D66 regelt cookies, PvdA wil downloadverbod

Met dank overgenomen van K. (Kees) Verhoeven i, gepubliceerd op vrijdag 23 november 2012, 1:44.

Het was een woelige week voor het internet. Terwijl D66 met een plan kwam om cookies beter te regelen, maakte de PvdA een draai door niet meer tegen een downloadverbod te zijn.

Cookiewet

Vorig jaar nam de Tweede Kamer een wetswijziging van PvdA en PVV op de telecomwet aan, over het gebruik van cookies. Ook wel de cookiewet geheten.

Cookies zijn bestandjes met een uniek nummer die op je computer terecht komen bij het laden van website-gegevens. Zodat je later herkend kan worden. Dus een middel om persoonsgegevens vast te leggen en te gebruiken. De overgrote meerderheid van de internetters is zich niet bewust van de (grootschalige) inzet van cookies.

De cookiewet schrijft daarom voor dat cookies enkel gebruikt mogen worden indien de internetter hier vooraf expliciet toestemming voor geeft.

Vanwege online privacy een terechte eis. Wie persoonsgegevens verzamelt en (commercieel) gebruikt, heeft toestemming nodig. Europese en nationale regels schrijven dit ook voor. D66 heeft voor de cookiewet gestemd en steunt het principe erachter volledig.

Praktijkproblemen

Toch zorgde de cookiewet voor veel oproer. Allerlei organisaties en internetbedrijven klaagden. Sommige omdat ze toestemming vragen overbodig vonden (een principieel meningsverschil dus), anderen beweerden dat het in andere Europese landen niet hoeft en er dus geen gelijk speelveld zou zijn (een discussie voor juridische fijnproevers).

Maar veruit de belangrijkste klacht was de gerezen onduidelijkheid bij de technische uitvoering door internetbedrijven en de handhaving door de overheid (OPTA en CBP).

Drie soorten cookies

Die onduidelijkheid hangt samen met het feit dat niet alle cookies hetzelfde zijn; de aard, het doel en de afzender ervan loopt uiteen. Grofweg heb je drie soorten. Allereerst zuiver functionele cookies die het doel van de eigen website mogelijk maken. Zoals cookies die zorgen dat je na het thuiswinkelen een winkelmandje met producten hebt, die je met iDEAL kunt afrekenen. Hier is niets mis mee en het schendt ook geen privacy. De cookiewet vereist hiervoor dan ook geen toestemming.

Ten tweede zijn er tracking cookies. Dit zijn cookies die internetters van de ene naar de andere website volgen, met een commercieel doel als profiling of behavioural advertising. Deze cookies zorgen dat je na bezoek van een reisbureau-website op andere sites advertenties te zien krijgt van stedentrips en hotelaanbiedingen. Ze worden vaak geplaatst door derden, zoals gespecialiseerde bedrijven (advertentienetwerken). In dat geval spreekt men van third party cookies. Maar er bestaan ook first party tracking cookies want grote spelers als Facebook en Google plaatsen zelf de cookies die ons tussen hun vele websites volgen. Voor deze cookies vereist de cookiewet expliciete toestemming en dat is maar goed ook.

De laatste categorie valt in een grijs gebied en dat gaf problemen: de analytische cookies. Dit zijn cookies die (anoniem) statistieken bijhouden over de manier waarop mensen door een website heen klikken. Dit is voor de eigenaar/beheerder van belang omdat je het aantal bezoekers en de meest populaire webpagina's wilt kennen. Analytische cookies kunnen ook geplaatst worden door derden. Iedereen kent Google analytics maar er zijn ook pakketten van Adobe, comScore, IBM en Webtrends. Deze cookies zijn dus vaak third party en de cookiewet vereist hier nu expliciete toestemming voor.

Oplossing

Dit geeft gedoe. Veel eigenaars van websites kunnen hun webstatistieken niet meer bijhouden of moeten hun bezoekers opzadelen met pop-ups om toestemming te vragen. De internetter ergert zich terwijl zijn privacy niet in het geding is zolang de statistische gegevens alleen voor gebruik van de website in kwestie zijn en dus niet met derden gedeeld worden (bij Google analytics kun je dit nu al zo instellen). Onder strikte voorwaarde van dat laatste heeft D66 minister Kamp van EZ gevraagd binnen de cookiewet te regelen dat analytische cookies voortaan geen toestemming meer vereisen. De reacties op het voorstel waren positief dus wordt vervolgd.

PvdA-draai

Het plezier was van korte duur want een dag later maakte de PvdA een forse draai door zich niet langer te keren tegen een downloadverbod als manier om het auteursrecht te handhaven. Juichen voor clubs als Stichting Brein en Buma/Stemra maar voor de oppositie stevig slikken. D66 dient volgende week een motie in om de schade te beperken.