonde levensstijl.

De strategie beoogt negatieve migratietrends te keren door de vrijwillige terugkeer te bevorderen van Oekraïners die de Russische militaire agressie zijn ontvlucht en door de officiële contacten met de Oekraïense diaspora te intensiveren. Voorts moet de strategie de emigratie van jongeren uit Oekraïne terugdringen en immigratie vergemakkelijken om te voorzien in de behoeften op de arbeidsmarkt.

Bovendien bevordert de strategie actief ouder worden en lang leven door de arbeidsparticipatie van ouderen te stimuleren, hun gezondheid en welzijn te ondersteunen, en bij te dragen tot activiteiten die zijn aangepast aan hun behoeften.

Ten slotte is de strategie gericht op de totstandbrenging van infrastructuur en veiligheidsvoorwaarden ter verbetering van de demografische situatie. Oekraïne zal maatregelen nemen om een veilige omgeving te creëren en het vertrouwen van de burger in de staat te sterken. Tevens omvat de strategie inspanningen om burgers overeenkomstig hun behoeften en mogelijkheden te huisvesten en de beschikbaarheid en kwaliteit van de infrastructuur te verbeteren.

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd

Verstrekte bewijs

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en materiële bewijzen betreffen alle constitutieve elementen van stap 8.1.

Het actieplan werd op 3 september 2024 vastgesteld door het kabinet van ministers. Het beschrijft de uit te voeren taken, de verantwoordelijke entiteiten en de tijdspaden voor de uitvoering.

Het actieplan omvat 99 maatregelen, die verschillende gebieden van economische bedrijvigheid bestrijken en zowel de voorschriften inzake markttoegang als het aantal toezicht- en controlefuncties beperken. Deze maatregelen hebben ten doel procedures te stroomlijnen, de regelgevingsdruk te verminderen en overlappende, tegenstrijdige en overbodig geworden regelgevingsinstrumenten te schrappen. Deze maatregelen zullen tussen het derde kwartaal van 2024 en het vierde kwartaal van 2025 worden uitgevoerd.

Het gaat onder meer om de afschaffing van een aantal staatstoezicht- en controlefuncties, als blijkt dat deze achterhaald zijn, door nieuwe regelgeving zijn vervangen of een onredelijk grote regeldruk voor het bedrijfsleven meebrengen. Voorbeelden: het afschaffen van een aantal vergunningen die niet langer wettelijk verplicht zijn en waarvoor de aanvraagprocedure al niet meer bestaat, het afschaffen van de vereiste schriftelijke uittreksels van open elektronische registers over te leggen, het intrekken van de bepaling dat bedrijven voor de ontwikkeling van nieuwe technologieparken een registratiebewijs moeten verkrijgen, en het intrekken van een aantal controles en vergunningen voor het met buitenlandse bedrijven onderhandelen over en voeren van een gemeenschappelijke onderneming.

Het plan voorziet ook in maatregelen voor de digitalisering van voorschriften inzake markttoegang, en zulks hoofdzakelijk in het kader van actie 31 inzake de digitalisering van licentieprocedures. Actie 26 omvat tevens de invoering van een systeem voor de vrijwillige verzekering tegen civielrechtelijke aansprakelijkheid van ondernemers en vrijwillige audits van hun activiteiten. De doelstelling bestaat erin het aantal toezicht- en controlemaatregelen te beperken en toe te werken naar een meer preventieve, risicogeoriënteerde aanpak. De maatregel versterkt ook de verantwoordelijkheid van overheidsfunctionarissen voor schendingen van toezichtvereisten.

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd

Verstrekte bewijs

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en bewijzen betreffen alle constitutieve aspecten van stap 9.5.

Het kabinet van ministers hechtte op 13 augustus 2024 zijn goedkeuring aan de wijziging van de staatsstrategie voor regionale ontwikkeling voor 2021-2027. De strategie werd geactualiseerd om beter in te spelen op de impact van de aanhoudende Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne, het proces van herstel en wederopbouw te vergemakkelijken en gevolg te geven aan de aanbevelingen uit het uitbreidingsverslag van de Commissie uit 2023. De strategie heeft drie strategische doelen: i) een staat vormen die in sociaal, humanitair, economisch, ecologisch, veiligheids- en ruimteopzicht een eenheid is; ii) het concurrentievermogen van regio’s versterken, en iii) doeltreffend meerlagig bestuur ontwikkelen.

De strategie ondersteunt de ontwikkeling van meerlagig bestuur door middel van twee operationele doelen en een streefdoel dat erin bestaat de beheerssystemen voor regionale ontwikkeling nauwer af te stemmen op de procedures en beste praktijken van de EU. De maatregelen omvatten verbeteringen op het gebied van wetgeving, duidelijkere begrenzingen van bevoegdheden, een systeem dat de naleving bevordert van de beginselen van het Europees Handvest inzake lokale autonomie, en een mechanisme ter verbetering van de coördinatie tussen de verschillende bestuurlijke niveaus.

Verder wordt de ontwikkeling van partnerschappen en intergemeentelijke, interregionale en grensoverschrijdende samenwerking in de strategie als kernprioriteit aangemerkt. Dit wordt ondersteund door twee operationele doelen, gericht op de ontwikkeling van verschillende vormen van samenwerking, waaronder internationale partnerschappen op regionaal en lokaal niveau, en nauwere grensoverschrijdende samenwerking tussen lokale overheden. Het staatsprogramma voor de ontwikkeling van grensoverschrijdende samenwerking voor 2021-2027 zal deze doelen naar verwachting ook helpen te bereiken, onder meer door de voorwaarden tot stand te brengen voor de ondertekening van overeenkomsten inzake grensoverschrijdende samenwerking tussen lokale uitvoerende overheidsdiensten en lokale organen voor zelfbestuur en relevante bestuurlijke territoriale eenheden van aangrenzende landen.

De ontwikkeling van institutionele capaciteit wordt ook als een kernprioriteit aangemerkt. Dit omvat verdere digitalisering en verbetering van de beroepsvaardigheden en competenties van ambtenaren en lokale overheidsfunctionarissen. De in de strategie genoemde sleutelcompetenties omvatten strategisch plannen, verlenen van gemeentelijke diensten, budgetteren, investeringen aantrekken en de voorwaarden creëren voor meer verantwoording en transparantie op alle niveaus van de staat en de lokale overheden.

Om corruptie tegen te gaan worden de mogelijkheden om corruptie te plegen aangepakt, met maatregelen ter bevordering van digitalisering, verantwoording en transparantie in het openbaar bestuur. Betere gemeentelijke statistieken, een gecoördineerd systeem voor ruimtelijke ordening en één enkel geo-informatiesystem voor toezicht zullen de institutionele capaciteit naar verwachting ook versterken. Een belangrijk element is de toepassing van één digitaal systeem voor transparant en controleerbaar beheer van alle herstel- en ontwikkelingsprojecten (Dream). Dit omvat gegevensgestuurde prioritering van programma’s en projecten.

De strategie beschrijft uitvoeringsmechanismen en regels inzake voortgangscontrole door het Oekraïense Ministerie van Gemeenschappen, Gebieden en Infrastructuurontwikkeling, waarbij met name wordt gekeken naar het bijhouden en analyseren van afwijkingen van de indicatoren ten opzichte van de streefdoelen, zodat de uitvoering zo nodig kan worden aangepast. De strategie en de uitvoering daarvan zullen aan interne en externe evaluaties worden onderworpen om de prestaties te beoordelen en zo nodig aanpassingen door te voeren.

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd

Verstrekte bewijs

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en materiële bewijzen betreffen alle constitutieve elementen van stap 10.8.

De NEURC heeft alle relevante secundaire wetgeving inzake de verordening betreffende de integriteit en transparantie van de groothandelsmarkt voor energie (Remit) vastgesteld. Op 10 mei 2023 heeft het parlement het primair recht in verband met Remit vastgesteld (inzake wijzigingen van bepaalde wetten van Oekraïne ter voorkoming van misbruik op de groothandelsmarkt voor energie).

Resolutie nr. 2613 werd op 27 december 2023 vastgesteld en trad op 1 januari 2024 in werking, na de publicatie ervan op de website van de NEURC op 29 december 2023. De resolutie voorziet in de procedures voor de verwerving, de opschorting en de intrekking van de status van beheerder van gegevensoverdracht. Om beheerder van gegevensoverdracht te worden, moeten gegadigden voldoen aan de resolutie en de technische specificaties die de toezichthouder in het kader van de selectieprocedure verstrekt. Als een kandidaat aan de vereisten voldoet en geslaagd is voor een test inzake softwaregebruik, kan de NEURC de betrokkene de status van beheerder van gegevensoverdracht verlenen. Als de beheerder van gegevensoverdracht bepaalde procedures van deze resolutie niet in acht neemt en zijn verplichting om de informatie aan de toezichthouder te verstrekken, niet nakomt, kan de toezichthouder diens status van beheerder van gegevensoverdracht opschorten. De resolutie omvat ook een lijst van diverse omstandigheden waaronder de status van beheerder van gegevensoverdracht permanent kan worden ingetrokken.

Resolutie nr. 137 werd op 16 januari 2024 vastgesteld en trad op 23 juli 2024 in werking, na de publicatie ervan op de website van de NEURC op 22 januari 2024. Deze resolutie beschrijft de procedures inzake de werking van platforms voor voorwetenschap (hierna “platforms” genoemd). Zij voorziet met name in: i) procedures voor voorwetenschap die moet worden opgenomen in het register waarin informatie over platformbeheerders wordt verzameld en bewaard; ii) vereisten inzake de werking van de platforms en verplichtingen van platformbeheerders; iii) vereisten inzake de openbaarmaking van voorwetenschap door platformbeheerders, en iv) bepalingen inzake de opschorting van functies van platformbeheerders en de uitsluiting van een platformbeheerder van het register.

Resolutie nr. 614 werd op 27 maart 2024 vastgesteld en trad op 29 maart 2024 nagenoeg volledig in werking (alleen hoofdstuk 4 trad pas op 2 juli 2024 in werking), na de publicatie ervan op de website van de NEURC op 28 maart 2024. Zij omvat een reeks vereisten die moeten leiden tot integriteit en transparantie op de groothandelsmarkt voor energie en tot verbetering van de mededinging. De vereisten betreffen met name: i) een lijst van potentieel manipulatieve gedragingen op de groothandelsmarkt voor energie; ii) beperkingen inzake de omgang met voorwetenschap; iii) vereisten inzake de openbaarmaking van voorwetenschap; iv) vereisten voor wie beroepsmatig te maken heeft met operaties op de groothandelsmarkt voor energieproducten; v) signalen die wijzen op potentieel manipulatieve gedragingen op de groothandelsmarkt voor energie, en vii) beginselen voor samenwerking tussen de toezichthouder en de commissie voor regelgeving van de Energiegemeenschap.

Resolutie nr. 618 werd op 27 maart 2024 vastgesteld en trad op 2 juli 2024 in werking, na de publicatie ervan op de website van de NEURC op 29 maart 2024. Zij geldt voor deelnemers aan de groothandelsmarkt voor energie, beheerders van gegevensoverdracht en professionele operatoren op de groothandelsmarkt voor energie. De resolutie stelt de procedures vast voor het bij de NEURC indienen van informatie over: i) economische en handelsoperaties in verband met de groothandelsmarkt voor energieproducten; ii) basisgegevens over de elektriciteitsmarkten, en iii) basisgegevens over de aardgasmarkt.

Zoals de NEURC meldde in intern protocol nr. 119-n, heeft zij de laatste hand gelegd aan het mandaat voor de ontwikkeling van een informatiesysteem waarin de functies van de toezichthouder zelf zijn gedefinieerd. Het mandaat, dat is ondertekend door het hoofd van de NEURC en de contractant die technische ondersteuning verleende bij het opstellen van het document, stelt de functies vast van systeemintegratie met de systemen van marktoperatoren en opsporing van aanwijzingen voor misbruik. Ook worden de functies van de platforms voor voorwetenschap en beheerders van gegevensoverdracht nader beschreven.

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en materiële bewijzen betreffen alle constitutieve elementen van stap 15.1.

Op 8 augustus 2024 trad de Oekraïense wet ter waarborging van de grondwettelijke rechten van burgers op een veilige omgeving voor hun leven en gezondheid in werking. Krachtens artikel 29, lid 1, van die wet worden de wettelijke bepalingen twaalf maanden na de inwerkingtreding van kracht, met uitzondering van artikel 29, lid 9. Volgens artikel 29, lid 2, mogen de bepalingen inzake de benutting van bevindingen inzake de beste beschikbare technologieën en beheersmethoden pas vier jaar na het opheffen van de staat van beleg worden toegepast, tenzij het installaties betreft die voor het eerst in gebruik worden genomen.

De huidige wet heeft betrekking op verontreiniging die het gevolg is van industriële productieprocessen en vormt een gedeeltelijke omzetting van Richtlijn 2010/75/EU van het Parlement en de Raad van 24 november 2010 inzake industriële emissies en emissies uit de veehouderij (geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging). Artikel 3 van de wet bevat het nieuwe begrip “geïntegreerde milieuvergunning”; deze vergunning moet worden verkregen vóór de ingebruikneming van een installatie die mogelijk verontreinigend is. De wet volgt een geïntegreerde benadering en verplicht de autoriteiten ertoe om bij de behandeling van de vergunningsaanvraag de milieuprestaties gedurende de hele levensduur van de fabriek te beoordelen. De wet schrijft voor dat gebruik moet worden gemaakt van de beste technologieën en beheersmethoden die voorhanden zijn, en reguleert emissies, afvalbeheer, watergebruik en milieueffecten.

In de preambule van de wet worden de beginselen inzake preventie, beperking en bestrijding van industriële verontreiniging vastgesteld. Dit wordt verder uitgewerkt in artikel 2, lid 1, waar staat dat de wet ziet op de preventie, beperking en bestrijding van verontreiniging die voortvloeit uit industriële activiteiten als gedefinieerd in de bijlage bij de wet. De geïntegreerde benadering van het vergunningenstelsel is vervat in artikel 3. De wet beoogt de beginselen te eerbiedigen door op het gebied van industriële verontreiniging zowel de vergunningverlening als de bestrijding op een geïntegreerde manier aan te pakken aan de hand van de beste technologieën en beheersmethoden die voorhanden zijn. Deze bepalingen zijn in overeenstemming met Richtlijn 2010/75/EU van het Europees Parlement en de Raad van 24 november 2010 inzake industriële emissies (geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging) (herschikking).

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd

Verstrekte bewijs

Analyse

De door de Oekraïense autoriteiten verschafte motivering en materiële bewijzen betreffen alle constitutieve elementen van stap 15.10.

De nota werd opgesteld door het Ministerie van Milieubescherming en Natuurlijke Hulpbronnen, die de nota ook op haar site publiceerde. Hieraan gingen tussen 30 april en 30 mei 2024 openbare raadplegingen vooraf. Op 14 mei 2024 werd een onlinedebat gehouden, waaraan volgens de notulen van het evenement 95 vertegenwoordigers van belanghebbende partijen deelnamen.

Volgens de conceptnota is in de eerste plaats het kabinet van de ministers van Oekraïne verantwoordelijk voor het bepalen van de reikwijdte van de afwijkingen van de MEB. In een beperkt aantal gevallen worden de betrokken besluiten genomen door het Oekraïense parlement. De reikwijdte van de afwijkingen van de SMEB wordt alleen door het parlement bepaald.

De conceptnota bevat een beschrijving van de voorwerpen en uitleg waarom deze voorwerpen binnen de reikwijdte van de uitzonderingen vallen. Voor de MEB’s staan de algemene regels in artikel 3 van Oekraïense wet nr. 2132-IX van 15 maart 2022 inzake milieueffectbeoordeling. Uitzonderingen kunnen worden toegepast als zij er uitsluitend op gericht zijn om de defensie en energiezekerheid van het land te waarborgen en om de consequenties van noodsituaties en van militaire agressie tegen Oekraïne ongedaan te maken. Wat betreft de afwijkingen van de toepassing van de SMEB, beschrijft de conceptnota de soorten programma’s waarvoor een uitzondering wordt gemaakt en de rol die deze programma’s spelen bij het herstel van de gebieden die getroffen zijn door wapengeweld.

Het bij uitzondering niet uitvoeren van een MEB is gerechtvaardigd als de defensie van de staat moet worden gewaarborgd, de gevolgen van noodsituaties moeten worden verzacht en de gevolgen van wapengeweld tegen Oekraïne tijdens de staat van beleg moeten worden gecompenseerd. Afwijkingen van de SMEB-regels zijn gerechtvaardigd in gebieden die onder herstelprogramma’s vallen omdat zij zijn getroffen door het wapengeweld tegen Oekraïne of er zich een concentratie voordoet van sociaal-economische, infrastructurele, ecologische of andere crises.

Volgens de conceptnota zijn alle afwijkingen van MEB-regels tijdelijk en gelden de meeste alleen zolang de staat van beleg van kracht is. In een beperkt aantal gevallen die verband houden met het beheer van afval dat is veroorzaakt door verwoestingen, kan de afwijking worden toegepast zolang de staat van beleg van kracht is en nog 90 dagen na de opheffing daarvan. Voor twee specifieke locaties geldt slechts een eenmalige afwijking. Afwijkingen van de toepassing van het MEB-beginsel ten behoeve van grote herstel- en ontwikkelingsprogramma’s zijn in tijd beperkt door de duur van deze programma’s.

Beoordeling door de Commissie: Op bevredigende wijze uitgevoerd