Erasmus, de mooiste tijd van je leven! - Hoofdinhoud

Dit jaar is de 20ste verjaardag van het Erasmus-programma. Meer dan 1,5 miljoen universitaire studenten hebben al van dit programma geprofiteerd en zodoende enkele maanden in een ander land gestudeerd. Populair gemaakt door de film L'auberge espagnole van Cedric Klapisch, is 'Erasmus' ook een ervaring die waardevol is voor het vinden van een baan. Hoe zit het met leden van het EP i die het Erasmusprogramma hebben gevolgd? Wat zijn hun ervaringen, vooral wat betreft hun visie op Europa?

Het Erasmusprogramma werd gelanceerd in 1987. In dat jaar kende het slechts 3.244 studenten, die gedurende enkele maanden van land wisselden. In 2005 is dit aantal opgelopen tot 144.032 studenten. In de afgelopen 20 jaar hebben zelfs meer dan 1,5 miljoen studenten van de toelages van het Erasmusprogramma geprofiteerd, verdeeld over 31 deelnemende landen (De EU i -landen plus Noorwegen, Liechtenstein, IJsland en Turkije).

De meeste 'gewilde' landen in het studiejaar 2005-2006 waren Spanje (26.629 studenten), Frankrijk (21.424), Duitsland (17.886) en het Verenigd Koninkrijk (16.365). De doelstelling voor 2012 is de realisering van 3 miljoen studenten die van het Erasmusprogramma gebruikt hebben gemaakt.

Het programma is genoemd naar de filosoof, theoloog en humanist Desiderius Erasmus (1465-1536). Erasmus, waarschijnlijk geboren in Rotterdam, leefde en werkte in verscheidene delen van Europa, dit alles in de zoektocht naar kennis.

Parlementsleden: "Het leren van een andere cultuur en tolerantie"

Het Europees Parlementslid Giusto Catania (Ita, fractie Europees Unitair Links/Noords Groen Links) was Erasmus-student in 1995 in Amsterdam: "Ik kijk met een groot genoegen terug op deze periode. Tijdens deze ervaring heb ik geleerd dat de uitwisseling van culturen essentieel is: De Europese cultuur en de Europese identiteiten moeten worden samengevoegd."

Het Europees Parlementslid Alyn Smith (fractie De Groenen)) was Erasmus student in Heidelberg (Duitsland), in het begin van de jaren negentig: "Het belangrijkste dat ik heb geleerd is de waarde van het in de Europese Unie wonen in te zien. Natuurlijk ging ik naar de universiteit, verbeterde ik mijn Duits en leerde ik over het rechtssysteem. Maar het belangrijkste vind ik dat je met Erasmus leert dat je in een ander land en in een andere cultuur kunt leven en worden verwelkomd."

Saïd El Khadraoui, het Belgisch Parlementslid voor de sociaaldemocratische  fractie, was Erasmus-student in 1997 in Parijs: "Ik heb zeer goede herinneringen aan mijn 5 maanden in Parijs. Ik leerde daar de Franse taal en ontmoette mensen die ik nu altijd nog zie, vrienden voor het leven! Als Erasmus student ben je verplicht op eigen voeten te staan, zonder je vader en moeder. Je leert ook een open visie aan te nemen, door middel van het ontmoeten van verschillende mensen uit verschillende landen leer je namelijk te relativeren en beter verschillen te begrijpen. Het is een zeer verrijkende ervaring."

Op uitwisseling met Erasmus: lang leve de lol?

Het beeld van de Erasmus-student is dat van een feestvierende jongere, volop genietend van het studentenleven tussen andere uitwisselingsstudenten. Catania: "Het is een karakteristiek kenmerk van de filosofie van het Erasmusprogramma om te profiteren van sociale activiteiten. Het luisteren naar muziek uit andere landen, het proeven van andere gerechten, dat maakt daar allemaal deel van uit." Ook volgens Smith: is "naast studeren het zich begeven tussen mensen uit andere landen deel van de Erasmus-ervaring."

De vraag is verder of deze ervaring helpt in het vinden van een baan. Volgens El Khadradoui "kijken werkgevers absoluut niet alleen naar diploma's, maar ook naar de persoonlijkheid van een kandidaat. Het hebben gevolgd van het uitwisselingsprogramma van Erasmus is en aanvullende ervaring wat vaak een extra taal met zich meebrengt. Het is dus een voordeel ten opzichte van anderen."

De financiële barrière: Erasmus, een selectief programma?

Hoewel het Erasmusprogramma een beurs verstrekt is de gemiddelde toelage 150 euro per maand, vrij laag in vergelijking met de echte kosten om in het buitenland te studeren. Sommige studenten worden daarom om financiële redenen uitgesloten van het programma. Na bemiddeling van het EP in de EU-begroting voor de jaren 2007-2013 is de beurs vastgesteld op 200 euro per maand, nog altijd 100 euro minder dan het EP voorstelde.

Volgens een onderzoek van de Europese Commissie over de sociaaleconomische achtergrond van de Erasmus-studenten, bezit een groot deel van de Erasmus-studenten en hun ouders een economische status die boven het gemiddelde in hun land ligt. Vijftig procent van de studenten verklaart dan ook niet aan het programma te kunnen deelnemen door financiële redenen.

Catania: "Mijn beurs was 350.000 lire per maand (ongeveer 170 euro). Alvorens naar Amsterdam te gaan besloot ik om geld te sparen, door privélessen in Italiaanse literatuur te geven. Zonder dat geld kon ik me niet mijn Erasmusprogramma veroorloven. We zouden de bijdrage moeten verhogen, anders zullen we een automatische selectie krijgen om economische redenen. Honderdvijftig euro per maand is niet genoeg!

El Khadraoui: "Het gevaar is dat slechts een kleine financiële en intellectuele elite van deze mogelijkheid gebruik kan maken. We moeten creatief zijn om iedereen de mogelijkheid te geven in het buitenland te studeren. We kunnen bijvoorbeeld een beurs combineren met een lening zonder rente, die aan het begin van het werkende leven pas zou moeten worden terugbetaald."

Andere oplossingen die door de studie zijn voorgesteld zijn een meer genuanceerde toewijzing van fondsen door de thuis- en gastlanden, waardoor een meer gevarieerde samenstelling van studenten aan het programma kan deelnemen.