Hans van Baalen trekt zich lot Syrische vluchtelingen aan - Hoofdinhoud
Hoe lang kan Assad doorgaan?
Het humanitaire drama dat zich in Syrië voltrekt, heeft voor VVD-prominent Hans van Baalen ook een persoonlijk gezicht na een bezoek aan de regio. De Europarlementariër en voorzitter van de Liberale Internationale sprak in Libanon met burgers die de door president Assad gecreëerde hel wisten te ontvluchten.
foto: Hans van Baalen met president Michel Suleyman. „We moeten voorkomen dat Hezbollah ook Libanon in een burgeroorlog stort.
„Ik ontmoette in Beiroet een echtpaar uit Aleppo, getraumatiseerd over het lot van hun geliefden”, zegt Van Baalen. „Die oude man en vrouw vertelden me dat Assads ordetroepen hun wijk waren binnengetrokken en alle burgers die ze op hun weg des doods tegenkwamen, standrechtelijk executeerden. Zelfs baby’s, soms pas acht weken oud. Ook hun eigen kleinkinderen werden vermoord. Zelf konden ze vluchten en nu wachten ze, ondergedoken bij familie, op antwoorden. Is er nog iemand van hun familie in leven? Hoe lang kan Assad doorgaan? Wanneer grijpt de internationale gemeenschap eindelijk in?”
De politicus, gepokt en gemazeld door reizen naar brandhaarden in alle uithoeken van de wereld, vreest dat de burgeroorlog in Syrië zich uitbreidt naar Libanon. Want dat buurland, officieel nog altijd in oorlog met Israël, zucht onder het juk van Hezbollah, terroristische organisatie met een uitgebreide cv van bloedige aanslagen.
Van Baalen, net terug uit het Midden-Oosten: „Als de ayatollahs in Teheran met hun vingers knippen, komen de moordenaars van Hezbollah in actie. De door het Syrische bewind gedirigeerde oorlogsmisdaden zullen zich als een olievlek verspreiden zodra de tentakels van Iran in beweging komen. Met een verlamde regio als gevolg. Libanon herbergt nu al meer dan 60.000 vluchtelingen uit Syrië. En lang niet al die mensen zijn arm en onschuldig.”
Daarbij doelt de VVD’er op ’Syrische toeristen’, rijk geworden omdat ze als steunpilaren van het bewind deden wat de Assad-clan vroeg. Nu de president wankelt en het land in brand staat, zijn ze als vakantiegangers naar Tripoli en Beiroet gereisd. Met koffers vol geld wachten ze op wat komen gaat. Als Assad het redt, keren ze terug. Als de president valt, blijven ze in Libanon.
„Om ondertussen ook daar de angst en paniek nog verder aan te wakkeren”, concludeert Van Baalen. „Want het contact met Damascus is snel gelegd. En de moordenaarshanden van de Syrische geheime dienst Moeghabarat reiken tot ver over de landsgrenzen. Alleen al een naam of foto in een Europese krant kan leiden tot wraakacties tegen in Aleppo, Homs of Deraa achtergebleven familie.”
Extremisten
De 52-jarige liberaal kent de regio als zijn broekzak. Hij geldt als ’vriend van Israël’ en was onlangs in Egypte en Tunesië. Hij zag er de gevolgen van de uitgebluste Arabische Lente en waarschuwde voor de opkomst van extremisten. Zo sprak hij in Caïro met vertegenwoordigers van de Moslimbroederschap, nog voor deze organisatie de verkiezingen won en Egypte richting fundamentalistische dictatuur ging duwen.
Hans van Baalen neemt zijn verantwoordelijkheid als hij naar onrustige regio’s reist en kijkt niet de andere kant op als het lastig wordt. Libanon deed hij aan als voorzitter van de Liberale Internationale. Hij legde er contacten met gelijkgestemde partijen in de hoop een muur van politieke vrijheid op te bouwen tegen snel oprukkend Hezbollahterrorisme. „Ik ben geen cowboy”, benadrukt hij. „Maar bang ben ik evenmin. Want angst is een slechte raadgever.”
Niet de zoveelste politicus die met mooie woorden jacht maakt op electoraal gewin, zo bewees Van Baalen diverse keren. In april 2010 bezocht hij het parlement van Thailand. Uitgerekend op dat moment bestormden honderden gewelddadige ’roodhemd’-betogers het regeringsgebouw in Bangkok. Terwijl lokale parlementsleden het in blinde paniek op een rennen zetten, dirigeerde Van Baalen zijn delegatie rustig en beheerst door ondergrondse gangen en langs bewapende schildwachten naar veiliger oorden.
Vijf maanden eerder haalde hij zich tijdens een bezoek aan Nicaragua de woede op de hals van alleenheerser en sandinist Daniel Ortega. Van Baalen liet zich kritisch uit over de regering en riep de liberalen op een vuist te maken. Vlak voor vertrek naar Costa Rica werd de Nederlander tijdens een persconferentie verbaal en fysiek bedreigd door gewapende milities, op hem afgestuurd door de linkse revolutionairen.
Volgens Nicaragua kwam de VVD’er als „gezant van interventionistische buitenlandse mogendheden, vergetende dat de nieuwe vormen van inmenging en onderdrukking verworpen worden door de volkeren van Afrika, Azië en Midden-Amerika…”
Eerst dacht onderminister van Buitenlandse Zaken Manuel Coronel nog dat Hans van Baalen een Duitser was. Toen hij hoorde dat een Nederlandse politicus Managua had aangedaan, schreeuwde hij: „Nog veel erger. Want Nederland is een Paisucho. Een heel klein klotenlandje!” Een regeringsgezinde krant meldde: „Die vent stookt hier onrust. Ze hadden hem gisteren al naakt over de grens moeten jagen…”
Maar de liberaal negeerde alle intimidaties en werd, op weg naar het vliegveld van de hoofdstad, als held uitgezwaaid. Een menigte dolenthousiaste liberalen scandeerde: „Van Baalen, Van Baalen, hombre con cojones!” De vrije vertaling - Van Baalen, Van Baalen, man met ballen!” - ging via internationale persbureaus de wereld over en de VVD’er wist Nicaragua zonder kleerscheuren te verlaten.
Oorlogsveteranen
Respect verwierf hij ook door zich in te zetten voor Nederlandse oorlogsveteranen in het nauw. Zo was hij steun en toeverlaat van marinier Eric O., nadat deze door het openbaar ministerie zonder één spat bewijs werd beschuldigd van het opzettelijk doodschieten van een Iraakse plunderaar.
Én hij was de grote man achter het eerherstel van de beroemde Poolse generaal Stanislaw Sosabowski, parachutist die in 1944 met zijn brigade een kansloze strijd tegen de nazi’s streed tijdens de Slag om Arnhem. Jaloerse en gefrustreerde Engelse officieren schoven de schuld van de bittere nederlaag in zijn schoenen. ’Sosa’ sleet zijn laatste dagen als barkeeper in een grauwe Britse industriestad. Hij stierf arm en verbitterd.
Maar dankzij Van Baalen werd de bezoedelde nagedachtenis aan Sosabowski gezuiverd. Zijn 1e Onafhankelijke Parachutistenbrigade kreeg van koningin Beatrix de Militaire Willemsorde, aan de kleinzoons van de generaal werd de Bronzen Leeuw uitgereikt. In Polen is Van Baalen dan ook een welkome gast.
Toen Geert Wilders begin dit jaar zijn ’Polensite’ als meldpunt voor problemen met Oost-Europeanen lanceerde, kwam de VVD’er vol in het geweer. „Vulgair en misselijkmakend”, sprak hij in Straatsburg. De ChristenUnie gaf hem de titel ’Engel van het Jaar’ voor het verdedigen van de vrijheid van godsdienst en de rechten van vervolgde christenen.
Dat in vrijheid kunnen kiezen voor geloof en politiek is de brandstof waarop Van Baalen afgelopen dagen naar het Midden-Oosten reisde. Maandag rapporteert hij aan de Europese Unie en zijn boodschap is allesbehalve vrolijk. Want de tienduizenden Syrische vluchtelingen in de grensgebieden met Libanon en Turkije hopen maar op één ding: een snel einde van het gruwelbewind van president Bashar Hafiz al-Assad. Zes jaar geleden had Van Baalen een lang en persoonlijk onderhoud met de Syrische dictator.
„IJskoude figuur, berekenend, overtuigd van zijn gelijk”, weet hij. „’Als ik weg ben’, zei hij mij, ’komt hier een man met een baard te zitten. Al-Qaeda. Zitten jullie daar op te wachten?’ Nu geeft Assad zijn grenspolitie opdracht te schieten op vluchtelingen. Vrouwen, kinderen, bejaarden. En even verderop, in Libanon, dansen de mensen op de rand van een vuurspuwende vulkaan. Immers, zodra ayatollah Khamenei en president Ahmedinejad vanuit Teheran aan Hezbollah opdracht geven ook hier een burgeroorlog te ontketenen, krijgen we een tweede Libië, nóg een Syrië. Met weer meer dood, verderf en verdriet.”
Van dat verdriet was Hans van Baalen persoonlijk getuige op onderduikadressen voor Syrische vluchtelingen in de buitenwijken van Beiroet. Want hij sprak in Libanon niet alleen met president Michel Suleyman, maar vooral ook met gewone Syrische burgers, op de vlucht voor de doodseskaders van Bashar al-Assad en diens nog wredere broer Maher. Hij haalde de Future Movement, gematigde partij van de bekende soennitische Haririfamilie, over zich aan te sluiten bij de Liberale Internationale. Want de VVD’er is ook diplomaat, gericht op resultaat.
Van Baalen: „Burgers roepen om een no-flyzone, om veilige gebieden, om interventie van het Westen. De geschiedenis herhaalt zich en dit keer is de hoop vooral gericht op Frankrijk, ooit machthebber in zowel Libanon als Syrië. Bovendien hebben de Fransen in Libië laten zien wat hun luchtmacht kan en vooral ook doet. Het is zaak de Russen over te halen hun steun aan Assad snel te staken. Nu vreest Poetin voor zijn bevoorradingsbasis Tartus, marinehaven in Syrië. Maar dat belang valt in het niet bij de drama’s die zich voltrekken. Dat zal ik de EU met mijn rapportage maandag laten weten.”
De verklaringen die ooggetuigen van Assads gruweldaden aan de voorzitter van de Liberale Internationale aflegden, hebben zelfs de gelouterde Nederlandse Europarlementariër geschokt.
Martelen
„Artsen van ziekenhuizen in Damascus martelen patiënten, die na gevechten met het leger gewond zijn binnengebracht”, vertelt Van Baalen. „Assads geheime dienst vergaart zo informatie over antiregeringsstrijders. Als een chirurg weigert mee te werken, gaat een doodseskader naar zijn woning om vrouw en kinderen te liquideren. Zo erg is het. Met niets doen, simpelweg de andere kant opkijken, geven we het Midden-Oosten op. Dan brengen we uiteindelijk onszelf in gevaar.”