Werkbezoek aan China: impressies - Hoofdinhoud
Maandag 31 oktober: een draak ontwikkelt zich
Deze week breng ik een bezoek aan de zich ontwikkelende draak in het Oosten: China. Er gaat geen dag voorbij of we leren over China in de pers. Het komt dichtbij; ik rij met voldoening in een Volvo. Dit automerk is inmiddels in Chinese handen. Vorige week werd bekend dat ook Saab die kant op gaat. Wie volgt?
China heeft een aantal fases doorgemaakt. Sinds 1949 naar Russische snit vooral aandacht voor infrastructuur, zware industrie en een sterke planeconomie. Vanaf 1980 een centrale aanpak met extra aandacht voor de oostelijke gebieden aan de kust (zoals Shanghai). De periode vanaf 2000 kenmerkt zich door het werken met een aantal regio’s. Allen dienen ontwikkeld te worden, ook het binnenland.
Wat opvalt is het fenomeen ontwikkelingszone. In deze gebieden krijgt het bedrijfsleven alle kansen. Duizenden hectares tegelijk worden beschikbaar gesteld.
Het is mijn derde bezoek aan China. We zijn er nu in het kader van de EU-China studie “Regional Policy in China and the EU: A Comparative Perspective” (link naar http://ec.europa.eu/regional_policy/cooperate/international/pdf/brochure_eu_china_v17_en.pdf)
Vandaag op de eerste dag van ons bezoek zijn we ontvangen door Wang Yiming, de vicevoorzitter van de Nationale Ontwikkkeling en Hervorming Commissie. Hij is verantwoordelijk voor het onlangs uitgebrachte 12e Vijfjarenplan. Samen met zijn staf en met de EU afgezant Graham Meadows (voorheen Directeur-Generaal Regionaal Beleid) is ingegaan op de uitkomsten van de studie.
Ook heeft men de ontwikkelingen in West-China, na de aardbeving van 2007, toegelicht. De eerste vraag van Wang Yiming is wat er met het regionaal beleid in Europa gaat gebeuren nu er sprake is van een economische crisis. Ook wil men weten hoe gericht we Griekenland te hulp schieten. Wij hebben toegelicht dat we met het versterkte economische bestuur strakker financieel beheer willen afdwingen. Een Chinese bijdrage is niet aan de orde gekomen. Wel gingen we in op hoe we slimmer dienen te gaan investeren. Het Europese cohesiebeleid, voor Griekenland en alle andere Europese regio’s, wordt voortgezet. Woensdag praten we bij de Permanente Vertegenwoordiging van de EU verder met vertegenwoordigers van de Chinese overheid over slim investeren.
Woensdag 2 november: een kleine wereld
Op dag twee zien we niet veel van Beijing. De stad is bedekt met een mist, die in een smog is veranderd. Het ruikt hier bepaald niet fris. Een kleine wereld, omdat je buiten maar een meter ver kunt zien...
We worden ontvangen door de Minister van Wetenschap & Technologie. Dhr. Wan Gang neemt ruim de tijd om onze vragen te beantwoorden en biedt ons een diner aan. Ook hier is sprake van een kleine wereld: de minister heeft vijftien jaar in Duitsland gewoond en gewerkt. Hij heeft carriere gemaakt bij Audi en ging terug naar China. Hij spreekt met passie over de opgaven waarvoor zijn land staat: meer monden te voeden (22% van de wereldbevolking, 8% landbouwoppervlak). In 2020 wil men bovendien 15% duurzame energie opwekken. Hij geeft aan dat China een eigen energiemix samenstelt waarin kernenergie ook een rol speelt. Energie efficiency, kernenergie, schone kolen (co2 opslag) en elektrische auto's zijn onderwerpen waarvoor hij zich inzet. In zijn rol als minister voor onderzoek zet hij vooral in op research; zijn collega's kunnen vervolgens het één en ander in de praktijk uitrollen. High-tech parken zijn ook hier populair. China kent er 88 met een bijdrage van 11% aan het BNP. Cijfers strooien, dat doen de Chinezen graag. Hij vertelt voorts dat hij regelmatig met de provincies overleg heeft over hun wensen en tekorten. Dit is vergelijkbaar met de EU lidstaten. Als er afspraken zijn gemaakt over specialisaties zorgt de regering ervoor dat er ook extra capaciteit naar de parken gaat. De regering heeft hier steeds een grote vinger in de pap. Onvergelijkbaar met die van de EU. De heer Wang heeft regelmatig contact met de EU Commissarissen Tajani (industrie), Geoghegan Quinn (innovatie) en Oettinger (energie). Hij vraagt me om laatstgenoemde de groeten over te brengen. Op mijn vraag welk merk auto hij rijdt zegt hij: Een Volkswagen prive en een Audi zakelijk. Dat doet hij in verstaanbaar Duits. De Duitse automerken zijn gewild in China. De omzet van de Duitse bedrijven stijgt sterk, zij weten hier goed hun weg te vinden. Inderdaad, het is een kleine wereld, zo blijkt ook hier.
Donderdag 3 november: Volksverhuizing in steden China
Op de derde dag hebben we opnieuw met dhr. Meadows gesproken. Hij is hiervoor naar de permanente vertegenwoordiging van de Europese Unie in Beijing gekomen. Hij wil onze aandacht voor de trek naar de steden in China. Tussen 1949 en 2009 nam de bevolking toe van 57 miljoen naar 622 miljoen mensen. De jaarlijkse toename is nu ruim 1%. De verwachting is dat de komende decennia nog zo’n 360 miljoen mensen naar de stad zullen trekken. De Chinezen zijn geinteresseerd in het Europese model van verstedelijking. De boodschap van Meadows: het is belangrijk aandacht te besteden aan uitwisseling van vertegenwoordigers van steden op bestuurlijk en uitvoerend niveau. Zijn tweede aandachtspunt is de omvang van de steden. De Chinese regering heeft Europa gevraagd mee te denken over gespreide stedelijke ontwikkeling. Als steden zich meer gespreid ontwikkelen blijft de relatie met het omliggende platteland beter in stand. 'Urban' en 'rural' zijn in Europa aardig samen gegaan. De steden in Europa zijn goed verspreid. Hij overlegt een kaart waarop 14 regio’s met achterblijvende ontwikkeling zijn ingetekend. In het twaalfde 5-jarenplan wordt de sociale en economische ontwikkeling opgepakt. Men noemt het hier 'block area development'. Meadows noemt het China’s convergentieregio’s, zoals we dat in het Europees regionaal beleid kennen. In 2011-2015 wordt met pilots begonnen. Bij succes wordt het project verder uitgewerkt. Het Europees Parlement maakt op mijn voorstel sinds 2009 geld vrij voor samenwerking, ondermeer met China. Het project van Meadows past in deze aanpak. Een groep van Europarlementariers uit Brussel die in stedelijke ontwikkeling geinteresseerd zijn zal het verzoek van China zeker ondersteunen. Ook op basis van onze studie 'Regional Policy in China and the EU' kan de stedelijke ontwikkeling nu hoger op de agenda worden gezet.
Later die dag spreken we met Markus Ederer, de nieuwe EU ambasssadeur in Beijing. Ook hij onderschrijft het thema stedelijke ontwikkeling. Omstreeks 2050 zla meer dan 80% van de Chinezen in steden wonen. Een ware volksverhuizing dus.