De maand van het geld - Hoofdinhoud
Van 7 tot en met 11 november was de week van het geld. Voor mijn portefeuille in de Tweede Kamer met economie, wonen en verkeer was het zelfs de maand van het geld. Want in november behandelde ik de begrotingen van zowel minister Verhagen (Economie), minister Donner (Wonen) als minister Schultz (Infrastructuur).
Hou het kort...
Vroeger, naar men zegt, was zo'n begrotingsbehandeling het hoogtepunt voor de Kamerleden in kwestie. In Trouw las ik dat CU-kamerlid Andre Rouvoet in de vorige eeuw bij de begroting van Justitie rustig een uiteenzetting van drie kwartier deed over onze rechtstaat. De tijden zijn inderdaad veranderd, Kamerleden moeten het tegenwoordig kort houden. Voor drie begrotingen had ik in totaal 32 minuten spreektijd (inclusief tweede termijn, voor het indienen van moties). En dan had de fractie me nog gematst... Tegelijk is het zo dat grote onderdelen van een beleidsterrein vaak apart behandeld worden. Zo heeft de Tweede Kamer de Bedrijfslevenbrief van Verhagen, de Woonvisie van Donner en de Structuurvisie Ruimte van Schultz eerder behandeld. Dus dat scheelde alweer.
Geen groot geld...
Los van de spreektijd is de financiele invloed van de Tweede Kamer beperkt. Op een begroting van tientallen miljarden worden hooguit wat miljoentjes verschoven. Dat is dus werk van promilles. En -onze Tegenbegroting ten spijt- ook mij is het dit jaar niet gelukt om grote verschuivingen teweeg te brengen: er gaat niet meer innovatiegeld naar fundamenteel onderzoek, Europese cofinanciering of het mkb. De hypotheekaftrek blijft onaangetast en volledige afschaffing van de overdrachtsbelasting is ver weg. En er gaat geen geld voor asfalt naar het openbaar vervoer. Helaas...
En toch ook resultaten
Is zo'n begrotingsbehandeling dan een zinloze rituele dans? Nee, dat zeker niet. Want een lang debat in de grote zaal geeft de Tweede Kamer extra gelegenheid om bewindspersonen het vuur aan de schenen te leggen. En biedt meer kansen om concrete voorstellen aangenomen te krijgen, dan wel door een toezegging, dan wel door moties.
Zo zegde minister Verhagen toe om innovatiegelden beter te gaan monitoren via een website naar Amerikaans model. Ook wordt de megabezuiniging op promotie van Nederland in het buitenland op verzoek van D66 deels teruggedraaid. En de Kamer steunde mijn voorstel voor een Ombudsman voor Ondernemers.
Dat minister Donner -ondanks de roep van een groeiende groep deskundigen- de woningmarkt niet integraal wil hervormen, blijft een gemiste kans. Maar deze verkiezingsgelofte leunt nu eenmaal op 76 zetels van VVD, PVV en CDA. Wel komt er onderzoek naar de Starterslening en steunde de Tweede Kamer het D66-voorstel om verenigingen van eigenaren (vve's) voortaan te vrijwaren van een inschrijving bij de KvK.
Ook minister Schultz kan 'comfortabel' terugvallen op 76 zetels als het gaat om haar grijsgrauwe asfaltbeleid en de afbraak van het openbaar vervoer in de grote steden. Maar toen ze haar plan voor de Hogesnelheidslijn (HSL) via een rare rekensom veel te rooskleurig presenteerde, moest ze op haar schreden terugkeren. Onder druk van de Tweede Kamer gaf ze toe dat het de belastingbetaler geen 390 miljoen maar 1 miljard euro gaat kosten. Toch stort de minister 24 miljoen euro in het door D66 bepleite MKB Thuiswerkfonds, zodat ook personeel in het midden- en kleinbedrijf vaker kan thuiswerken. Of de Kamer ook het D66-plan steunt om in 2014 minstens 100.000 ambtenaren een dag in de week te laten thuiswerken, moet nog blijken.
Tja. Begrotingsbehandelingen anno 2011. Door korte spreektijden en beperkte financiele speelruimte moet je als oppositie soms tot na middernacht wachten om je kans te grijpen. Maar al met al blijft het de moeite meer dan waard.