Mr. J.J.I. (Jan) Harte van Tecklenburg

foto Mr. J.J.I. (Jan) Harte van Tecklenburg
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: RKD
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Ambitieuze katholieke politicus, die aanvankelijk tot de conservatieve vleugel behoorde, maar later Schaepmanniaan i werd. Kon dankzij zijn huwelijk met een dochter van margarinefabrikant Jurgens Kamerlid worden voor het district Grave. Financieel specialist van de katholieken. Als minister van Financiën in het kabinet-Kuyper i kwam zijn voorstel voor een protectionistische Tariefwet te laat om nog te worden afgehandeld. Zijn ministerschap was verder weinig opvallend. Sloot zijn loopbaan af als lid van de Raad van State, waarvan hij liefst zesentwintig jaar deel uitmaakte. Kaarsrechte man, die als zelfingenomen en zelfs wat pedant werd gekarakteriseerd.

Bahlmannianen ('Centrum'), Katholieken
functie(s) in de periode 1901-1934: lid Tweede Kamer, minister, lid Raad van State

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Joannes Josephus Ignatius (Jan)

wijziging in naam en/of titulatuur
  • Mr. J.J.I. Harte, van 4 juli 1883 tot 28 december 1894
  • Mr. J.J.I. Harte van Tecklenburg, vanaf 28 december 1894

geboorteplaats en -datum
Utrecht, 15 oktober 1853

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 4 juli 1937

2.

Partij/stroming

stroming(en)
R.K (Rooms-Katholieken)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • advocaat te Amsterdam, van 1883 tot 1888 (samen met J.J.W. van den Biesen)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1 mei 1888 tot 20 maart 1894 (voor het kiesdistrict Grave)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 mei 1894 tot 1 augustus 1901 (voor het kiesdistrict Grave)
  • minister van Financiën, van 1 augustus 1901 tot 16 augustus 1905 (formeel ontslag per 15 augustus 1905)
  • ambteloos, van augustus 1905 tot juli 1908
  • lid Raad van State, van 15 juli 1908 tot 1 mei 1934 (benoemd bij K.B. van 11 juli 1908)

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/6)

  • lid Raad van Commissarissen "A. Jurgens' Vereenigde Fabrieken" N.V., van 1902 tot 1913
  • voorzitter Raad van Commissarissen "A. Jurgens' Vereenigde Fabrieken" N.V., van 1913 tot 1937

afgeleide functies, presidia etc. (2/7)
  • waarnemend vicepresident Raad van State, 1928
  • waarnemend vicepresident Raad van State, 1932

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Sprak in de Tweede Kamer vooral over financiële en justitiële aangelegenheden (Wetboek van Koophandel, zuivelhandel); voorts enkele malen over buitenlandse zaken en binnenlandse zaken (Kieswet)
  • Diende in 1898 met De Savornin Lohman (v.a.r.) en de liberalen Hartogh, Rethaan Macaré en Tydeman een initiatiefvoorstel in over het openen van de mogelijkheid van revisie van een strafvonnis. Dit voorstel werd in 1899 wet.

opvallend stemgedrag (0/2)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Diende in 1903 een wetsvoorstel in over afschaffing (in 1922) van de staatsloterij. Het wetsvoorstel werd door zijn opvolger ingetrokken.
  • Diende in 1904 een wetsvoorstel in over verhoging van het tarief voor invoer ter bescherming van binnenlandse producten. Dit wetsvoorstel werd door zijn opvolger ingetrokken.

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1903 een wet tot nadere wijziging van de accijns op suiker tot stand, waardoor werd afgezien van verlaging van de accijns en een eerder voorgestelde facultatieve invoering van een surtaxe (aanvullende belasting)

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/5)
  • Met P.J.F. Vermeulen betrokken bij de formatie van het gemengde kabinet-Röell in 1894
  • In 1901 met Travalgino en Schaepman onderhandelaar bij de kabinetsformatie
  • De constituerende vergadering van het kabinet-Kuyper in 1901 vond in zijn woonhuis plaats

uit de privésfeer
  • Zijn moeder was van Duitse afkomst.
  • Werd financieel onafhankelijk door zijn huwelijk met een dochter van de margarinefabrikant Jurgens uit Oss. De invloed van de familie Jurgens in het district Grave droeg sterk bij aan zijn verkiezing tot Kamerlid in 1888.
  • Tijdens zijn ministerschap vertaalde hij het Japanse Burgerlijk Wetboek in het Nederlands

verkiezingen
  • Was in 1884 Tweede Kamerkandidaat in het district Utrecht, maar werd niet gekozen (kreeg ca. 13 procent van de stemmen).
  • Werd in 1888, 1891, 1894, 1897 en 1901 bij enkelvoudige kandidaatstelling gekozen in het district Grave
  • Werd in 1905, na zijn ministerschap, bij de Tweede Kamerverkiezingen in het district Grave na herstemming verslagen door D.A.P.N. Koolen.

niet-aanvaarde politieke functies
  • In 1901 herkozen in het district Grave; aanvaardde zijn benoeming niet in verband met zijn benoeming tot minister van Financiën

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • G.A.M. Beekelaar, "Harte, Joannes Josephus Ignatius (1853-1937)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 169
  • G. Beekelaar, "Daarom verzoek ik u ook mijn nuance in het kabinet te nemen. De katholieke ministers in het kabinet", in: D.Th. Kuiper en G.J. Schutte, "Het kabinet-Kuyper 1901-1905" (2001), 128-135
  • Mr. Antonio, "Mr. Harte van Tecklenburg", Parlementaire Portretten, Nieuwe Reeks XXXV, De Telegraaf, 3 augustus 1901
  • Onze Afgevaardigden, 1897
  • Ned. Patriciaat, 1910

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.