Conservatieve communisten - Hoofdinhoud

26 juli 2007

Het politieke seizoen is hier in Italië nog steeds niet helemaal voorbij. Vlak voor de vakantie heeft premier Prodi nog een grote pensioenhervorming aangekondigd. De pensioenleeftijd gaat hier met vier jaar omhoog naar 61 jaar. Zeker, vanuit Noordeuropees perspectief is het niet bepaald wereldschokkend, maar in de Italiaanse verhoudingen is het een behoorlijke stap. Een bitter noodzakelijke stap ook, want doordat de pensioenen hier geheel uit de lopende begroting worden betaald en de vergrijzing in Italië nog veel harder toeslaat dan in Nederland, is een onhervormd pensioenstelsel een luid tikkende tijdbom onder de Italiaanse staatshuishouding. Premier Prodi, leider van een centrumlinkse coalitie, wil doorpakken. Zonder bombast, zonder zelfverheerlijking, zelfs met een beetje zelfspot - een zeldzaamheid in de politiek, al helemaal in Italië.

Het gaat natuurlijk niet allemaal vanzelf. Zeker omdat deze coalitie steunt op een zeer kleine meerderheid, waarbij men ook twee communistische partijen aan boord heeft. En die moeten niets hebben van pensioenhervormingen. Deze partijen gedragen zich precies zoals de SP in Nederland: fulmineren tegen al het bestaande, maar zo gauw er toekomstgericht hervormd moet worden, zich opstellen als de grootste beschermers van het bestaande en alle hervormingsvoorstellen van de hand wijzen. Wijselijk laten zij onvermeld dat als er niet hervormd wordt, het juist de mensen met een kleine beurs zijn, de mensen die afhankelijk zijn van een gezonde staatshuishouding, die het gelag gaan betalen. Het is kortetermijndenken van conservatieve verzorgingsstaatfundamentalisten. En het is juist de nagel aan de doodskist van de verzorgingsstaat als men onder druk van communisten alles maar bij het oude laat, zodat de zaak straks zover uit het lood is dat alleen hele zware ingrepen de zaak weer op orde krijgen.

Misschien rekenen die partijen erop dat de maatschappelijke onrust die er dan gaat ontstaan electoraal voordeel oplevert. Best mogelijk, maar behoorlijk onverantwoordelijk. Het is jammer, maar niet geheel toevallig dat de SP in Europa graag deel uitmaakt van het samenwerkingsverband van diehard communisten. Misschien is het niet verkeerd als Wouter Bos met Romano Prodi gaat praten voordat hij nog eens de wens uitspreekt in de toekomst met de SP te willen regeren. Het zal dan net als na de verkiezingen vorig jaar en eerder dit jaar regelmatig neerkomen op "wij doen even niet mee". Daar heeft gematigd links in Italië slechte ervaringen mee, omdat het rechts meestal snel weer aan de macht brengt.