Toegankelijkheid rechtsbijstand is niet in het geding - Hoofdinhoud
Bij de toegankelijkheid van de Rechtsbijstand zijn twee zaken te onderscheiden. De kostenkant voor degene die rechtshulp nodig heeft en de opbrengstenkant voor de advocaten. Het eerste is uiteraard waar het ten principale om gaat.
Ten eerste is het van belang dat iedereen, arm en rijk, dom en slim, groen of geel, toegang heeft tot rechtshulp. Moet die rechtshulp gratis zijn? Ik vraag het mij af. De rechterlijke macht doet, hoe kan het ook anders, nooit onderzoek naar misbruik van gratis rechtshulp. Mijn ervaring is dat er heel veel misbruik van wordt gemaakt en het is dus goed dat het niet geheel gratis is. Hoe hoog moet de drempel dan zijn? Staatssecretaris Teeven heeft hierin wat mij betreft een juiste afweging gemaakt. Per 1 januari 2014 geldt voor mensen die een inkomen hebben van minder dan €18.000,- een eigen bijdrage van €196,- (zie ook de link: http://rvr.org/nl/subhome_rz/rechtsbijstandverlener,Inkomensgrenzen.html . Dit voorkomt niet dat er nog steeds veel misbruik van gemaakt zal worden maar het zal wel degelijk leiden tot minder zinloze procedures. Overigens is de wederpartij die geen aanspraak kan maken op gratis rechtsbijstand al snel €10.000,- kwijt per procedure, om maar niet te spreken van de kosten bij hoger beroep en de tijd die het kost.
Ten tweede de inkomsten van de advocaten die dit soort zaken doen. Daar kan ik kort over zijn. Er zijn advocaten die €600,- per uur kunnen rekenen, er zijn advocaten die €300,- per uur kunnen rekenen en er zijn advocaten die van ons belastinggeld betaald worden om mensen die het niet zelf kunnen betalen rechtsbijstand te verlenen. Hiervoor moet gewoon een kostendekkend tarief gelden. Een redelijk uurtarief waaruit de huur, gas, water, elektra, de lease auto en de secretaresse betaald kunnen worden. Voor de gemiddelde ondernemer in Nederland geldt dat €70,- per uur ruimschoots de kosten dekt zoals via de volgende link is te zien: http://www.loonwijzer.nl/home/eigenbaaswijzer/tarief-check/uurtarieven-in-50-beroepen-zzpers-vergeleken-met-werknemers . Overigens geldt dit tarief van €70,- per uur alleen voor grote zaken. Voor kleine zaken is het tarief €104,- per uur. Zie hiervoor ook: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/rechtspraak-en-geschiloplossing/gesubsidieerde-rechtsbijstand
De conclusie moet dan ook zijn dat de toegang tot het rechtssysteem niet wordt geblokkeerd door de verhoging van de eigen bijdrage naar €196,- en zeker niet door de verlaging van het tarief voor de advocaat naar €70,- per uur. De samenleving gaat daarentegen wel heel veel baat hebben bij deze maatregelen omdat de perverse prikkel om maar lukraak te gaan procederen wordt getemperd. Zoals gezegd heb ik geen cijfers over misbruik van rechtsbijstand en de rechterlijke macht doet hier consequent geen onderzoek naar. Wel heb ik een aantal slechte ervaringen met advocaten die maar door leken te willen procederen voor hun “armlastige” cliënt terwijl er in de verste verte geen zaak te bekennen was.
Wat mij dan ook tegen de borst heeft gestuit is dat de deken van de Nederlandse orde van advocaten Walter Hendriksen op radio-spots jengelt voor het behoud van de rechtsbijstand http://rechtsbijstandjuistnu.nl/?attachment_id=341 en zo ook de plaatsvervangend deken Bart van Tongeren http://rechtsbijstandjuistnu.nl/?attachment_id=342 Deze spots worden betaald van belastinggeld en zijn wat mij betreft misleidend. Advocaten hebben vaak maar een klein percentage aan pro deo zaken en kunnen zich best veroorloven om af en toe voor het “schamele” tarief van €70,- per uur aan een zaak te werken. De toegankelijkheid van de rechtshulp voor minder bedeelden is volstrekt niet in het geding. Voor mensen met een modaal inkomen of hoger ligt dat overigens vaak anders want die krijgen uiteraard hulp van niemand.
Het zou overigens leuk zijn als ook wat verpleegkundigen, onderwijzers, docenten, militairen, MKB-ondernemers en gemeenteraadsleden zich uit zouden laten over dit tarief van €70,- per uur. Ik denk dat de meesten meteen hun handtekening zouden zetten. De krokodillentranen van de deken en de rechtsbijstandsadvocaten zijn dan ook beschamend en laten zien hoe deze beroepsgroep uit de hand is gelopen.
Tags: eigen bijdrage, loonwijzer, rechtsbijstand, sociale advocatuur, VVD