Europese Raad 8-10 maart 2017 - Hoofdinhoud
De Europese Raad i van 9 en 10 maart had een volle agenda; economie, migratie, uitbreiding van de EU, defensie, het Europees Openbaar Ministerie en de toekomstvisie op EU zijn besproken door de regeringsleiders van de Europese Unie. Ook is er gepraat en gestemd over de benoeming van de vaste voorzitter van de Europese Raad. De huidige vaste voorzitter, de Pool Donald Tusk i, mag aanblijven voor een tweede termijn.
De top volgde op de sociale top van 8 maart waar de Europese instellingen en sociale partners de toekomst van Europa in termen van groei, werkgelegenheid en rechtvaardigheid bespraken.
Inhoudsopgave
De deelnemers richtten zich op drie onderwerpen:
-
-werk lonend maken ter bevordering van werkgelegenheid en sociale inclusie
-
-nieuwe vormen van werk en de toekomst van de industrie
-
-de Europese pijler van sociale rechten en de rol van de sociale partners
Op de top is vooral gekeken naar waar de verschillende partijen op één lijn zitten en op welke terreinen mogelijk verdere maatregelen genomen kunnen worden.
Op het gebied van economie richt de Europese Raad zich op banen, groei en concurrentievermogen. Hoewel de economische groei is aangetrokken blijft de werkloosheid hoog en wordt er te weinig geïnvesteerd. Daarom wil de Europese Raad dat het Europese investeringsfonds i zich in het bijzonder richt op lidstaten waar de werkloosheid het hoogste is.
Het volledig benutten van de voordelen die de interne markt i biedt is hiervoor het beste middel, zo stelt de Europese Raad. Met name in de dienstensector moeten er nog belemmeringen worden weggenomen.
Handel is een andere aanjager van groei. De vooruitgang van EU-handelsovereenkomsten kwam aan bod, in het bijzonder de lopende onderhandelingen over een Trans-Atlantisch Partnerschap voor handel en investeringen (TTIP) met de VS, de brede economische en handelsovereenkomst (CETA) met Canada, een vrijhandelsovereenkomst met Japan en een overeenkomst betreffende de handel in diensten (TiSA) tussen 23 WTO i-leden, waaronder de EU.
In het kader van het Europees semester in 2017 i is op 22 februari een analyse per land verschenen. In deze analyses staat de economische situatie van elk land (de economie van Griekenland wordt apart beoordeeld, in het kader van het huidige economische aanpassingsprogramma van dat land). De Europese Raad onderschrijft deze analyses en verzoekt de lidstaten aangedragen oplossingen bij geconstateerde knelpunten ter harte te nemen.
Tot slot heeft de Europese Raad nogmaals opgeroepen haast te maken met het realiseren van de Europese bankenunie i.
In 2016 zijn ruim 181.000 migranten de EU binnengekomen via de route door het centrale Middellandse Zeegebied, terwijl het aantal op zee omgekomen personen voor het vierde jaar op rij een recordhoogte bereikte.
Maatregelen om de migratiestroom van Libië naar Italië in te dammen die vastgelegd zijn tijdens de informele top in Malta op 3 februari i worden nog steeds onderschreven, en de Europese Raad steunt extra maatregelen van individuele landen op dit vlak. De Europese Raad wil samenwerkingsverbanden met derde landen verder uitwerken.
Op het punt van de herverdeling van vluchtelingen over Europa roept de Europese Raad op om verder te werken aan een asiel- en migratiebeleid dat crisisbestendig is en een balans vindt tussen 'verantwoordelijkheid en solidariteit'.
De defensieministers hebben voorafgaand aan de top een overzicht gemaakt van alle middelen en mogelijkheden die de EU en de lidstaten op dit terrein tot hun beschikking hebben. Deze lijst, de verdere uitwerking van de samenwerking in NAVO i-verband en het Europees defensieactieplan vormen een basis voor een nader uitgewerkte strategie die later dit jaar zal worden opgesteld.
Voor de interne veiligheid van de EU wil de Europese Raad dat er vóór juli overeenstemming is bereikt over een gezamenlijk in- en uitreissysteem en het uitwisselen van informatie tussen de lidstaten.
De regeringsleiders zijn bezorgd over de situatie in de Westelijke Balkan. Er wordt veel belang gehecht aan de voortgang die de landen op de Balkan maken bij de hervormingen in het kader van de toetreding tot de Europese Unie, en de Europese Raad was stellig in haar steun aan de regio.
De Europese Commissie en een aantal lidstaten willen een Europees Openbaar Ministerie i oprichten dat zich moet richten op fraudezaken met Europese subsidies. Nederland en een aantal andere lidstaten willen vooralsnog niet deelnemen aan dit Europese OM; een kopgroep wil nu verder met dit initiatief. Daarvoor was goedkeuring nodig van de Europese Raad, en deze is nu gegeven.
Het mandaat van de huidige voorzitter i Tusk is verlengd. Tusk is nu tot 30 november 2019 de vaste voorzitter van Europese Raad.
Zijn herbenoeming ging niet zonder problemen: de Poolse regering had aangegeven Tusk niet te zullen steunen. Polen heeft uiteindelijk als enige land tegen gestemd. Uit onvrede over 'het doordrukken' van deze benoeming heeft Polen de conclusies van deze Europese Raad niet ondertekend.
Commissievoorzitter Juncker i presenteerde op 1 maart 2017 een stuk waarin hij vijf mogelijke richtingen aangeeft waarin de EU zich zou kunnen ontwikkelen. In ieder van die scenario's staat aangeven wat de EU wel doet en wat de EU niet doet, en welke bevoegdheden de EU moet krijgen om haar taken uit te oefenen.
Op deze top is het stuk voor het eerst door de Europese Raad in zijn geheel besproken, als voorbereiding op een veel uitgebreidere behandeling van het stuk bij de viering van 60 jaar Verdrag van Rome i later deze maand.
Dit gedeelte van de top was informeel, omdat de Britse premier May niet deel nam aan deze besprekingen.
Na afloop wees voorzitter Tusk er op dat de Europese Verdragen i weliswaar toestaan dat groepen landen intensiever gaan samenwerken op bepaalde terreinen, maar hij pleitte desondanks voor een gezamenlijk optreden van alle lidstaten. De lidstaten zouden het onderlinge vertrouwen en de eenheid moeten versterken. Alle 27 aanwezige leiders waren het daarmee eens, aldus Tusk.