Column in het blad van CNV onderwijs

Met dank overgenomen van J.R.V.A. (Jeroen) Dijsselbloem i, gepubliceerd op donderdag 15 september 2011.

Geachte heer Rog, Beste Michel,

Een jaar onderwijsbeleid van de nieuwe bewindslieden op onderwijs. Een jaar gericht op meer controle en beheersing, zo is jouw stelling. En ik vrees dat er veel waarheid in zit. Het was een jaar van bezuinigingen, nullijn, HBO-fraude, maar ook een jaar waarin het herstel van de basiskwaliteit werd voortgezet.

Met gelukkig veel aandacht voor taal en rekenen, exameneisen, en de kwaliteit van lerarenopleidingen. De aanbevelingen van de Parlementaire Commissie Onderwijsvernieuwing klinken hierin nog steeds door.

Dat kan niet over de rest van het beleid gezegd worden. Met Passend onderwijs worden grote risico's genomen. Risico's met kwetsbare leerlingen. Basisvoorwaarden voor grote stelselwijzigingen zijn tijd, draagvlak en geld. Alledrie zijn aan de kant gezet. De bezuinigingen zijn na grote druk weliswaar uitgesteld maar niet afgesteld. Ook de Onderwijsraad pleit voor meer tijd voor de invoering.

Zeker zo contraproductief is het sturen op meer controle. Objectieve toetsen zijn prima, toetsresultaten kunnen leraren en scholen helpen tijdig bij te sturen. Daar liggen nog volop kansen. Maar de wijze waarop toetsresultaten volgens het Regeerakkoord straks alles gaan bepalen, tot en met prestatiebeloning en bekostiging, zal niet alleen leiden tot een waanzinnige bureaucratie, nog meer administratie voor leraren maar ook tot allerlei perverse prikkels om maar goed te scoren. Het Cito, hèt instituut met toetsexpertise waarschuwt dan ook terecht: pas op voordat je allerlei consequenties verbindt aan toetsresultaten in het onderwijs. Niet “teaching to the test” maar “haal het beste uit elk kind” moet voorop blijven staan. Alleen zo houden leraren hun beroepstrots..

Jeroen Dijsselbloem