Nieuwe kans voor de hervorming van het auteursrecht - Hoofdinhoud
Digitale Agenda copyright De discussie over de hervorming over het auteursrecht laait op in Europa. Net voor de zomer weigerde het Europees Parlement om de onderhandelingen te beginnen met de Europese lidstaten omdat er veel bezorgdheid was over de voorstellen die op tafel lagen. Volgende week wordt er opnieuw gestemd over het voorstel. Het verschil is dat nu elke Europarlementariër amendementen heeft kunnen indienen op het voorstel van de Commissie, terwijl bij de vorige stemming alleen Europarlementariërs van de Commissie Juridische Zaken de tekst konden veranderen. Er was met name veel kritiek op de plannen op artikel 13, dat internetplatformen zou dwingen om de uploads van gebruikers geautomatiseerd te filteren op auteursrechtelijk beschermd materiaal. De Verenigde Naties, NGO’s, Wikipedia en academici waarschuwden allemaal voor de impact van dat voorstel op het recht op vrije meningsuiting. Ook waren er veel zorgen over artikel 11, dat een nieuw recht voor uitgevers zou creëren. Dat zou vervolgens het online delen van links en fragmenten naar nieuwsberichten kunnen bemoeilijken (de zogenaamde ‘linkbelasting’). Meer dan 200 Europese copyright experts van universiteiten van overal in Europa verwierpen zo een recht unaniem als een slecht idee. Verder onderzoek door onpartijdige onderzoekers van het Europees Parlement toonde aan dat het voorgestelde recht weinig zou veranderen aan het bevorderen van kwaliteitsjournalistiek en mediapluralisme in Europa. Er is ook geen empirisch bewijs dat een dergelijk recht effectief tot meer inkomsten zou leiden voor uitgevers. Het lobbyen voor beide artikelen was enorm. Uitgevers beweren dat alleen artikel 11 de toekomst van de kwaliteitsjournalistiek kan redden. (Terwijl daar geen enkel bewijs voor werd geleverd). Belangenorganisaties zoals Buma/Stemra vinden dat artikel 13 nodig is om betere deals met YouTube te krijgen, zonder daarbij oog te hebben voor mogelijke negatieve neveneffecten. Ondertussen was er weinig oog voor de internetgebruiker of consument in dit debat. Om de pijnpunten weg te nemen en het auteursrecht waar nodig wel te hervormen, zoek ik een compromis. Samen met andere 49 Europarlementariërs van de verschillende grootste fracties (christen-democraten, socialisten, liberalen en conservatieven) heb ik daarom amendementen gemaakt op artikel 11 en artikel 13, en voorstellen ingediend op drie andere domeinen. Dit zijn onze vijf prioriteiten voor een progressieve hervorming van het Europese auteursrecht 1.Start-ups, MKB en onderzoekers moeten makkelijk data kunnen analyseren Eerdere voorstellen van het Parlement en de Commissie lieten alleen toe dat onderzoekers makkelijk data en teksten konden analyseren. Maar ook voor start-ups, MKB bedrijven en journalisten moet dat mogelijk zijn - net zoals in Japan en in de V.S. Zonder toegang tot data kan Europa minder snel vooruitgang maken met nieuwe toepassingen op het gebied van kunstmatige intelligentie. We kunnen het ons niet permitteren om weer de boot te missen op het vlak van technologie, terwijl landen als China met rasse schreden vooruitgang maken op dit vlak. 2. Panoramavrijheid overal in de EU In het Europees Parlement zet ik me al jaren in voor het recht van iedereen om foto's, video's of andere beelden uit het openbare domein te mogen gebruiken. Foto's van moderne gebouwen en openbare kunstwerken moet je gewoon zonder toestemming van de maker van die gebouwen kunnen uploaden. In sommige landen is dat nu niet het geval, en moet je expliciet de toestemming hebben van de rechthebbenden. Die situatie wil ik nu oplossen met mijn amendementen. 3. Extra bescherming voor memes en andere user generated content In het auteursrecht in Europa zijn er ook nog geen uniforme regels over wat je nu wel en niet kan doen als je gebruikt maakt van beschermd materiaal om memes, gifjes of andere parodieën of illustraties te maken.Dat gebruikt moet duidelijk uitgezonderd worden. 4. Versteviging van de positie van nieuwsuitgevers zonder een nieuw extra recht te creëren Een persartikel bestaat niet alleen uit de tekst van de auteur, maar ook uit filmpjes of foto’s, waarvan anderen de rechten hebben. Voor een uitgever is het niet altijd even makkelijk om te bewijzen dat alle rechthebbenden hun rechten hebben overgedragen aan de uitgever. In plaats van een volledig nieuw recht voor uitgevers te creëren, ben ik voor het creëren van een “vermoeden van vertegenwoordiging”. Dat recht kunnen uitgevers inroepen tegen auteursrechtenschenders, wat hun bewijsplicht in de rechtbank zou verlichten als iemand zonder toestemming content online publiceert. Een uitgever zou niet langer hoeven aantonen dat hij over alle rechten van een publicatie beschikt. Maar daar bovenop wil ik dat lidstaten verplicht worden om de wensen van een uitgever te respecteren als die niet wil dat (delen van) zijn artikelen online komen te staan. Via het robots.txt bestand kan een uitgever makkelijk aangeven wat zoekrobots zoals Google al dan niet mogen doen met de content van hun site. Mag alleen een titel verschijnen in Google News, mag ook een heel stukje tekst of mag het hele artikel vrij online staan? Via robots.txt kan je dat regelen. Nu is die robots.txt regel een soort beleefdheidsnorm; zoekmachines mogen die regels negeren. In mijn voorstel zou dat niet meer mogen, en moeten lidstaten het mogelijk maken om die regels af te dwingen. Zo krijgen uitgevers meer controle over hoe hun content verspreid wordt, zonder negatieve neveneffecten. 5. Verplichte licenties voor platforms die audiovisueel materiaal aanbieden In dit voorstel moeten zogenaamde actieve platformen die toegang bieden tot muziek of films, zoals YouTube, licenties afsluiten met rechtenhouders. Dat is ons antwoord op de zogenaamde “value gap”. In tegenstelling tot andere voorstellen over artikel 13 wordt hier de reikwijdte van dit artikel sterk beperkt. Wikipedia, Github, cloud providers of andere platformen die gewoon een neutraal doorgeefluik zijn, hebben die verplichting niet. Dit geldt ook niet voor het MKB. Verder is de tekst heel duidelijk: een upload filter die platforms dwingt om preventief alle uploads te monitoren dat platforms is niet toegelaten. Hiermee versterken we de positie van artiesten zonder negatieve effecten op onze fundamentele rechten en vrijheden.