Plenaire vergadering Europees Parlement - Hoofdinhoud

De plenaire vergadering is de voltallige vergadering ofwel zitting van het Europees Parlement i (EP). Deze vindt twaalf keer per jaar plaats van maandagmiddag tot en met donderdagmiddag in Straatsburg, en zes keer per jaar van woensdagmiddag tot en met donderdagmiddag in Brussel. De beraadslagingen van het Parlement zijn openbaar, tenzij de vergadering anders bepaalt.

Aan het begin van de plenaire zitting in Straatsburg op maandagmiddag stelt het EP de agenda voor de dan geopende vergaderweek en van een eventueel daarop volgende mini-zitting in Brussel vast. Die agenda is voorbereid door de Conferentie van voorzitters i. Deze conferentie bestaat uit de gezamenlijke fractievoorzitters en de voorzitter van het EP. Die conferentie bepaalt overigens ook de politieke hoofdlijn van de werkzaamheden. Daartoe worden afspraken gemaakt met de voorzitter van de Europese Commissie i en met het voorzitterschap van de raad van ministers i.

De agenda is opgebouwd uit verschillende bouwstenen. Voor een deel worden de werkzaamheden bepaald vanuit een jaarlijks werkprogramma, dat is afgestemd op het wetgevingsprogramma van de Europese Commissie. Voorzitters van parlementaire commissies geven aan wanneer bepaalde onderwerpen gereed zijn voor behandeling door de plenaire vergadering.

Wanneer wetsvoorstellen in commissieverband weinig omstreden blijken, worden deze in de plenaire vergadering zonder debat in stemming gebracht. Dat is het geval wanneer meer dan 90% van de aanwezige leden van die parlementaire commissie het voorstel heeft gesteund. Daarnaast is op de agenda iedere zittingsweek in principe ruimte voor een buitengewoon beleidsdebat over een onderwerp van groot belang.

Verder is vaak op woensdagmorgen tijd beschikbaar voor een groot debat met de regeringsleider of minister van buitenlandse zaken van het land dat het voorzitterschap bekleedt, over zaken die aan de orde zijn (geweest) op een Europese Raad of in een intergouvernementele conferentie.

In Straatsburg vindt er ook altijd een vragenuur i plaats met de voorzitter van de Raad en de Europese Commissie. Als regel wordt in de zitting van donderdagmiddag een uur uitgetrokken voor debatten over gevallen van schendingen van de mensenrechten, de democratie en de rechtsstaat.

Op maandag wordt de vergadering door de voorzitter om 5 uur 's middags geopend. Hij deelt dan wat zaken mee over de procedure, veranderingen op de agenda, de komst of het vertrek van een EP-lid of een condoleancebericht . In het laatste geval wordt er vaak een minuut stilte in acht genomen. Hierna komt de spreektijd van één minuut aan bod: dit geeft de EP-leden de kans om 60 seconden te spreken over een onderwerp van algemeen belang. Daarna beginnen de debatten over de onderwerpen die op de agenda staan.

Voorafgaand aan de plenaire vergadering zullen de politieke fracties de dag hebben besteed aan ontmoetingen om hun laatste standpunten te bepalen en de veranderingen op de agenda te bespreken.

Op dinsdag begint de vergadering vroeg in de ochtend en eindigt ze laat in de avond. De EP-leden stemmen eerst of ze de verzoeken van de Commissie en de Raad voor urgentverklaringen, die het Parlement op bepaalde wetgeving zal moeten toepassen, zullen toestaan. De stemmingen over de rapporten waar de voorgaande dag of ochtend over is gedebatteerd, worden gewoonlijk om 12 uur 's middags gehouden.

Op woensdag worden doorgaans de stemmingen voor de meest belangrijke wetgeving gehouden, vooral de stemmingen waarvoor een absolute meerderheid i (minstens 353 van de 705 EP-leden die vóór stemmen) noodzakelijk is. Op woensdag worden meestal ook de debatten georganiseerd met de eerste minister of ministers van de lidstaat die op dat moment het voorzitterschap van de EU bekleedt.

Op donderdag wordt vanaf 12 uur over de laatste zaken gestemd. Traditiegetrouw eindigt de vergadering 's middags met enkele korte debatten over de mensenrechtensituatie in verschillende delen van de wereld.