Dr. E. (Els) Borst-Eilers - Hoofdinhoud

Minister van Volksgezondheid in de kabinetten-Kok en bij de verkiezingen 1998 lijsttrekker van D66. Werd na een loopbaan als arts, ziekenhuisdirecteur, hoogleraar en vicevoorzitter van de Gezondheidsraad minister in het kabinet-Kok I i en in het Kok II i tevens vicepremier. Tijdens haar ministerschap werden medisch-ethische kwesties geregeld zoals euthanasie, medisch-wetenschappelijk onderzoek en onderzoek met embryo's. Kreeg als minister te maken met de problematiek van wachtlijsten in de zorg en het tekort aan medisch personeel en werd hierover fel aangevallen door de oppositie van links en rechts. Deskundige minister die veel wetgeving tot stand bracht. Riep door haar liberale opvattingen in medisch-ethische kwesties in sommige kringen wel weerstand op, maar werd algemeen geacht als een wijze en betrokken bewindsvrouw.

D66
functie(s) in de periode 1994-2002: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister, politiek leider

• - 

  D'66 (Democraten 1966), van 1968 tot 15 juni 1985 (partijnaam gewijzigd)
• - 

  D66 (Democraten 1966)

• - 

  hoofd Bloedbank, Academisch Ziekenhuis te Utrecht, van 1 januari 1969 tot 1 september 1977
• - 

  medisch directeur, Academisch Ziekenhuis te Utrecht, van 1 september 1977 tot 1 januari 1986
• - 

  vicevoorzitter Gezondheidsraad, van 1 januari 1986 tot 22 augustus 1994 ('covoorzitter' naast L. Ginjaar)
• - 

  bijzonder hoogleraar evaluatie-onderzoek van het klinisch handelen, Amsterdams Medisch Centrum, Universiteit van Amsterdam, van 1 juli 1992 tot 22 augustus 1994
• - 

  minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, van 22 augustus 1994 tot 22 juli 2002
• - 

  fractievoorzitter D66 Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 mei 1998 tot 14 mei 1998
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 mei 1998 tot 3 augustus 1998
• - 

  (tweede) viceminister-president, van 3 augustus 1998 tot 22 juli 2002

• - 

  minister van staat, van 21 december 2012 tot 8 februari 2014

• - 

  informateur, van 14 mei 1998 tot 20 juli 1998 (samen met W. Kok en G. Zalm)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid Raad van Advies IPSO (Inloophuizen Psycho-oncologische centra Samenwerking en Ondersteuning)
• - 

  lid Raad van Toezicht "Helen Dowling Instituut", van 2011 tot 2014

• - 

  erelid Asbestslachtoffers Vereniging Nederland
• - 

  erelid Vereniging van Nederlandse Vrouwelijke Artsen

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Bracht in 2000 de Alcoholnota uit. Hierin wordt een intensivering van het beleid gericht op het terugdringen van overmatig alcoholgebruik aangekondigd. Daartoe wordt een pakket van maatregelen ingezet: voorlichting en preventie, wetgeving en zelfregulering, accijnsheffing en zorg- en hulpverlening. Het beleid richt zich vooral op daling van het aantal probleemdrinkers. Om overmatig drinken onder jongeren tegen te gaan, komt er meer geld voor voorlichting en lesmaterialen, onder meer in het basisonderwijs. Er komt tevens meer nadruk op handhaving van wetgeving en op sanctionering. (27.565)
• - 

  Bracht in 2001 samen met staatssecretaris Vliegenthart de Nota Patiëntenbeleid/consumentenbeleid "Met zorg kiezen" uit. Uitgangspunt van deze nota is dat, uitgaande van een vraaggerichte zorg, gebruikers van zorg meer instrumenten moeten krijgen. Het gaat daarbij om verbetering van de rechtspositie, betere informatievoorziening, onafhankelijk advies en begeleiding, individuele en collectieve 'inkoopmacht' (de mogelijkheid om zorgproducten in te kopen), en een (representatieve) collectieve onderhandelingsmacht om met verzekeraars en aanbieders te onderhandelen. (27.807)
• - 

  Bracht in 2001 samen met staatssecretaris Vliegenthart de nota "Vernieuwing van het zorgstelsel" uit waarin de plannen voor een nieuw stelsel van ziektekostenverzekering worden ontvouwd. Er moet één algemene verzekering curatieve zorg komen, die geïntegreerd wordt met de AWBZ en de sturing van de zorg moet worden herzien. (27.855)

• - 

  Bracht in 2002 een wijziging (Stb. 263) van de Wet bijzondere medische verrichtingen tot stand, waardoor xenotransplantatie (medische verrichtingen met levende bestanddelen van dieren) wordt verboden zolang er onzekerheid is over de risico's voor mensen (28.284)
• - 

  Bracht in 2002 de Embryowet (Stb. 338) tot stand. Deze wet maakt het gebruik van embryo's voor andere doeleinden dan om daarmee een zwangerschap tot stand te brengen op beperkte schaal mogelijk. Uit respect voor het menselijk leven worden bepaalde handelingen met menselijke geslachtscellen en embryo's verboden. Verder wordt geregeld onder welke voorwaarden andere handelingen met menselijke geslachtscellen en embryo's ter verbetering van de medische zorg toelaatbaar zijn en worden regels gesteld met betrekking tot de zeggenschap over geslachtscellen en embryo's. (27.423)
• - 

  Bracht in 2002 samen met minister Pronk en staatssecretaris Faber een wijziging (Stb. 461) van de Bestrijdingsmiddelenwet 1962 tot stand ter implementatie van de biocidenrichtlijn. De richtlijn harmoniseert de procedures rond het op de markt brengen van biociden (niet-landbouwbestrijdingsmiddelen, zoals desinfecteermiddelen, verduurzamingsmiddelen, beschermingsmiddelen en middelen tegen ongedierte in de woonomgeving). (27.085)

• - 

  Kreeg op 14 mei 1998 samen met W. Kok en G. Zalm het verzoek een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden van de spoedige totstandkoming van een kabinet van PvdA, VVD en D66. Zij adviseerden daar op 2 augustus toe, nadat onderhandelaars overeenstemming hadden bereikt over een ontwerp-regeerprogramma.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Werd op 31 mei 1997 door partijleider Van Mierlo en partijvoorzitter Kok aangewezen als kandidaat-lijsttrekker van D66 bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1998. Van Mierlo kondigde de voordracht aan met de woorden: "Het is een meisje geworden en we noemen haar Els".
• - 

  In het rapport van de enquêtecommissie-Bijlmerramp werd ernstige kritiek geuit op de wijze waarop was omgegaan met gezondheidsklachten van bewoners van de Bijlmermeer. Na het 18 uur durende debat over dit rapport werd op 3 juni 1999 een door CDA'er Reitsma ingediende motie van afkeuring van haar beleid echter verworpen.
• - 

  Deed kort na aanvaarding van de Euthanasiewet uitspraken in NRC Handelsblad over levensbeëindiging-op-verzoek door hoogbejaarden en werd hierover geïnterpelleerd. In orthodox-protestantse kring had men zich er vooral aangestoord dat zij n.a.v. het totstandkomen van de wet de woorden 'Het is volbracht' had gebezigd. Zij bood hiervoor haar excuses aan. Een tegen haar gerichte motie van afkeuring werd verworpen.

• - 

  Werd op maandag 10 februari 2014 bij haar huis dood aangetroffen. Na forensisch onderzoek bleek het nagenoeg zeker te gaan om een misdrijf, dat vermoedelijk tussen zaterdag(avond) en zondagavond had plaatsgevonden. In februari 2016 bekende een verdachte haar te hebben vermoord.
• - 

  Op 15 februari 2014 werd in de Domkerk in Utrecht een herdenkingsbijeenkomst gehouden, waarbij talrijke politici, voormalige collegaministers en belangstellenden aanwezig waren
• - 

  Op het ministerie van VWS staat een door Lillian Mensing vervaardigd borstbeeld van haar. De politieke jongerenorganisaties JOVD, JS en Dwars, alsmede NVVE-Jongeren boden dit op 15 januari 2016 aan minister Schippers aan.

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Jannetje Koelewijn, "'Mijn vader zei: maak alsjeblieft je studie af'", NRC Weekend, 15 en 16 december 2012
• - 

  Mark Kranenburg, "Haar rust was haar wapen. Necrologie Els Borst (1932-2014), NRC Handelsblad, 11 februari 2014
• - 

  Frits Conijn, "Een ijzeren vuist in een fluwelen handschoen. In memoriam Els Borst 1932-2014", Het Financieele Dagblad, 12 februari 2014
• - 

  Maaike van Houten, "Voorop in het debat", Trouw, 12 februari 2014
• - 

  Thom de Graaf, "Van vakvrouw tot staatsvrouw. Els Borst (1932-2014)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014, 143
• - 

  Nele Beyens, "Els Borst, medicus in de politiek" (2021)

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.