Mr. A.E.J. Modderman - Hoofdinhoud

Liberale strafrechtgeleerde uit een aanzienlijke Groningse familie, die minister van Justitie werd in het conservatief-liberale kabinet-Van Lynden van Sandenburg i. Al op zeer jonge leeftijd hoogleraar in Amsterdam en na zes jaar benoemd in Leiden. Was meer een erudiete wetenschapper dan een staatsman. Bracht belangrijke wetgeving tot stand zoals de Drankwet en de Auteurswet. Zijn voornaamste prestatie was echter de vaststelling van een nieuw Wetboek van Strafrecht ter vervanging van de Franse Codel Penal. Bij de voorbereiding daarvan had hij als lid van een staatscommissie al een belangrijke rol gespeeld. Gemakkelijk, helder spreker die goed aangeschreven stond als minister (en zelfs als beste Justitieminister van de negentiende eeuw wordt beschouwd). Overleed op bijna 47-jarige leeftijd.

Liberalen
functie(s) in de periode 1879-1883: minister

• - 

  advocaat te 's-Gravenhage, van september 1863 tot juli 1864
• - 

  hoogleraar strafrecht, Atheneum Illustre te Amsterdam, van 21 juli 1864 tot 1 januari 1871
• - 

  hoogleraar strafrecht, Hogeschool te Leiden, van 1 januari 1871 tot 20 augustus 1879
• - 

  minister van Justitie, van 20 augustus 1879 tot 23 april 1883
• - 

  raadsheer Hoge Raad der Nederlanden, van 29 mei 1885 tot 7 augustus 1885 (vanwege ziekte niet beëdigd)

• - 

  minister van staat, van 29 april 1883 tot 7 augustus 1885

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Verzette zich in 1881 in de Tweede Kamer bij de behandeling van de ontwerp-Wetboek van Strafrecht met succes tegen herinvoering van de doodstraf
• - 

  Diende in 1882 een wetsvoorstel in over het tegengaan van overmatige arbeid en verwaarlozing van kinderen. Dit wetsvoorstel bleef onafgedaan.
• - 

  Ondernam in 1883 een korte poging om het demissionaire kabinet te reconstrueren

• - 

  Bracht in 1881 de wet tot vaststelling van het Wetboek van Strafrecht (Stb. 35) tot stand. Het nieuwe Wetboek verving de verouderde Codel Penal. Het wetboek bestond uit boek I: algemene bepalingen, boek II: misdrijven en boek III: overtredingen. Uitgangspunt is dat geen feit strafbaar is dan uit kracht van een daaraan voorafgaande wettelijke strafbepaling. Veel meer dan in de Code Penal werd zedelijke verbetering van gestraften als doel gezien. Er kwam onderscheid tussen 'poging tot' en de daadwerkelijke daad en tussen dader en medeplichtige. Er werd rekening gehouden met verminderde toerekenbaarheid. De tuchthuisstraf verdween. In het Wetboek werden bepaling opgenomen over de strafbaarstelling van dierenmishandeling. Het wetsvoorstel hierover werd op 9 november 1880 door de Tweede Kamer met 58 tegen 10 stemmen aangenomen, en op 2 maart 1881 met algemene stemmen door de Eerste Kamer.
• - 

  Bracht in 1881 een wet tot stand houdende bepalingen tot regeling van de kleinhandel in sterke drank en tot beteugeling van openbare dronkenschap (Drankwet, Stb. 97). De verkoop van sterke drank in de kleinhandel wordt aan vergunningen gebonden. Gemeenten kunnen zodoende eisen stellen aan de inrichting van dranklokalen en verkoop in bepaalde straten verbieden.
• - 

  Bracht in 1881 de Auteurswet tot stand ter vervanging van een wet uit 1817. Het auteursrecht van vervaardigers van geschriften, plaat-, kaart-, muziek- en toneelwerken werd vastgelegd, evenals dat van uitvoerders van dramatisch-muzikale en toneelwerken. Het auteursrecht was 50 jaar geldig en liep tot 30 jaar na de dood van de auteur door. Het wetsvoorstel was in 1877 ingediend door minister Van Lynden van Sandenburg.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Een dochter van hem was gehuwd met een kleinzoon van C.M. Nap, Tweede Kamerlid
• - 

  Zijn schoonvader, C.L. de Vos, was president van de Hoge Raad (1882-1885)

• - 

  Werd in 1883 bij de Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Delft na herstemming verslagen door A.H.M. van Berckel (rk)

• - 

  kabinetsformateur, maart 1883 (opdracht geweigerd)

• - 

  Castoretpollux, "In de Tweede Kamer. Portretten" (1881)
• - 

  Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel VIII, 1158
• - 

  P.V. Heynsbergen, "Geschiedenis der rechtswetenschap in Nederland" (Amsterdam, 1925) 219 e.v.
• - 

  Ned. Patriciaat, 1916

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.