Goedkoper mobiel bellen en internetten in de EU - Hoofdinhoud

Bron: flickr/Tanel Teemusk

In juni 2017 werden de extra kosten voor internetten, bellen en sms'en vanuit een ander EU-land, die vroeger door telecombedrijven werden gerekend, afgeschaft door de EU. Vanaf 2008 werden de tarieven stapsgewijs verlaagd. In mei 2019 is het maximumtarief voor bellen vanuit het eigen land naar een ander EU-land vastgesteld op 19 eurocent per minuut. Een sms mag in die situatie niet meer dan 6 eurocent kosten.

In het verleden kostte het gebruik van de mobiele telefoon in andere EU-landen nog veel geld: jaarlijks betaalden burgers in totaal miljarden voor gesprekken en dataverkeer vanuit het buitenland. Nu is het in de hele EU even duur. Er zijn wel enkele voorwaarden verbonden aan roamen zonder extra kosten. Het is bijvoorbeeld alleen mogelijk bij een tijdelijk verblijf in het buitenland.

Het afschaffen van de roamingkosten heeft ervoor gezorgd dat het grensoverschrijdend mobiel dataverkeer is toegenomen in de EU. Toen er nog hoge kosten gerekend werden voor mobiel internetten in het buitenland, werd er per kwartaal zo'n 15 miljoen gigabyte aan data verbruikt door toeristen. In het derde kwartaal van 2018 was die hoeveelheid toegenomen tot 85 miljoen gigabyte.

De nieuwe regeling geldt voor bellen en internetten vanuit een van de EU-lidstaten. Wanneer u vanuit Nederland naar het buitenland belt, betaalt u nog steeds een hoger tarief.

Verblijven EU-burgers in een ander EU-land, dan geldt het 'roam like at home'-principe. Dat houdt in dat zij voor bellen, sms'en en internetten in een ander land evenveel betalen als in eigen land.

Roam like at home is alleen toepasbaar op burgers die af en toe in het buitenland verblijven, bijvoorbeeld voor studie of werk. Wanneer iemand langer in het buitenland verblijft dan in het thuisland, kunnen telecommaatschappijen beperkingen opleggen om misbruik te voorkomen. Providers mogen daarvoor het roamingverbruik meten gedurende een periode van vier maanden. Maakt een consument in die periode misbruik van roam like at home, dan kunnen telecommaatschappijen de volgende toeslagen rekenen:

• - 

  3,2 cent per minuut voor een uitgaand gesprek;
• - 

  1 cent per sms;
• - 

  7,70 euro per gigabyte aan data in 2017.

Hoewel roamingkosten dus zijn afgeschaft, kunnen bijzondere voorwaarden per telecommaatschappij verschillen.

Wanneer u uw mobiele telefoon in het buitenland gebruikt om te bellen, om gebeld te worden of om te internetten, schakelt u over naar het netwerk van de telecom-aanbieder in het buitenland. Dit heet 'roaming'. De buitenlandse aanbieder vroeg hiervoor een vergoeding aan jouw provider. Deze vergoeding berekende de provider aan de gebruiker door, en dat is terug te zien op de factuur voor uw mobiele abonnement. Deze vergoeding is nu sterk beperkt, waardoor roaming een stuk goedkoper wordt.

In 2008 betaalde je voor een minuut bellen vanuit een ander EU-land nog 55 cent per minuut; gebeld worden kostte 26 cent per minuut. Het tarief voor een sms was in 2009 11 cent en 1 MB dataverkeer kostte in 2012 nog 70 cent. De Europese Unie had al een maximum gesteld aan de kosten van roaming. De tarieven zijn sinds 2008 stapsgewijs verlaagd. Niet alleen de prijzen moesten omlaag, ook moesten telecombedrijven klanten waarschuwen dat ze meer betalen als ze belden in het buitenland. Bijvoorbeeld via een sms'je wanneer je een landsgrens overstak.

In april 2014 stemde het Europees Parlement in met het voorstel van de Europese Commissie om extra roamingkosten geheel uit te bannen. Zo zouden consumenten niet meer extra hoeven te betalen voor bellen, mobiel internetten of het versturen van een sms vanuit een ander EU-land. De Raad stelde begin maart 2015 dat consumenten uitsluitend binnen een nog te bepalen limiet moesten kunnen bellen, sms'en en internetten zonder extra kosten. De zogenoemde roamingkosten zouden niet helemaal verdwijnen. De Raad nam hiermee een ander standpunt in dan het Europees Parlement.

Op 30 juni 2015 bereikten het Europees Parlement en de Raad uiteindelijk een compromis: vanaf 15 juni 2017 kost bellen, sms'en en internetten in andere EU-landen evenveel als in eigen land. Telecomaanbieders mogen geen extra kosten meer in rekening brengen aan mensen uit een ander EU-land. Nadat op 1 oktober 2015 de Raad i het voorstel formeel had goedgekeurd, stemde het Europees Parlement op 27 oktober in met het voorstel. De roamingkosten zijn per 15 juni 2017 afgeschaft.

Voor een langer verblijf in het buitenland gelden andere regels als het om bellen en roamen gaat in vergelijking met een kort verblijf. Mensen die langere tijd in een ander EU-land willen roamen, moeten een 'stabiele' band hebben met dat land. Voorbeelden zijn buitenlandse studenten die deelnemen aan het Erasmus i-programma, grenswerkers of expats die geregeld naar hun thuisland gaan. Bij mensen die hun telefoon in eigen land nauwelijks gebruiken, maar wel lange tijd in andere EU-landen, mag maximaal 4 cent per gebelde minuut of iets minder dan 1 cent per megabyte in rekening worden gebracht. Telecom-aanbieders moeten hen daar wel vooraf voor waarschuwen.

Het gevreesde scenario waarbij telecom-aanbieders verliezen zouden leiden en zelfs failliet zouden gaan door het afschaffen van de roamingkosten kwam niet uit. Sommige aanbieders meldden zelfs een sterke toename in het aantal belminuten en verbruikte MB's vanuit het buitenland.

De praktijk laat zien dat EU-burgers veelvuldig gebruik maken van de gratis roamingdienst. Voorheen werd er per kwartaal zo'n 15 miljoen gigabyte aan data verbruikt door toeristen. In het derde kwartaal van 2018 was die hoeveelheid toegenomen tot 85 miljoen gigabyte. Het goedkope dataverbruik binnen de Europese Unie is dus een geslaagd, tastbaar resultaat van Europees beleid voor veel Europese burgers.

Sinds 15 mei 2019 geldt voor gesprekken via vaste en mobiele telefoon en per sms tussen EU-landen een maximumtarief van 19 cent per belminuut (exclusief btw) en 6 cent per sms (exclusief btw). Dit geldt als een consument belt met een mobiele of vaste telefoon naar een telefoonnummer in een ander EU-land, terwijl die consument zich in eigen land bevindt. Het maximumtarief geldt alleen voor persoonlijk gebruik, d.w.z. voor particuliere klanten.

De Europese Commissie wil de bestaande regelgeving verder integreren, door telecombedrijven bijvoorbeeld een aanvraag op Europees niveau te kunnen laten indienen, waardoor niet meer voor elke lidstaat afzonderlijk een machtiging hoeft te worden aangevraagd. Dit moet leiden tot meer integratie van de interne telecommarkt, en de investeringszekerheid en concurrentie tussen telecombedrijven vergroten. Hiermee wordt ook een verdere verlaging van de kosten voor consumenten beoogd.