Bosnië en Herzegovina - Hoofdinhoud

Bosnië en Herzegovina is een republiek in Zuidoost-Europa, gelegen in de westelijke Balkan. Het land bestaat uit de Federatie Bosnië en Herzegovina enerzijds en de deelrepubliek Republika Srpska anderzijds. Bosnië-Herzegovina grenst ten noord-oosten aan Servië, ten westen aan Kroatië en ten zuiden aan Montenegro. Vanaf december 2019 is de Bosnische Serviër Zoran Tegeltija minister-president, na een formatieperiode van 14 maanden. De formatie verliep moeizaam door meningsverschillen binnen het driedelige presidentschap van het land, dat tegelijkertijd wordt vervuld door een Serviër, een Kroaat en een Bosniër. Tegeltija is lid van de centrumlinkse Alliantie van onafhankelijke sociaaldemocraten (SNSD).

Het gebied van Bosnië en Herzegovina was deel van het Ottomaanse Rijk van de vijftiende eeuw tot 1878, toen het onder bestuur van Oostenrijk-Hongarije kwam. Na de Eerste Wereldoorlog maakte het land deel uit van het koninkrijk van Serven, Kroaten en Slovenen, dat in 1929 Joegoslavië genoemd werd. Het koninkrijk werd bezet door Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog, waarna onder leiding van de communist Josip Broz Tito de socialistische federale republiek Joegoslavië werd opgericht. In 1992 verklaarde Bosnië zich onafhankelijk. Dit leidde tot een bloedige burgeroorlog, waarin duizenden mensen omkwamen en meer dan twee miljoen mensen ontheemd raakten. Na internationaal ingrijpen in de oorlog, eindigde deze met het Verdrag van Dayton van 1995. Met dit verdrag werd de republiek Bosnië en Herzegovina opgericht, onderverdeeld in twee entiteiten.

Het land heeft diverse kunstenaars voortgebracht, zoals de schrijver Ivo Andric, die in 1961 de Nobelprijs voor de literatuur won, en filmmaker Danis Tanovic, die een Oscar won. Bekende sporters waren de voetballers Katalinski, Bajevic en Salihamidzic, en de basketballer Radenovic. Een bekende politicus, auteur en filosoof was Alija Izetbegovic, onder wiens presidentschap de onafhankelijkheid werd uitgeroepen in 1992. Op het gebied van de wetenschap was Vladimir Prelog een belangrijke Bosniër, die in 1975 de Nobelprijs voor de Scheikunde won.