Onze opdracht voor het vluchtelingenvraagstuk - Hoofdinhoud

De zoektocht naar de best mogelijke manier om om te gaan met de opdracht waarvoor het vluchtelingenvraagstuk ons stelt, is complex. En komt er in ieder geval niet als we blijven hangen in de uitersten van prikkeldraad versus onbeperkte toegang. Vandaag sprak ik in de Tweede Kamer over de contouren om dit vraagstuk het hoofd te bieden. Voor de PvdA zijn daarbij twee elementen van belang. Een ruimhartige legale asielroute vanuit de regio naar Europa. En het ontmantelen van de mensensmokkelroute en het voorkomen dat er mensen verdrinken. Lees verder voor m'n integrale bijdrage aan het debat.

Spreektekst Diederik Samsom bij debat over de instroom van asielzoekers

11 februari 2016 - Gesproken woord geldt

Voorzitter,

De zoektocht naar de best mogelijke manier om om te gaan met de opdracht waarvoor het vluchtelingenvraagstuk ons stelt, is complex. En komt er in ieder geval niet als we blijven hangen in de uitersten van prikkeldraad versus onbeperkte toegang. Als ieder van ons hier in deze zaal zich blijft wentelen in zijn eigen vastgelopen gelijk.

PvdA en VVD waren, zoals vaker in deze coalitie, al eerder gedwongen om de schuttersputjes te verlaten en kwamen een half jaar geleden tot de contouren van een aanpak. Met twee kernelementen. Een ruimhartige legale asielroute vanuit de regio naar Europa. En het ontmantelen van de mensensmokkelroute en het voorkomen dat er mensen verdrinken. Toen op sommige delen nog eens stip op de horizon, inmiddels bittere noodzaak om snel te realiseren.

En om dit te snel realiseren zal er dus op alle niveaus meer urgentie moeten worden gevoeld. Landen zullen bereid moeten zijn een omvangrijke hoeveelheid mensen die recht hebben op een vluchtelingenstatus, rechtstreeks vanuit Turkije naar Europa te halen. Op een veilige gecontroleerde manier. Tegelijkertijd zullen migranten die toch via de illegale en gevaarlijke manier Griekenland bereiken, onder het verdrag tussen Griekenland en Turkije, moeten worden teruggebracht nadat de aanvraag in Griekenland is beoordeeld en onontvankelijk is verklaard. Alleen dan stop je de mensensmokkel, alleen dan stop je de bootverdrinkingen.

Er moet ontzettend veel gebeuren om dit voor elkaar te krijgen. En dat kwam de afgelopen maanden langzaam, veel te langzaam van de grond. Maar er is enige reden voor optimisme. De 3 miljard is eindelijk losgekomen, nu nog goed uitgeven. De wetgeving en omstandigheden voor Syrische vluchtelingen in Turkije worden gestaag beter. Enkele hotspots in Griekenland functioneren. Maar er is meer nodig. De opvang in Griekenland moet beter, de legale route naar Europa moet echt vorm krijgen, met zoveel mogelijk Europese landen die daaraan meedoen. De Europese top volgende week wordt daarvoor cruciaal. Ik ben benieuwd naar de inschatting van de premier daarover.

Voorzitter,

Zelfs als dit allemaal lukt, zal het vluchtelingenvraagstuk veel van Nederland vragen. Want ook een beheersbare stroom vluchtelingen vergt opvang, werk, integratie. En is niet eenvoudig. Kijk maar naar de gebeurtenissen rond de komst van asielzoekerscentra in de afgelopen tijd. Maar laten we niet vergeten dat er tussen alle lelijke schreeuw- en soms vechtpartijen ook een heel waardevol stuk Nederland zichtbaar werd. Meer vrijwilligers dan ooit hebben zich aangemeld om iets voor vluchtelingen te betekenen, overal in het land schieten initiatieven uit de grond. Raadsleden, wethouders, en burgemeesters, van al onze partijen, stonden pal voor onze waarden en discussies in goede banen wisten te leiden. Ik ben daar trots op.

Maar desondanks zullen we hier nog vaak staan. Want dit vraagstuk zal nog jaren bij ons blijven en er zullen mensen blijven komen. Zolang hier veiligheid, vrede en welvaart zijn en elders oorlog, onderdrukking en honger heerst zullen mensen hun lot hier blijven zoeken. Dat is de werkelijkheid. Aan ons is het om aan hen die oorlog en vervolging ontvluchten een veilig heenkomen en nieuw perspectief te bieden. En om de samenleving hier de zekerheid te geven dat we die opdracht beheersbaar houden en aankunnen.