Stemmen op een overleden Kamerlid

Een heel enkele keer komt het voor dat een Kamerlid in verkiezingstijd overlijdt. Dit was bijvoorbeeld het geval in 2002, toen Pim Fortuyn i negen dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen i werd doodgeschoten. In de Kieswet staat een bepaling over wat er moet gebeuren als een gekozen kandidaat is overleden.

Het gaat om artikel P 18a van de Kieswet:

"Indien een gekozen kandidaat is overleden, wordt deze bij de toepassing van deze paragraaf buiten beschouwing gelaten."

Kiezers konden na zijn overlijden dus nog steeds op Pim Fortuyn stemmen. Deze stemmen kwamen gewoon bij zijn partij de Lijst Pim Fortuyn i (LPF) terecht. Meer stemmen voor Pim Fortuyn kon de LPF ook na zijn overlijden meer Tweede Kamerzetels opleveren.

Er had een probleem kunnen ontstaan als de LPF zoveel stemmen had gekregen, dat de partij in aanmerking kwam voor een groter aantal zetels dan er kandidaten op de lijst stonden. In totaal stonden er per kieskring i (inclusief Pim Fortuyn) steeds 30 kandidaten op de Lijst Pim Fortuyn. Omdat er in Nederland 19 kieskringen zijn, en de LPF niet in iedere kieskring met precies dezelfde kandidatenlijst aan de verkiezingen meedeed, deden er in totaal (inclusief Pim Fortuyn) geen 30 maar 50 kandidaten namens de LPF mee aan de verkiezingen.

Na het overlijden van Pim Fortuyn had de LPF in totaal dus 49 beschikbare kandidaten over. Als de Lijst Pim Fortuyn meer zetels had behaald dan met de beschikbare 49 kandidaten konden worden bezet, was artikel P 10 van de Kieswet van toepassing. Dit artikel luidt:

 

"Indien bij de toepassing van de vorige bepalingen aan een lijst meer zetels zouden moeten worden toegewezen dan er kandidaten zijn, gaan de overblijvende zetel of zetels door voortgezette toepassing van die bepalingen over op één of meer van de overige lijsten, waarop kandidaten voorkomen aan wie geen zetel is toegewezen."

De Lijst Pim Fortuyn kon bij de verkiezingen dus maximaal 49 Tweede-Kamerzetels toegewezen krijgen. Had de partij vijftig zetels of meer behaald, dan zouden die zetels verdeeld worden over de overige deelnemende partijen volgens het systeem voor de verdeling van restzetels i.

 

Meer over