'Ik zit tussen dom en onverstandig in': Van Baalen over positie tussen PVV en D66 - Hoofdinhoud
Rapporten schrijft hij liever niet, dan moet hij te veel water bij de wijn doen, en de derde stemmingsdag woont hij nooit bij. Toch rekent Hans van Baalen op winst.
Hans van Baalen (53) bekende vier jaar geleden in de Volkskrant dat hij het bestaan als europarlementariër als corvee beschouwde. Nu kiest hij als VVD-lijsttrekker andermaal voor corvee en manoeuvreert hij wat ongemakkelijk tussen de duidelijke tegenpolen PVV en D66.
Hij koestert desondanks goede hoop op zetelwinst. 'We komen op vier of vijf zetels.'
Waarom moeten we op Hans van Baalen stemmen?
'Het is altijd het meest verstandig VVD te stemmen. Vijf jaar geleden heb ik een belofte gedaan bij de verkiezingen: de begrotingen omlaag. Vijf jaar later is de begroting omlaag door de samenwerking Rutte/Verhofstadt/ Van Baalen. Dat is natuurlijk allemaal teamwork hè. We moeten die handelsverdragen met de andere grote economieën gaan doen, dat is goed voor de werkgelegenheid. Ik doe wat ik afspreek, zet me daar voor in en ik ben een echte belangenbehartiger voor de Nederlandse zaak.'
Stel, u heeft morgen de meerderheid in het Europees Parlement. Wat gaat u dan als eerste doen?
'Dan zal ik op dag 1 zorgen dat de nationale parlementen het recht krijgen een rode kaart te trekken om besluiten tegen te houden.'
Heeft u als aanvoerder van de VVD niet een wat vage middenpositie? U zit in tussen de PVV die zegt: we moeten uit de Unie en D66, die veel omarmt.
'Ik zit tussen dom en onverstandig in. Rechts van mij zie ik iemand zeggen: we willen uit de muntunie en eigenlijk ook uit de EU. Dat is de gok van Geert. Dat gaat enorme problemen geven, dus dat is dom. Aan de andere kant heb je het onverstandige D66, dat zegt: zou je niet meer in Europa moeten doen, zoals Europees belasting innen en een leger maken? De VVD heeft de positie van het gezonde verstand: wat helpt voor de handel is goed.'
Waarom wilt u nog vijf jaar corvee?
'Ik ben er nog meer van overtuigd geraakt dat het gewoon gebeuren moet, na dat interview met de Volkskrant. Ik moet zeggen: de fighting spirit is er. Ik noem het in het Engels een Tour of Duty. Ik heb tegen Mark Rutte gezegd: 'Ja, ik ga dat corvee doen en het corvee heeft gesmaakt.'
U bent van alle Nederlanders het minst aanwezig bij de stemmingen in het Europees Parlement en u hebt geen rapport geschreven.
'Op de derde stemmingsdag kan ik geen stemmingen bijwonen omdat ik op donderdagavond in Nederland bij het bewindspersonenoverleg van de VVD wil zijn. Dat is belangrijk. En waarom heb ik geen rapporten op mijn naam? Ik wil geen rapport schrijven waarin zo veel mogelijk standpunten van de Eurofracties tot hun recht komen. Dan moet je je jouw mening als VVD'er altijd inleveren voor de mening van de rest. Dan ben ik liever intern in de ALDE-fractie (de Europese liberalen) de lobbyist voor de VVD-positie.
Bent u wel een klassieke parlementariër?
'Mijn accent is: niet opgaan in een enorm grote meerderheid die in zijn dna heeft zitten dat er bij elk probleem een Europese oplossing moet komen met een Europees budget. Wat ik allang heb gemerkt, is dat ik niet twee komma's anders wil zetten in zo'n rapportage over daklozen. Er zijn 751 EP'ers, onder wie 26 Nederlanders. Ik doe het op mijn manier: laat mij maar belangenbehartiger zijn. De minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans (PvdA), toch niet van mijn partij, noemt mij effectief.'
Waar loopt u als europarlementariër tegen de grenzen van het liberaal zijn aan?
'De meerderheid van de Europeanen zegt: laten we niet nog eens een stap zetten naar meer Europa. Maar dat dna zit toch in de genen van de christen-democraten, de sociaal-democraten en de Groenen die de dienst uitmaken. En degenen die zich daartegen verzetten kunnen geen echte vuist maken. Dat vind ik zorgwekkend.'
U baarde opzien toen u in Kiev samen met Verhofstadt zei: 'We blijven bij jullie, we gaan niet weg!' Maar als Oekraïne bij de EU wil, geeft u niet thuis.
'Ik vond en vind dat we ze moeten steunen met een Associatieverdrag, dat geeft allerlei mogelijkheden. De Oekraïners moeten zelf over hun toekomst beslissen. Ik was daar op uitnodiging van mensen die ik al meer dan twintig jaar ken. Die ochtend werden er al tachtig mensen neergeschoten door sluipschutters. Ik vind dat je er dan moet staan. We hebben voor noodkredieten gezorgd, er zijn sancties richting Rusland. We moeten ons woord houden. Het is niet zo dat toen ik riep 'We gaan niet weg', dat Poetin vanuit zijn televisiestoel dacht: en nou moet ik de Krim bezetten. Ik heb het vanuit mijn hart gedaan, dat vind ik nog steeds verstandig.'
Guy Verhofstadt is een enorme federalist en staat daarmee haaks op alles waar u voor staat. Hoe kunt u met hem door een deur?
'Die federatie van 28 landen gaat er dus nooit komen. Verhofstadt is een oud-premier uit een land waar federalisme heeft gewerkt. We praten voornamelijk over andere zaken en daar heeft Verhofstadt nooit in teleurgesteld. In de fractie hebben we een verstandshuwelijk. Ik kan met Verhofstadt goed zaken doen en zolang dat het geval is, houden we van elkaar. Mijn vrouw zegt ook weleens dingen in de categorie 'zullen we nou de muur roze verven of niet?' Ja. En toch blijf je bij elkaar.'
PASPOORT
Geboren: 17 juni 1960, Rotterdam
Kennen we nog van: Tien jaar Tweede Kamerlidmaatschap. Daarmee heb ik een zekere mate van bekendheid opgedaan. In Brussel kennen mensen mij omdat ik veel banden met de Nederlandse pers onderhoud.
Motto: Never a backward step, altijd vooruit.
Blunder: Ik heb de neiging niet in mijn agenda te kijken. Dacht onlangs dat ik kort moest spreken op de Tokyo Businessschool als voorzitter van de Japandelegatie van het Europees Parlement, maar er werd anderhalf uur verlangd.
Droom: Mensen moeten ongeketend vrij zijn, zichzelf zijn en hun eigen beslissingen nemen.
Dit is het achtste deel van een serie interviews over de Europese verkiezingen van 22 mei