Tourdag Helmond - Hoofdinhoud

Hoe zorgen we er samen voor dat het mbo onderwijs ook in de toekomst goed beslagen ten ijs komt? Hierover gaat minister Bussemaker de komende maanden in gesprek met studenten, docenten, werkgevers, gemeenten en andere betrokkenen tijdens de MBO Tour. Op dinsdag 22 oktober vond de derde bijeenkomst van de MBO-tour plaats op het ROC ter AA in Helmond. Deze ochtend stond het onderwerp aansluiting onderwijs op de arbeidsmarkt op het programma en de centrale vraag was: hoe zorgen we ervoor dat het beroepsonderwijs er nog beter in slaagt om gediplomeerden af te leveren waar de arbeidsmarkt in de toekomst behoefte aan heeft?

Studiebijsluiter voor alle opleidingen

Voor dag en dauw kwamen de eerste enthousiaste deelnemers al aan bij het ROC ter AA. Minister Bussemaker trapte de dag af met een ontbijt met studenten. Ruim 70 deelnemers u8it het onderwijs, bedrijfsleven en overheid gingen in verschillende sessies met elkaar en met minister Bussemaker in gesprek. Antoinette Knoet (voorzitter CvB ROC ter AA) opende de dag met een interessant verhaal over de samenwerking van ROC ter AA met verschillende onderwijspartners, woningcorporatie, kinderopvang en de gemeente Helmond. De minister luidde vervolgens de deelsessies in met een verwijzing naar de uitreiking van de Johannes Vermeer Prijs de avond ervoor. De winnaar, Rem Koolhaas vraagt van zijn medewerkers een brede combinatie van capaciteiten, waaronder vakmanschap en probleemoplossend vermogen.

Deze 21st century skills zijn in het MBO ook van buitengewoon belang. Ook gaf de minister de deelnemers enkele prikkelende vragen mee voor de deelsessies. Hoe ervoor zorgen dat negatieve imago van ‘werken met je handen’ verdwijnt, zodat meer jongeren kiezen voor het mbo? Hoe voldoet kwalificatiestructuur tegelijk aan wens brede opleiding en vraag regionaal bedrijfsleven? Wie is verantwoordelijk voor op- en omscholing van volwassenen?

Voordat de deelnemers uiteen gingen werd er aandacht gevraagd voor de studiebijsluiter. FNV Jong voorzitter Robbert Coenmans, JOB-secretaris en student Kimberley Bil en Karin Dekkers, medewerkster SintLucas, werden geïnterviewd over het doel en belang van de studiebijsluiter. Op dit moment loopt er een pilot met 7 onderwijsinstellingen. Streven is om dit voorjaar voor iedere opleiding een studiebijsluiter te hebben ontwikkeld. De minister benadrukte het belang dat studenten meepraten over wat zij belangrijk vinden om te weten over hun opleiding. De rest van de ochtend werd met elkaar verder gesproken in drie deelsessies.

Avo-route versus beroepsroute

Paul Yperman, raadgever van de Vlaamse minister van Onderwijs, deed de aftrap over de hervormingen van het secundaire onderwijs in Vlaanderen. De belangrijkste wijzigingen in het onderwijs zijn het uitstellen van de studiekeuze met twee jaar en het inrichten van domeinscholen, waar leerlingen van alle niveaus binnen een opleiding bij elkaar zitten en ook vakken kunnen volgen op verschillende niveaus. Hierna gingen ouders, leerlingen van het vo en mbo, vo-, mbo- en ho-instellingen met elkaar in gesprek over het aantrekkelijker maken van de beroepsroute. Oplossingen die werden gegeven waren onder andere het meer waarderen van praktijkvaardigheden in voorgezet onderwijs en het aanbieden van een breed oriëntatie jaar na het vmbo waarna nog gekozen kan worden voor mbo of havo. Algemeen werd gezegd dat leerlingen keuzevaardiger moeten worden gemaakt.

Regionale aansluiting onderwijs - arbeidsmarkt

De discussie werd ingeleid door Imke Carsouw van Brainport en Jeroen Flier van VDL Group. Zij gaven uitleg over het Brainport Industry College, waarin werkgevers, gemeenten, UWV en onderwijs samenwerken om goed opgeleide technische vakmensen met een brede basis af te leveren waar het bedrijfsleven behoefte aan heeft. De deelnemers kwamen tot de conclusie dat samenwerken mensenwerk is en dat landelijk beleid en regionale samenwerkingsinitiatieven elkaar moeten versterken. Het is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van onderwijsinstellingen en werkgevers om samen aan de slag te gaan om de vraag naar en aanbod van opleidingen bij elkaar te brengen. Een belangrijke randvoorwaarde hierbij is transparantie van processen. Hoe transparanter het proces, bijvoorbeeld de vraagontwikkeling, hoe efficiënter de organisatie kan worden ingericht.

Leven Lang Leren

Jos Hegeman, directeur van de School voor Techniek van het Summa College, gaf een interessante aftrap over de samenwerking van SPOMM met Brainport en de samenwerking tussen werkgevers en opleiders voor een Leven Lang Leren. Zijn conclusie is dat je het met alleen onderwijsinstellingen niet redt om een Leven Lang Leren vorm te geven. Frank Visser en Esther Fasen gaven een inkijkje in het Werkgelegenheidsplan van Philips. Philips biedt werkervaringsplaatsen aan voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Werkgevers en private en publieke opleiders gaven aan het belangrijk te vinden dat werkgevers (ook mkb’ers) elkaar opzoeken en zo massa creëren voor het aanbieden van werk- en opleidingsplaatsen voor volwassenen. Diploma’s blijven belangrijk voor werkgevers, al zullen er steeds meer branchestandaarden opkomen. Deelnemers aan een opleidingstraject en werkgevers vinden het belangrijk dat er bij het opleiden zoveel mogelijk wordt aangesloten bij wat volwassenen al weten en kunnen. Opleidingsinstellingen dienen dan ook een visie voor Leven Lang Leren te hebben. Alle aanwezigen vinden het belangrijk dat de drempels voor werkzoekenden om deel te nemen aan bbl-trajecten weggenomen moeten worden, bijvoorbeeld door de geldpotjes samen te voegen.

'We moeten allemaal doen wat we zeggen en gas erop'

In een panelgesprek werd gereflecteerd op de conclusies uit de deelsessies. Jarno van den Heuvel, student en vicevoorzitter van JOB, sprak tijdens dit gesprek de nu al legendarische woorden uit: 'we moeten allemaal doen wat we zeggen en gas erop!'

Maandag 18 november gaat minister Bussemaker in het kader van de MBO Tour naar Groningen. Zij gaat daar in gesprek met o.a. bestuurders, docenten, studenten, gemeente en bedrijfsleven over samenwerking en concurrentie tussen mbo’s. Dit gesprek zal gehost worden door het Alfa College en ROC Noorderpoort, instellingen die een mooi voorbeeld zijn op het gebied van samenwerking tussen scholen. Tijdens de bijeenkomst zullen zij ingaan op de kansen en moeilijkheden die zij in hun samenwerking tegenkomen. Bovendien zal ingegaan worden op de vraag wat de samenwerking tussen instellingen betekent voor o.a. de keuzevrijheid van studenten. Ten slotte gaat de minister in gesprek met de genodigden over de vraag hoe de menselijke maat het beste geborgd kan worden binnen instellingen.

Wilt u meepraten over de toekomst van het mbo? Dat kan! Lees de Discussienotitie of stuur direct een reactie naar mbotour@minocw.nl Reageren via Twitter (gebruik dan #mbotour) of Facebook kan ook.