Council van de European Green Party in Wenen - Hoofdinhoud
Samen met mijn collega GroenLinks Senator Tof Thissen ben ik in Wenen, waar de Council van de European Green Party vergadert. Wij zijn daar om een bijdrage te leveren aan het verkiezingsprogramma van de Groenen voor de verkiezingen van het Europees Parlement in 2009.
We zijn met een flinke delegatie van GroenLinks gekomen. Er wordt hier druk uitgewisseld over de campagne, en onze penningmeester van het landelijk bestuur, Jaap van der Haar, kandideert zich dezelfde functie ook voor de EGP te vervullen. Het is leuk om Bas Eickhout en Lot van Hooijdonk strategisch aan het werk te zien, resoluties smeden, lobbyen. Maar er lopen ook veel Nederlandse steunleden rond om de Europese Groene synergie te vesterken. We zijn te gast in het Oostenrijks Parlement, en het is een goed gevoel om zo’n plenaire zaal vol Groenen te zien zitten. Economie en Klimaat zijn de thema’s, verschillende delegaties presenteren mooie voorbeelden van hoe milieubewust beleid juist ook economisch rendabel kan zijn. Hoe je beleid in alle opzichten duurzaam kunt maken. Maar ook tijdens de koffie is het interessant om te horen hoe Groenen in andere politieke verhoudingen aan de weg timmeren. De Groenen in Albanië bijvoorbeeld, die in een gecorrumpeerde politieke omgeving worstelen met de combinatie van invloed uitoefenen en voldoende afstand bewaren. Zij hebben een nieuwe generatie aangeboord, jonge mensen die duidelijk niets met het vorig regime te maken hebben, in tegenstelling tot de andere partijen. Hun campagne staat in het teken van de strijd tegen corruptie en voor transparantie.
Wat deden Tof en ik daar in hun midden? Tof is gevraagd om op het sociale thema een gemeenschappelijke noemer te vinden. Hij zoekt draagvlak op de thema’s participatie en emancipatie. Ik ben gevraagd om mee te schrijven aan een paper over asiel en migratie. Ook hier zie je duidelijk nationale verschillen. Malta vraagt aandacht voor een evenredige verantwoordelijkheidsverdeling van migranten die uit Afrika binnenkomen, wil het Dublinsysteem aanpassen. Frankrijk is huiverig voor actief arbeidsmigratiebeleid omdat het een braindrain uit arme landen teweeg zou brengen. Zweden wil niet op alle fronten Europese harmonisatie. Allemaal te verklaren, en de kunst is om een gemeenschappelijke noemer te vinden die prikkelt. Als je alleen maar op een grijs compromis uitkomt, kun je net zo goed allemaal je eigen programma maken.
Zelf worstel ik nog een beetje met arbeidsmigratie. Nu de EU-lidstaten er zich van bewust zijn dat ze straks toch echt meer arbeidskrachten nodig hebben en hun strenge migratiebeleid zich tegen hen keert, staan ze open voor meer arbeidsmigratie.
De Europese Commissie heeft een plan gelanceerd om tijdelijke ("circular") arbeidsmigratie toe te staan. Kathalijne Buitenweg heeft vorig jaar een plan uitgeschreven, waarin voorstelt om circular migration te omarmen, maar wel te voorzien van gunstige voorwaarden. Haar voorstel is om mensen hier tijdelijk toe te staan, maar ze ook de mogelijkheid te geven zich te scholen, en hun gezin hier naar toe te halen. Als de vergunning afloopt, valt wel echt de bijl en moeten ze terug, tenzij ze onmisbaar zijn voor hun werkgever of op andere gronden verblijf kunnen krijgen. Het aantrekkelijke is dat dit voorstel een impasse doorbreekt. Vanwege de angst voor permanente migratie worden laag geschoolde migranten nu geweigerd. De keerzijde is dat er een portie wishful thinking bij zit. Ook migranten die liever permanent zouden komen, moeten van deze route gebruik maken. En gaan ze dan vervolgens wel terug? Wat als hun kinderen hier hun draai hebben gevonden? Waarom kunnen ze niet hun vergunning verlengd krijgen, moeten ze per se na een paar jaar vervangen worden door nieuwe migranten die ook weer eerst moeten wennen en inwerken? In wiens belang is zo’n roulerend circus? En is het risico niet groot dat we de eerste jaren niet investeren in hun integratie, terwijl een groot deel ervan uiteindelijk toch blijft? Daar krijg je achteraf last van, want die eerste jaren zijn cruciaal. En hebben we die denkfout niet eerder gemaakt, met onze actieve wervingscampagnes voor tijdelijke arbeidsmigratie in de jaren zeventig? Het plan is het doordenken op effecten waard. Maar voordat ik het plan omarm, wil ik graag de antwoorden hebben. Denk met me mee, ik kom er op terug.
Zie ook de website van de Europese Groenen.