New York 400 jaar - Hoofdinhoud
Timmermans en Verhagen in New York
Foto: Richard Koek
Het is deze maand precies 399 jaar geleden dat het VOC schip De Halve Maen, met aan het roer kapitein Henry Hudson, het anker liet zakken voor de kust van Manhattan. Daarmee werd de basis gelegd voor wat een kwart eeuw later de nederzetting Nieuw Amsterdam zou worden. Nu beter bekend onder de naam New York. Datzelfde New York wil volgend jaar uitvoerig aandacht besteden aan de vierhonderdste verjaardag. En dan kan het land dat bijgedragen heeft aan het DNA van de stad - en van het land waarin die stad ligt - niet ontbreken.
Daarom zal Nederland volgend jaar graag laten zien dat wij al vierhonderd jaar betrokken zijn bij New York en dat wij ook in de toekomst graag betrokken blijven. Natuurlijk zijn wij ons bewust van onze positie. Wij koppelen zelfbewustzijn aan realisme en weten dus donders goed dat niet iedere Newyorker Nederland meteen weet te vinden en dat bovendien in New York een paar keer per dag iets bijzonders te beleven valt, dus je moet van goeden huize komen wil je de aandacht trekken. Maar na een bezoek van een aantal dagen kom ik vandaag optimistisch terug uit the Big Apple.
Het is niet de meest eenvoudige tijd om in New York over volgend jaar en bovendien over een feest te gaan praten. Werkelijk iedereen is in de greep van de bankencrisis. De zorgen van de banken zijn inmiddels de zorgen van iedereen geworden. De stad en de staat New York voorop. Zij zijn voor een behoorlijk deel van hun begrotingen afhankelijk van Wall street en moeten nu dus forse tekorten zien op te vangen. Burgemeester Bloomberg kondigde gisteren een algemene bezuiniging van 20% op de stadsuitgaven aan en er ligt een verhoging van de onroerend goed belasting in het verschiet. De staat New York, waar het toch al geen vetpot is, vreest voor 20% van de inkomsten.
Het is daarom des te opmerkelijker dat diezelfde burgemeester zich in het gesprek dat hij voerde met een delegatie onder leiding van premier Balkenende zo’n warm voorstander betoonde van de festiviteiten van volgend jaar. Hij accepteerde ook onze uitnodiging om volgend jaar Nederland aan te doen en zijn zusterstad Amsterdam te bezoeken. Vooral was hij geïnteresseerd in wat er rond integratie, in het onderwijs en bij de wijkenaanpak gebeurde. Hij vertelde op zijn beurt uitvoerig over de uitdagingen waar zijn stad voor staat.
Nederland zal volgend jaar New York in aanraking brengen met de eigen ontstaansgeschiedenis. De geboorte akte van die stad ligt namelijk in ons Nationaal Archief. En wat is nou leuker dan New Yorkers dit document te laten zien, evenals een hele reeks kaarten en andere documenten uit de eerste jaren van Nieuw Amsterdam? Maar wij blijven niet hangen in het verleden, wij willen ook laten zien wat Nederland vandaag en morgen allemaal te bieden heeft. Met een nadruk op beeldende kunst, architectuur, design en mode. Ook onze economische, financiële en monetaire relaties zullen belicht worden.
Misschien wel het meest fascinerende vind ik de kans om in twee conferenties, in Amsterdam en in New York, met mensen van zeer verschillende achtergrond en vooral met zeer verschillende opvattingen, de uitdagingen onder de loep te nemen waar onze zo snel veranderende samenlevingen mee kampen. Hoe gaan we om met groeiende verschillen? Hoe zorgen wij ervoor dat de fundamentele waarden waarop zowel New York als Nederland zijn gebouwd ook in de toekomst voorop blijven staan? Wat betekent vrijheid vandaag en morgen? Allemaal vragen die, zo bleek mij, daar net zo leven als hier en waarbij men daar net zoals hier tastend naar oplossingen zoekt. Kan geen kwaad eens goed te kijken naar wat de overkant doet. En er vervolgens lering uit te trekken - ook door die dialoog permanent te maken.